2701 Dictee dinsdag 03-05-2022 (2) – dictee Groot Rozenburgs Dictee 2022

Groot Rozenburgs Dictee 2022

(geen titel) (auteur: Johan de Vries)

 

1. De drieënzeventigjarige [reglement: letters!] immuungecompromitteerde [niet in wdb.] obese dame had, in het gezondheidscentrum, een afspraak bij de diëtiste, die een koolhydraatarm dieet [geen trema, Leidraad GB, 7.4] voor haar had gecreëerd.

2. Het kostte de vrouw door een recent geplaatste thalliumprothese [znw., GB, VD] de nodige moeite om van haar e-bike af te stappen.

3. Gelukkig lukte het uiteindelijk, want haar schizoïde persoonlijkheid had, ondanks de vele antipsychotica, geen langere opsluiting geaccepteerd.

4. De COVID-19-vaccinatie [VD] met het Pfizervaccin [niet in VD, merknaam, hoofdletter] luchtte haar op en gaf rust, want een langere quarantaine zou tot rampscenario’s hebben geleid.

5. Nu kon ze morgen ook naar de tattooshop om de naam van haar eeneiige tweelingzus [ook eeneiigetweelingzus = ((eeneiige tweeling) + zus)] op haar linkeronderarm [GB] te laten tatoeëren.

6. Die had haar geappt met de vraag of ze nog langs het nieuwe Hospice Nathrine [daar was de opbrengst van het dictee voor bestemd, naam in uitnodiging en vooraf op het scherm] kon gaan, om de voorgenomen palliatieve sedatie [kalmerende middelen in terminale fase] van hun oriëntaalse [= oosterse] neef met een verpleegkundig specialist te bespreken.

7. Haar fervent bingewatchende [langdurig onafgebroken tv-kijken] zus netfixt [al deze internetachtige ww. met kleine letter!] liever dan dat ze op deze oud-Koninginnedag [= 30 april … , dag van dit dictee] de open dag van het Blankenburgtracé [straat, voormalig dorp Rozenburg] zou bezoeken.

8. Jammer, want achter de façade [schijn, voorzijde van iets, waarachter je iets anders zou vermoeden - ç zorgt voor uitspraak s] van steigers(!) gaat een immense [onmetelijke, ontzaglijke] cascade [stortvloed, vloedgolf, waterval] van ijzerconstructies schuil.

9. Straks wil ze over de Boulevard [straatnaam Rozenburg], langs het oude Baken, [vroeger verpleeghuis Rozenburg] naar de Landtong [schiereiland tussen Calandkanaal en Nieuwe Waterweg] rijden althans, als de geüpdatete software van haar scootmobiel werkt.

10. Daar op de Punt [het puntje van de Landtong] wil ze nog even herinneringen ophalen aan de demonstraties tegen de megawindturbines, die nochtans geen effect hebben gehad.

 

2700 Dictee dinsdag 03-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (562)

Dictee – dictees [2700]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 295, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (562)

 

Bijbelboeken (vindplaatsen zelf opzoeken!) (1)

1. Genesis (1). Zij werkten in het zweet huns aanschijns. De duivel wordt ook aartsleugenaar genoemd. Abrammetje [A!] spelen is trachten zich te redden door de halve waarheid te zeggen. De oude Adam kan bovenkomen, maar je kan hem ook afleggen. Het is niet goed dat de mens alleen zij. De Sefarden (VD ook: Sefardim, GB ook: Sefardiem) moet je niet verwarren met de Asjkenazim (VD, GB ook: Asjkenazi's, Asjkenaziem). De Euromast is zo hoog als de toren van Babel (die werd niet afgebouwd vanwege de(!) Babylonische spraakverwarring). In dat parlement is het een compleet Babel. In datzelfde parlement heerste een babylonische spraakverwarring. Bdellium (bedolah) is een welriekende gom. De mens is beelddrager Gods. De boom der kennis van goed en kwaad stond in de Hof van Eden. De Chiwwieten (niet meer in VD) zijn een Kanaänitische volksgroep. De Eufraat is de langste rivier in Mesopotamië. De mens is naar Gods beeld en gelijkenis geschapen. Gods Geest was over hem gekomen. Zorg dat je geen Jakobs stem hebt bij Ezaus handen. Dat mocht je willen: een jakobsdood sterven. Het zijn allen geen jozefs: weinigen zijn de ware jozef (jakob). Wat gebeurt er als een kuise jozef en een kuise suzanna elkaar treffen? Eva is de moeder van alle levenden. Voor een schotel linzen (vergelijk: linzensoep) kun je het eerstgeboorterecht verkopen. Dat is een rib uit je lijf. Tot stof zult gij wederkeren. Het gaat haar naar de wijze der vrouwen. Hun devies: après nous le déluge (na ons de zondvloed; wie dan leeft, die dan zorgt). De Zoutzee is de Dode Zee (en de Rode Zee de Rietzee – niet meer in VD, ook ‘rietzee’ niet – of Schelfzee).

2. Exodus (2). In de zomer heb je soms een vakantiegangersexodus. Het tweede boek van Mozes, het Oude Testament (afkorting: O.T.) is Exodus; de Hebreeuwse en Joodse naam is Sjemot (niet meer in VD). Sin is de woestijn op het Arabisch Schiereiland waar de Israëlieten doorheen trekken op hun tocht van Egypte naar Kanaän. De Sinaï (ook: Horeb) is het gebergte tussen de Golf van Suez en die van Akaba, waar Mozes de stenen tafelen met de tien geboden (de tien voornaamste voorschriften van de mozaïsche wet, synoniem: decaloog) ontvangt. Het slijk der aarde wordt wel aangeduid met Mozes en de profeten (naar: moos, Bargoens voor geld). Zippora (Sippora, beide niet meer in VD), vrouw van Mozes, was de dochter van de Midjanitische (uit het land Midjan) priester Jetro (allemaal niet meer in VD). Mara (niet meer in VD) is de pleisterplaats van de Israëlieten in de woestijn, waar Mozes bitter in zoetwater [GB in toelichting ook: zoet water] verandert. De God Israëls waakt over de kinderen Israëls. Koningen bij de gratie Gods waren gezalfden des Heren. Figuurlijk worden met Mozes en Aäron ook wel staat en kerk aangeduid.

