vrijdag 31 december 2021

2541 Dictee maandag 03-01-2022 (1) dictee Dictee van de dag (442)

Dictee – dictees [2541]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 415, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (442)

1. De verdachten betraden de rechtszaal. De fans verwacht(t)en al jarenlang dat ik wereldkampioen zal (zou) worden. De bouzouki is een Grieks snaarinstrument, de bazooka licht antitankgeschut. Het slaapmiddel rohypnol wordt als 'rooie knol' ook wel als drug gebruikt. Wil jij het avant-propos [woord vooraf] schrijven? De avicultuur is de vogelkweek, de piscicultuur de visteelt. Een awara is een palm, een awari (opossum) een buidelrat. Ik hou me bij pretentieloos baantjerijden. Awel, een axolotl is dus een salamander. De laagste academische graad in Engeland is baccalaureus. De verkorting van het Ave Maria en de verkleinvorm van het Weesgegroet [naam gebed] schrijf je zo: Ave = naam gebed en weesgegroetje = gebed (keer bidden). Een BA is een bachelor of arts [geesteswetenschappen]. Er was maar één Baäl, er zijn vele baäls. Een baardbrandertje (neusbrandertje) is een kort stenen pijpje. Onder de babydoll kon je het babyeczeem duidelijk zien. Een babiroesa is een hertzwijn. Een baarkleed is een lijkkleed.

2. Loop jij even naar de bacovewinkel? Op het Bacchusfeest (het bacchanaal) heerste een bacchische uitgelatenheid. Hij legde zijn bahcootje [soort Engelse sleutel] even neer om een bacootje [cola-rum, Bacardi + cola] te pakken, zij zette haar bacootje juist even neer om het bahcootje op te pakken. Badjings zijn klapperratten, Javaanse eekhoorns. De bagel [ee] is een broodje met een gat in het midden. Bajadères zijn exotische zangeressen. De adjunct-akela, de baghera, is naar een zwarte panter genoemd. Er waren nog voldoende bakkerijingrediënten voorhanden in de bakkerij-patisserie. De man met de bakkebaard bakkeleide over de bakkeljauw van de bakkenschipper. Kijk, een balalaikaorkest! Het (de) balatum is op linoleum lijkend viltzeil, gemaakt uit in bitumen en guttapercha [verwant met balata] gedrenkt lompenvilt. Een boletri [boom] levert balata, een rubbersoort. Bakzeil halen is een soort van achteruitkrabbelen. Deze kantoorbalienees is op Bali geboren en dus ook nog eens Balinees. Een bammoeder is (bewust) alleenstaand.

3. De balije van Utrecht is een onderafdeling van de tempeliers. In de Balkanoorlog sneuvelden heel wat balkanvergeet-mij-nietjes. Een balustradeafsluiting moet alles tegenhouden. De bakstenen voorgevel was zwaar gehavend. Tijdens het ballonvaren zagen we twee bal(s) masqués. In België is de Bankcommissie een toezichthoudend orgaan. De bankroetier [ie] ging verder als stoepier [pjee]. De walvisvaarder doorkliefde de Barentszzee. De Venetiaanse gondeliers zongen barcarolles [gondellied]. De bantoeïstiek bestudeert Bantoes en Bantoetalen. Een barouchet is een rijtuig. Een baribal is een
Noord-Amerikaanse zwarte beer. Het barricadegevecht duurde voort. Kan een bas-bariton deze basaria zingen? De Basken wonen in Baskenland en spreken Baskisch. De basso continuo is een doorlopende instrumentale baspartij, doorgaande bas. Het basralokus (GB) is een hardhoutsoort. De baud [boh:tBd] is een eenheid van transmissiesnelheid (baudrate). Een batsman bat [bij cricket].

4. De bechamel- (met roux) en bearnaisesaus staan op tafel. Deze beatgroep is nieuwgevormd. Op zes plaatsen [2016 – ook 2021] in Van Dale kwam ik 'Huygens' tegen. Ik typ nu dat ik via de media vroeger weleens dictees hypete. Geef die ijzerenheinige ijzeren hein maar een ijskompres! Het is klote- oftewel hondenweer. Quasimodo (die van de Notre Dame) was een soort van homunculus [gedrocht(je)]. Het meervoud van homo sapiens is homines sapientes of homo sapiensen. Gramineae zijn graanachtige planten. Brandewijn wordt ook aqua vitae, aquavit, brandy, aguardiente of eau de vie genoemd. Plombière(-ijs) wordt ook sundae genoemd omdat het zou zijn overgebleven van de zondag. De pati natae, zij die geboren zijn om te lijden, te weten de vrouwen, leven onder de sol justitiae [zon(ne) der gerechtigheid]. Homoioteleuton is prozarijm. Ons lichaam is homoiotherm (homeotherm – warmbloedig, met constante lichaamstemperatuur). De homo erectus is niet wat u wellicht denkt, maar de rechtop gaande mens. Homines fabri [enk.: homo faber] zijn in feite technici. De Hominidae (volgens het wetenschappelijk systeem) zijn mensachtigen.

