minister-president. Muzikanten van het Antwerpse symfonieorkest mochten de zaal maandenlang voor de officiële ingebruikname testen.
dinsdag 28 april 2020
1868 Dictee dinsdag 28 april 2020 (2) dictee Negen oefendicteetjes VRT Taal 2020 √
minister-president. Muzikanten van het Antwerpse symfonieorkest mochten de zaal maandenlang voor de officiële ingebruikname testen.
1867 Dictee dinsdag 28 april 2020 (1) dictee Oefendictee april 2020 (8) √
1. Het Franse ‘mettre au point’ is in BE ‘op punt stellen’. Dat is aan iets (bijv. een regeling) de laatste hand leggen. 25 april: update VD: 388.727 lemma’s (was 388.286). In de Bijbelboeken 1 en 2 Korintiërs komen de landengte van Korinthe (daar op de Isthmus , een istmus, werden de Isthmische Spelen gehouden) en de Korinthische zuilen niet letterlijk voor. Een toren- of huizenhoge schuld is skyhigh en een torenhoog hoogbejaarde is dubbelop (pleonasme). Waarom geeft VD bij zoeken op ‘n'de’ ook het lemma modus? Antwoord: … zonder n. De imperatief drukt … Kun jij deze n’de graadsvergelijking (vgl. een 3e graads- of derdegraadsvergelijking) oplossen? Het Ndebele is een Bantoetaal, gesproken in Zuid-Afrika.
na-Tourcriterium gaat dit jaar niet door. In NL is de Natres de Nationale Reserve. Natte his heet tegenwoordig biologie. Nature staat tegenover nurture. De Natuurbeschermingswet is de Nb-wet (vanaf 2017: Wet Natuurbescherming). In BE is de navet doen: forens/zen [GB], pendelen. Wat staat er in de Natuurschoonwet? Een navi is een navigator. Ze droeg een navy (marineblauw) trui. Een stukadoor, een plafon(d)werker, stuct of stuukt. Krijg je het cockaynesyndroom van cocaïne? Nee, het is een snelverouderenziekte. De NBV is de Nieuwe Bijbelvertaling. NB De afkorting N.B. mag je ook schrijven als N.Br. Een nbm is in BE een niet-begeleide minderjarige. De NBAS was de Nederlandsche Bond van Abstinent-Studeerenden (geheelonthouders). Het NBG is het Nederlands Bijbelgenootschap en het NBLC was het Nederlands Bibliotheek- en Lektuurcentrum.
nemo-teneturbeginsel. Wat zijn neocons? Die neofieten bestuderen niet-menselijke neofyten. Die neootjes voelen zich gebruuskeerd.
1-methyl-2-(3-pyridyl)pyrrolidine. Hij schaamde zich de nieges. Bij nefrolithiase kan een lithotriptor nuttig zijn. Bekend is in liften, als je vast komt te zitten, de niets-aan-de-handmuziek (rustgevend). Je overziet het niet, nie(t)waar?
zaterdag 25 april 2020
1866 Dictee zondag 26-04-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 099 RL √
Wekelijkse dicteetest 099 RL [elke zondag]
Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 599
1. Deze ……………(oogstarbeider, ging daarheen) is er alleen in de zomer. Bij het drinken van de plaatselijke brandewijn at hij een …………… (stokbroodje).
a. Fransman fransje
b. fransman fransje
c. fransman Fransje
2. Scores bij judo zijn (voorheen) ………….., ippon, …………
en waza-ari.
a. koka yuko
b. coka juko
c. koca joeko
3. Dat moet een raar taaltje zijn, het …………..., zelfs voor
……………..
a. franglais fransosen
b. Franglais fransozen
c. Franglais Fransozen
4. Een eretitel van Maria is …………… vat van ……………...
a. Eerwaardig godsvrucht
b. eerwaardig godsvrucht
c. Eerwaardig Godsvrucht
5. '…………………...' is een …………….
a. rjucht en sljucht friesisme
b. Rucht en slucht friesisme
c. Rjucht en sljucht frisisme
6. Wat doen die …………… (agressieve, gewelddadige jongeman)
op de ………….. (ruig gedeelte van de golfbaan)?
a. roadies raf
b. rowdy's rough
c. roady's rough
7. Hij, losbandig persoon uit aanzienlijke stand, en zij als dito
…………... stonden samen als …………… bekend.
a. rouee roués
b. rouée rouees
c. rouée rouées
8. De …………… en de ……………….. kerk vind je in Egypte.
a. Kopten Koptisch-orthodoxe
b. kopten Koptisch-orthodoxe
c. kopten koptisch-orthodoxe
9. Een ………………… is een bangerd of zeurkous en een
…………….. een telefoonnummer met moppen.
a. zeikhein gijnlijn
b. zijkhein geinlijn
c. zeikhein geinlijn
10. Die ……………. (schelm) is in de ………………..
a. lorejas lorem
b. lorejas lorum
c. lorenjas lorem
Oplossingen [099]: zie hieronder.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Oplossingen [099]
1b 2a 3b 4a 5c 6b 7a 8c 9c 10b
Contact: leentfaarrein@gmail.com
1865 Dictee zaterdag 25 april 2020 (1) dictee Eerste online-BeNedictee 2020 √
Eerste online-BeNedictee d.d. 16 april 2020
De 64 rode woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld!
“De lettré” [geletterde] (auteur: Bob van Dijk)
1. Voorjaar 1946: Godelieve laat het levenslicht zien in een door de band [uitspraak, anders ook: bank] genomen kossaardsgezinnetje [niet algemeen: keuterboer], even buiten Lommel. De geboortevreugde over dit enigst kind wordt overschaduwd door de dwarslaesie die de
oud-oorlogsgynaecoloog teweegbrengt bij moeder. Vader kan godsonmogelijk moederziel alleen de mantelzorg aan want de vijftig lakenvelders [rund] moeten handgemolken worden. Van kleins af aan weet Godelieve het gezinnetje te bestieren, onder auspiciën en bezieling van meneer pastoor (die overigens al langere tijd deservitor [waarnemend pastoor] is in de gemeente [beter: parochie], maar dit terzijde). Van hem mag Godelief wel brossen [BE, informeel: spijbelen] van school, “mits ge maar op zondag in de kerk komt zingen met uwe mooie serafsstem” [serafijn, engel]. Dat vindt ze geen kastijding want ze komt met graagte in Gods godshuis en luistert devotioneel naar de verhalen op catechisatie [= protestant]. Thuis leert ze die voor zichzelf vanbuiten en betonneert [verankeren] ze in haar staalsterke geheugen.
2. De jaren vliegen voorbij, en Godeliefs jonkheid ook. Tijd voor een amant [minnaar] is er nooit. Nadat haar vake en moeke voor Gods rechterstoel zijn verschenen, maakt zij van de fermette [woonboerderij] een kinderboerderij, want ze is zot van kinderen die ze zelf helaas nooit zal bekomen. Wanneer er ook nog eens camperplekken bij komen voor 65+-pashouders [ook: vijfenzestigpluspashouders], stroomt het giraal en chartaal [contant] geld binnen. Meneer pastoor,
zo-even met emeritaat, houdt boek. Hij spoort haar tevens aan (“ge zijt zo goed met klein grut”) om voorleesmoeder in de bib/bieb [bieb – NL informeel, bib – BE informeel; wegens ‘niets weggeven’ 3 x invulwoord; beter: geen invulwoord of alternatieven: bibliotheek, leeszaal] te worden. Een voorslag waar ze even geen raad mee weet. Maar pastoor Ambrosius had dit al voorzien en levert de oplossing: bolpuntkom [beter lijkt: bolpuntcom]!
3. De eerste woensdagmiddag in de boekerij van Lommel. Godelief heeft zich thuis goed geprepareerd. Ze gaat “Het ei van oom Trotter” van Marc de Bel reciteren, een classic. Het verhaal heeft ze geacheveerd [volkomen] ingeprent dankzij een postbedeling van
bolpuntkom.
4. Ze maakt er van den beginne aan de gewoonte van dat één kind het betreffende werkje van de plank mag halen en “de juffrouw” mag aanreiken. Godelieve declameert met haar schone dictie het verhaal; de kleintjes hangen gebiologeerd aan haar lippen. Ze laat de verluchtingen zien, waar ze zelf ook zoveel houvast aan heeft voor de verhaallijn. Na afloop worden de kinderen met koontjes als bietenkroot [biet = kroot] van spanning opgehaald door de bomma’s [oma] en bompa’s [opa].
5. De week verstrijkt, waarin bolpuntkom wederom een pak aflevert bij “juf Gelieve”, haar nieuwe nickname [bijnaam op internet]. “Le Petit Prince” staat op het program, ook zo’n altoosdurende [niet algemeen] hit. De kinderen vechten er haast om wie het boek van de stander mag halen om aan de juf te geven. Groot succes weeral. “Veel leuker dan wiiën!”, roepen de dreumesen.
6. Weken en jaren verstrijken volgens een vaste sjablone [wegens uitspraak, anders ook: sjabloon]. De facteur [BE: postbode], die anders nooit iets bij Godelieve te bedelen heeft behalve de wekelijkse non-priorzending [prioriteit] van bolpuntkom, bevraagt zich weleens bij haar wat ze week in, week uit toch bestelt, maar daar draait ze steeds omheen. Godelief wordt een begrip in de wijde omgeving. Van heinde en verre komen steeds meer luistervinkjes naar Lommel. Ze wordt zelfs door Zijne Majesteit in persona geridderd in de kroonorde [Belgische ridderorde].
7. Op zekere woensdagmiddag staat “Ik ben niet bom!” van Marion van de Coolwijk op het program, speciaal voor dyslectische kinderen. Antoinetta, acht jaar jong en zelf woordblind, pakt van de dyslexieplank “Ben ik dom?” van Ludo Enckels. Juf slaat het open, zonder de couverture [boekomslag] te percipiëren [begrijpen] want daar heeft ze geen boodschap aan. De schrik slaat haar ad litteram [letterlijk] om het hart: nondedju [wegens uitspraak, anders ook: nondeju], geen plaatjes! Hoe moet ze het verhaal dat ze samen met bolpuntkom heeft gerepeteerd nu voordragen? Vreselijk! Crisofreen [geneigd in crisis te raken]! Moet ze de kinderen nu haar eigen manco uitleggen? Het wordt haar zwart voor de ogen en ze krijgt een syncope [flauwte]. Eenmaal binnen de kaftkamer van de bib/bieb komt de aed [automatische externe defibrillator, hartstarter] te laat: ze sterft in het boekenharnas, terwijl de kinderen ruziën over de “bomme fout” van Antoinetta ...
vrijdag 24 april 2020
1864 Dictee vrijdag 24 april 2020 (1) dictee Oefendictee april 2020 (7) √
Dictee - dictees [1864]
Oefendictee april 2020 (7)
1.
De MID
was de Militaire
Inlichtingendienst.
De middenmidden is de midmid. Het Middenrijk is het Rijk van het
Midden (China).
Is het Midden-Westen
het middenwesten van Amerika? Een middleclassgezin behoort tot de
middle class. De
midkappers zitten in de midkapindex (beurs
van Amsterdam).
Het is tijd voor een midterm review. Hij is naar de miegtiejijs. Die
tikmiep is ook nog een miep kniep. Mierenhout is mira-udu. Het ligt
er duimendik bovenop, dat mieredik gewoon mierik is. Met
hun mausers in de aanslag waren ze aan het miezemauzen. De MiG-23
staat gereed. ‘Ontslapen’ is een mijdspreuk. Ik had een mijmerij
over die heibei. Een miek is een microscoop en een mike een
microfoon. Een Mileziër komt uit Milete.
2. Wist je dat Mikojel
van van Middeloo,
Kopse
Hof en
Jelburg
(de
namen van scholen in resp. Amersfoort,
Nijmegen en Baarn)
komt? Gooi dat maar in
de milco. Ik durf het niet te zeggen maar ‘milf’
komt van ‘mother
I'd
like
to fuck’.
Miliën (gerstekorrels)
zijn nu eenmaal geen mielies (mais,
BE: maïs). De
milieueconomie wordt steeds belangrijker. Ook miljo betekent miljoen.
Die miljardste zandkorrel is maar één miljardste van die miljard
zandkorrels. Een miljoenmiljard staat voor ontelbaar veel, formeel is
miljoen (6) miljard (9) gelijk aan biljard, een één met 15 nullen.