3. Leviticus (3). Dit derde boek wordt ook wel Wajikra (Joods en Hebreeuws, niet meer in VD) genoemd. Het bevat de verordeningen voor de levieten (de levitische wet). Een Leviet is lid van de stam Levi. Iemand de levieten lezen is hem streng berispen. Een zoutverbond was een verbond, door het gebruik van zout bezegeld en als onverbrekelijk geldend. Een zondebok was bij de oude Israëlieten de bok die de woestijn werd ingejaagd (zoals je een hond de tuin injaagt), nadat hij met al de ongerechtigheden van het volk was beladen (bestemming: de demon Azazel – niet meer in VD). Vandaar: iemand de woestijn in sturen (zoals je een hond de tuin in stuurt), hem als zondebok wegsturen, ontslaan. Grote verzoendag houden is zich wassen en verschonen, schoon linnengoed aandoen (genoemd naar de Grote Verzoendag, Jom Kipoer). Soekot [loofhut = soeka] is de oorspronkelijke naam van het Loofhuttenfeest. Caritas (charitas) is naastenliefde.

4. Numeri (4). Het vierde boek (boek der getallen) wordt ook wel Bemidbar (Bamidbar, beide niet meer in VD) genoemd. Je kunt het best de koninklijke weg gaan. Rubenieten (niet meer in VD) zijn afstammelingen van Ruben. Nebo (niet meer in VD) is de berg in Moab, waar Mozes, na het beloofde land te hebben gezien, sterft. Het gouden kalf aanbidden is onderdanige hulde aan rijke mensen bewijzen. Een kalf Mozes is een goedsul, een goedzak, een goeie sul. Op de berg Hor (niet meer in VD) stierf Aäron. Spreken voordat men iets gevraagd wordt, is Bileams ezel slachten (naar Numeri 22:28). In het dal Eskol (niet meer in VD) waren grote druiventrossen te vinden. Een enakskind is een reus van een kerel (zo genoemd naar Enak, vergelijk Enakieten, beide niet meer in VD – wel: enakskinderen). Pieter was de benjamin van het gezin. De ark van het verbond vergezelde het volk op de gehele tocht.

5. Deuteronomium (5). Dit vijfde boek behoort niet tot de deuterocanonieke boeken (de Wijsheid van Salomo wel). Gewestelijk is een arme tobias een sukkel. Volksgunst is wispelturig: vandaag hosanna, morgen stenigt (t = archaïsch) hem. Het sjema jisraël [zou dat als naam van een gebed niet met hoofdletters moeten?] is een van de belangrijkste joodse gebeden, onder andere voorkomend in het ochtend- en avondgebed, bestaande uit drie Thoragedeelten. Ramot is een stad in Gilead, gelegen ten noorden van de Jabbok (deze zin niet meer in VD). Ook theologische studenten deden hun propjes (propedeutisch examen) en kandjes (kandidaatsexamen). Het zwagerhuwelijk is het leviraatshuwelijk. Zeg tegen iemand die veel 'och' zegt: 'Och (NBG: Og) was de koning van Bazan'.

6. Bekend zijn de ceders van de Libanon. Gij zult de naam des Heren niet misbruiken (NBG en Statenvertaling: niet ijdellijk gebruiken). De Hermon (niet meer in VD) is een uitloper van de Antilibanon (niet meer in VD, schrijf nu: Anti-Libanon). Het huis des Heren is de kerk (het gebouw). Boosaardige, slechte mensen worden kinderen Belials genoemd. Amen op iets zeggen is ergens mee instemmen, zeker als een volk dat twaalfmaal doet [Bijbelverwijzing].

7. Jozua (6e, zesde boek). Tyrus is een Fenicische (Foenicische) havenstad, vaak genoemd samen met Sidon (niet meer in VD). In Silo (verdwenen) staat in de dagen van Eli (verdwenen) en Samuel de ark. Ook in Kirjat-Jearim (verdwenen) staat de ark 20 jaar. Rachab was een hoer in Jericho. De Karmel is een berg aan de Middellandse Zee. Het nieuwe Jeruzalem is een geestelijke heilstaat [GB ook: heilsstaat], het Jeruzalem van het Noorden is Antwerpen, het hemelse Jeruzalem is het Godsrijk, de hemel, 'het volgend jaar in Jeruzalem' is een Joodse afscheidsgroet en een vreemdeling in Jeruzalem is iemand die van niets weet.

8. De wallen van Jericho konden het ver dragende bazuingeschal niet verdragen. Ga naar Jericho, tot uw baard gegroeid is en kom dan weder (wacht nog een poosje). Een roos van Jericho (jerichoroos, anastatica) is een eenjarige, kruisbloemige plant. Gat (niet meer in VD) was een Filistijnse stad. Daar zijn heel wat goede voornemens naar de filistijnen geholpen. Het is goed de oude Adam af te leggen. Kinderen van Adam zijn neven (en nichten, voegde de feministe eraan toe), familie van Adamswege.

9. Rechters (7e boek, ook: Richteren). Sterven is tot zijn vaderen vergaderd worden (vergelijk: ad patres gaan). Terafim zijn voorwerpen die in het oude Israël bij de cultushandelingen werden gebruikt. De simsonsverzuchting (nog één keer, Heer) is genoemd naar Simson. Met een anders kalf ploegen is stiekem het werk van een ander gebruiken. Ik vond de koninklijke kerstboodschap maar matig. Het werkwoord jeremiëren slaat terug op Jeremia. Een gideonsbende is een kleine troep van uitgelezen strijders (naar Rechters 7:1-8). De Geest des Heren was in hem gevaren. In Bijbeltaal is 'van Dan tot Berseba' het hele land door.