5. Een homo duplex is geen gespleten persoonlijkheid, maar wel een dubbelhartig, onbetrouwbaar mens. Het holmeslicht [waterlicht, om drenkelingen terug te vinden] is niet naar de detective genoemd, de holmespet wel (noot van de redactie: bedoeld is hier Sherlock Holmes). De holosteric- of aneroïde- is een doosbarometer. 'Zeekomkommers' is een andere naam voor 'holothuriën'. De sneeuwtoppen waren hoger gelegen dan de al hooggelegen bergplateaus, maar niet het hoogst gelegen. De honderdplusser (100-plusser – met zijn 100 plusleeftijd – honderdplusleeftijd) sprak er honderduit over dat hij het in de befaamde Hongerwinter hondsmoeilijk had gehad. Mijn honingraadgever moest mij raad geven over mijn honingraatleverancier.

6. Het poesje speelde op de hondenrug op de Hondsrug. De dichter met zijn hooftiaanse stijl kwam uit een hoogadellijk geslacht. (Hij behoorde dus tot de hoge adel.) Honkyoku is meditatieve zenmuziek. Een hoodoo is een rotspilaar, de voodoo is rituele magie (onder andere op Haïti). Geef het hooi-ijzer [op broei onderzoeken] even aan. De hooggehakte dame liep een hoog gebouw binnen: van de hogeschool. Beiden wilden ze hun eer hooghouden: de voetballer wilde de bal hooghouden en de gewichtheffer wilde de halter hooghouden. Trouwens, gewichtheffers doen aan gewichtheffen, receptietijgers aan het glas heffen. Tijdens de (VD ook: het) hors-d'oeuvre toonde de maestro zijn chef-d'oeuvre. De hooked [verslaafd] puber werd begeleid. De hoppeoogst is zo goed als mislukt. Ik heb een hordeolumpje [strontje] in mijn oog. Had de horecaondernemer, horecaffer en lid van de Horecaf, een horeca-etablissement of leidde hij een
horeca-imperium?

7. Noem horticultuur toch gewoon tuinbouw! Zijn hobby's waren horlogemaken en horoscooptrekken. De pedel [bij de promotie] zei: "Hora est." De hoquetus is een dertiende-eeuwse compositietechniek. We hebben gehouset (gehoused) tot het ochtendkrieken (tot bam). Wat is houille blanche? Antwoord: witte steenkool – uit water. De leus van de stad Gent is 'hou en trouw'. Naast de hortus (botanicus) [academische plantentuin] stond een hôtel garni [kamers, geen maaltijden]. De hotjazz was een hot item in het hot news. Een
hotel-café-restaurant is geen hotel mama. De crimineel logeerde in hotel de Houten Lepel, hotel Bellevue [de gevangenis]. Met hotpants [strakke korte broek voor vrouwen] aan liep ze een hotdog [broodje met warme knakworst] te eten. Is er ook een vereniging van maîtres d'(hôtels) [of] (maîtres d' of maître d's)? Mijn ideaal: hotshot [pief] zijn in een hotspot (place to be). Kijk, een houten klaas in een
houtje-touwtjejas. Hovaardig bekende hij, de volgende woorden fout te hebben geschreven: huilebalk, huerta, http (GB: (+ internet) hypertext transfer protocol, VD ook hoofdletters – als naam van het protocol), een http-adres, rabies theologorum [razernij der theologen], hr-ketel [hoog rendement] , hPa (hectopascal) en hoya [wasbloem].

8. Over de volgende woorden aarzelde hij: hovercraft, hooligan, hsl, tgv, houwitser, hauw (een plantenvrucht) en houtsnede-effect. Houtsnijwerk is het product van houtsnijden. Zou mijn redenering wel houtsnijden (steekhoudend zijn)? Een hubertussleutel is gekoppeld aan rabiës. Voor de hst-werken [hogesnelheidstrein] werden hts'ers ingezet. Het bedgenotengeklets van de twee meisjes was overal te horen. Bedolah (bdellium) is welriekende gom. Het wilde niet vlotten met de bedrijfs-cao. Het bijbeltje lag altijd op de bedstedeplank en was een prooi voor de bedwantsen. De goede volgorde is beetpakken, beetnemen, beetkrijgen, beethebben en beethouden. Met mijn gebit heb ik liefst beetgaar voedsel (al dente). In een beganegrondwoning van een begeleidwonenproject word je nogal begaapt. In den beginne was de aarde woest en ledig. De beheersstichting (GB) betaalde de kosten. Haar behoeftepatroon was bekend en minimaal.

