donderdag 27 november 2014

0390 Dictee woensdag 26 nov 2014 (13): dictee Ditjes en datjes (7) √

Dictee = dictees [0390]

Ditjes en datjes (7)

A. Iets kost 20.000 dobra (genormeerde valuta-aanduiding: STD) en je kunt er met dobra's betalen. Dat geldt in (de Democratische Republiek) Sao Tomé en Principe, een land voor de westkust van Afrika, in de Golf van Guinee, dat uit meerdere eilanden bestaat. De inwoners heten Santomees, Santomese en Santomezen. Sinds 1975 onafhankelijk (van Portugal). De bevolking bestaat voor het grootste deel uit mulatten, personen met zowel Afrikaanse als Portugese voorouders. Waarom ik dit zo nodig kwijt moet? Wel, VD heeft recentelijk 'Tome' in 'Tomé' veranderd (en dat vertellen ze helaas aan niemand, zelfs niet aan mij …).

B. Heel vaak wordt vergeten dat naast 'hiëroglief(en)' ook 'hiëroglyfe(n)' goed is. Het adjectief is 'hiëroglifisch' of 'hiëroglyfisch'. Die 'y' mag overigens alleen van GB, niet van VD. De betekenis is: a) teken in beeldschrift, m.n. dat van de oude Egyptenaren, b) (figuurlijk, in 't meervoud) raadselachtig, onleesbaar schrift. Omdat beide vormen alleen de meervouds-n kennen, valt er over de schrijfwijze van 'hiërogliefenschrift' ('hiëroglyfenschrift') niet te discussiëren.

C. Het donorprincipe schrijft voor, dat je aan eigennamen niet mag tornen. Zo ben ik donateur van Edukans, een stichting (u vanaf nu ook? Doen!). Maar is het nu 'Stichting Edukans' of 'stichting Edukans'? Om die vraag te beantwoorden kun je alleen bij hen = op hun website terecht: daar lees ik steeds 'Edukans' en slechts af en toe 'stichting'. De eigennaam is dus Edukans en in voorkomend geval schrijf je dus '(de) stichting Edukans'. Een ander voorbeeld kwam ik tegen in een recent dictee: daar stond St.-Michielsgestel (in Noord-Brabant). Echter, als je naar de website van de betreffende gemeente gaat, blijkt die officieel Sint-Michielsgestel te heten, en daar mag je dus noch officieel, noch officieus van afwijken …

D. Nog een regelmatig terugkerend discussiepunt: in hetzelfde dictee stond palissander(-) of cipressenhout. Niks mis mee, op het eerste gezicht (prima facie – of a prima vista, maar dát slaat meer op muziek …). Maar bij nadere beschouwing wel. Zowel VD als GB geeft 'palissander' en 'palissanderhout' als synoniemen. Daarmee overzag de jury dat naast de gegeven schrijfwijze echt ook 'palissander en cipressenhout' goed gerekend moest worden, al – ik geef het toe – ligt dat misschien niet voor de hand.

Heel vaak kun je 'hout' dus wel of juist niet weglaten!

E. O ja, en 'chili con carne' schrijf je in drie woorden, niet in twee, en 'babi pangang' wel in twee ... 
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten