Dictee – dictees [3516]
Oefendictee oktober 2023 (1)
Dit wordt later Dictee van de dag (1137).
1.
Needlespiking is iemand ongevraagd illegaal drogeren. Hij ging weg,
dat is o.v.t., onvoltooid
verleden tijd.
Een biljard is duizend biljoen. De ossobuco
is een Italiaans gerecht. Onchocerciasis is rivierblindheid. Met pho
wordt Vietnamese bouillon bedoeld. Lastige dicteewoorden: toetmem en
(van) komsa. Een steven is een kerstbrood (ook:
sint-nicolaasgebak).
Vergelijk Sint-Steven, dat is tweede kerstdag. De Achtersteven is een
sterrenbeeld en versteven is verstijfd (van de
kou). Op 15-10-2023 nieuwe update oVD geconstateerd: 395.000
treffers (was: 394.866). Hij begreep er
geen jota van dat een iota een sterk bindmiddel is, gemaakt uit
algen. Het IOO is in NL het Instituut
voor Onderzoek van Overheidsuitgaven.
Een acrostichon gaat over beginletters, een telestichon over
eindletters en een mesostichon over middelste lettergrepen. Een
adjunct-chef is een souschef.
2. Je
kunt het rustig aan doen met de lamp aandoen. Een preetje is een
soldij, maar ook de verkleinvorm van een pre. De engelse groet(enis)
is het Ave Maria (naam gebed). Dat kost
je dan vijf barki's [bankbiljet 100 euro].
Dit is geen bijdetijdse, maar uit-de-tijdse [niet in wdb.] opvatting. Het zijn de
Cito’ers die de Cito-toetsen maken. Met *coupe* alleen coupe (snit,
haarsnit, coupenaad), coupe-file (voorrangskaart)
en coupe soleil [kapsel met plukjes geblondeerd
haar). Verder dus alles met *coup*! Hij leed niet aan cvs
[GB, chronischevermoeidheidssyndroom
– VD: CVS
– ook: ME
= myalgische
encefalomyelitis], maar kreeg een CVA, een
cerebrovasculair
accident (beroerte).
3. Ik strijk en zet thee. Dat doe ik strijk-en-zet. Een cherub is een cherubijn. Een van de engelenkoren zijn de Engelen. Een p.eo. is een professor extraordinarius, een buitengewoon hoogleraar. De meltemi(a) is een krachtige koude noordenwind in de Egeïsche Zee. Een egbtl is een extra gesloten beveiligde toezichthoudende locatie = een gesloten azc voor overlast veroorzakende of strafbare feiten plegende asielzoekers. Was die gin-fizz voor u, of waren dat die twee gin-fizz? Volgens mij spreekt die bekakte vent Plathagois. VD heeft gros de Naples en gros de Tours nu gelijkgetrokken met façon de Venise [geen streepjes meer].
4. Het is ins en outs, maar naast ups-and-downs heb je ook ups en downs. A.D. is anno Domini (in het jaar des/onzes Heren) en B.C. is before Christ. Verder hebben we nog voor Christus (v.C. of v.Chr.) en na Christus (n.C. of n.Chr.). Ik vind zelf dat ik een jan-draag-an [kan niet zelfstandig werken] ben. Een kartuize is een kartuizerklooster (met kartuizer( )monniken - VD = kartuizers, kartuizer( )nonnen - VD = kartuizerinnen en een kartuizer kat). Kartuizerpoeder is minerale kermes [rode kleurstof]. Een certosa of chartreuse is een kartuizerklooster. Certosina, inlegwerk in geometrische vormen, werd daar vervaardigd. Doctor Extaticus is Dionysius de Kartuizer, Jan van Ruusbroec. Een kartuizeranjelier is een veldanjelier. De orde is O.Carth., achter een naam staat o.carth. (lid van de orde). Kartonnage, schrijf dat goed.
5. Hij werkt in de karton(industrie). Een chewinggumkauwer is een kauwgek (en een kaugek een vogel, een grote stern). Een vliegende kiep is ook keeper. Een Chinees klokje, dat is een forsythia en een foks, dat is een fuchsia. Een kenau is genoemd naar Kenau Simonsdochter Hasselaar (Beleg van Haarlem, 1572/3). De Kerkelijke Staat was voorloper van de Vaticaanse Staat, Vaticaanstad. Dat is de kif(t) [ruzie, afgunst]. We gaan een kingsize bed kopen. Een TIA is een transient ischaemic attack (voorbijgaande aanval door een ontregelde bloedtoevoer naar de hersenen (vaak als voorbode van een beroerte)). In het Nederlands is ischemie plaatselijke bloedeloosheid (bnw. ischemisch). Deze kleerkast [klerenkast, grote, onbehouwen persoon] heet gewoonlijk een jerommeke.
6. De KM is de Koninklijke Marine, het KMarns is het Korps Mariniers en KMar is de Koninklijke Marechaussee. Cocaïne heeft veel synoniemen: = basterdsuiker, coca, coke, marcheerpoeder, sneeuw, suiker, witte sloper, witte suiker, coco en in junkietaal ook: snow, sos en sosa. Een SOS uitzenden staat voor Save Our Souls (in morse: kort, kort, kort – lang, lang, lang – kort, kort, kort oftewel … --- …). De sofrologie [ontspanningstechniek] lijkt op yoga. Cadaverine, lijkengif, heeft van alles met kadavers te maken. En perinde ac si cadaver = als een lijk, vergelijk kadaverdiscipline. Een jehova is een Jehova’s getuige, getuige van Jehova. Een kiur is een uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar, een kiyu is een leerlingengraad bij budo. Een macron (–) staat boven een letter.
7. Een makron, makroon of makaron kun je eten. Een kauw [vogel] kan in een kouw (kooi) zitten, omgekeerd niet! Een mardijker is in Indië een oorspronkelijk van buiten de Indonesische archipel aldaar ingevoerde en later vrijgemaakte slaaf. Caffè latte is koffie, chai latte is thee en çay is Turkse thee. Wat is orthografisch het verschil tussen een lomschool [letterwoord] en een mok-school [initiaalwoord]? Die limbo’s [Limburger] zijn van lotje getikt. De NASA is de National Aeronautics and Space Administration [VS]. Dat is een bastaardvloek: nondeknetter. De onmogelijkheid om iets te doen: non possumus. Wanneer schrijf je onjoods en wanneer on-Joods (ook andersom)? Met *geant [VD, rest dus *gant]: sergeant, (à)pas de géant, arbitrageant, obligeant, changeant en exigeant. GB verder niet.
8. De woorden ‘onus’ [last] en mv. ‘onera’ hebben weinig van doen met ‘oneirisch’ [droom]. Onverrichter zake keerden we huiswaarts. Zou hij een snip(per) of borrel ophebben ofwel een snip aan hebben? De ossi’s en de wessi’s moet je niet verwarren met de aussies. Op nieuwjaarsdag vieren we Nieuwjaar. Met Gods Woord wordt het Woord Gods, de Bijbel bedoeld. Een godswoord is een woord van God, een goddelijke uitspraak, een Bijbeltekst. Dat is een typisch parisianisme. Er is kajapoetih- en patchoeliolie. Bij een PET-scan moet je denken aan positron emission tomography. Het peronisme verwijst naar Péron. Een teragram (Tg) en een picogram (pg), dat scheelt 24 nullen (een factor 10^+24)! Dat pietje-ongeduld en die janongeluk mochten elkaar wel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten