3493 Dictee woensdag 18-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1095) √ x

Dictee – dictees [3493]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2021 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1095)

1. Is dat nou elektropop of electroclash [muziek]? Zijn eersteklastreinreis was een eersteklas treinreis. Ellengoed of ellenwaar wordt bij de el verkocht. Vergelijk: ellepijp. Ik moet erop aan kunnen, ervan op aan kunnen. Hij heeft de expressetrein genomen met die expressebestelling. Faex [feeks] populi, het gepeupel, heeft gesproken. Paté is vlees, pâte is verf. Een Gb is een gigabit. Een GB een gigabyte (ook: GiB = gibibyte). De Bijbel wordt ook het goddelijke Woord genoemd. Vgl.: het Gezelschap van het Goddelijke Woord, een congregatie van missionarissen. Een godswoord is een Bijbeltekst, een predikant is verkondiger van Gods Woord, het Woord Gods, de Bijbel.

2. Deze Sint-Thomasnacht verwijst naar de apostel (21 december). Ik houd niet van gooi-en-smijtwerk, noch van duw-en-trekwerk 2025, maar verricht wel vaak kunst-en-vliegwerk 2025, alsmede
hand-en-spandiensten. Die grove leugen is wel grof geschut, hoor! De slag der gulden sporen heet officieel de Guldensporenslag. Het voltooid deelwoord van reizen (uitspraak z!) is gereisd, het voltooid deelwoord van hetzen (uitspraak s!) is gehetzt. Anders gezegd: de stam is ‘hetz’ resp. ‘reis’. Wat hebben omphalos [navelsteen – ‘midden’ van een stad bv.] en omfalitis [navelontsteking] gemeen? Weinig, een paar letters. Scala caeli (jakobsladder), maar Rorate coeli desuper (Dauwt – archaïsch, hemelen, uit den hoge). Rara [een van de twee is nog Kerklatijn ...].

3. De (menselijke) bokser werd vol gepuncht [boksen: slaan]. De afkorting J.M. staat voor ‘Je maintiendrai’ (Ik zal handhaven [Nassau]). De heilige stad Mekka wordt door VD niet erkend als de Heilige Stad
[= Jeruzalem]. Bespreek het verschil tussen juju [magie, West-Afrika, ook: voorwerp] en ju-ju [spelen = paardje spelen]. Zij was duidelijk een juffer in ‘t groen [juffertje-in-‘t-groen = plant of likeur]. Een jutezak is een jute of juten zak. De camelot [oht - straatventer) ventte met kamelot (weefsel, ook: slechte stof – zelfde uitspraak). Dat was echt een kamikazeactie. Van een zelfmoordpiloot dus. Een kapucijnenklooster is een kapucijner klooster. Dat was een kantjeboordredding [kantje boord]. Bestaat de Ku Klux Klan (KKK) nog? Vast wel. Beter: ja. Het opheffen van de grondkwekwe [hypotheek] leidde tot een feestje met o.a. kweekwee, Indisch gebak. NB geen kwikwi, dat is vis!

4. Een landgooier komt uit een dorp in het Gooi en niet uit de stad Naarden. Hij is lang weggeweest maar pas nog langs geweest (concreter: langsgefietst). Hebben zij als lingua franca [algemeen beschaafde omgangstaal] de langue d’oc [bezuiden de Loire] of de langue d’oïl [benoorden --- > moderne Frans]? Een perpetuum mobile [blijft, eenmaal in beweging gezet, eeuwig bewegen] behoort tot de non-entia [enk.: non-ens: bestaat niet en kan niet bestaan]. Met bruchharsch wordt een bevroren harde bovenlaag op verder zachte sneeuw bedoeld. Mooi, zo’n makartboeket [droogboeket]! Maté = thee, muthee ook? Nee, wel kruidenmengsel en drank. Overigens is ‘mate’ [ee]: stop de partij (bij judo). Citroengras is, zoals je weet, sereh. Een miek is een microscoop, een mike is een microfoon. Doolhofje: mise au point (znw. – zuiver stellen van een kwestie), mettre au point
(ww., Fr.! ), mise-en-scène (znw. – toneelschikking), mettre en scène en metteur en scène (regisseur, productieleider).

