2457 Dictee woensdag 03-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (381)

Dictee – dictees [2457]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 476 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (381)

1. Hij had een vlossen [als vloszijde, ook: floszijde, bnw. vloszijden] baardje, zij droeg een vlossen blouseje (bloesje) en in het boek zat een vloszijden leeswijzer. Ik heb mijn tanden met floss geflost. Flos caducus is vergankelijke bloei, flos ipse is een bloeiend jong meisje en flos juventutis (flos juvenum) is de bloem der jeugd. Daar stond ze dan met haar frisgewassen (GB) en fris uitziende uiterlijk. Fullprof en fullback zijn sporttermen, full house is een kaartterm. Bij freefight gaat het er hard aan toe, bij een free kick [voetbal] wat vriendelijker. De five o'clock tea, we zijn eraan toe! Het fijnstofbesluit gaat over fijnstof (NL, BE: fijn stof). De fikh is de jurisprudentie van de sharia [Koranwetgeving]. In de spijswetten der joden komen de termen 'milchig' [met melk bereid] en 'fleisjig' [met vlees] voor. Het floue [oe] [zacht, vervloeiend] schilderij werd samen met de nodige flousjes [smoesjes] verkocht. Floid [kunststof] vind je op de (buiten)tennisbaan, floréal was de bloeimaand tijdens de Franse Republiek. Een foergon (niet in VD) is een soort (vracht)wagen. Verwar 'fourneren' [verschaffen] en 'foerageren' [levensmiddelen verschaffen] niet.

2. Uit een flûteje drink je champagne. De focolarini [kleine gemeenschap van leken en priesters] behoren tot het 'Werk van Maria'. Focaccia is een platte Italiaanse broodsoort. De fietsgekke henkie kon maar niet stoppen. Een fianceetje (m/v) kan zowel een fiancé als een fiancee zijn. Het fichuutje [driekantige halsdoek] werd met een fibula [sierspeld voor vastspelden] gesloten. Voor de-escalatie van niet fibrilleren heb je een defibrillator nodig. Oma's boterham moet fijngemaakt worden. Rijdt je kleindochter op een oma's-fiets? Ze had een fijngebouwd (rank) figuurtje. Wil je een filetje americain, d'Anvers of pur? Een sikh [godsdienst in Indiase staat Punjab] houdt zich als regel aan de fikh [jurisprudentie van de sharia]. Fil d'écosse is glansgaren. De fil-à-fil is een zeker weefsel. De fijnbesnaarde (kan een viool dat ook zijn – dan los?) man had fijnbesneden trekken. Met zijn fijn gemanicuurde handen produceerde hij fijn geciseleerde literatuur (GB ook: tt). De fijngesneden groenten waren wel erg fijn gesneden. Ondanks de filemelding heeft hij het gefikst [klaarspelen]. Waren Filips de Schone en Philips van Kleef naë verwanten? Hij hield een filippica [hevige strafrede].

3. Hij laat de fiolen (ook: violen!) maar zorgen en gooit de fletste bloemen weg. De flamboyante flamencodanser danste als een flamingo. Op Oost-Aziatisch vaatwerk kom je flambé figuren die dus flambé [gevlamd, predicatief bnw.] zijn tegen. Ik was flabbergasted [verbijsterd] als hoorde ik wasgoed flabberen [zacht klapperen]. Flabben is conferven [draadwieren] opvissen. Een fiscaal jurist moet ook fiscaaltechnisch en fiscaal-economisch onderlegd zijn. Een fisheye is een lens met grote beeldhoek. Ik wil geen bolletje [klein rond broodje], maar fish-and-chips. 'Fischer-tropschsynthese' [chemisch proces] is een echt dicteewoord. Een flèche is een pijl, een fleer een klap en flerecijn jicht. Je gaat toch niet in je flashy [door schitteren opvallend] fleece bodywarmer (geen flausch = duffelse wollen stof!) [fleecebodywarmer] flauwvallen om die flauwekul? Henk en Ingrid fletcherden [voedsel langdurig kauwen] en flensten [neuken] en de walvis werd geflenst [aan stukken snijden], maar lading in het zeewezen kan worden geflensd [flenzen – neersmijten]. Ze gooiden een flare [fakkel om hittezoekende raket te bedotten] uit het vliegtuig. Door de mist zagen we het doel slechts flardengewijs. Flok is wollegras. Deze flap-aan-de-wand [klaptafel, vlak tegen de muur] was duidelijk ineengeflanst.

4. Flecteren [verbuigen, vervoegen] levert flexie op. Dat staat los van een (wiskundige) flexiecirkel [kromtecirkel] en al helemaal van een flexikoker [fabriek voor zware stookolie]. Hij richtte de flitspuit op het flap-overbord. Hij schoot met zijn flobert(geweer) [tuingeweer] op de mug, resultaat: morsdood. Een fliffis [trampolinespringen] is een tweevoudige salto met schroef, een flikflak [gymnastiek] een (achterwaartse) handstand-overslag gevolgd door een radslag. De floormanager [verantwoordelijk voor goede gang van zaken op het toneel] stond in het floodlight [spreidlicht, spotlicht]. Hij had trouwens heel wat floating rate notes [obligaties met variabele rente]. Gezocht op '*madam*' (op woordvormen): een bonjourmadammeke = (niet meer in VD:) een dagschone, (gewestelijk:) driekleurige winde (ook verdwenen), croque-madame (tosti met een spiegelei erop), flap- of floddermadam, een kale madam, een kot- en kakmadam,
madame-jeanette(s) (soort van grote, rode of gele Spaanse peper(s)), madammen (de mevrouw spelen), pretmadam (truttemie), tripmadam (een soort vetplant ofwel muurpeper (bergknop, scherp huislook)) en trou-madame (spel met dertien ivoren balletjes).