10. Ruth (8e boek). Ruth is een Moabitische (vgl. Moab, Moabieten) vrouw, getrouwd met een van de zonen van Elimelech (niet meer in VD), die wegens hongersnood uit Bethlehem [VD; NBG: Betlehem] naar Moab (niet meer in VD) is getrokken. Als haar man daar sterft, gaat Ruth met haar schoonmoeder Noömi (voorheen: Naomi, beide niet meer in VD) naar Bethlehem [VD; NBG: Betlehem], waar zij trouwt met Boaz. Uit dit huwelijk wordt Obed (hij was de vader van Isaï, beide niet meer in VD) geboren, voorvader van David (die was een man naar Gods hart). Ruth behoort tot de hagiografen (zie in Van Dale bij Tenach en eventueel ook bij Thora – heiligenlevensbeschrijver), Hebreeuwse boeken van het O.T. [Oude Testament] die als laatste in de canon werden opgenomen (Hebreeuws: Chetubim). Als je zo rijk als Boaz bent, ben je heel rijk.

11. 1 en 2 Samuel (9e en 10e boek). NB Alleen Reüel (niet meer in VD, zoon van Ezau) schrijf je met een trema. Het volk Sions (de dochter van Sion) is het Joodse volk. De Profeten zijn 16 boeken in het O.T. Is Saul ook onder de profeten (gaat het zijn pet niet te boven)? Krethi en Plethi duidt een lijfwacht van keurtroepen aan. 't Is David en Jonathan, het zijn twee dikke vrienden. Een achitofel is een niet te vertrouwen raadgever. Zijn wij niet allen kinderen des doods?

 

2699 Dictee maandag 02-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (561)

Dictee – dictees [2699]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 296, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (561)

1. De fil-à-fil is een weefsel. Het fil d'écosse is glanzend tweedraads [bnw.] katoengaren. Een filhelleen leefde aan het begin van de negentiende eeuw. Een filharmonie is een symfonieorkest. Een bijbank (filiaalbank) wordt ook succursale genoemd. Filet americain (niet te verwarren met mal américain!) is fijngemalen rauw rundvlees, filet d'Anvers [B.-N.] (maar elixir d’anvers?) is gerookte runderfilet, filet mignon is biefstuk van de haas en filet pur is biefstuk van de runderhaas. Leed zij aan stripofilie [is ze stripliefhebster – nee, niet dát strippen!] of aan xenofilie [welgezindheid voor vreemdelingen – xenofobie is angst voor hen]? Die filippine [soort kruiswoordraadsel] was best lastig. Een filius nullius is een selfmade man. Een filmfoto is een still.

2. Een film noir heeft sterke zwart-witcontrasten. Een fille de chambre is een kamermeisje, een fille de joie een meisje van plezier (prostituee), een fille d'honneur een staatjuffer (meisje of jonkvrouw, behorend tot de staat of stoet, het gevolg van een adellijke of aanzienlijke vrouw) en een fille du régiment een legerhoer. Het filosemitisme is de Joodsgezindheid. Een fils de famille is een zoon van goeden huize. Een filumist spaart lucifermerken. De fin-de-siècleroman speelt in het fin de siècle [eind 19e eeuw]. Zij behoorde tot de fine fleur [de meest uitgelezenen van enige groep] der schrijfsters. De finesses (de kneepjes) kende hij nog niet. Zijn fingerspitzengefühl [vergelijk: vingertoppengevoel/kwestie) liet hem niet in de steek: hij beleefde zijn finest hour [hoogtepunt, bijv. in loopbaan]. Na de finishing touch [laatste afwerking] was het werkstuk fini [klaar, af]. De finnjol [wedstrijdklasse bij zeilen] voer uit.

3. Firn is korrelig sneeuwijs. First things first [de belangrijkste dingen gaan voor – wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen]: de first lady [meest invloedrijke vrouw in een bepaalde context] reist first class [in vliegtuig]. Volgens Van Dale is belastingvriendelijk fiscaal vriendelijk. Dat lijkt vreemd, omdat bijna alle samenstellingen met 'vriendelijk' aaneengeschreven worden. Maar ‘belasting’ is znw., ‘fiscaal’ = bnw.]! Een fischerklok is een zekere schaakklok. Fish-and-chips is een typisch Brits gerecht bestaande uit stukken visfilet met friet. Flabben zijn conferven (het lijkt wel een spraakgebrek). Flabbergasted is verbijsterd. Het schip voer onder een flag of convenience [goedkope vlag]. Hij werd in flagranti (flagrante delicto, op heterdaad) betrapt. De bevolking ging flagrante bello [onder het woeden van een oorlog] gebukt. De flamingo's genoten zichtbaar van de flamencomuziek.

4. Een filozellen (floretten) borduurwerk is een vloszijden dito. Van fimose (ook: fimosis en fimosisoperatie) hoef je alleen te weten dat 'phimosis' uitgebannen is [nu: f!]. Zonder volledig consequent te zijn, vond(!) Van Dale beide vormen gelijkwaardig. Binnen artikelen komen we namelijk ook tegen: parafimose, parafimosis en paraphimosis (dat laatste nu niet meer in VD, en dus nu echt fout!). Een first offender is iemand die voor het eerst terechtstaat. Een flambard is een slappe vilten hoed. Dat Oost-Aziatische vaatwerk is flambé. Op internet is het blaming-and-shaming [publiekelijk te schande maken voor de rechtszaak – vgl. naming-and-shaming] en flaming [verbaal geweld bij internet- of e-mailverkeer]. Het flammé is een zijden stof met verschillende kleuren. Worden flanellen borstrokken nog gedragen? Ik moet nodig flappen tappen uit de flappentap [= geld downloaden]. Een flap-aan-de-wand [tafeltje] kun je omhoogklappen. Erboven hing een flip-over (flap-over(bord) = bord op een standaard). Hij sloeg een flater met zijn flatus [darmgas, wind]. Flausch is duffelse wollen stof, gebruikt voor dekens en jassen.

5. Flavine is een geel, in water oplosbaar pigment, dat in levende cellen als co-enzym voorkomt. Ook de collaps en de syncope zijn flauwtes. De flauwtefrequentie – voorkomen van flauwtetjes met flauwvallen – is niet bekend. Een flebile ludibrium is een droevig geval dat niettemin aan het lachen maakt. Flebitis is aderontsteking. Een fleece bodywarmer [fleecebodywarmer] geeft warmte. Fleisjig (antoniem: milchig – melk) wil zeggen: bereid met vlees en daarom apart te houden van melkspijzen. Flenzen [neersmijten] van geflenste [in stukken gesneden] walvis gaat gegarandeerd [geheid] verkeerd. Op het laboratorium kom je de Leidse fles [elektriciteit, hoge spanning], de fles van Woulfe [woel] [met twee of meer halzen, chemie – ook: woulfefles – woel-flèhs] en de Florentijnse fles [voor distilleren van etherische oliën] tegen. Het fletcheren is voedsel langdurig kauwen. Een bottleneck is een flessenhals.