9. De behemoth is een groot en sterk viervoetig dier, te vergelijken met het beheime bij de joden. Met zijn beidjes beidden ze beiden de tijd. De straat was beijzeld. Een beier is onder andere een aalbes. Daar was het dan: game-, set- en matchpoint/punt. De gemiddelde rallylengte was 18 slagen. Pas na bekendwording of bekendmaken kan iets bekendstaan. Zij is er bekaaid afgekomen. Als je bekken trekt, ben je een bekkentrekker. Als je been trekt, trekkebeen je. Als je trekkebekt, ben je nog geen trekkebek [plant, (gewestelijk) sleedoorn, niet meer in wdb.]. Het is u beider belang (in uw beider belang), een akkoord te bereiken. In Wit-Rusland gelden de Belarussische wetten. Een belcanto-opera verloopt volgens de klassieke Italiaanse zangtechniek. De (enige, echte) Satan wordt ook met Belial aangeduid. Een belgicist [zijn die er dan – de koning wellicht?] is een unitarist, in tegenstelling tot de federalisten. De nieuwe regeringsploeg was niet beleidvol, maar beleidsarm. Hij woont op de bel-etage [eerste verdieping], dus niet in het souterrain [half: kelderverdieping]. Een belladonna is geen mooie vrouw uit de belle époque [1890-1910, West-Europa], maar doodgewoon een wolfskers [plant].

10. Zij had een kleur als een bellefleur, een helder gekleurde tafelappel. Deze stad kent meerdere mooie belvedères. We krijgen een ruim bemeten parkeerplaats. De bendeleider werd veroordeeld. De Bemiddelingsraad is een geschillencommissie in Suriname. Ter benefice van [ten voordele van] wie? Van mezelf! En daarvoor heb ik een oratio pro domo moeten houden! In een benedictijnenklooster wonen benedictijner monniken. Deze woning was het (de) benedenst(e). In een moderne motor vindt benzine-injectie plaats. De benjamin van het gezin werd verwend. Ik geef die benefietwedstrijd de benefit of the doubt (het voordeel van de twijfel).

11. Die pompbediende leidt in se [in wezen] een vie manquée [roeping of talent niet gerealiseerd]. Hamburgerziekte is de benaming voor het hemolytisch uremisch syndroom (h.u.s., niet in wdb.), een met name bij kinderen voorkomende vergiftiging veroorzaakt door het eten van besmet vlees of besmette groenten; de veroorzaker ervan is een zusje van de E. colibacterie.

 


2540 Dictee zondag 02-01-2022 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 187 RL

Dictee – dictees [2540]

Wekelijkse dicteetest 187 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!


Bron: Oefendictee (oud) 687


1. ……………. is …………….., een blauwe verfstof.

a. Cyaniet                           distheen

b. Sianiet                            disteen

c. Cianiet                            dystheen

2. Een …………. bevat beurtelingse …………...

a. distichomyhie                           distichons

b. dystichomythie                         dystichons

c. distichomythie                          distichons

3. De …………… vent debiteerde veel ……………...

a. dit-en-datse                               ditjes en datjes

b. dit-en-datse                               ditjes-en-datjes

c. dit en datse                                ditjes en datjes

4. …........ is protectiegeld dat …...... aan moslims moeten betalen.

a. Djisja                                  dimmi's

b. Djisja                                  dimmy's

c. Djizja                                  dhimmi's

5. ………. is het kaffer- of negerkoren (…………).

a. Doerra                                 sorghum

b. Doera                                  sorghum

c. Doerra                                 sorgum

6. Een …………. is een …………. of dorp.

a. doesoen                                     desa

b. doessoen                                   desa

c. doesoen                                     dessa

7. Dolus …………... is ………….. raad

a. premeditatus                              voorbedachten

b. premeditatus                              voorbedachte

c. praemeditatus                             voorbedachte

8. Een ..…... …….. is een leeuwhond of pronkrug.

a. Rodesian                                  ridgeback

b. Rhodesian                                ridgeback

c. Rhodesian                                ritchback

9.…… staat voor domain name server en ........ voor did not start.

a. DNS                                         dns

b. DNS                                         d.n.s.

c. D.N.S.                                      d.n.s.

10. De …... (kraamhulp) zat in de …... (aanbouw).

a. doela                         douria

b. doula                         douria

c. doela                          doeria


Oplossingen [187]: zie hieronder.