5. Bastweefsel is floëem. Het bovarysme [verlangens hebben, haaks op de werkelijkheid] is genoemd naar Madame de Bovary; Madame de Pompadour [na mij de zondvloed, après nous la déluge] heeft niet zo'n eigenstandige [zelfstandige] uitdrukking. Een chichi madam is bekakt. De melbatoast is genoemd naar Dame Nellie Melba (afgeleid van Melbourne). Dat geldt trouwens ook voor de pêche melba [ijs met o.a. perziken en slagroom]. Die dame heet eigenlijk Helen Porter Mitchell. Bij '*monsieur*' vinden we: Monsieur Calicot (type van de opgedirkte manufacturiersbediende), croque-monsieurs (tosti's), monsieur de Paris (beul van Frankrijk), monsieur Jourdain (type rijke burger, die zich belachelijk maakt) en monsieur Prudhomme (Joseph – maar een prud'homme is een vertrouwensman).

6. Vérités de Monsieur de la Palisse zijn waarheden als een koe. De gepelletiseerde bolletjes werden na verpakt te zijn gepalletiseerd [èh] [op pallets stapelen]. Van mon chou [kaas] wordt mon-choubeleg gemaakt. Hij zette zijn strooien matelotje [ronde strooien hoed] af. Zij was een Mick Jaggeraficionada. Ra is de Oud-Egyptische zonnegod. De raadsstukken werden thuisbezorgd. Rachitis is de Engelse ziekte [bot groeit krom]. Genade, heb rachmones [medelijden] met me! Radar is een letterwoord (radio detecting and ranging). Een raglanmouw is niet ingezet. Onder de ragtime [muziek] aten we ragout [kleine stukjes vlees in saus]. Rallentando [muziek] is langzamer. Een ramboetan is een zure Indonesische vrucht. In het ranzige tv-programma kwam een rara avis [zeldzaam figuur] voor. De razende [onstuimige] roeland ontvluchtte razendsnel [razend vlug] de razzia-achtige persoonscontrole. Een readymade is een objet trouvé ['natuurlijke' kunst zonder bewerking]. Voor alle laptops gold de recall [terugroepactie]. Rechtelijk bezit ik deze hectare land. In het référé [kort geding, BE: kortgeding] werd de referee [scheidsrechter] in het ongelijk gesteld. De reggae [muziek] dankt zijn faam aan Bob Marley.

7. Tegen stresssymptomen helpt reiki [therapie voor behandeling van spanningsklachten]. De rekwisieten zijn goed opgeborgen. De christianscienceaanhangers (drieledige samenstelling: vergelijk: christian science en christian scientist) beleefden een relance. 'Reliek' en 'relikwie' zijn synoniemen. Relschoppers willen rel schoppen. Het vliegtuig raakte in een remous [schokken in instabiele luchtlaag door stijgen en dalen]. Een remplaçant remplaceert [vervangt] iemand. Renommee betekent een goede reputatie. De renegaten [afvalligen] hadden een rendez-voustje (afspraak; geen rencontre = ontmoeting!). RSI is repetitive strain injury [diverse klachten, ook KANS = klachten aan arm, nek en/of schouder of CANS = complaints of arm, neck and/or shoulder]. Ook voor een reprint [ongewijzigde herdruk] geldt het reprorecht [beschermt boeken en tijdschriften tegen kopiëren]. De reprise [heropvoering] was mooier dan de originele uitvoering. Resignatie is ontslagneming. Wat is resorptie [opneming van vocht]? Iets met resorberen? Ja, dus. Je kunt onder een rechtsgebied, een ressort, ressorteren. Dat wintersportresort oogt fraai. Resources [oh] zijn het geheel van mensen en middelen in het productieproces (zoals human resources [oh], de mensen). Ressources zijn mogelijkheden, capaciteiten. Een retailbank is er vooral voor het kleinbedrijf en particulieren.

8. Hij gaf een keurig resumé [samenvatting] van het gebeurde. Een retiré is een basisbeweging bij ballet en dans. Rettich is een variant van de zwarte rammenas. Het mogelijke drama kende toch nog een réussite [succes]. Een reveille is een sein om de troepen te wekken, een reverence is een lichte kniebuiging uit beleefdheid (een knicksje), reverentie is ontzag en een rêverie is een dromerij. De Reykjaviker was een rhythm-and-bluesfanaat. Het Riagg-centrum (Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg) was toen al gesloten. Een rez-de-chaussee is een benedenwoning. Een ribes [sierheester] kan geel of rood zijn. Hij gaf een riedel [loopje] op de honkytonkpiano [met valse klanken]. Een ricinusboom (wonderboom) heeft wel iets weg van de Yggdrasil [noordse mythologie: wereldboom, symbool van de kosmos]. De cosmos [plant] is een der composieten. Rietzodden zijn drijftillen. De Rijnlander hield diverse rijnlanders [konijnen, ook: vrachtschip]. Vanuit de riksja's [karretje] zagen we hoe ze met riotguns [sproeier, schrootgeweer] op vluchtende rinocerossen schoten.