6. Een fleur de lis is een heraldische lelie. Een fleur du mal [iets moois] spruit voort uit het kwaad. De flexie (werkwoord: flecteren) kennen we uit de taalkunde, de flexiecirkel heeft een kromtestraal, maar reflectie is terugkaatsing. Een flexikoker is een fabriek voor verwerking van zware stookolie. Een flibustier [uu ie] is een zeeschuimer (boekanier). Een fliffis is een tweevoudige salto met schroef. Een flikflak begint met een handstand-overslag. Een flikkerstrik is gewestelijk een vlinderdasje. 't Is witte flip met die twee [ze zijn erg goed met elkaar], ze zullen elkaar niet bij de flip pakken (gewestelijk, Bargoens – beetnemen). Naar Flip zijn is overleden zijn. Dat is Flip en Jacob staat gewestelijk voor: dat past niet bij elkaar. Een e-flirt, begin daar niet aan! Hij hanteerde de flitspuit, hij flitte dus. Het flo [èhf-èhl-oo] is in Nederland het functioneel leeftijdsontslag. Het floëem is het bastweefsel. Dat floepte er zomaar uit.

7. Floid is een kunststof voor buitentennisbanen. Bloemen zijn Flora's kinderen. Flos caducus (vergankelijke bloei) gedijt niet. Een flos ipse is een bloeiend jong meisje, de flos juvenum (flos juventutis) is de bloem der jeugd en floss is tandzijde om mee te flossen [ik flos, jij flost]. Wat was er flou [oe] aan die schildering? Je moet me geen flousjes [au] [smoesjes] verkopen . De fluctus in simpulo is een storm in een glas water. Een flügelhorn is een bugel. Een fluitglas is een flûte. Er groeide fluitenkruid. Bij de fly-drive (fly-and-drive) staat de huurauto al klaar. De fly-over is een kruisingsvrij verkeerspunt. Het fosteren is kinderen in ontwikkelingslanden ondersteunen [vgl. fosterkinderen].

8. Hij sprak met flux de paroles (radheid van tong), een woordenvloed. De flux de bouche is de welbespraaktheid. De Vliegende Hollander (Flying Dutchman) was oorspronkelijk een spookschip ten oosten van Kaap de Goede Hoop. De flush is een opvolgende rij kaarten of dobbelsteenkanten. De fluxie is een differentiaalquotiënt (afgeleide). Hij werd gepaaid met een fluwelen tong. De lading was f.o.b. (free on board). De foeyonghai is een Chinees gerecht. De foi du charbonnier is het kolenbrandersgeloof [fides carbonaria – werktuiglijk], foie gras is de ganzenleverpastei. Een foleykatheter is een ballonkatheter. De folie à deux is de door twee personen gedeelde waan. Het
N-pteroyl-L-glutaminezuur is het foliumzuur. De Folketing is het Deense parlement. Een foncé [bnw.] gelaat is donker van tint.

9. We gaan fonduen (fondue eten); waar is de fonduepan [theoretisch ook (ww.): fondupan = pan om te fonduen – stam: (ik) fondu]? De symfonie leek wel een kakofonie. Dat is het toppunt: hij leed aan fobofobie [angst voor fobieën]. Overigens: fonofobie is de overgevoeligheid voor geluid. De food for powder (kanonnenvlees) is duidelijk non-food [geen voedsel]. Een fopmiddel is een placebo, een fopduik een schwalbe en force majeure is overmacht. De hele voorraad werd à forfait [bij de hoop, ineens] overgedaan, verkocht. De for intérieur is het oordeel van het geweten. For old times' sake is omwille [ter wille van] van vroeger. De formule 1-coureur zette de bokaal op het formica tafelblad (formicatafelblad). Geert Wilders for president, for shame! Een foton is een lichtquant.

10. Ik heb nog in Fortran [Formula Translation Language, Formula Translator (een programmeertaal)] geprogrammeerd. Dat vertel ik je off the record. Jij, fortunate senex (gelukkige grijsaard), je hebt het maar getroffen! Forumen is deelnemen aan een of meer forums op internet. Dit is for your eyes only (strikt vertrouwelijk). Een fossa is een fretkat. Wat behoort er zoal tot het werelderfgoed? Wat is er morgen, een fleetrace [alle schepen bijeen] of een matchrace [wedstrijd]? FDC (fleur de coin) is de aanduiding van spiksplinternieuwe munten [de fdc is de first day cover, eerstedagenveloppe]. Haar fluwelen woorden maakten dat de jonker platging [helemaal ingenomen werd]. De forenzen (forensen) forenzen (GB ook: s), forensden (GB dus ook: t) en hebben geforensd (GB dus ook: t). Fototypie is lichtdruk. Een fotovoltaïsche cel is een zonnecel.

11. Een fot is een grote eenheid van verlichtingssterkte, een vod is een oude lap. Een foucaultslinger slingert in één vlak. Foudroyant gangreen is zich snel uitbreidend koudvuur. Een fouetté is een verlengde pirouette. In de sport kun je fouls begaan (vergelijk: foul play versus fair play). De fourré is een koekje met een middenlaagje van crème. Fourragères zijn schouderkwasten met koorden op uniformen. Een fournisseur de la Cour is een hofleverancier. De four in hands is een rijtuig bespannen met vier paarden, van de bok gereden. De founding father is de stichter van iets. Found footage is historisch beeldmateriaal in een nieuwe film.

