2207 Dictee maandag 03-05-2021 (1) dictee Dictee van de dag (197)

Dictee – dictees [2207]

Oefendictee 660 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (197)

1. Een bowdenkabel [oo] is een remkabel. Hij behoort tot de Remonstrantse Broederschap. Met de remote control werd de remote sensing ingeschakeld. Remotis arbitris (r.a.): zonder getuigen, onder vier ogen. Remotis partibus: na wegzending van de beide partijen. Morgen krijgt mijn auto een remouldband [ie oh – nieuwe rubberlaag]. Het vliegtuig belandde in een remous (dit is geen wens – stijgen en dalen – luchtlaag). Ik blijf moeite houden met remuneratie (beloning, betaling) en renumeratie (terugbetaling). Ze was duidelijk niet bedacht op de rendez-moi [wisseltruc]. Een renegaat (mammeluk – christen onder dwang naar islam) is nog erger dan een Turk. Ik hoorde par renommée [bij geruchte] dat zijn renommee [goede naam] in het geding was. Het renseigneerrecht is hier echt van toepassing. Deze lening rentte (tot nu toe) erg goed. Deze stukken zijn gerenvooieerd aan de rechter-commissaris [in handen stellen]. Een reparatrice is kloosterzuster van de orde van Maria Eerherstel (Societas Mariae Reparatricis – S.M.R., achter naam s.m.r.). Wat, doen ze hier aan repasse [volledig nieuwe 2e vervolgmaaltijd]? Een repêchage is een herkansing in de sport.

2. Een repellant [ie èh uh] is een insectenwerend middel. Het repentir is het pentiment(o) [ook: pentiment, bij schilderen]. Wat doen legeronderdelen op repli's [positie waarop een legeronderdeel zich kon terugtrekken]? Is jullie repo [reportage] al af? Répondre en Normand is een ontwijkend antwoord geven. Die kunstplaat is in repoussé [aan achterzijde inhameren] gerepousseerd. Reptilia Parnassi: de prulpoëten die, door afgunst bezield, giftig en spijtig van aard plegen te zijn. De république des lettres (res publica litteraria) is de republiek der letteren. De maanden van de republikeinse kalender zijn vendémiaire, brumaire, frimaire, nivôse, pluviôse, ventôse, germinal, floréal, prairial, messidor, thermidor en fructidor. Het was een repugnant (uitspraak: gn/nj – weerzinwekkend) schouwspel. Requiescat in pace (R.I.P.): hij (zij, het) ruste in vrede (de laatste woorden van de requiemmis). Ook: requiescant in pace: mogen zij in vrede rusten (en ook: rest in peace). Rerum novarum: dat is een encycliek door paus Leo XIII op 15 mei 1891 uitgevaardigd.

3. Res: ding, zaak, res accessoria: bijzaak, res alienabilis: vervreemdbaar goed, res angusta domi: armelijke huiselijke omstandigheden, res communis: gemeengoed en res decisa: een twijfelachtige zaak. Reseceren is operatief wegnemen (uitsnijden). Reserpine [bloeddrukverlager] wordt uit rauwolfia gewonnen. Een reserva [enige tijd op fust, langere tijd op fles] is nu eenmaal geen crianza [idem, kortere tijd op fles]. Reservatio mentalis: het (voor zichzelf) aan eigen of andermans woorden een andere dan de gewone betekenis geven om iemand te misleiden. Reservatis reservandis [r.r.]: met het nodige voorbehoud. De Heilige reserve wordt in het tabernakel bewaard. Res familiaris: vermogen, huishouden. In Den Haag (de Residentie) resideerden de Oranjevorsten doorgaans. Dit is een resiliabele [opzegbaar] overeenkomst. Res immobilis: onroerende zaak. Res integra: juridische zaak, nog in haar geheel onaangeroerd of onaangetast, res judicata: gewezen vonnis, res litigiosa: zaak waarover geprocedeerd wordt.

4. Res mali exempli: iets dat tot een slecht voorbeeld strekt, res mobilis: roerend goed, res novae: nieuwe staatsorde, revolutie en res nullius: zaak die aan niemand toebehoort, onbeheerd goed. De resources zijn het geheel van mensen en middelen (geld, grondstoffen, productiemiddelen) benodigd voor het voortbrengen van een product of dienst (vergelijk: human resources, hr, en hrm, humanresourcesmanagement). Met ressources worden middel(en) van bestaan, capaciteiten, bedoeld. Een (putain) respectueuse is een prostituee. Respice finem: let op het einde. Res praeternaturales: bovennatuurlijke dingen. Res publica: het algemeen belang, de staat. Res rusticae: huisbestuur. Een ressort is een rechtsgebied, een resort een luxueus verblijfscomplex. Het tijdvak van 1814-1830 wordt de restauratie genoemd. 'Restbank' is een eufemisme voor 'bad bank'. Resurgam: ik zal weer opstaan.