9. De rilde [slank] korenstengels glommen in de zonnestralen. Hij is de risee [mikpunt van spot] van het dorp. Bij de ro (ruimtelijke ordening) speelt het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) een beperkte rol. Rodeloop is dysenterie. De rododendrons bloeien. De halve roei-equipe was ziek. Een rondeel is een (half)ronde toren. Een rossinant is naar Rocinante [paard van Don Quichot] genoemd. Rösti is een aardappelgerecht. In een rotishop kun je zekere Surinaamse gerechten kopen. Een rotisserie is een grillrestaurant. De Rotterdammer sloeg een rotterdammertje [laatste hoeveelheid in de jeneverfles, minder dan een glas] achterover. In de rozentuin stond een rozenrode rozelaar [rozenstruik]. Op de Rubenstentoonstelling liepen er rubensfiguren [vrouw met weelderige vormen] rond. De mouwen waren afgezet met ruches [roesje, roezel, geplooid (kanten) oplegsel]. Het rouge-et-noir is een hazardspel. Witte, blanke of bruine roux vind je in sausen (ook: sauzen). Wilt u ruimte maken? Dit is een ruim bemeten stadswijk. Op rulijs [oneffen, hobbelig] schaats je niet lekker. Zij is een rupsje-nooit-genoeg [onverzadigbaar].

10. Ik eet frequent fish-and-chips. Gekkebekkentrekkers zijn zij die gekke bekken trekken. Zoals bekkentrekkers bekken trekken: dat wordt ook wel aangeduid met trekkebekken. Ik houd van blondies en bloody mary's. De pabostudenten hebben de wedstrijd gewonnen. De Duizend-en-een-nacht wordt in de mond van sultane Sheherazade gelegd. Hij is niet rechtdoorzee, de rest van de familie wil wel recht door zee gaan. De try-out, de proefvoorstelling was een enorm succes. Het spelregelboekje is een bijbeltje voor alle referees [scheidsrechters].

 

2456 Dictee dinsdag 02-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (380)

Dictee – dictees [2456]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 477 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (380)

1. Hoeveel keer doen jullie het? Hoe vaak? Is retsina een sterkedrank (GB ook: sterke drank)? Ja, witte Griekse harswijn. En metaxa (niet in wdb.): merknaam van een Grieks wijndistillaat met een hoog alcoholpercentage? Ja, dus. De bovenleiding is kapotgetrokken. Door force majeure gaat het kaasfonduetje niet door: we fonduen dus niet. Foudroyant gangreen is zich snel uitbreidend koudvuur. De F1-fan en zijn kompaan verdroegen de beide compagnons niet. Een fouetté is een verlengde pirouette. Een francala is een breed Turks stokbrood. Een kordelier is een minderbroeder. Kunnen guereza's ftisis [tering] krijgen? Frisia non cantat: in Friesland wordt niet gezongen. De frisee [krulandijvie] werd op een fritporseleinen [van (ook:) fritte dus] schaal opgediend. Fulltimejournalisten [fulltime journalisten] zullen als regel fulltime [bijw.] werken. Zegt de fytopathologie [plantenziektekunde] ook iets over fytocide [stof die planten doodt]? Hij is een echte
flux-de-bouchespreker [is welbespraakt]. Een culi is een gourmet, een foodie. Een foergon (niet in VD) is een vrachtwagen. Hebben jullie al gefonduud? Foliumzuur is N-pteroyl-L-glutaminezuur. Wat zijn de follikels van De Graaf (graafse follikels)? Antwoord: eiblaasjes!

2. Het Nederlandse 'paté' komt van 'pâté de foie gras' en niet van 'pâte' (verflaag). Voor de groten waren er fourrés [koekjes met middenlaag van crème], voor de kleinen fourreetjes. Fourragères [schouderkwasten met koorden] vind je op uniformen. De fosburyflop [hoogspringen: ruggelings] werd perfect uitgevoerd. Met een forensentrein (GB, VD ook: forenzentrein) kun je forenzen (VD, GB ook: s). Daarna heb je geforensd (GB dus ook: t). Een frankipaal is een betonpaal, een frankolijn een patrijs. Hij forwardde direct het e-mailbericht. Framboesia is een tropische huidziekte. In het foyertje werd veel kwaaiigheid geuit. Met de fraîcheur [frisheid] van limoenen danste de Française de française [een dans]. Hebben franquisme [Spanje] en franskiljonisme [BE] iets gemeen? Nee, hooguit de kleine f. Het stond er echt in kapitalen: FRELE MAITRESSE GEVRAAGD [dan geen diakritische tekens]. Als frêleste heb ik toen maar gereageerd. In de Franse Savoie en Frans-Polynesië verorberden meerdere fransozen een fransje [klein stokbroodje]. Wist je dat Frederik van Eeden (g)een freatofytenfreak [putplant] was? De freelance eindredacteur [freelance-eindredacteur] had een freelancecontract [freelance contract].

3. Vrijheid, blijheid: freefighten is vechten met een miniem aantal regels, bij freejazzmuziek ligt de nadruk op improvisatie, freestylen is improviseren (in de sport: hij freestylet, ik freestylede), free publicity [gratis reclame in de media] is mooi meegenomen, een free kick krijg je bij het voetballen en freetraders [voorstander vrije handel] zijn voor free trade. Fair trade (voorbeeld: fairtradecacao) ten slotte is eerlijke handel. Hij vertoont freeridersgedrag [geen lid van de vakbond, wel profiteren ervan]. We kregen fricandeaus [mager stuk kalfsvlees] en fricasseeën [fijngehakt vlees met pikante saus]. Ik friemelde in de mieren die in mijn handpalm wriemelden. Fryslân boppe [Friesland boven, leve Friesland]! Krijg de ftisis [tering] met je ftaalimide [vaste stof, gebruikt voor syntheses]. In froufrous zit crème au beurre. Dat is nog eens iets geheel anders dan een crème-ei! Een frivolité kan tot hors-d'oeuvre dienen. De frulleman [knoeier] wilde aan zijn baard frunniken. Het friste water komt uit Spa. Dat gietijzer is gelouterd [gezuiverd], gepuddeld [ə], gefrischt, gefrist.