 

--------------------------------------------------------------------


Oplossingen [187]

1a 2c 3a 4c 5a 6a 7c 8b 9b 10b

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com


donderdag 30 december 2021

2539 Dictee zondag 02-01-2022 (1) dictee Dictee van de dag (441)

Dictee – dictees [2539]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 416, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (441)

1. Een Beotiër komt uit een bepaalde landstreek, een beotiër is een domoor. Over de berber [tapijt] kwam een Berber [geen paard!] aangelopen. De verhalen van de bereisde roel waren bere-interessant. Bergamotten zijn groentjes, maatjesperen. Een bergerac is een zoete witte Franse wijn, een bergère is een leunstoel of vrouwenkapsel. Een tekort aan vitamine B1 kan leiden tot beriberi (loomheid en verlamming – niet: her(i)heri = eenpansgerecht SR!). De bergumermeerklasse is genoemd naar het Bergumer Meer [VD]. Hij reed behoorlijk snel bergop(waarts). De Bergrede bevat de acht zaligsprekingen. Een berini is net zo antiek als een solex [bromfiets]. Voor berlinerbollen pleeg ik een moord. Met de berlitzmethode kun je door spreken een vreemde taal leren. Het vreemdetalenonderwijs vaart daar wel bij. Naar de Bermudadriehoek moet je wel een bermuda(short) [korte broek] meenemen. Een bernardijn is een cisterciënzer (monnik). Een bernhardtiti is een aap. Hij doet aan beroepswielrennen en bergbeklimmen. Ben je glad besodemieterd?

2. Ten besluite: probeer me vooral niet te besjoemelen [besjoechelen, belazeren]. Het bessemerproces [bessemeren met een bessemerpeer] is een methode van staalbereiding. Mijn goedbetaalde medewerkers zijn nog niet het bestbetaald (GB). Mijn bestemoer is mijn grootmoeder. Deze bestuurlijk-technisch georiënteerde politieke partij is figuurlijk behoorlijk bestoft. Deze bèta's kochten die bestverkochte, en dus bestverkopende, boeken. Genade, geef me een bete broods. Is
betaal-tv gewoon pay-tv? Mijn betbetovergrootmoeder heb ik niet meer gekend. Bepaalde soorten van de betelplant heten sirih [ie]. De betonijzervlechter verongelukte jammer genoeg jammerlijk en was lijk. Betuline is berkenkamfer. De herten burlden [burlen, beurelen, bronstig loeien]. Voor beveks [beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal] moet je in België zijn. Bevel voeren doet een bevelvoerder, een commandant. 5 mei is in Nederland Bevrijdingsdag. Na een bewezenverklaring van de feiten word je veroordeeld. Bewustmaken is bewustmaking na bewustwording (bewust worden dus).

3. Wat zou het beroep zijn van Lucas Bezembinder? Beide partijen kunnen elkaar behoorlijk bezighouden. We plukten gewestelijk de beziën [bessen] des velds. VD en GB noemen de Veluwe een Biblebelt. Biecht horen doet de priester in een biechtstoel. Onze bibliothecaressevereniging (GB) is heel actief. Bi's doen het met iedereen. Wat, is zij bij de Bhagwanbeweging? Wat moet die bietebauw in de bietencampagne? Is de biënnale [tweejaarlijks] dit of volgend jaar? Mooi, die bielsen perkomranding [znw.: biel – biels, biels – biels/zen]. Kun je de quickstep – uit de foxtrot voortgekomen dans – dansen op kwaito, Zuid-Afrikaanse dansmuziek? Een hoody is een sweater met capuchon. Zie je in een Vinex-wijk vaker een nimbysyndroombeleving [not in my backyard] (en komt het niveasyndroom – niet in voor- en achtertuin – er voor)? Is Sinterklaas een (dak)ruiter [kleine toren] dan wel een dakvorst [horizontale rij pannen]? Een obool is een Oud-Griekse [GB] pasmunt. Je moet niet overal er instinken, erin tuinen, erin lopen, erin trappen, erin tippelen. Nadat de ramen waren ingezet, werd – heel vreemd – het volkslied ingezet.

4. Je hebt hem al de gordijnen in gejaagd (in de gordijnen gejaagd), wil je hem ook nog de dood injagen? Ik ben het huis ingegaan, mijn proeftijd is ingegaan en ik zal ooit de eeuwige rust ingaan. Van studeren zal niets inkomen. De dief wilde het huis inkomen: zijn eigen inkomen was ontoereikend. Is er nog een subtiel verschil tussen ons Koninklijk Huis en het huis van Oranje? De vandalen hebben aardig huisgehouden in onze tuin. Kom, ga eindelijk eens aan het huiswerkmaken (VD). Ik heb allang mijn huiswerk gemaakt! De humanresourcesmanager (hr-manager – hrm is het humanresourcesmanagement) was hoofd van de humanresourcesafdeling (hr-afdeling). Moet het vroegere 'kapitaal en arbeid' vervangen worden door 'arbeid is (ook) kapitaal'? Er zat toch geen humus [huu-muhs], teelaarde, tussen de hummus [h of ch oe], puree van gekookte kikkererwten? Humboldtien (oxaalzuur) en de humboldtpinguïn hebben spellingtechnisch grote overeenkomsten.