5. Restitutio in integrum: herstel in de oorspronkelijke toestand, in vroeger bezit enz., met name krachtens daartoe strekkende vordering, door rechterlijke tussenkomst. De resultatenrekening is de
winst-en-verlies- of verlies-en-winstrekening. Met restless legs wordt het rustelozebenensyndroom bedoeld. De RET is de Rotterdamsche Electrische Tram (een stadsvervoerbedrijf). Het reticulaire stelsel of reticulo-endotheliaal systeem is het weefsel in milt, beenmerg en lymfklieren. Hij heeft diabetische retinopathie [bij suikerziekte optredende degeneratie van de kleine bloedvaatjes in het netvlies]. Hij was zo te retorqueren [met eigen woorden bestrijden]. Een retourtje is een heen-en-terugbiljet. Bij emigreren: single ticket, geen retourticket.

6. Een ignatiaanse retraite duurt niet per se 30 dagen. Retrieval [2x ie uh] is het opzoeken en zichtbaar maken van in een databank opgeslagen informatie. Retroflectie heeft met licht van doen, retroflexie is een medische term. Daar heb je de retteketetsjingboem [fanfare]. Weichselhout is welriekend, goed ruikend. Een reukdoosje is een loddereindoosje. Reumatoïde artritis moet je aan de hand zoeken. Bij een réussite [succes] is alles gereüsseerd [geslaagd]. Bestaat het internationale persbureau Reuters nog steeds? Maar dat is toch een reuze-idee! Een reuzenbed is een hunebed en een reuzenboom is een sequoia. Een reuzenkever is de goliathkever. Die man had een reuzengeslacht. Hij kende een reuzemop over reuzenmoppen [stenen]. Met Herculeus labor wordt herculeswerk (herculesarbeid) bedoeld. Rev.D. of R.D. [Reverendus Dominus, Reverende Domine]: eerwaarde heer. Het (specifieke) Reveil is een stroming van vernieuwing in het godsdienstig leven onder de protestanten.

7. Re vera: in waarheid, werkelijk. Het revêtement is de muur waarmee het talud van een vestingwerk bekleed was. Een reversed take-over is een zekere bedrijfsovername. Het orkest speelde een rêverie [dromerig muziekstuk]. Reverendus Pater: de eerwaarde vader (als vocatief (vocativus) 'Reverende Pater', eerwaarde vader). Reverendus Dominus (zie eerder): de eerwaarde heer (als vocatief 'Reverende Domine', eerwaarde heer). Het debieltje maakte een reverence [eerbiedige buiging] voor de reverbère [lantaarnpaal, ook: lantaren]. 'Revivificatie' is een moeilijk woord [chemie: terug naar oorspronkelijke toestand]. De Culturele Revolutie vond in China plaats, de Russische Revolutie in 1917. Hoe werkt een revolving fund [investeren in festivals, tentoonstellingen, etc.]? Rex apostolicus: Apostolische Majesteit (titel Hongaarse koningen), rex catholicus: titel voor Spaanse koningen, rex christianissimus: Zijne Allerchristelijkste Majesteit (titel Franse koningen), rex fidelissimus (titel van Portugese koningen, door paus Benedictus XIV aan Johan V verleend).

8. De Rode Halvemaan is de islamitische pendant van het Rode Kruis. Een rez-de-chaussee is een benedenwoning. Het scheikundig element Rg is röntgenium (unununium – UUN – 111). Het RGB- (rood, groen, blauw) of CMYK-begrip (Cyan, Magenta, Yellow, Key – black) geeft de primaire kleuren weer, waarmee door kleurmenging full colour kan worden gedrukt. Rh staat voor resusfactor of het scheikundige element rodium. Een rhinestone is een rijnsteen. Een Rhodesian ridgeback is een leeuwhond of pronkrug. Met rhônewijn wordt côtes du Rhône bedoeld. De (het) Riagg is de Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg. De CAC-40 is de Compagnie des Agents de Change-40 (beursindex van Parijs – uitspraak:
kahk-quarante). Bij cabernet kennen we de cabernet franc (loirewijnen) en de cabernet sauvignon (voor rode bordeauxwijnen). Een kabaret is een schenkblad.

9. De caddie [golf] deed een cd in de caddy [lade]. Het cadavre exquis is een surrealistisch literair (GB ook: tt) spel. De cacoëthes carpendi is de vitzucht. Met een cachet-crampon sluit je een brief. Caelum et terras miscere: hemel en aarde bewegen. Cajons zijn handtrommels. Een hoody is een sweater met een capuchon. Hij wilde me de Calvarieberg (de naam komt van Calvarië) op leiden. Calomnie is laster, kwaadsprekerij. De call of the wild is het romantisch verlangen om de vertrouwde omgeving te verlaten en elders, in de ongerepte wildernis, een nieuw bestaan op te bouwen. Een caligula is een met macht beklede wrede sadist. Is de californisering [onbekommerde levensstijl jongeren] ook Nederland al binnengedrongen? Het calicot is katoen uit Calicot of Calcutta. Het calgon [calcium gone! – merknaam] maakt water zacht. De calendae of kalenden: meervoud van de eerste dag van de Romeinse maand. Ad calendas graecas: met sint-juttemis. De calculus Minervae: de beslissende stem.