4. Jij rock-'n-rolde en ik heb ook gerock-'n-rold. Ik fietscros op mijn MTB-model [mountainbike]. Een masalaatje is een specerijenmengseltje. Is de demi-monde [de wereld van de schijnbaar fatsoenlijken die het echter met de moraal niet zo nauw nemen] maar half zo slecht als de beau monde [high society, hogere klasse, die veel uitgaat]? In het Oranje-elftal spelen oranjehemden. Is een duümviraat [tweemanschap, consuls oude Rome] twee derde van een triumviraat [driemanschap, idem]? Als skiester ski ik heel vaak. Mijn man skiede altijd mee. De kolonisten (settlers) trokken in colonne op. Red Bull is een energiedrankje. Ook op de Vastenavonden in het verleden vastenavondden we. Hij werkt off screen (niet op het scherm met de pc – niet in wdb.). Nederland heeft een middenwesten, Amerika een Midden-Westen. De nijlkrokodil heeft zijn habitat [natuurlijk woongebied] in de Nijlvallei. De dadeloze dadelplukker ging dientengevolge dadelloos naar huis. Hij kon de bal in tikken, dat doelpunt was een intikkertje. Wat is de bedoeling van een à-propostussenwerpsel [daar valt mij juist in ...]? Het was een ideeëloos bedrijf: dat bleek uit de lege ideeënbus. De ecotaks is een soort van groentaks [belasting].

5. Tijdens het gothicfestival werd in de gotische kerk uit de gothic novel [griezelroman, middeleeuwen] voorgelezen. Leden van de Vereniging van Vrouwelijke Studenten Leiden (VVSL) werden èles genoemd. Als je iemand een kontje geeft, geef je hem een gatje. Heden ten dage kun je 'gewoon' naar Vianen [stadje aan de Lek] gaan. Vroeger ging je dan te gronde, je bankroet of failliet tegemoet. Hij was een tae-bo- en
tai-chifanaat (die beoefent dus tae-bo en tai chi). Onverbiddelijk en onmiddellijk werd er gestopt. In de taxfreeshop [GB, VD] kocht hij meerdere taxfree artikelen. Een bucardo is een pyreneeëngeit. Kwantiseren is uitdrukken in quanten [natuurkunde]. De geilbak [geilaard] verdronk in de gijlkuip [gistkuip]. Hij stond bol van de geile en lascieve [wulps] lubriciteit [grove zinnelijkheid]. Haal niet door elkaar het chijl (chylus), vet bevattende lymfe, en het chijm (chymus), de spijsbrij in de maag. De BSE [GB ook wel: bse] is de overbekende gekkekoeienziekte [boviene spongiforme encefalopathie].

6. Gazpacho is koude soep en een gaultheria is een plant. De gamay is een wijnsoort uit de Côte d'Or. Een galoche is een overschoen en een gamellehut een bijkeuken aan boord. Garçonnières zijn vrijgezellenwoningen. De garde-manger [lid keukenbrigade voor koude schotels] parkeerde zijn inboedel in de garde-meuble [opslagplaats]. Oma is in het gagastadium (gagaë stadium). Galactorroe is melkvloed (en galactische stelsels zijn melkwegstelsels), een gaine [èh, ə] is een elastisch buikkorset en gabbro is een grofkorrelig gesteente dat bestaat uit basisch plagioklaas en augiet. Ze had een fullcolourportret van de vermiste. Fungicide [stof ter bestrijding van schimmels en paddenstoelen] is de vijand van de fungilore [folklore van paddenstoelen en schimmels]. Hij droeg fumé [bnw.] brillenglazen. Realo's [met realpolitik] houden het langer uit dan fundi's [politiek vanuit principes]. Hier snap ik geen fuck [helemaal niets] van.
Fysisch-chemische processen kun je nooit fysischgeografisch verklaren. Wijnstokken zijn een fylacterion [toevluchtsoord] voor fylloxera [druifluis, geen mv.].

7. De ganzen gakkerden (gaggelden, gakten – kenmerkend geluid geven). Het stond in galjard (gaillard) gedrukt: een gaillarde is een Italiaanse dans en een gaillardia een plant. Een gallijer [galbak, chagrijn, sacherijn] leidt geen gal, maar lijdt aan chagrijn (sacherijn). Ze sloten een galantuomo's agreement [herenakkoord, gentleman's (ook: e) agreement]. Gants mousquetaires zijn handschoenen met grote kap. Ganja (uit het Hindi) klinkt minder belastend dan marihuana. Het guillemetje [<] komt niet van een ganzenvoetje maar van de drukker Guillaume. Corpsstudenten kennen het Gaudeamus (igitur, juvenes dum sumus – (laten we dus vrolijk zijn zolang we nog jong zijn). De blaaskaak, de pocher, de gascogner, grossierde in gasconnades [opschepperij]. Voor zijn garrotteren [wurgen met touw] had hij [als galgenmaal] nog ragout gegeten. Garnisairs [ingelegerde soldaten] horen in een garnizoen thuis. De gaurs [groot rund] [gau-wər – g van goal] leken het hele veld te vullen. Gaufreren is plooien met een
plooi-ijzer. De gargantueske [overdadig in voedsel en drank] gargouille [waterspuwer – nou ja] kon je niet overzien. Het Geitje schitterde. De gebriljanteerde [tot briljant geslepen] steen blonk.