Die millésimé is van een goed millésime. Een milliljard heeft 6003
nullen, een milliljoen 6000. Een
min 18-jarige [BE,
18-minner, 18 minjongen]
hoort op school thuis.
Een jarenvijftigwoning en een jaren 50-woning zijn krek hetzelfde.
Die hooimeid vermaakte zich opperbest in de hooimijt. De major is de
hoofdterm en de minor de minderterm. Mind you, dit is geen kattenpis.
Hoeveel millibar zou
het nu in die minibar zijn? Je kunt hem omschrijven als
minimaatjesmaatje.
3.
Een voor-minister werkt onder een van-minister. Ze
verhulde haar minnenijd over ‘s buurvrouws minnenloon niet. Een
minor poet produceert minor poetry (tweederangspoëzie).
Een minute of moment de vérité duurt niet minuten-, wel
secondelang. Een mipster is moslima-hipster. De geërfde kreeg
mi-parti van de erfenis. Miosis
is pupilvernauwing, mydriasis verwijding (niet:
verwijdering).
Een mirror, een spiegelsite kan als back-up dienen. De mirtenboom is
als een mirum in modum gegroeid. Een MIS
is een managementinformatiesysteem.
Die miso(soep)
is best lekker. Een
bias [baa-juhs]
is een vervorming of vertekening (afwijking
van verwachte waarde, bv. in de statistiek).
De mitnagdim (mv.)
is een stroming van orthodoxe joden. Bij de cocktails stond de
mixster. Mixed
martial
arts:
MMA.
4. Een mizrach geeft de
gebedsrichting aan (joden).
Een MLA
is een micro
light
airplane,
een zeer klein en licht luchtvaartuig. Mesdemoiselles kort je af tot
Mlles (en
MM. is
de afkorting van messieurs).
MM staat voor de ISO-landcode van Myanmar en in de muziek voor
Mälzels metronoom (een
eenheid om het tempo aan te duiden).
Moambe is een Congolees gerecht. Het
MOBER
is in BE het mobiliteitseffectenrapport.
Dat decoratieve voorwerp is een mobile [mobiel]
(ook:
mobiel).
Mochaccino
[k]
is cappuccino met chocolade(siroop).
Moddergooien is met modder gooien, lasteren. Een modderfokker is een
klootzak (moederneuker).
Een moederhand is niet
zo gauw gevuld. Zo’n
moesje, dat is een mouche. We gingen haar te moet. Bij dictees krijg
je mogigrafie (schrijfkramp).
Hij heeft zijn mojo (magie)
verloren. De drie schikgodinnen Clotho, Lachesis en Atropos, dat zijn
de Moiren. Wat is het
verschil tussen een lomschool
en een m.o.k.-school?
Een mokka
is een mondige
oudere,
kapitaalkrachtig
en actief.
De mond-keelholte is de
orofarynx.
5. In het zicht van een
mokomoko vertelde hij dat Maori’s moko's dragen. Zijn
baard was deels bedekt door de schiebaart. Het
RON
is het research
octane
number
en het MON
is het motor
octane
number
(octaangetal).
Een mondriet is iets
heel anders dan een dendriet. Mono- en diclinisch staan in betekenis
ver af van klinisch. Zullen we die monoski kopen? In de Abruzzen
drinken ze wijn van de montepulciano. Een montre à tact is een
blindenhorloge. Een mooc
[moek]
is een massive
open
online
course
(vrij
toegankelijke onlinecursus voor een groot publiek).
Hij was helemaal in de (the)
mood. De mooiboy viel in de smaak bij de cougar; samen nuttigden ze
enkele mooimeisjes. Moqueca
is een traditioneel Braziliaans visgerecht. Er zijn meer mopsen,
mopshonden, die Mops heten. Een
tafelvork wordt ook wel forket genoemd.
6. Moraliter
is dat not done. De morbus Paget is een diergeneeskundige botziekte
en de morbus anglicus is rachitis. De
kop van een Moor als afbeelding is een morenkop. De
Morgen- of Dagster is Venus, in een andere context ook Avondster. De
gewone morielje is een zakjeszwam, GB heeft ook morille (in
het Frans:kers).