5. Valt er na de hüttenkäse, als je toch in de hut bent, nog wat te huttemannen (slijpen)? Wat beweerde je, Hutu's en Tutsi's in vrede met elkaar leven? Terzijde: tootsies dragen vrouwenkleren. Tijdens deze regeerperiode is dat h-woord (hypotheekrenteaftrek) een besmet woord. In zijn hybris [uu] (overmoed, VD ook: hubris) veronachtzaamde hij de hygiëne. In natriumhydroxide komt het hydroxide-ion voor. Het gewrichtskraakbeen is hyalien [helder, glasachtig] kraakbeen. Hydroformylering staat [reactie van een alkeen met synthesegas tot een aldehyde] bekend als de oxoreactie. In een hymneboek zal niet de hypallage 'goed glas wijn' voorkomen. 'Hymne' is trouwens een anagram van 'hymen' [maagdenvlies]. De hussieten hingen Johannes Hus aan.

6. De huskypuppy's zaten hutjemutje opeen. Het huntingtongen(!) is erfelijk. Dit veroorzaakt chorea (dansziekte); die wordt ook wel
sint-vitus/veitsdans genoemd. Verwar een en ander niet met het hutchinson-gilfordsyndroom, de progeria, die in feite een versnelde levensloop inhoudt. En al helemaal niet met het

guillain-barrésyndroom, een zenuwaandoening die chronisch kan worden. Laat staan met het syndroom van Gilles de la Tourette, waarbij iemand te (on)pas vloekt (ook genoemd: (gillesdela 1)(tourette 2)(syndroom 3) – 4 x = 1 2 / 1 2 3 / 2 / 2 3 – tic convulsif). U kent toch wel de uitgesproken dansaansporing: "Hop Marjannetje, stroop in 't kannetje …"? Neutrofiele granulocyten [witte bloedcel met korrels in het cytoplasma] hebben affiniteit tot neutrale kleurstoffen. Myrmecofiele zaadverspreiding wordt dus door mieren bevorderd. Sclerofilie is de forse ontwikkeling van het sclerenchym (van bladeren), waardoor het vermogen om water aan te zuigen buitengewoon groot is (dennen, woestijnplanten).

7. Gezocht op '*fiel*' (woordvormen) en gevonden: Z-, V-, U-, I-, L- en T-profiel, zoöfiel (houdt van dieren), xenofiel (idem van vreemdelingen), psychofriele bacteriën (minnen koude), reofiel (de stroom beminnend), russofiel, slavofiel, sinofiel en saudifiel (ook: saoedifiel), outfielder (verrevelder, een soort 'ver'-vanger?), nitrofiel (stikstofminnend), limnofiel (voorkeur voor binnenwateren), mammofiel (borstminnend), lyofiel (goed oplosbaar), koffieluis(!), killingfields (meervoud), hydrofiel gaas, homofiel, heterofiel, halofiel (zout aantrekkend), fieldwork (je raadt het: veldwerk), discofiel (houdt van zwarte schijven, grammofoonplaten), DNA-profiel, dendrofiel (bomen), coprofiel (uitwerpselen), copoclefiel (sleutelhangers), colorfieldpainting, cinefiel (film), chesterfield (stoel, canapé, overjas), cartofiel (kaarten), antropofiele insecten (van mensen houdend), acidofiel (zuurminnend) en anglofiel (Engels).

8. Zoeken op '*zine*' geeft: benzine, azinen (kleurstoffen), benzine-injectie, digizine (digitaal magazine), doe-het-zelfmagazine, e-zine en fanzine, (fenyl)hydrazine, lifestylemagazine, oxazinen (kleurstoffen met wasechtheid), newagemagazine, tartrazine (een azokleurstof), terzine (drieregelige strofe), zine (undergroundblad), yuppenmagazine, webzine (nee, niet de webscene), thiadiazine en thiazinekleurstof. Bij '*lyse*' noemen we: atmolyse (gefractioneerde diffusie), cryptanalyse (cryptoanalyse), data-analyse, elektrolyse, dialyseren, het Elysée (ambtswoning president Franse Republiek), de Elysese (Elysische) velden (GB vermeldt overigens nog dat het adjectief 'Elysische' betrekking heeft op Elysium), fibrinolyse (afbraak van bloedstolsels), glycolyse (afbraak van glucose in stappen tot pyrodruivenzuur), hypodermoclyse (toedienen van een vrij grote hoeveelheid vocht via het subcutane weefsel), karyolyse (oplossen van een celkern), en kosten-batenanalyse.