8. Gebastioneerd is van bastionnetjes voorzien. Een shockjock is een shocking diskjockey (deejay, dj) die van choqueren (ook: shockeren) zijn handelsmerk heeft gemaakt. De poëten vormen samen het genus irritabile vatum [het prikkelbare dichtersgeslacht]. De gepard, het jachtluipaard, en de gerbil (steppemarmot, renmuis, woestijnrat) gingen gebukt onder de forse stress van de ghibil, de hete woestijnwind in Noord-Afrika. In de dierentuin troffen we ook nog aan: de steppelynx (caracal), de quagga (steppezebra), de steppewolf (coyote), de steppeolifant (in de savannen levende Afrikaanse olifant), de manoel (steppekat) en de Nubische wilde ezel (steppe-ezel). Als je de steppeflora en -fauna bestudeert, kom je vast ook nog wel de savannebuffel tegen. Gethsemane (VD) is de Hof van Olijven (olijfhof, olijvenhof). De Olijfberg is de plaats van de hemelvaart van Jezus.

9. Een Turkse scheldnaam voor alle niet-moslims is giaur [gaa-voer]. Hier volgen ten slotte nog wat dicteetoppers: geisslerse buis (voorloper van de gasontladingslamp), gere-integreerd, geisha-allures, genuïen en genuïniteit, consanguien en consanguiniteit, gekrookterieters (uiterste rechterzijde van de Gereformeerde Bond in de vroegere Nederlandse Hervormde Kerk, nu PKN), gelaatsscan, gelijkmaken (met een bulldozer) en gelijkkomen (bij voetbal). Gelijkklinkende instrumenten zullen assoneren, gelijk klinken. Ook: geltharing (mannetje), de Gelukzalige Eilanden (de Canarische Eilanden) en genderdysforie (transseksualiteit). Ga vooruit en steek daar je giraffennek voor uit! Geelpelde kippen worden apart gehouden. Een geek [ie] is een computerfreak [ie]. De patiënte was gecontra-indiceerd voor een ruggenprik.

10. Is goedendagzeggen deftiger dan gedag zeggen? De geinponem heeft geïnternet en zijn klacht geuit. Met epateren (épater le bourgeois) wordt overdonderen bedoeld. Hij voelde zich ten achter gesteld (en leed onder die tenachterstelling). Ze leek op een gefacelifte assepoes en leed aan een gefakete kwaal. Dat fonduetje was letterlijk gefundenes Fressen voor hem. In Vlaanderen is verkeerdjassen gegeerd: er wordt heel wat afgegeert. Googelaars [oe] zijn kunstenaars en goochelaars [oo]. Dit vlees is op de grill gegrild. Vroeger werd er gejijd en gejoud, nu alleen nog maar gejouwd. Heeft deze ijsbeer geijsbeerd? We verwachten dat de teams gelijk opgaan. Het is 'mêlee' en 'mêleren', 'gelee' en 'geleren'. Hij dronk gemillesimeerde [van datum voorzien, van de beste kwaliteit] wijn.

 

2455 Dictee maandag 01-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (379)

Dictee – dictees [2455]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 478 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (379)

1. Zij bloosde hevig toen ze closede [close dansen, slijpen, slowen]. De closereadingmethode [alle aandacht op de tekst] bevalt niet iedereen. De compactdiscopname [cd-opname, ceedeeopname] is veel mooier dan die op de oude lp (elpee). Kun je in een diskdrive ook compact discs (cd's) afspelen? Zij legde een kompres [medisch: omslag] aan. Heerlijk, die appel- en perencompote [vruchtenmoes]. Een comprimeetje is een kleine comprimé [pastille als geneesmiddel]. Heeft consensus iets met sensor te maken? Nee. We reden in konvooi. Die cosmos [plant] is wel een heel klein deeltje van de kosmos. Ziedaar: Korinthische zuilen. Ik wil coûte que coûte [kost wat kost, het koste wat kost] slagen. De daarbij behorende inspanning lever ik graag. In de laatste Mulisch komt een engelse groet voor. Als je dedain [minachting] hebt, ben je dedaigneus. Democratisch socialisten zijn
democratisch-sociaal. Het demootje van het depotje bevond zich in depot, en dépôt. De cao-eisen waren niet mis. Capelle aan den IJssel. Het café-restaurant is soms een café chantant. Monsieur Calicot [type van de opgedirkte manufacturiersbediende] was in een calicotje [van katoenen stof, sits, indienne, chintz] gehuld.

2. Als 'teevee' in letters mag, dan toch zeker ook 'ceedee'? Ja. De 230V-verbinding (afgekort) werkt met 230 volt (voluit). Ajax treft Real Madrid en AC Milan. Elk van die clubs heeft zijn eigen aficionado's. De enige echte aboriginals zijn de Aboriginals [Australië, Aborigines]. Affabel is in de muziek affabile [lieflijk]. Is affettuoso hetzelfde? Ja. De aerobe [kunnen leven met vrije zuurstof] bacteriën gedijden goed. Een Ajuga [plant – systematiek Linnaeus, het linneaanse (taxonomische) systeem] is een soort van zenegroen. De amfitryon [gulle gastheer] stalde zijn gulle gaven in het amfitheater uit op het ammelaken (VD ook: amelaken – tafellaken). Anthologieën zijn bloemlezingen. In de muziek is appassionato hartstochtelijk. Er vond een bellettriebijeenkomst [beoefening schone letteren] plaats op de
bel-etage [eerste verdieping]. Ik weet allang dat je al lang lang bent. Dat levert een versteend tafereel op: een avegaar [agger, effer, grote houtboor], een assepoes [slordige meid] en een assegaai (assagaai, sagaai – houten werpspies). Het au-pairmeisje kookte au bain-marie [in warm water] in de bain-mariepan. De auditeurs-militair waren het eens. Op een autoped kun je autopetten. De AWACS-toestellen [airborne warning and control system] werden uit de lucht geschoten.