10. Calcar addere currenti: nodeloos aansporen. Camaraderie à titre de revanche: kameraadschap bij wijze van wraakneming. Een camelot du roi is een monarchistisch propagandist in Frankrijk. Een camera lucida projecteert beelden op papier. Een campo santo is een begraafplaats in Italië. In Canada groeien canada's (informeel: canadassen). Een cannabist gebruikt hasj of weed. Wie kent het cant [èh] (een soort van argot) niet? De moerabitoen (= mv., kluizenaars; in VD: sub lemma ribat; volgens internet een soort van moslimkruisvaarders; vrouwen: moerabitaat, dat niet in wdb.) verdedigden hun ribat (versterkt moslimklooster). Zijn fiets was foetsie, ribbedebie.

 

2206 Dictee zondag 02/05/2021 (4) dictee Oefendictee april 2021 (3)

Dictee - dictees [2206]

Oefendictee april 2021 (3)

1. Wie weet er een ezelsbrug voor janpotage en jean potage? De e trekt los, of zoiets? Ramon Llull (toe maar …) is Doctor Illuminatus. Brevity is the soul of wit: kortheid is de essentie van geestigheid. Ze verkopen daar surahkleding met soerateksten erop. Dit is geen bastaardvloek: verdommen is gewoon dommer worden. De dominee preekte uit de Heidelbergse catechismus. Ricinine is, jazeker:

1,2-dihydro-4-methoxy-1-methyl-2-oxonicotinonitril. Het schip (met averij) had relâche forcée, gedwongen oponthoud. Kennen jullie de Opeinder kopieer-, corrigeer- en correctiefabriek, het taal- en spelfoutendestructiebedrijfje DrukDruk?

2. DrukDruk is een voorbeeld van CamelCase, net als GroenLinks, ChristenUnie, JavaScript en FireFox. Prolongabel is verlengbaar en logeabel betekent: bewoonbaar, gerief(e)lijk. We kennen de boekheld Pietje Puk en een pietje puk. Met *hert o.a.: atlashert = berberhert, axishert, paterdavidshert, prinsalberthert, sikahert, tienerhert, wapitihert en vrouwtjesdamhert. Onychitis is nagelbedontsteking. De Congregatie voor de geloofsleer is een Romeinse instelling, de congregatie van het Onbevlekte Hart van Maria is een kloosterorde. Te werk gaan volgens de wet en de profeten is volgens de vaste, geijkte orde. In de kerk kennen ze de zegenwens, PSV had een zegewens. 22/04/2021: nieuwe update VD: 391.247 lemma’s (was: 390.709).

3. Zijn die wijnen lekker: saint-estèphe, saint-julien en saint-émilion? Je schrijft ‘erdoorheen’ en ‘daardoorheen’, maar ‘doorheen lopen’ (etc.). Volgens de TH zou je eigenlijk ONO, etc. moeten schrijven, VD geeft echter O.N.O. (en Z.W.t.W.). De meest bête [dom, onnozel] bètamens wil nog wel een bete broods. Logisch toch, die taal: vissen die de rivier opzwemmen zijn anadroom, bij afzwemmen zijn ze catadroom. Een wind bergopwaarts is anabatisch, bergafwaarts is die katabatisch. Aforisten maken zinspreuken. Een afrodiet: menselijk wezen zonder geslacht. Adc's zijn aides de camp. Een getuige à décharge, aan de penningmeester werd decharge verleend. Een BEST-tas bevat boeken, elektrische apparaten, speelgoed en textiel.

4. Een adenoïdenlijder lijdt aan adenoïde vegetatie. In principe geen trema op de i als die te midden van 3 of meer klinkers staat [financieel], wel evt. op de klank ‘ie’ [jezuïet] of ‘ei’ [geëigend]. Begeesterd is begeistert. Is dat een Berner of Appenzeller sennenhond? Beoefen jij bhakti-, bikram-, hatha-, power- of rajayoga? Een barones heet ook wel baronne (afko: B^onne). Een bucketlist is van een terminaal zieke. Ha, dat is geen cheeta! Op Deventer latten kun je niet skiën. Onder de directbetrokkenen waren enkele meest direct betrokkenen. Hij wilde mij op het mad komen, maar ik had mijn mad af; toch werd ik op het matje geroepen. Eerst dronk ik een fles met tenen matje leeg, daarna ben ik naar mijn matje gegaan. Is er morgen matinée musicale?