12. Een fourwheeldrive (afkorting in drie symbolen: 4wd, fwd) is een auto met vierwielaandrijving. De fourth estate is de vierde stand: pers etc. In de oorlog fout, was Duitsgezind. Fox is een verkorting van foxterriër en foxtrot. In Nederland staat de FPU [èhf-pee-juu] voor flexibel pensioen en uittreden. Percentielen en decielen zijn fractielen. Het fragiele-X-syndroom [o.a. verstandelijke handicap – X-chromosoom] treedt vooral bij mannen op. Zie je die fraise [what's in a name: aardbeikleurig] aardbeien? De Française danste de française en at francala [breed Turks stokbrood]. Een kordelier is een franciscaan. Een Francofascist is een falangist (ook wel: caudillist). De guereza is de franjeaap. Is zijn CFA-frank gevallen? De opgezette frankolijn [patrijsachtige vogel] werd gratis thuisbezorgd. De Frankfurter at een grote knakworst, een frankfurter. Een frankenstein geeft je vaak gm-voedsel [GB, van: genetische modificatie].

 

2698 Dictee zondag 01-05-2022 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 204 RL

Dictee – dictees [2698]

Wekelijkse dicteetest 204 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 704

1. De ………… dragen ze tijdens de ………....

a. ihram                                             hadj

b. ieram                                             hadjz

c. irahm                                             hadj

2. In de moslimwereld is de ……….. een gebruikelijke …………...

a. ijara                                               transactie

b. idzjara                                           transaktie

c. idjara                                             transactie

3. Zittend aan de …….. genoot ik van een ……...

a. IJoever                                        ijbokking

b. IJ-oever                                      ij-bokking

c. IJ-oever                                       ijbokking

4. De ………. was de ……… van Alva.

a. IJzeren Hertog                            hertog

b. IJzeren Hertog                            Hertog

c. ijzeren hertog                              hertog

5. Het vroegere ……….. heet nu …………..

a. illinium                                     promethium

b. ilinium                                      promethium

c. illinium                                     prometium

6. Drie ………. diep begroeven ze de ………. kat.

a. spadensteken                             cyperse

b. spadensteken                             Cyperse

c. spadesteken                               cyperse

7. Het woord ‘………….’ is verkort uit ‘…………...’.

a. taffia                                rataffia

b. taffia                                ratafia

c. tafia                                  ratafia

8. Haar moet je ……….. en wonden ………....

a. shamponneren                           tamponneren

b. shamponeren                            tamponneren

c. shamponeren                             tamponeren

9. De ………… was gekleed in …………....

a. tanguero                                     tappestry

b. tangero                                       tapestry

c. tanguero                                     tapestry

10. De dokter moest komen, ………… daar hij des

…………… ging hoesten

a. temeer                                       temeer

b. temeer                                       te meer

c. te meer                                      te meer

Oplossingen [204]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [204]

1a 2a 3c 4a 5a 6c 7b 8b 9c 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com

2697 Dictee zondag 01-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (560)

Dictee – dictees [2697]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 297, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (560)

1. Het franquisme [niet: k/c] was een falangistische politieke beweging in Spanje. Een fransman is een oogstarbeider die in de zomer in Frankrijk gaat werken. De frappe van iets is de pointe. Fratricide is broedermoord. Een frauduleus bankroet is bedrieglijk. De fraus legis is de wetsontduiking. Zijn bewering was bizar, freaky. Hij mislukte omdat hij een fluwelen frederik [al te goed, zachtaardig] was. Na de fraude dacht hij: zo fopt men Frederik [zo wordt de goedgelovige beetgenomen]. Freejazz [improvisatie] en free kick [voetbal: vrije trap] zijn van huis uit Engelse uitdrukkingen. Dat geldt ook voor free publicity [gratis reclame] en freefight [mixed martial arts, MMA, harde vechtsport met weinig regels]. Een jezusfreak is een godsdienstige zonderling. Zelfs een freetrader [voorstander van vrije handel] kan in een freeshop [belastingvrij] niet gratis winkelen.

2. Het freinetonderwijs is een vorm van basisonderwijs. De freischwebende Intelligenz [het niet primair doelgericht nadenken en discussiëren over filosofische en maatschappelijke kwesties] laat zich niet inkaderen. Het frêle [broos, teer] meisje was een fremdkörper [buitenbeentje, past niet in omgeving] in die wilde omgeving. Frenalgie is pijn aan het middenrif. De French Connection [smokkelorganisatie] dankt zijn naam aan een zekere film. Een French letter is een condoom. De frenologie is de schedelleer. Het (de) freon is een drijfgas. Hij frequenteerde die louche gelegenheid. Een fresquist maakt fresco's [ook: freschi]. Alle freudianen zijn nog geen freud [psych(iater)]. Een fresnellens is een trappenlens. De douairière (weduwe van aanzienlijken huize) heeft gesproken. Fricassee is een gerecht van fijn gehakt vlees met pikante saus.

3. Doden ten gevolge van friendly fire [eigen vuur] zijn afschuwelijk. In Noord-Duitsland spreken ze Fries. Het is frips (frisjes) vanmorgen. Frischen doe je met gietijzer. Frisee is krulandijvie. Fourragères zijn schouderkwasten met koorden op uniformen. Frictioneren is met een lotion behandelen. Alvast dit: er zijn zo'n 100 pagina's in VD, die met 'ge' beginnen, dus dat zal wel lekker opschieten … Alles kwijtgeraakt? Dan moeten we from scratch (van scratch af) beginnen. Zij voetbalden fronde super viridi (op het frisse groen). Het (de) frontoffice communiceert met klanten, het (de) backoffice niet. Het frottégaren heeft lusjes. Fruges consumere nati (nietsnutten), doe eens wat! Fruits de mer zijn zeevruchten. De fruittella [vroeger ten onrechte met 1 t] werd ooit nog in Breskens geproduceerd.

4. Fruitzuur is alfahydroxyzuur. Een frulleman zit vaak te knoeien; doet een prullenman [prulvent] dat ook? Een Frygische muts is een jakobijnenmuts. De Fries kan het niet laten te roepen: “Fryslân boppe!” Hij heeft er geen fuck (een erkend f-woord) van geleerd. 'Fuck off' en 'fuck you' (vaak vergezeld van een fuckgebaar) zijn geen blijken van waardering. Met het FTP-protocol kun je ftp'en [file transfer protocol]. Ftisisch is teringachtig [ftisis] en de personeelssterkte wordt uitgedrukt in fte's [èhf-tee-jee] (fulltime-equivalents). De Führer hield van fuguettes [kleine fuga]. Fukkiefukkie [geslachtsgemeenschap hebben] kwam daar regelmatig voor. Je schrijft: full colour, fulldress [galakleding], full house [bij pokeren], fullprof [geen semiprof dus], full speed [met de hoogste snelheid], fulltimer en fullcolourdruk. Fumé brillenglas is donker. Fumu (muzak – functionele muziek) is achtergrondmuziek.