3. Hij nam geen zittende maar een staande houding aan. Een staandehouding houdt het staande houden van iemand in [bv. door de politie]. De bridgers en bridgesters waren niet blij met de kiebitzers [toeschouwer met ondeskundig advies]. Het gewoontedier vervulde zijn getuige-à-dechargerol met verve. Een getijcentrale profiteert van de getijdenbewegingen [ook: getij]. Op het geuzenfeest dronken ze geuzelambiek. Ik heb drie germains [neven: van dezelfde grootmoeder afstammend]. Gevangenmaken en gevangennemen is slechts stricto sensu (sensu stricto – in beperkte zin) hetzelfde. Toen ze zich in het mos tegen hem aanvlijde heb ik mijn hoofd geneigd en me ook maar neergevlijd. Lijders aan het tourettesyndroom (gillesdelatourettesyndroom, tic convulsif, tourette, gillesdelatourette) zullen niet snel geweld plegen. Bij troebleren [storen, verontrusten] is soms troubleshooting [probleemoplossing – van trubbels dus] nodig. Ghee is geklaarde boter en glauk [bnw. – zeegroen] is geen glauconiet (of wel soms?). Een gizmo is een klavierdoosje op een gitaar, een girandole is een kandelaar, glagolitisch is Kerkslavisch en goecheltjes maken is ginnegappen.

4. Sjors' (die van de rebellenclub) oor zat dicht. De gerant [beheerder hotel e.d.] is afwezig. De winnende getallen werden at random (gerandomiseerd, willekeurig) getrokken. Hij heeft last van obstipatie [verstopping]. Ik heb empathie met hem [kan me inleven]. De gens du monde vormen de high society. Is dat trouwens genuïen [echt, aangeboren]? De geostationaire satelliet staat precies boven een tektonische breuk. Hij is van de glijbaan geroetsjt, nadat hij eerst gestretcht had. Deze boeken worden verramsjt. Je hoeft je niet op de borst te slaan, omdat je het woord 'borsjtsj' (rodebietensoep) toevallig goed kunt schrijven. Dit vlees kun je het best sauteren [op een flink vuur snel bruin braden]. Geruggensteund door zijn eega wees hij het gerstenat af. Je moet zijn renommee [goede reputatie] niet geringschatten. We zullen de borden gereedzetten. Die firma is gesurseëerd [geniet surseance, uitstel, van betaling]. Er was een soupçon [verdenking] tegen hem. Sofisticeren [s] is geen water, maar suiker bij de wijn doen. De premier was een sophisticated [verfijnd] man, zij een gesofistikeerde (gesofisticeerde – verfijnd, mondain) mondaine dame.

5. Hij met zijn geschwärm [gedweep], hij is geheel gesjochten [arm, ook: de sigaar]. Hij is op het aangeslibde zand geslipt. De gezipte bestanden moesten geünzipt [uitgepakt] worden. Het haar van de berijder was getoupeerd [tegenkammen, creperen], de staart van het paard gecoupeerd (geangliseerd, gekortstaart). In Engeland komt anglokatholicisme voor. Leg het verschil uit tussen g-factor [dwarsversnelling] en G-kracht [zwaartekracht]. De giga-elektronvolt kort je af met GeV. De gaur is een groot rund in Zuidoost-Azië. Gibberelline is de stof die groei en bloei van planten reguleert. De ghazel (ghazele) is een dichtvorm en de ghazidsja is de heilige oorlog van de moslims tegen de ongelovigen. Hij heeft een giacomettifiguur [dzjaa] [zeer langgerekt, mager].

6. Die deugddoende belevenis zal je deugd doen. De dienstdoende ouderling van dienst moest dienstdoen. De Gerizim is een berg in Efraïm tegenover de Ebal (zie: Deuteronomium 11:29). Het graciele en gracieuze meisje had veel gratie. Die gojse (VD ook: gojimse) Gooise kinderen zijn niet-Jood(s). Het goudveil is lid van de steenbreekfamilie. Hij had zijn leven veil voor het vaderland, maar dat hij door een vijl zou omkomen … Op de veiling was een vijl te koop die punten vijlt. In de gloriëtte [tuinhuisje] stond een glazenkast [glazen, etc. – anders glazen kast]. Het glidkruid zit in de lipbloemenfamilie. Ik weiger gm-voedsel (frankensteinvoedsel) [genetisch gemanipuleerd]. Gnocchi [mv. – uitspraak!] vormen een tussengerecht. Gnathologie bestudeert de kauworganen. De spreuk boven de tempel van Apollo te Delphi luidt: 'gnōthi seauton' (ken u zelve; ken uzelf). Een go-between is een bemiddelaar. Het komt, godbetert, nog goed. Ook go-getters mogen niet in no-goarea's komen.