5. Is hij een slimme of een slome sjakie, of gewoon: de sjaak? Marcheerpoeder, dat is cocaïne. Met een [VD: één] seffens is een voor een. Een milf solliciteert ernaar cougar te zijn. Creduliteit is goedgelovigheid. Hij is strenggelovig, zeg maar streng christelijk. Hij kreeg een tak, een attaque (apoplexie), of was het een TIA (transient ischaemic attack)? Daarin het woord attack, net als in ddos-aanval (distributed denial of service). Een torsekast heeft getorste, getordeerde poten. Je to do’s zet je op een to-dolijstje. Traf(s) is de verzamelnaam voor travestieten, dragqueens en transgenders. Wrijten is bakkeleien. Denk niet aan basen bij zuur-base-evenwicht. De fraîcheur ervan viel me tegen. On-Nederlandse glitter en glamour.

6. Mijn gas- en lichtrekening liep vroeger via een
postcheque-en-girodienst en wel specifiek via de PCGD, de Postcheque-en-Girodienst. Ze konden het goed vinden met elkaar. Googol = 10 ^100 (een 1 met 100 nullen) en googolplex = 10 ^ googol (een 1 met googol nullen). Een gryvn(y)a is een hryvnja. Doe mij maar een portie van die paramethoxyamfetamine. Een ijzebijter is een iezegrim (mopperaar), maar geen ijzerbijter (doorzetter). Intellegenti pauca: een goed verstaander heeft maar een half woord nodig. Een bekende bodembedekker is kudzu. Ik wist niet dat ik prozaïst was: faire de la prose sans le savoir = proza schrijven zonder het te weten. Mio mia is gewoon een biljard. Pembadoti is pijpaarde (SR, wintirituelen).

7. Lastig: griep en griepaal, maar: porfier en porfirisch. SR's pokopoko is het Italiaanse poco a poco. De KGB gebruikte spionnenpoeder: de stof NPPD (nitrofenylpentadienal). Een hoya is een wasbloem. Zoeken op *cm*: [GB] acme, cm, pacman, discman, stucmarmer, trafficmanager en ad-hocmaatregel. In VD (een selectie): ACM (Autoriteit Consument en Markt), blanc-manger (nagerecht), c.m. (o.a. conto mio), c&m (cultuur en maatschappij, profiel bij havo en vwo), Cm (curium, 96), CM (Iso-landcode Kameroen), CMC (carboxymethylcellulose), cms (computerterm: contentmanagementsysteem), cmv (in NL: culturele en maatschappelijke vorming, een hbo-opleiding) en CMV-infectie (cytomegalovirusinfectie, cytomegalie).

8. Verder: ecmnesie (geheugenstoornis door het opdoemen van beelden uit het verleden) franc-maçonnerie (vrijmetselarij), gcm (gramcentimeter), hoc mense (h.m. – in deze maand), magic mushroom (paddo), modo sic, modo sic (nu eens zus, dan weer zo), plasticmonteur, secreta haec murmura vulgi (dat zachte gefluister van het volk), trucman (in een film), VOC-mentaliteit, C-majeur,
tbc-medicijn, een gothicmeisje dat Gotisch studeert, c-mineur,
wc-muur, SCM (supply chain management), OCMW (in BE: Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn), i.c.m. (in combinatie met), CMO (in NL: Contactorgaan Moslims en Overheid, in BE (historisch) Centrum voor Middenstandsopleiding).

 

2205 Dictee zondag 02-05-2021 (3) dictee Blogversie Vijfde BeNeDictee 2021 Marre

Dictee – dictees [2205]

Blogversie Vijfde BeNeDictee 2021 Marre

De 60 vette woorden of uitdrukkingen moesten worden ingevuld + 10 in de shoot-out. [Annotatie] in blauw.

Inside-information

1. Beste bentgenoten [genootschap, van: bende], laat ik beginnen met een spoileralert [waarschuwing verklappen afloop verhaal]: in deze dicteetekst worden jullie ingewijd in de nieuwste wendingen in mijn bestaan.

2. Was het een soort seven-year itch [neiging vreemdgaan na 7 jaar relatie]? Wie zal het zeggen. Ik was helemaal niet van plan mijn appartement ooit in te ruilen voor een andere woonst [BE, woning]. En toch bevond ik mij (de) afgelopen maand bij de next door [bnw.] makelaar, nadat de bespreking van de grondkwekwe [hypotheek, kwee(kwee) is gebakje] achter de rug was. Gelukkig werd mijn
loan-to-income [lti – verhouding inkomen - hypotheek] gunstig bevonden en zal ik mijn woonbonus kunnen behouden. Jawel, zomer 2022 ruilen mijn kleine spondengenoten [sponde = bed + n] (ja, ze liggen nog steeds het liefst lepeltje-lepeltje) en ik ons arcadia [lieflijk oord] in voor een halfopen bebouwing [bnw. – maar: de deur staat half open]. De meest interessante specs [specificaties] zijn het tuintje, de extra slaapkamers en een luchtwarmtepomp [niet-verwisselbaar]. Een groene-energiebron/groene energiebron [resp.: energie is groen – bron is groen] zoals zonnepanelen wil ik natuurlijk ook, whatever it takes [kost(e) wat (het) kost].