5. Functional food is goed voor de gezondheid. Hij was functis officio (niet meer in dienst). Een fundgrube is een bron waaruit men naar hartenlust kan putten. Fungicide is dodelijk voor de fungilore [folklore i.v.m. de paddenstoelen en schimmels (fungi)]. 500 jaar Breskens: dat was fundraisen geblazen! Toen brak de furia infernalis (de helse furie) los. De furor loquendi is de praatzucht, de furor poeticus het dichterlijk vuur, de furor scribendi de schrijfwoede en de furor teutonicus de teutoonse razernij. Om de fuseepen draait de wielophanging van de auto. Wat moet een leger zonder mannen als Jan Fuselier [gewoon soldaat]?

6. Fustige wijn smaakt vaats [naar het vat, fust]. Dat is maar een futieltje, een bagatelletje. De geoorde fuut is een duikvogel. Fuzzy logic is vage logica. Een fwd [èhf-wee-dee] is een auto met voorwielaandrijving (frontwheeldrive, vergelijk fourwheeldrive in GB). In e-mails betekent de afkorting fyi 'for your information'. Een fyle [fie-luh] is een volksstam. De fylloxera is een druifluis die de wijnstok verwoest. Een fysaliet is een blaassteen. De fysio(g)nomie is de gelaatsuitdrukking. De fytopathologie is de leer van de plantenziekten. De agressieve en vandalistische supporters van Ajax worden F-side genoemd naar vak F in het voormalige stadion De Meer. Een funiculaire is een kabelspoor.

7. In de muziek staat g. voor main gauche (linkerhand). De Grote Acht is de G7 plus Rusland. Dat gaat naar Den Bosch toe. Ga jij ernaartoe? En ga je op chic? Laat hem maar in zijn eigen sop gaarkoken. De dief ging voor gaas [werd betrapt]. De gaatels(!) wordt in de zadelmakerij gebruikt. De gaaz is een geriatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis (vergelijk: paaz – psychiatrische). Ze droeg een gabardine regenjas [gabardineregenjas]. Gabbro [stof] bestaat uit basisch plagioklaas en augiet. Een Gabonees (Gabonner) woont in Gabon. De gadogado is een Indonesisch gerecht. Een gaffelbuis is een Y-buis. Opa is gaga [kinds, halfwijs]. Een kind is een gage d'amour [blijk van liefde]. Bij de gaillardia [tuinsierplant] danst de gaillard [sterke, levendige kerel] een gaillarde [dans]. Ze is een duifje zonder gal [onschuldig, naïef meisje].

8. De galabia is een uniseks kledingstuk (ook: unisekskledingstuk). De D-galactose is een bestanddeel van het disacharide lactose en van glycoproteïnen. Een galago is een bushbaby (een halfaapje). De galanga is een aan gember verwante wortel (ook: laos). Een galantuomo is een Italiaanse gentleman. De galapagosvink (VD heeft galá – 2020: gala…) is de darwinvink. Galblaasontsteking is cholecystitis. De galenisten [aanhanger van Galenus de Haan] waren heel vrijzinnig, een galerist houdt een galerie. Het galgroen is de biliverdine. Is een galiameloen lekker? Een galilea is een voorkerk. Het galimettahout komt van een Caraïbische boom. Die fiets is naar de gallemieze(n). Een gallijer is een naar mens.

9. Een galloway is een middelgroot hoornloos vleesrund. Met een galluppoll peil je de publieke opinie. Een galoche is een overschoen. De galsteenziekte is de cholelithiasis. Galvet is cholesterol. Een gamasche is een enkelstuk. De gamay is een wijnstok uit de Côte d'Or of de wijn ervan. Een gambist bespeelt de viola da gamba. Gametofyten [vormen gameten] vormen gametocyten [= gameten – voortplantingscel, geslachtscel]. Gamma-ijzer is stabiel rond de 1000^oC (duizend graden Celsius). Gammexaan (lindaan) is een insecticide. Hij ging zijn goddelijke gang. Een shanty is een gangspillied. De gangstarap stamt uit de Amerikaanse zwarte getto's. Een gannef is een dief.

10. De Sprookjes van Moeder de Gans blijven aardig. Het syndroom van Ganser [kortweg: ganser] is een psychische aandoening. Gants mousquetaires [alleen mv.] zijn handschoenen met een grote kap. Ganzenleverpastei (ganzenleverpaté) is pâté de foie gras. In de middeleeuwen schreven ze met een ganzenveer, al schreven ze dat woord zelf anders. Dubbele guillemetjes zijn ganzenvoetjes [<< >> – aanhalingstekens in Franse en Duitse teksten]. Bengaals gras is guineagras. Zij was gänzlich abgeneigt (geheel afkerig) van zijn slinkse toenadering. Een garbanzo is een kikkererwt. Een garçon [vrijgezel] en een garçonne in een garçonnière: dat kan toch nooit goed gaan? Een garde d'honneur is een erewacht, een garde-manger een zekere kok.

11. De Rode Gardisten vond je bij de Culturele Revolutie in China. Van de garens noemen we het kevlargaren, het crêpegaren en het canvasgaren. Een garenwinder is in het zeemanswezen een schiemanswiel. De auto werd gegareerd [in de garage zetten!]. Een garimpeiro zoekt onder andere naar diamant. Het adjectief gargantuesk is overdadig in spijs en drank. Een garnisair was een ingelegerde soldaat. De garoeda is een mythologische vogel. Een garrot is een wurgmiddel. Een gascogner is een pocher. Is de gas- en lichtrekening betaald? Een garen-en-bandvrouwtje vind je niet meer, een
garen-en-bandwinkel nog wel. Tussen geven en nemen zit meestal een hele gap [èh]. Een gargouille is een waterspuwer, een garibaldi een hoed. Een galaxis is een melkwegstelsel. Daar word ik nu gallisch [korzelig] van. Een ganimedes is een schandknaap, een goocheme gaatjesneus een slimmerik.