7. Een gocart is gewoon een skelter. Dat zal de goed opgeleide, heibeiige feeks goeddoen. Deze poëtische uiting is goëtisch [betoverend]. Het golf-deeltjedualisme [bundel deeltjes = golf en omgekeerd], de golden delicious [handappel] en golauyoek [Chinees gerecht] kwamen in die goeiige gooi-en-smijtfilm niet voor. In het g.o. [georganiseerd overleg] kwam de cao [collectieve arbeidsovereenkomst] aan de orde. In de nacht der girondijnen werden die door de jakobijnen vermoord. Bij de gimmick [foefje, stunt, truc] dronk hij een gin-fizz. Die hollebolle gijs met zijn leuke gitaarriff krijg je echt niet volgepropt. Zij trippelden de gigue [dans]. In de wereld van glitter en glamour word je snel een glimpieper [slimmer, ook slippertjesmaker]. Genadebrood eet je, blauwe godsgenade pluk je. Een glatik is een rijstvogel (nee, geen ijsvogel: dat is de kookaburra, halcyoon (halcyon) of alcyoon (alcyon)). Wat zijn de overeenkomsten tussen glaasje draaien (VD – communiceren met geesten) en duimendraaien [zich vervelen, nietsdoen]? In Suriname heb je gloscholen [gloo], in Nederland glo-scholen [gee-jèhl-oo] (gewoon lager onderwijs). De gnawa is een muziekstijl, de gloxinia een plant. Acetylcholine is een neurotransmitter [draagt elektrische prikkels over].

8. Een goc is [BE] een gemeenschappelijk ontmoetingscentrum. De eigenschappen van een serotonineheropnameremmer vindt u in Van Dale [SRI, antidepressivum]. Hij was een expert in de gnathologie [leer van de kauworganen en deszelfs stoornissen] en een liefhebber van de mythologie. Een godswoord is een woord van God, een Bijbeltekst, een goddelijke uitspraak, uit de Bijbel, Gods Woord. We zijn gered, godlof! God's own country [Nieuw-Zeeland, Amerika] geloofde er niet meer in. Volgens Van Dale zijn treuga Dei en pax Dei beide de godsvrede [wapenstilstand]. De goël [man moest met de weduwe van zijn broer trouwen] bracht goenagoena [tovermiddelen] in de strijd. Dat ik je zal goedschrijven [crediteren], heb je goed geschreven. Ze droeg
grijs-met-rode kleding. Is 'groepage' wel of niet vernederlandst? Ja. Grissini zijn Italiaanse soepstengels. Zijn kroeshaar wilde maar al te goed kroezen; we aten trouwens kroeze kersen (een soort tuinkers, in die betekenis niet meer in VD) met erbij kroeze [gekrulde] latuw, krullatuw. Hij was een graag geziene gast en een graag gehoorde spreker. Dit stuk moet je grazioso [bevallig, met gratie] spelen.

9. Een grawitztumor woedt in de nieren. Gris de lin is de kleur van grain de lin (de vlasbloem, lila-achtig blauw). Grège is ruwe zijde en gramineae (gramineeën) zijn graanachtige planten. Door de mike [microfoon] gaf hij toelichting op het optreden van de goudizabel [paard]. Goudron is gezuiverd asfalt van Trinidad. We zullen het goûter [vieruurtje] gouteren [het goûter gebruiken]. In een goud- en zilverwinkel kun je noch mica noch gouaches [schilderijen] kopen. Hij is niet altijd zuiver op de graat, maar welke graad van graatmagerheid vertoont hij eigenlijk? Ik heb empathie [voel mee] met zijn gotische [v.w.b. de gotiek] geïnteresseerdheid. De gortenteller [vrek] millimeterde [muggenziften] zijn gortepap. Snapt u deze zin? Ik niet. Er zaten geen muggen in ... In het moddergevecht met veel
gooi-en-smijtwerk kun je het best gore-tex [stofnaam] dragen. In zijn gummi-jas werd hij om gummi Arabicum [Arabische gom] gestuurd. Guacamole is puree van Spaanse avocado's. Je wilt (me) een kool stoven [beetnemen, een poets bakken]? Rodekool (GB ook: rode kool), wittekool (GB ook: witte kool), savooi(e)kool of apekool?

10. Toen ze omhoogkeek, zag ze het steelpannetje, de Grote Beer. Een goezla is een eensnarige viool. Op het eiland Man wonen Manxman en Manxen (Manxes) en er lopen Manxe katten (manxkatten). Goes' burgemeester woont in een Goes huis met een Goese tuin. De Guinese hield Guinese [GB ook: Guineese] biggetjes achter haar Goereese woning. De gorgiaanse (retorische) [Gorgias van Leontini] figuren en een gorgonische [de Gorgonen] [ijzingwekkende] schrik hebben etymologisch niet dezelfde herkomst. Sinds 2007 is Gooi en Vechtstreek een eigen politieregio, thans niet meer. Van een googolplex zou je een complex krijgen.

 

2454 Dictee zondag 31-10-2021 (3) – dictee Groot Eemnesser Dictee 2021

Dictee – dictees [2454]

Het Groot Eemnesser Dictee 2021

Het tijdelijke abnormaal (auteur: Gerard Wortel)

1. De vraag of het wijdverspreide coronavirus voornamelijk door aerosolen [ook aerosols – GB – een uiterst fijne nevel, VD alleen bijvoeglijk naamwoord] wordt overgebracht, zoals sommige amateurepidemiologen met hun opzichzelfstaande mooischrijverij bijwijlen beweren, of door onvoldoende stukgewassen [aaneen, zie – VD – lemma stuk 2, let op: als de volgend]handen, leidt strijk-en-zet tot een mesjogge [gek, zot, dwaas – diverse varianten – VD, GB] gesteggel [GB ook: gestechel! – GB en VD beide ww. stechelen = steggelen] tussen mauwende [zeuren, emmeren, mekkeren] betweters zonder enige renommee [faam, goede reputatie/naam, vgl. par renommée = bij geruchte] en een x-aantal erudiete virologen.