9. Verder: lipolyse (oplossen van vet), lysergzuur (lyserginezuur, lysergamide, lsd, lysergeenzuurdi-ethylamide), micro- en narcoanalyse, odynolyse (stillen van pijn), onycholyse (loslaten nagel), paralyser (stroomstok), osteolyse (oplossen van beenweefsel), röntgenanalyse, schallanalyse, sterkte-zwakteanalyse, SWOT-analyse [strengths, weaknesses, opportunities, threats], trombolyse (oplossen van een bloedstolsel om de kransslagader weer open te maken) en spastische paralyse. Symfysiolyse is bekkeninstabiliteit. Zoeken op '*fyl*' geeft: anafylactische shock (anafylaxie is overgevoeligheid voor een substantie waarmee het lichaam vroeger in aanraking is geweest), fylacterion (toevluchtsoord), fyle (stam), fylliet (versteend plantenblad), fylloxera (druifluis), heterofyllie (een plantensoort brengt tweeërlei stengelbladeren voort), monofyl (eenbladig) en myriofyllisch (met duizenden bladeren).

10. Ook nog: oorlogsprofylaxe (oorlogsprofylaxis: maatregelen, voorbehoedmiddelen, ter voorkoming van oorlog), stafylokok (stafylococcus), xanthofyl (een gele bladkleurstof) en theofylline
(1,3-dimethylxanthine). 'Hij schaafde zijn knieën en viel' is een voorbeeld van een hysteron proteron [verkeerde logische volgorde]. De hypothalamus is een deel van de hersenen. Hij heeft een hyperacusis [verhoogde gehoorscherpte – vgl. acustica = akoestiek] en is muzikaal hyperkritisch. Hypermnesie is een abnormaal sterk herinneringsvermogen. Hyperthyr(e)oïdie is overmatige werking van de schildklier (en met 'hypo': onvoldoende werking!).

 


woensdag 29 december 2021

2538 Dictee zaterdag 01-01-2022 (1) dictee Dictee van de dag (440)

Dictee – dictees [2538]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 417, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (440)

1. Een hypocoristicon is een vleinaam (Ab, Eefje). De hypodermis is de onderhuid. Een hypogeum is een onderaards gewelf (voor de godsdienst). Hij onderging een hypofysebehandeling [klier onderzijde hersenen]. Hypoglykemie [VD – los – ook: glycemie] is een abnormaal lage bloedsuikerspiegel [vgl. hyper-]. Hij heeft zelden zo’n hyper [uit een ziekenhuisfolder], wel vaak hypo's, althans dat hyvede hij via zijn Hyvespagina (zie bij het lemma 'hyven', GB ook wel: h). In het Grieks kom je veel i'tjes en i-grecs tegen. Dat werkwoord vervoeg je zo: (ezel die) ik (ben) ia, jij iade, hij iaat, wij iaën, jullie iaden en zij hebben geïaad. Een ibadiet is aanhanger van een zekere zelfstandige islamitische stroming. Ibuprofen is een acrylpropionzuurderivaat [pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend geneesmiddel]. Ichtyologie is viskunde, ichtyosis is een huidziekte, een ichtyosaurus is een vishagedis uit het mesozoïcum [tijdperk] en voor IChThUS [Ièsous Christos Theou Huios Sotèr = Jezus Christus, de zoon van God, (is onze) redder] moet je in Van Dale kijken. Een pictogram wordt ook wel icon [aaj-kuhn] of icoon (GB) genoemd. Ice is een drug.

2. Als je icterisch bent, heb je geelzucht. ICT-personeel (GB ook wel: ict) werkt in de IT [niet: it]. Het ID is het intelligent design. De ibogaïne is één van de iboga-alkaloïden. Hij was het hypernerveust van allen. Hij had een heel idee-fixencomplex (GB, VD: geen tussen-n wegens mv. n/s). Een ijs- en ijskoude ijskompres geeft verkoeling. Het ijlbodegoed werd prompt bezorgd. Sterke arachnofobie [angst voor spinnen] kan een vorm van idiosyncrasie [overgevoeligheid] zijn. Idées reçues [+] zijn algemeen aanvaarde ideeën. De (het) ijzerhard (grond) stond onder de ijzerhart (lucht). Een miserere is een ileus, een darmafsluiting. Een isobaar is een lijn op een kaart die plaatsen met gelijke luchtdruk verbindt. Vergelijkbare lijnen zijn: isochimenen (winterkou), isodynamen (magneetkracht van de aarde), isofoten (van sterren: gelijke helderheid), isohyeten (neerslag) en isoglossen (grenslijn voor een bepaald taalverschijnsel).