3. Vanwaar deze ommekeer? Ik ben benieuwd of jullie de ware reden snel kunnen demaskeren [ontmaskeren]. Afgelopen zomer waagde ik me aan een aleatoir [betreft kansrekening, wisselvallig, onzeker] experiment dat mijn geduld in het verleden nogal op de proef stelde. Maar hocus pocus simsalabim [toverspreuken], dat ging ditmaal toch wat voorspoediger, ondanks corona die wat roet in het eten gooide. De cryobiologie [cellen invriezen – onderzoek zeer lage temperaturen op organismen] toonde zich van z’n beste kant. Ik heb nochtans geen piai(man)s [mv. voorgelezen, enkelvoud zou kunnen – indiaanse sjamaan – priester-tovenaar] moeten opzoeken, noch mij moeten storten op het vipassana [inzichtsmeditatie – de geest zuiveren].

4. Met enige autarkie [zelfgenoegzaamheid, zelfvoldaan gevoel] stel ik me de vraag of deze delfische [raadselachtig, bron: Delphi] woorden jullie al goed in verwarring hebben gebracht. Laten we er nog een schepje bovenop doen: ik ben groot afnemer geworden van
N-pteroyl-L-glutaminezuur [een vitamine B, foliumzuur]. En van humaan choriongonadotrofine [HCG: hormoon, belangrijk voor ontwikkeling menselijke vrucht] ben ik ook een groot aficionada [fan, vr.]. Pfiew [uitspraak: pfjoe – klanknabootsing van blazen of puffen], we zullen tante Ros/za [in NL: tante Betje] hier niet meteen zien. De haver en soja latte’s [caffè latte met sojamelk] laat ik dus maar even voor wat ze zijn en ik siëstte [ww. siësten = (BE) siësta houden] nooit eerder zoals nu.

5. Tongue in cheek [meesmuilend, ironisch, met een knipoog]: je moet toch iets om dat emptynestsyndroom [legenestsyndroom, kinderen het huis uit] wat te ajourneren [verdagen, uitstellen – ook adjourneren, andere uitspraak]. Krijgen jullie al een beeld geconcipieerd [ww. concipiëren = ontwerpen] van de nieuwste intra-uteriene [binnenbaarmoederlijk] ontwikkeling? Vast staat [niet aaneen] dat het binnenkort een spelletje tetris [puzzel-computerspel] wordt in de bakfiets! Tja, dat dit allesbehalve [geenszins] een klassiek tweeoudergezin is, hadden jullie al wel door, zeker?

6. Confiteor [schuldbekentenis]: de gezegende pot met gort is in aangebrande toestand vol tegen de askar gelopen [is zwanger]. Stunde null [een nieuwe start] is momenteel drie maand(en) gepasseerd. So far, so good [tot nu toe gaat alles goed = let op de komma]. De eiber [ooievaar] wordt verwacht wanneer Herman en Rein vijf-en-een-halfjarige [vijfenhalfjarige heeft andere uitspraak] kleuters zijn. Ik ben benieuwd of hun secondelange [mv. n/s] geduld dat uithoudt, want ze zijn echt al helemaal heppiedepeppie [happy, gelukkig]. Ze zien het wel zitten, zo’n ieniemieniebrusje [ieniemienie = iets wat klein en schattig is, brus = broer of zus] om mee te knuffelen, of groentepap [groente + n/s] te voeren. Dat laatste is buiten hun hippiemama gerekend, natuurlijk. Hier komen geen papjes in huis. Niks mis met een frisgewassen [GB] partje granny (smith) [= grannysmithappel].

7. Het is dat genderrevealparty's [geslacht baby wordt onthuld] niet mijn ding zijn (een NIP/NIPT-test [niet-invasieve – lichaam niet binnendringen – prenatale test] laat ik trouwens ook aan mij voorbijgaan), en net zoals andere meet-ups [ontmoeting(en) – fysiek bijeenkomen] niet toegelaten zolang het wuhanvirus [= COVID-19] niet is uitgeroeid, anders zou ik deze confrérie [broederschap, genootschap] van harte uitnodigen! Maar wie weet zal een housewarmingparty slash huiskamerdictee er volgend jaar wel in zitten? Ik hou jullie via de whatsappgroep/WhatsAppgroep [VD resp. GB] op de hoogte!

Shoot-out

1. Op de wishlist staat ditmaal toch wel een à terme [bevalling op uitgerekende datum] baby, waarbij zelfs een bilirubinebedje [afbraakproduct van hemoglobine] en dat soort ongein overbodig blijkt.