2. Met weergaloze schwung [vaart, gang, flair] en vanuit allerhande assumpties [veronderstellingen] wordt door DNA-analisten, microbiologen, boa’s, zijlijnvirologen en pseudo-intellectuelen, maximaal ingezet op het tenietdoen van COVID-19, waarbij eenieder getriggerd [uitlokken] wordt om haastje-repje als een heuse doekoen [medicijnman] een reuzegoed vaccin te modelleren.

3. Charlatans [kwakzalvers] onder hen gaan zelfs zo ver [zo ver gaan – zie lemma VD rand 1 znw. – onder punt 9] dat ze op hun Facebookpagina [toelichting oGB: ook facebookpagina mag!] melden – aan de hand van de [GB, VD] farmacopee [apothekersboek] – een immuunstof te kunnen ontwikkelen uit het geneeskrachtige kruid marjolein, gecombineerd met madame-jeanettes [zeer scherpe Spaanse peper] en een extract [aftreksel] van onzelievevrouwebedstro [plant]. Ondertussen verschanst de gedweeë goegemeente zich met enige hoestgêne [schaamte] achter colloïdwerende [colloïde = (chemie) stof met veel grotere deeltjes dan moleculen – met het blote oog niet te zien ...] kuchschermen.

4. Ter compensatie van de corona-apocalyps [laatste oordeel, het rampzalige einde] laten sommige hamsterparia's het sonjabakkeren [zeker dieet volgen – Sonja Bakker] voor wat het is en vreten zich – via een WhatsAppetentje [toelichting oGB: ook whatsappetentje!]– vol met quarantainecalorieën, waarna ze getooid in een halfgelaatsmasker, het felbegeerde balkonbingoën beginnen.

5. Wat het virus verder aan geduvel teweegbrengt wordt klip-en-klaar geïllustreerd door het curieuze verschijnsel dat gelovigen – niet geheel om godswil [VD – zeg maar: om Gods wil …. pro Deo, P.D. = om godswil, gratis], dus enigszins on-Bijbels – ecclesiastische [kerkelijke] hoogtijvieringen, zoals het kerstfeest [enige hoofdletter Kerstmis, verder kerst(avond), etc. - wel: Kerstkind, Kerstman, etc.], het chanoekafeest [afleiding, officiële naam Chanoeka – VD ook: Hanukka] en het Suikerfeest [officiële naam], slechts via livestreaming [rechtstreeks via internet] kunnen gewaarworden, met uitzondering van een beperkt aantal fervente [overtuigde, fanatieke] kerkgangers die verplicht zijn om vóór [ook: voor, zonder nadruktekens – er was bij het voorlezen nauwelijks van nadruk sprake] het zingen het godshuis te verlaten.

6. Men vermoedt dat het precoronatijdperk nooit ofte nimmer terug zal keren en dat wij en masse gedoemd zijn onszelf in lijdelijkheid staande te houden in een dieptrieste pathogene [ziekteverwekkende] plexiglassamenleving, deels veroorzaakt door bangeriken met knuffelvrees en ontwijkstress, waarbij algauw een tweedeling op de loer ligt tussen hossende coronaresistente adolescenten en een broze, verbouwereerde dorhoutbrigade [niet in wdb., draagt niet(s) (meer) bij aan de ontwikkeling van een organisatie].

7. Ten slotte [aan het eind] zij vermeld dat het voordeel van de anderhalvemetermaatregel dat corona ons stante pede [voor de vuist (weg), op staande voet] heeft verschaft, heeft verhoed [belet] dat tijdens dit buitenissige dictee medekandidaten, dicteetijgers en linguïsten tersluiks [stiekem, vero ook: tersluik] tekst plagieerden [plagiaat plegen, hier: afkijken], voor zover we dit konden observeren [waarnemen].

2453 Dictee zondag 31-10-2021 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 178 RL

Dictee – dictees [2453]

Wekelijkse dicteetest 178 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 678

1. ………….. en ………... zijn aparte ouders.

a. Bovven                                         bommen

b. Bovs                                             bommen

c. Bovs                                              boms

2. De …………. droeg een …………...

a. boxer                                             boxershort

b. bokser                                            boxershort

c. bokser                                            boksershort

3. Hoe lang moet die …...….. grond nog ……….?

a. braakliggende                         braak liggen

b. braakliggende                         braakliggen

c. braak liggende                        braak liggen

4. In Indië is ………. kring gewoon …………. sec.

a. brendie                                        cognac

b. brendy                                         kognak

c. brandy                                          cognac

5. Je …………. moet je niet …………..

a. maîtresse                                   maîtriseren

b. maitresse                                   maitriseren

c. maîtresse                                    maitriseren

6. Lekker: …….. boter op de bo bij de ……….

a. meisse                                      meldenstruik.

b. meisse                                      meldestruik.

c. meise                                        meldenstruik.

7. Jazeker: …………….. regeerde over .......................

a. vadertje tsaar                               moedertje Rusland

b. vadertje tsaar                               Moedertje Rusland

c. Vadertje tsaar                               Moedertje Rusland

8. Lust jij …………….           …………...?

a. mautse                                 galletjes

b. moutse                                 challetjes

c. maudse                                 challetjes

9. Op een …………. is de breedte van het ………...

op verschillende punten aangeduid.

a. bredstokje                                           inhout

b. bretstokje                                            inhout

c. bredstokje                                           inhoud

10. Bekende lettersoorten zijn ………. en ……….

a. nonparel                                           galjard

b. non-parel                                          galjaar

c. non-parel                                           galjaard

Oplossingen [178]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [178]

1b 2b 3a 4c 5c 6c 7b 8b 9a 10a

7. Moeder(tje) Rusland niet in wdb., wel op Google; wel: Moeder Natuur, Moeder Aarde (de oorsprong van iets).

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com