12. Gastgeschenken [gast aan gastheer] en xeniën [gastheer aan gast] zijn elkaars antipode [mv. n]. Een epifyt is een gastplant. De gaswetten van Boyle-Gay-Lussac en van Van der Waals zijn de bekendste. Woerden is een stad, Oudewater is nog wat, maar Montfoort is een gat. Zouden de geuzen via het Brielsche gat getrokken zijn? De gateway leidde naar het vliegtuig. Erg bekend is wel Monicagate [Clinton]. Een gegate [met gaatjes] lepel heeft veel van een vergiet. Gaucherie [lompheid, linksheid] en gauchisme [links in de politiek] moet je niet verwarren. De gaudetezondag is de derde zondag van de advent. Een gaucho werkt vaak als cowboy. Is dat Bacchus' gave of een gave Gods? Heeft u ook gazeuze dranken? Gazpacho is koude soep.

 

2696 Dictee zaterdag 30-04-2022 (3) – dictee Dictee van de dag (559)

Dictee – dictees [2696]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 298, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (559)

1. Wat zou er met de gay nineties [vrolijke jaren] en de gay twenties (vergelijk: de roaring twenties) bedoeld worden? Gij zult niet doden (vijfde gebod uit de decaloog, decalogus, tien geboden). Een agrégé is in België een geaggregeerd leraar. De gearing is de versnelling. Het GEB is het voormalig Gemeentelijk Energiebedrijf. De gebang is een soort van waaierpalm. Hé, kom, geen gebbetjes [grapje, geintje] maken nu! Het talliet [ook: talles] is de grote gebedsmantel [bij joden]. Een mihrab is een gebedsnis. Tefilin zijn gebedsriemen. De gebelgde Belg uitte zijn gram. Soms lopen het Haagse gebeuren en het bedgebeuren dooreen. Gebergtekunde is orognosie. De kiel was niet rood- of groengebiesd [los lijkt veel beter] maar had een met goud gebiesde kraag. Geblaarde koeien [met witte plek om de ogen] en mensen [met blaren] verschillen wezenlijk.

2. Geblaseerd is blasé en blèren is huilen. Haring kan gebloemlaagd [bloem = keur, puik; onderop de slechte!] zijn. Daar liepen twee gebobde [met pagehaar] dames. Die traditiegebonden mores golden nog steeds. De geboortegolf is de babyboom. Een gebrekige koper komt zijn verplichtingen niet na. De stresscardiomyopathie is het gebrokenhartsyndroom. Het ecstasygebruik (afkorting: xtc-gebruik) was hoog. Gechantourneerd is met orgelbogen. Een gecorseerde wijn is een volle wijn. Ik zeg dat zaliger gedachtenis Piet Hein. Er hing een gedamd [geruit als een dambord] gordijn. Gedebaucheerd is ontuchtig, verliederlijkt. Gedenk [heel vroeger: + t] de sabbatdag, dat gij die heiligt. Gedenk te sterven, memento mori. In kortgeding (BE, NL: kort geding) besliste de kortgedingrechter. Onder de soldaten waren veel oudgedienden en veteranen.

3. De gedingvoerende partij won het pleit. Het geduld van Job is het jobsgeduld. Hij is van Kleef (van de familie Van Kleef), hij houdt meer van de heb dan van de geef. Een geek [ie] (jeugdtaal) is hetzelfde als een computerfreak [ie] [fanaat]. Kom je van Geel (moet je naar Geel, ben je gek)? In het Belgisch-Nederlands kun je geelgeschorst zijn bij voetbal. Kijk, een geelkoperen kandelaar (messing, tombak is roodkoper). Icterus is geelzucht. Een jonker van Geenhuizen is een heer van Geenland. Zijn landerijen liggen bij Geenhuizen. De Geest Gods en de geest van de Boze zijn tegenpolen. Geëxaspereerd is vertwijfeld, tot het uiterste gespannen. Gefilte fisj is een Joods gerecht van snoek of karper. Een buitenkansje is gefundenes Fressen.

4. Ze zouden het THC- [tetrahydrocannabinol (de psychoactieve stof in marihuana)] en het glucosegehalte bepalen (een gehaltebepaling). Het ot-en-siengehalte van het verhaal was laag, het Privégehalte (blad in Nederland!) des te hoger. De studenten zongen het Gaudeamus (igitur, juvenes dum sumus – laten we dus vrolijk zijn zolang we nog jong zijn). Hannes (die van dat gehannes) was gegripeerd [met griep], Hannes' bergthee (gaultheria) [goo-tee-rie-jaa] smaakte daarom prima. Dit kijkgroen [alleen visuele functie] is geen gebruiksgroen [om te wandelen, spelen, etc.]. Hij had er geeneens [niet eens] naar gekeken. Ze droeg een gedecolleteerde japon met een behoorlijk gewaagd decolleté. Esther behoorde tot de gegoede stand. Quasimodo, die monsterlijk misvormde klokkenluider van de Notre Dame van Parijs uit de roman van Victor Hugo, was gebult. Zijn andere quasimodo's dat ook? Gefyrofobie is brugvrees. Zijn gedachteloze gedachtespinsels een gedachte-experiment waard? Niet geheel is niet geheel niet. Je hebt het geheim van de smid, het medisch geheim, het geheim van staat (staatsgeheim), het geheim van Soestdijk en het geheim van Noordeinde. Cryptografie is geheimschrift. Kunnen we dit echt allemaal wel stilhouden [verzwijgen]?

5. Geheimzinnigdoenerij is aanstellerij met quasigeheimzinnige zaken. Een palataal is een gehemelteletter. De geheugentechniek is de mnemotechniek en het geheugenverlies is de amnesie. Gedachteloos is nog niet geheugenloos. Geheugenzwakte is mnemasthenie. De Gehoefde is de Satan (met bokspoten, bokkenpoten). De elektrische geiser werkte niet. De geisslerse buis is een voorloper van de gasontladingslamp. De geisha [Japanse gastvrouw] voelde zich geïsoleerd. Chevreau is geitenleer. Een geitenwollensokkentype draagt niet altijd geitenwollen sokken. Het Geitje vind je in het sterrenbeeld Voerman. Het begrip gekapt-gekoust komt uit de heraldiek. De BSE (boviene spongiforme encefalopathie) is de gekkekoeienziekte. Een tokeh [too-kee] is een gekko. De sombere ruimte was gekluisd [overwelfd]. Een gekostumeerde optocht is een maskerade. De gekrookterieters vormen de uiterste rechterzijde van de Gereformeerde Bond in de (voormalige) Nederlandse Hervormde Kerk. De gekscherende nar [zot, dwaas, gek] gebruikte zijn marot [zotskolf] bij de WK-gekte [wereldkampioenschap].