2. Een maxicosi [draagbaar autostoeltje voor baby] vind ik zeker niet door- en doorslecht/ door en door slecht [klemtoon resp. op ‘door’ en ‘slecht’], maar geef mij toch maar een ergonomische drager waarin kindjes lekker in M-houding kunnen zitten. Als je je maar niet in je eigen huis voelt gevangenzitten.

3. Mijn geëxalteerde [opgewonden] kindjes zijn tegenwoordig helemaal into ichtyosaurussen [vishagedis] en andere prehistorische diersoorten.

4. Zwangerschapsyoga, of toch eerder tai chi en tae-bo? Ik zou in elk geval iets wijds aantrekken.

 

 

 

2204 Dictee zondag 02-05-2021 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 152 RL

Dictee - dictees [2204]

Wekelijkse dicteetest 152 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 652

1. Met …………..., dat is …………....

a. reuzeschreden                                à pas de géant

b. reuzenschreden                              à pas de géant

c. reuzenschreden                              à pas de geant

2. Die bedrijven hebben ………. een ………....

a. tesamen                             arbeidspool

b. tezamen                            arbeidspool

c. tesamen                             arbeidspoule

3. Aan het verkeerde adres is ………… novercam

…………...

a. apud                                       queri

b. apoet                                      queri

c. apoet                                      query

4. Waar is dat goed voor: ………., ………….?

a. à quoi bonne                           qui bono

b. à quoi bonne                           cui bono

c. à quoi bon                               cui bono

5. In een café ………. zijn de ballen van ………....

a. billard                              aramith

b. billart                               aramith

c. biljart                               aramit

6. Volgens mij is …… een gewoon een ………..

a. ariëtte                            ariëtta

b. ariette                            arietta

c. ariëtte                            arietta

7. ……….. mannen vind je in de ………....

a. Penoze                               penose

b. Pernoze                             penoze

c. Pernoze                             pernoze

8. Ook een …………… (dorpshoofd) kan een

………………….. hebben.

a. petinggi                              Peter Pancomplex

b. petingi                                Peter Pancomplex

c. petinggi                              peterpancomplex

9. In zijn ………… verorberden ze een ………....

a. pied-à-terre                      pièce-montée

b. pied-à-terre                      pièce montée

c. pied à terre                       pièce montee

10. De ……………. ……………. is de heilige ark

in de synagoge.

a. aron                                hakodesj

b. aäron                              hakodesh

c. aaron                              hacodesj

 

Oplossingen [152]: zie hieronder.

 

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [152]

1b 2b 3a 4c 5a 6c 7b 8c 9b 10a

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

2203 Dictee zondag 02-05-2021 (1) dictee Dictee van de dag (196)

Dictee – dictees [2203]

Oefendictee 661 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (196)

1. Dat is een ribbemoos [grote, ruwe kerel] van een vent. Rips is ribbetjesgoed. Een ribbroek is van corduroy. Het ribosoom-RNA heet ook r-RNA of ribosomaal RNA. De voltairestoel [geen lemma in VD] had een zitting van richelieuwerk [borduurwerk]. De guide of jalonneur draagt de richtvlag [begin en einde van de groep bij defilé]. Wat is een ricochetschietgat [voor houwitsers]? Komt castorzaad van de ricinusboom of  -plant? Ja. Een ridderzate is een havezate. We kennen Ridders in de Orde van Oranje-Nassau en ridders in de orde van het Gulden Vlies. De Ridderzaal is een gebouw op het Binnenhof in Den Haag. De ridders van de ronde tafel zijn ridders van koning Arthur. 'Ridder van de droevige figuur' [el caballero de la triste figura] was de bijnaam van Don Quichot de la Mancha, hoofdpersoon van een roman van Cervantes. De korfbalclub heette THOR: tot heil onzer ribbenkasten. De Ridderorde van het Heilig Graf van Jeruzalem steunt christenen in het Nabije Oosten.
1,2-dihydro-4-methoxy-1-methyl-2-oxonicotinonitril is ricinine, toch?

2. Ridere in stomacho: in zijn vuistje lachen (ook: rire entre cuir et chair). Ridiculum dictu: het is belachelijk om te zeggen; het is bespottelijk. Ridiculus mus: iets nietigs. Rien appris ni rien oublié: niets geleerd en niets vergeten. Deze woorden zouden zijn gezegd tot de
ci-devants, tijdens de Franse Revolutie en het Keizerrijk spotnaam voor voormalige adellijke en vorstelijke personen, de emigranten. Rien ne va plus: niets telt meer (zegt de croupier). Blyths rietzanger is een zeldzame herfstgast [vogel] in Noordwest-Europa. Wil je die vioolriff nog een keer spelen? Een riffie is een Riffijn [Rifgebergte, Marokko]. Wanneer is zijn rijexamen? We kennen het Britse Rijk, het Rijk van Nijmegen en het rijk der Longobarden. Hij is van rijkswege, door het Rijk, aangesteld. En hier zijn nog wat rijken in de aanbieding: het duizendjarig rijk (Openbaringen), het rijk der duisternis (het rijk van (de) Satan), het rijk van Karel de Vijfde [letters – anders Karel V], het Hemelse Rijk of het Rijk van het Midden (China), het Verborgen Rijk (Ethiopië), het Heilige Roomse Rijk [HRR] en het Derde Rijk [WO II].