5. Bob, reken maar na: b maal zo weinig als b maal zoveel als a is weer gewoon a, dat geldt ook voor b maal zoveel als b maal zo weinig als a [Ik weet niet meer waar het over ging ...]! Hij heeft op z’n MTB gemountainbiket. De vraag ‘Mrs of miss’ los je op met Ms (mistress). Amuzisch is onmuzisch [kunst, vgl. muze(n)] en amusisch is toondoof (amusie), maar ook wel: onkunstzinnig. Ik heb een Nigeriaanse udu [percussie-instrument] te koop. De Tokioër begroette de Cito’er [verkorting met hoofdletter! - let op met heao'er - gedeeltelijk initiaalwoord], de PSV’er en de 4 havoër. Je doet toch geen pot-au-feu (stoofpot) in een pot à feu (decoratieve vaas). Er is daar een picknick. Quién sabe [uh]: wie weet? Radikalinski’s zijn radicaal. Het gaat hier om mRNA (messenger- of boodschapper-RNA) en mtDNA (mitochondriaal DNA). Onthoud reïncarneren en reïmponeren, dan weet je hoe de rest moet … [met een koppelteken]

6. Een requirementsmanager ziet toe op de ontwikkeling van
ICT-systemen. Ze had non-religieuze willen worden, maar is nu ouvreuse. Kijk, een velocipediste op een velocipède. Kijk daar: een hele rij jassen, een rij rijjassen. “O, Nederland, let op u saeck” komt uit Valerius’ Gedenckclanck. Een scuba is een self-contained underwater breathing apparatus. Niet elke skiester is een skister! Bij een spartaanse opvoeding worden je Spartaanse [= Laconische] zeden bijgebracht. Bij Teleac/NOT kun je Teleac-cursussen volgen. Beide goed: telastlegging en tenlastelegging [wel: ten laste leggen]. De Tsjetsjeense had last van tseetseevliegen. Ze betaalde met een
twee-euromunt (2€-munt, €2-munt).

7. De winnaar was drie tienden (van een seconde) sneller. Na de
uchi-mata [been- of heupworp judo] vroeg hij: “Uche-uche [klanknabootsing hoesten - klinkerbotsing], mag ik een uchiki kuri [feloranje, eetbare pompoen]?”. De wkk is de warmte-krachtkoppeling. Maakte hij een wheelie [2 x ie] (voorwiel omhoog) of een stoppy (achterwiel)? Wolfra(a)m smelt bij 3410 ^oC. Zes miljoen is een (één) zes miljoenste van zesendertig biljoen, toch? Een blagueur [opschepper, zwetser] blagueert. Een blanket is een blanco volmacht en kalfsblanquette (soort ragout – blanquette de veau) is lekker. Bij soldaten is blenco blanko [onderhoudsmiddel, ww. blancoën]. De bakra (blanke, SR) was bang voor de bakru (bosgeest, SR). De bangkiraitafel is van hardhout uit Zuidoost-Azië. Te gek: met een bisht [versierde Arabische overjas] aan voor de bisjpaal [onderdeel dodenritueel]. Wist je dat buna (rubber) genoemd is naar butadieen + natrium? Zouden biná’s (hert) buní’s [oe] (tonijn) lusten?

8. Bij buru’s [oe – SR] moet je aan boeren denken [1845 – 1850 SR]. Hij had een chimère (hersenschim) van een chimaera (entbastaard). Je karma [geestelijk cv] wordt afgerekend op de dharma (grondregels gedrag). Honderdeneen is honderdeen, maar duizend zes is duizend en zes. Op die bijballen (epididymides, enk.: epididymis) wordt niet gedanst. Denk hierbij ook aan syfilis (sief, lues, mal de Naples). Op de caccia (jachtscène) werd focaccia (brood) genuttigd. De lansiers [ie] (lansdragers) zullen niet snel de lanciers [sjee] dansen. Wie doet er nu lavas [maggi] op zijn lavash (brood)? Een rekening gladmaken (vereffenen) is m.b.t. een nadelig saldo aanzuiveren. Voor de techniek moe(s)t je zijn bij een th (technische hogeschool) of tu (technische universiteit) [THD, Tu/e of UT].