6. De geïstiek is de beschrijving van de vaste delen van de aarde. Gekkemanswerk is gekkenwerk. Ik betaalde 30 lari – nee, geen losse lari's (Georgië, aanduiding: GEL). Die kent u: de Gelaarsde Kat uit de vertellingen van Moeder de Gans? Tegen de gelaedeerde [de benadeelde] is een misdrijf gepleegd. Haar linkergelaatshelft (linker gelaatshelft) was aan een facelift toe. Het spreekwoord zegt: geen geld, geen zwitsers [zonder geld kun je weinig – zwitser = huursoldaat]. Cupiditeit is gelddorst. In Arnhem, het Gelders Haagje, eten ze Gelderse worst. Wat doet een geldzak-bv [besloten vennootschap]? In literaire (GB ook: tt) taal: ze had veel geleên [geleden]. Een beroemde herberg was: De Geleerde Man [in Bennebroek]. Te gelegener tijd en plaatse zal het geschieden.

7. De aankoop van de occasion was een gelegenheidssucces. Een gelegouw is een wielewaal. Naast de conductor zijn er de niet-geleider en de halfgeleider. De jam was nogal geleiig. Een gelekoortsverwekker is een steekmug. Het (kalk)gelf is een haverziekte. Het gelidae mortis imago is de slaap als beeld van de kille dood. Gelieve de gelieven met rust te laten (variant: allen gelieven de gelieven met rust te laten). Hij heeft stevig gelobbyd. Dat leidde alleen tot tegenlobbyen. Hoe ziet gelobde [betreft bladeren] melde eruit? De Geloftedag (GB, VD) vieren ze in de Republiek van Zuid-Afrika. Gelode benzine was duur. Zij waren contemporaine schrijvers. Gelijkspelen levert een gelijkspel op. Voor gelijkluidend afschrift is hetzelfde als kopie conform [= cc]. We moeten de klokken even gelijkzetten. De apostolische geloofsbelijdenis is die van Trente. Het depositum fidei is de geloofsinhoud. De rogge staat gelp (tierig).

8. Een gelubde is een gesnedene, castraat, eunuch. Een geltharing is mannelijk. Zangvogels produceren een tjuikgeluid [fluitend geluid]. Een soundcheck is een geluidstest. Was hij goed- of slechtgeluimd? De Canarische Eilanden zijn de Gelukzalige Eilanden. Djahé is gemberpoeder. De res publica is het algemeen belang (de staat). Een gemeenschappelijke rekening is een conto a metà. Was hij lid van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland en Noord-Amerika of van de Doopsgezinde Gemeenten? De zaak werd van gemeentewege gesloten, de dienst Gemeentewerken ruimde de boel op.

9. Het gemêleerde gezelschap genoot van het soupertje. De gematria is de geheime leer of de getalsymboliek van de kabbalisten. Voorbeelden van een gemenebest zijn: het Britse Gemenebest en het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS – zeg maar: Rusland). Een Rijnlands gemet [oude vlaktemaat] is een halve Rijnlandse morgen [idem]. Elke gemmoloog [gem = gemme = gesneden (half)edelsteen] bezit een gemmensnijder. De equanimiteit is de gemoedsrust. Een anoa is een gemsbuffel; gemskleurig is chamois. Hij was wel- oftewel goedgemutst. Van de genen noemen we: het duchennegen (uitspraak!), het zelfmoordgen en het huntingtongen. Genâ is een verkorting van genade. Het Verbond der genade (het genadeverbond) is het Nieuwe Testament (N.T. – Nieuwe Verbond, N.V., Nieuwe Wet). Het genadekruid wordt ook godsgenade genoemd.

10. Piet had een genan(t) en Marie een genante [naamgenoot]. Daar is niks gênants aan. Genderdysforie is transseksualiteit. Uit Genève kennen we de Geneefse Conventie [m.b.t. oorlog] en de Geneefse saus [voor visbouillon]. De vogel was genebd (van een neb = snavel voorzien). Een panacee [middel tegen alle kwalen] helpt niet bij een ongeneselijke (ongeneeslijke) zieke. Een geneesmiddelengids is een voor consumenten bedoelde farmacopee [apothekersboek vanwege de overheid]. Genegen zijn is de neiging tot iets hebbend. Je kunt ook iemand genegen zijn. De mens is van nature geneigd tot zonde. De Generaliteit is de staatsmacht van de Republiek der Verenigde Nederlanden, vertegenwoordigd door de

Staten-Generaal van dat gemenebest. Bedoel je met de generatie X (nix – vgl. nixer) [X-generatie] hetzelfde als de patat- en internetgeneratie? Ongeveer.

11. De generatio spontanea is het ontstaan van leven zonder zaad of kiem. Van de wordingsbegrippen noemen we: fylogenese [biogenese = ontstaan van levende organismen – van een soort], lithogenese [ontstaan van sedimenten] en parthenogenese [voortplanting zonder bevruchting]. Op genetten kan je paardrijden, een genetta (genetkat) is een soort van civetkat. Een genist werkt bij de genie. Hij was de kwade genius. Een genius domus is een huisgeest, zie voor genius loci de Grote (Dikke) Van Dale [geest die ergens heerst]. Een echte quizvraag: waarom tref je het Bijbelboek Esther niet aan op een geniza (bewaarplaats boeken, meervoud: genizot) [de vierletterige godsnaam komt er niet in voor! – en mag wel vernietigd worden]? 'Doen' staat genonymisch voor 'plegen'. Gens de condition zijn personen van aanzien, gens de guerre krijgslieden en gens du monde mensen uit de hoogste kringen.