3. Rijk rijm is rime riche. Hebben zij deelgehad aan het rijke roomse leven? Een croesus is zo rijk als Croesus. Niet elke rijkaard heeft een rijkaart. Dit landschap heeft een uberteit aan variëteiten van planten. Maar dat krijgt wel überaandacht, vind ik. In de Rijksmunt worden rijksmunten geslagen. Een rijmelaar is een poëtaster, pruldichter (met als personificatie Jan de Rijmer) of versifex. Een rijnboot is een passagiersboot op de Rijn tussen Keulen en Mainz. Zijn rijnsburgers [bv. de gele ui] vastkokend? De RIJP is de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. Daar ligt een rijsstortebed. Na de rijstebrijberg dooreten lukte het. Een rijstmes is een aniani. Rilievo schiacciato: Italiaanse reliëfstijl uit de 15e eeuw. Rime batelée: rijm bestaande uit klankovereenkomst tussen het slotwoord van een versregel en een of meer (delen van) woorden in de volgende regel. De ring van Gyges kan je onzichtbaar maken en geven wat je maar wenst en de cardan(us)ring of ring van Cardanus gebruikt men voor de ophanging van instrumenten.

4. Zijn Rijnsburgers [collegiant, reformateur – opgericht door de drie gebroeders Van der Codde te Warmond, later verlegd naar Rijnsburg] vasthoudend? De ooit terbeschikkinggestelde werd later zelfs nog een terdoodveroordeelde. Een ringduin is een uitwaaiingskom. De ringel-s wordt voor 'sz' gebruikt. Had u weleens gehoord van Liesegangse ringen (in een gel)? Een ringstaartmaki is een katta. Trichofytie is ringvuur. Ringxiety [wel gedacht, maar niet gebeld] leidt tot teleurstelling. Het brekend glas deed van rinkeldekink. Een rinoceros (rino) is een neushoorn. Rinopneumonie is neus-longontsteking bij paardachtigen. Rinse appelstroop zou je ook rijns kunnen noemen (smaakt als rijnwijn). Wordt er bij riofunk (bailefunk – baaj-luh, favelafunk) vaak rioja [Spaanse wijn, Ebrodal] gedronken? Wist je dat R.I.P. ook 'rest in peace' kan betekenen [naast requiesca(n)t in pace]? Die bloes (blouse) is van ripszij(!) gemaakt. Met RIS wordt de Republik Indonesia Serikat (Verenigde Republiek Indonesië) aangeduid. R.I.S.A. staat voor Romanorum Imperator Semper Augustus (de altijd zeer verheven keizer der Romeinen).

5. Risjes [kleine versprekingen] verraden antisemitisme. Ik begin maar niet aan die risky [hachelijk] business. Wie noemt ritalin nou rilatine [BE! – geneesmiddel ADHD]? Rite creatus: op wettige wijze verkozen, aangesteld en rite de passage: overgangsrite. Hij had een rittenkaart, een twaalfrittenkaart [in letters] (ook: 12 rittenkaart [in cijfers]). Het RIV is het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid. Rivastigmine vertraagt de ziekte van Alzheimer (kortweg: alzheimer). Rixari de lana caprina: ruziemaken over niets. Cornwall, Sussex en Devon vormen de Engelse Rivièra en hebben een rivièraklimaat. Onchocerciasis is rivierblindheid.

6. Friezen zijn rjucht en sljucht: oprecht en eenvoudig. Een R.M.C. is een Reverendi ministerii candidatus: kandidaat tot het eerwaardig leraarsambt (aspirant-dominee). Wat houdt RNA-sequencing in [vaststelling volgorde nucleotiden]? Een roadtrain is een supertruck of XXL-truck [XXL ook bnw.: XXL truck?]. Roastbeef is rosbief. Ze wonen in een ROA-woning (Regeling Opvang Asielzoekers). Wat houdt het robinhoodprincipe [winsten voor dekken van andere verliezen] in? Ze zit op een roc [regionaal opleidingscentrum]. Roderen is een kwestie van rodage [inrijperiode]. Gooi het maar achter de rodo's (de rododendrons). Waar vind ik de roei- en zeilvereniging? In de papiermolen functioneren de hollander [maal- of roerbak] en de heelgoedhollander [maakt het heelgoed: de bereide pap]. Ken je de Roetheense centaurie en kamille [uit Roethenië]? In de jeugdtaal staat rof voor moeilijk. Hij zou zijn ondergang tegemoet gaan. De ROI is de return on investment. De rois fainéants zijn de nietsdoende koningen [geen feitelijk rijksgezag, NL: Vadsige Koningen]. De Roi-Soleil is de Zonnekoning. Rokou [oo au] is orleaan [geelachtig rode kleurstof, anatto van de anattoboom]. Het cantilenegeluid was zangerig.