De morgue was in Parijs een gebouw voor ongeïdentificeerde lijken.
Een moriaanse is een zwarte vrouw en niet per se een Morin. Een
morisk of morisco is een tot het christendom overgegane Moor.
Mornaysaus is bechamelsaus met ei en kaas. Verwar Mormon, de god van
de mormonen, niet met de mammon, de geldgod. Morphing is het morfen,
het digitaal manipuleren of vervormen van foto’s tot morphs. Hij
ging naar kapitein (Hans)
Mors. Die morsebel (mors(e)pot)
is nu morsdood (en
dus morsipiep, mortje(s),
mortie, mortelefitikus,
mortibus). Een
minder bekende koeienziekte is mortellaro. Moscovium is MC, (115,
ununpentium),
een moscovie is een grove mast (zeeden)
en moscovade is ruwe, ongeraffineerde suiker. Spreek goed uit:
mosagaat.
7. Moshen doe je in de
moshpit. Bij het verkwiste geld denk ik aan het werkwoord mosen.
Een mosjav (en
zelfs meerdere mosjavim (VD), mosjaviem (GB))
vind je in Israël. Die opvatting is wel erg moslims.
Mosselvergiftiging is mytilotoxisme.
Hij staat echt op de
mostwantedlijst. Mots (bon
mots) zijn
kwinkslagen. De MO-theorie
gaat over moleculeorbitalen.
Dat huwelijk was een mo(e)tje.
Motorren kan je doen met een motormiep. Zij is een klappermolen, een
moulin à paroles. Mouliné is moulinetgaren. Meerdere schapen over
de dam zijn moutons de Panurge. De movers en shakers schudden
een organisatie op. Een movel is een novelle die te lezen is op de
mobiele telefoon. Dat
was me wat, mozes kriebel! Een Mozambikaan komt uit Mozambique. Je
betaalt daar met de munt metical, de MZN.
8. Met een mp3-speler gebruik
je de MP3-standaard om mp3’s af te spelen. Ik heb niet hardgelopen,
maar wel hard gelopen.
Zijn
wishfulthinkingperceptie is heel sterk. De MRAB-bacterie wordt verder
niet gespecifieerd. In
de Noord-Afrikaanse keuken bakken ze msemmen. Het
was weer much ado about nothing: veel drukte om niets. Muco is
mucoviscidose, CF,
cystic fibrosis, taaislijmziekte. Het
mucoïde (mucoze
= slijmachtige)
rubberoïd was niet om aan te vatten. Dat mueslibrood is lekker. Wat
zijn mudejars
[moe-dèh-chahrs]?
Een mugarts
maakt in BE deel uit van een mobiele
urgentiegroep.
Nodum in scirpo quaerere [lett.:
knopen in biezen zoeken]
is muggenziften. Een
mukluk is een winterse indianenlaars. Mulchen
doe je met mulch of muls. Leg het verschil uit tussen multa, non
multum en multum, non multa. Met multikul diskwalificeer je de
multiculturele samenleving. Multilokaal gaat over verspreide
locaties. Een multipurpose
vehicle
(MPV)
is een ruimtewagen, een spacewagon. MSA
is multisysteematrofie.
Numismatiek: munt- en penningkunde.
9. Munrobaggen
doe je in de Schotse Hooglanden. We bezochten het munt- en
penningkabinet. Een mupi is een stadsinformatiezuil. Murfen is mobiel
internetten (mobiel
+ surfen).
Met Murks
spreek je een combinatie van Marokkaans
en Turks.
Muscadelle geeft naar muskaat geurende witte wijn. Muscadets zijn
wijnen uit het mondingsgebied van de Loire. Een musette is (ook) een
trekharmonica en een muselet is een agrafe. Mushing
is een wedstrijd voor sledehonden. Muskoviet is Moskovisch glas. Een
must-carry zender
of een must-carryzender,
etc. Een microfoon kun je muten
[oe].
Mutuum is verbruikleen. Een mva
is een memorie
van
antwoord
(en
een mvt
een memorie
van
toelichting).
MvM
staat voor Moeders
voor
Moeders
en de MVM
is de
Man-Vrouw-Maatschappij.
Mwah,
ik weet het niet. Myxopoëse is slijmvorming.