3. Bij isochore processen verandert het volume niet. Iso-octaan is 2,2,4-trimethylpentaan. Een cursieve drukletter is een italiek (italic). In allen gevalle [archaïsch] geldt: je zult in alle gevallen [zelfde uitspraak] het onderspit delven. Ik zeg het (ab) imo pectore [uit de grond van mijn hart]: het impsysteem (imp, bij bridge: international match point, internationaal wedstrijdpunt) is improductief en imprakticabel. De impresario [ondernemer van concerten, etc.] was impitoyabel [meedogenloos, zonder me(d)edogen]. Impetigo is een huidontsteking, een impegno [nj] een borgstelling. Blijft deze immortellenkrans altijd groen (of stroachtig geel)? Immortels zijn lid van de Académie française. Imbroglio's zijn verwikkelingen. Die kandidatuur komt im grossen (und) ganzen [alles bij elkaar genomen] geheel niet in Frage [Duits, ook wel im]. Een immelmann is een halve looping. Impudieke [onbeschaamd] vlerk, hoe durf je? Deze au pair [jongere in buitenlands gezin] komt uit het gebruikelijke au-paircircuitje. Berendruif [heestertje uit de heidefamilie] en lavendelheide (rotsbes, een heester, met rozerode of witte bloemen) zijn altijdgroen, altijdgroenend, immergroen, semper virens, groenblijvend.

4. In allerijl, in aller haast vond de inbezitneming en inbedrijfstelling plaats. Een inamboe is een pampahoen. In Baccho et Venere [in het drinken en het mingenot] wisten ze het fiscaal incivisme [gebrek aan burgerdeugd] vorm te geven. Hij was een man in bonis: gegoed, welgesteld, boven Jan. In het Incarijk spraken de Inca's de Incataal. Ik wil je plan niet de grond in boren (het de bodem inslaan). De kogel zou de grond inboren (een gat maken). De incalelie is de alstroemeria [eu]. Incineratie is lijkverassing (een lijk kun je nooit verrassen). Dit wordt een inane (zinloze) onderneming. Incredibile dictu [het klinkt ongelofelijk – ook: ongelooflijk]: hij kwam incognito [onder een schuilnaam]. In den [VD] blinde tekende hij de inderminneregeling (er was in der minne geschikt). Het indiapaper is dundrukpapier [en dus geen peper!]. Het diner verliep in dulci jubilo (vrolijk en in overdaad). Die individuen van indertijd hebben toentertijd [ook: toendertijd] indienne (sits) verhandeld. Hoe ver lag Indochina van de Sovjet-Unie? De indianen spreken Indiaans. Hij was broeder in den Here en is in den [VD ook: de] Here ontslapen.

5. De indogermanistiek houdt zich ook met het Indo-Germaans bezig. Je kunt de boot in gaan (bedrogen worden), maar ook letterlijk een boot of schip ingaan, tegen de wind in gaan, het huis ingaan en het (de Bijbel) kan erin gaan als koek (of als Gods Woord in een ouderling). Leg jij de infusen (GB ook: infuzen) even aan? De infobahn is de elektronische snelweg. Ze werden in flagranti [op heterdaad] betrapt. In esse is werkelijk bestaand, in posse is slechts potentieel aanwezig. Deflexie is buigingsuitgangen verliezen, inflectie is verbuiging van woorden (inflexie (waarom mag dat niet ook met 'ct'?) is ook verbuiging (van straal, stem, toon)) en reflectie is terugkaatsing (de betekenis 'reflex' is hier ouderwets). Ik ben erin getuind(!), er ingestonken, erin gelopen, erin getippeld. Ik ben erin geluisd. Hij inktte de cartridge van de inkjetprinter opnieuw. De kleur was inkarnaatrood. Een inox vergiet is een rvs-vergiet (vergelijk: rvs-wasbak (GB)).

6. Ik heb de pas erin gezet en toen ik thuiskwam, de ruit ingezet. Er werd flink op ingehakt. De Ingoesjetiërs kwamen in nog groteren getale dan de eerste keer. Ik kan er best in komen, maar daar zal niets van inkomen. Je kunt het bos in lopen, of op iemand inlopen. Een inlinecomputer zit in een productieproces. De bigbangtheorie gaat uit van de big bang. Een bigband speelt bigbandmuziek. Deze bijbel is op bijbelpapier gedrukt. Het bijdehandje wilde uit de Bijbel citeren. De uitgangspunten van het conceptrapport – dat die paal echt rechtovereind (GB) stond – staan nog rechtovereind (GB). Een bijectie is een soort wiskundige een-op-eenrelatie. Ons bijeenzijn was geslaagd. Bijeen zijn er dertig bezoekers ('ebzoekers' pakte de spellingcontrole ook!) geweest. Indien ik bijgeval niet thuis ben: de sleutel … Kapper, kunt u mijn haar bijknippen? Nee, alleen afknippen! De bijlagelijst staat online. Ik ben bij lange na nog niet op het oude peil.