7. In de Duizend-en-een-nacht en ook in Middelhoogduitse gedichten wordt een fabeldier, een reusachtig grote vogel, Rok genoemd. Een cantharide is een Spaanse vlieg, leverancier van een afrodisiacum [geslachtsdrift prikkelend, stimulerend middel]. Het Canticum Canticorum (Lied der Liederen) is het Hooglied. Een canyon [alleen VD] [èh, uh] is een cañon [ah oh]. Dat meisje is een echte capriceverkoopster [gril, luim, kuur, nuk]. Een capote anglaise is een kapotje [condoom]. Bij capoeira [kaa-poe-wee-raa] moet je aan zelfverdediging denken. De capo di tutti capi is baas boven baas. Capax imperii nisi imperasset (niet meer in VD): in staat (geacht) te regeren als hij niet ook daadwerkelijk geregeerd zou hebben. Ken je canzonedichters [lyrisch gedicht met gelijkgebouwde strofen]? Cantus firmus (canto fermo): melodie in hele noten waartegen contrapunten zijn geschreven en canto figurato: versierde zang, vergelijk belcanto. Captatio benevolentiae: poging van de spreker of schrijver om de lezer of de hoorder gunstig voor zich te stemmen. Monniken dragen capucen [monnikskap].

8. Captatio verborum: jacht maken op fraaie woorden, caput mortuum: dodekop, caput mundi: hoofdstad van de wereld, een benaming voor Rome en caput Nili quaerere : een onbegonnen werk beginnen [lett: de bronnen van de Nijl zoeken]. Carbamazepine is een geneesmiddel tegen epilepsie. Carbone (atro) notare (niet meer in VD): (iets) zwart afschilderen. De carottentrekker [peen] ging 's avonds voor het carottespel [biljarten, soort catenaccio]. Cardo questionis (cardo rei, cardo rerum): de kern van de zaak, datgene waar het eigenlijk op aankomt. Een casanova is een vrouwenversierder. Hij gaf het carrément (ronduit, vierkant) toe. Gelukkig komt het cas fortuit [niet kunnen betalen door schuldenaar] niet zo vaak voor. Kennen jullie het casimireffect [aantrekkingskracht ongeladen platen in vacuüm]? Casu quo (c.q.): in welk geval, in het zich voordoende geval, casus belli: onmiddellijke aanleiding tot oorlog, casus criticus: kritiek geval, casus foederis: geval waarin het in een verdrag gestipuleerde [bepalen, bedingen] in werking treedt, met name waarin gewapende hulp verleend moet worden.

9. Een carabas is een parvenu [blaaskaak, laat zich voorstaan op rijkdom]. De casus obliquus is de verbogen vorm en de casus rectus de onverbogen vorm . Catechu is hetzelfde als cachou [adstringerend, samentrekkend middel], het catgut is een zekere hechtdraad, in Groede [Zeeuws-Vlaanderen] zijn er nog catsiaanse [aan Cats] herinneringen, een cattery is een kattenfokkerij, een caucus (meervoud: caucuses) is een groep mensen met dezelfde politieke denkbeelden en causa causans betekent de werkelijke, onmiddellijke oorzaak, causa efficiens: mechanisch werkende, ook rechtstreekse oorzaak, causa finalis: op een doel gerichte oorzaak, causa movens: beweegreden, causa perpetua: blijvend gevolg of nut, causa petendi: grondslag van de eis, causa petitionis: oorsprong van de vordering, causa primaria: allereerste oorzaak, in de theologie met name ter aanduiding van God, causa proxima: onmiddellijke oorzaak en causa remota: achterliggende oorzaak. Een cavaliere servente is een gedienstige ridder.

10. Een cavalier seul is een einzelgänger. Caviare to the general: kaviaar voor het volk [Shakespeare, Hamlet]. In Córdoba was het te doen. Het CDA is het Christendemocratisch Appel. Het cDNA [complementary] is dubbelstrengig [vgl. mtDNA]. In Ghana betaal je met cedi's [GHS]. De ceanothus is een sierheester uit de wegedoornfamilie. In cd-v staat de v voor video. Een celestijn [celestijner, celestijner monnik] is ook aan het celibaat gebonden. Hoeveel is dat op de celsiusschaal? In het cenakel werd het Laatste Avondmaal gehouden. Censor librorum: boekenkeurder en censor morum: zedenmeester. Wat is een cenotaaf [s] (antwoord: een leeg grafmonument)?