7. De bijna-clash tussen de ministers veroorzaakte een
bijna-kabinetscrisis. Het werkwoord 'bijslapen' heeft twee betekenissen. Heb je mijn bijoutje gezien? De afkortingen van 'bijvoorbeeld' zijn 'bijv.' en 'bv.' Op billboardformaat ziet het er toch anders uit. Het bilzekruid (dolkruid, malwillempjeskruid) is een zeer giftige soort van de nachtschadefamilie. De bima (GB, VD ook: bema) is een podium in de synagoge. Op het Binnenhof wordt vaak gedemonstreerd. Er zijn veel binnenlandse oorlogen geweest; vooral bekend is de Binnenlandse Oorlog in Suriname (1986-1992). Het gevaar kwam van binnenuit. Van de koffer wilden ze het binnenste buiten keren. Vervolgens werd die ook echt binnenstebuiten gekeerd. Heeft dit gesticht een binnen- of een buitenvader? Hebben ze in de bio-industrie weet van bio-ethiek? De afkorting van biologisch-dynamisch is bd (niet te verwarren met biodynamisch dat hetzelfde betekent).

8. Een binocle is binoculair. De klinisch bioloog voelde wel wat voor een moleculairbiologische benadering. Een biopic is een biografische film. Hij is op zijn bips gevallen, niet op zijn mond(je). Birambi is blimbing. Voor mij een bitter lemon graag. De bitawiristruik [met bladgroente] heeft warmte nodig(?). Een bissectrice deelt een hoek middendoor. Een blablafiguur is een gekletsspecialist. Blackjack [kaartspel, ook: koude drank] is niet een kledingstuk dat in een black box [o.a. vluchtrecorder] wordt opgeborgen. Had de Black Power (bewegingslogan: black power!) iets met black metal [heavy metal met satanisme]? Blasé [oververwend] zijn is geen vorm van blasfemie [godslastering]. Een blaffetuur is een gewestelijk soort luik (blind). Blague is grootdoenerij, grootsprekerij. Zullen we het gedrag van die blauwbaard [vrouwenbeul] maar blauwblauw [voor wat het is] laten? Bestaat er naast de gewone ook een gelijkkakige blei [bliek, zoetwatervis]? Ja. Een blijfhuis is een blijf-van-mijn-lijfhuis. Ik had een blind date [amoureus afspraakje met onbekende] met als doel oefenen in blinddammen.

9. Er is weinig verschil tussen blind varen met een boot en blind vliegen met een vliegtuig. Het is wel prettig als je iemand hebt op wie je kan blindvaren. Je kunt je ook ergens op blindstaren. Zie ze daar nu: de bloedjes van kinderen, van koninklijken bloede, maar wel in koelen bloede vermoord. De Bloedraad is de Raad van Beroerten en de (Heilig) Bloedprocessie vindt in Brugge plaats. Hij heeft zich uiteindelijk toch geout (geaardheid geuit). Slaat dat 'in situ' [ter plaatse] op de
in-situvitrificatie of bedoelde je een in-vitrofertilisatie [in de reageerbuis] (ivf; VD kent zelfs de ivf-etgevolgd door embryotransfer). Een jako is een grijze roodstaart. Er zijn veel jannen: jansul, blo Jan en dô [d van dakje] Jan, janjurk, jansalie, Jan Boezeroen, janpret, janklaassen, Jan Compagnie, jankrent, een janlul [Jan Lul], Jan Joker, janmaat, janmoeial, Jan Rap, janongeluk, Jantje Contantje, janoom, Jan en alleman. janpappelepap, janplezier, Jantje Soet, janhen, janhagel, jangort, jandoedel en Jan de Witt. Een jacobus is een visdiefje. De Israëlieten vormen het huis Jakobs. Isisbeelden staan vooral in het Nijldal.


10. Geef die inside-information in (‘s) hemelsnaam prijs! Inséparables [agapornissen, dwergpapegaai, lovebird] zijn inseparabel [onafscheidelijk]. Zo maar ins Blaue hinein [in het wilde weg]: insectendodend of insectenetend, de ins en outs zijn desastreus voor zo'n insectje. De inquilien (commensaal, kostganger) ordende zijn quisquiliën [prullen]. Ze wilden hem in no time de hemel (of mogelijk: het graf?) in prijzen en hem er zo in luizen. Inprijzen is verdisconteren. De Vechtstreek in de achttiende eeuw was de menistenhemel [vele buitens, heerlijk oord –menist = doopsgezinde]. In-morastelling is het in mora stellen [in gebreke]. De kogelslingeraar was aan het inslingeren (hij zou zijn kogel de lucht in slingeren). Gisteren heeft hij de auto uitgebreid ingereden.