Dictee – dictees [3484]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee december 2020 (1), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1089)
1.
Hij paardt [ww. paarden, werken als een paard],
hij moet vaak sappelen. Het asociaaltje droeg een omslagdoek met het
opschrift 'asosjaal'. Hoeveel ouguiya
[Mauritanië,
MRO, thans
MRU]
betaalde je nou voor dat ouijabord [communiceren
met geesten]? Bij moksatherapie wordt moksa [dons
van de bladeren van een Chinese alsem] gebruikt. Breng jij de
boontjis, de sperziebonen even mee? De internetextensie van Man is im
(Isle of
Man).
Tussen he’s [hetero] en ho’s [homo]
klikt het niet altijd. Het computerprogramma is gecrasht. Oneus is
oneerlijk (ww.: oneuzen), onereus is
drukkend, bezwaarlijk, onera zijn lasten, belastingen. Onus (enk.)
is last, onus probandi is bewijslast. 07/12/2020: nieuwe update VD:
390.085 lemma’s
(was: 389.594).
2. Beter
blo Jan dan dô Jan [ook: blode en dode: beter
te voorzichtig dan gevaar - d van dakje]. De Arabier, gehuld in zijn bisht
[versierde traditionele Arabische overjas],
was op bezoek bij de Papoea’s en danste mee om hun bisjpaal [bij
dodenritueel]. VD, ‘blekhol’ [zeewezen:
hel, duister hol] en ‘black
hole
Engels’,
mag dat allebei? Nee! Bohrium
[Bh, 107 –
h van hoog] staat in de
periodieksysteemlijst [periodiek systeem] 102 plaatsen hoger dan borium
(B, 5).
Buna (VD),
synthetisch rubber, komt van butadieen
en natrium. Mag ik twee caffè
corretto’s [espresso
met een scheutje grappa, sambuca of cognac] van u? De
machiavellisten [de staat mag ‘alles’ –
het doel heiligt de middelen] dronken (caffè) macchiato
[espresso met opgeschuimde melk]. Ali
Cyaankali [gevaarlijke gifmengster] is
vergelijkbaar met Ali Chemicali [de industrie].
Een immergroene plant is altijdgroen [semper
virens]. De coccejanen volgden Coch [Leiden,
vrijzinnig], de koksianen De Cock [ds.,
Ulrum]. Een ander woord voor glutenintolerantie is coeliakie.
Het openluchtvaudeville [toneelstuk]
vond plaats bij die bougainvilles/a’s
[plant,
trinitaria].
Polyisocyanuraat
is pir
[voor
warmte-isolatie].
3. Een mashrabiya [Arabisch] is een decoratief houten rooster tegen het zonlicht. Wat merk je op bij conchiglie [schelpjespasta, enk.] en zabaglione[s/’s]? De ‘g’ moet je niet uitspreken. Een eclogendichter [uh] is een eclogedichter [ee] [In VD geen samenstellingen mey ecloge ...]. Mijn doño [baas] is een coño [schoft]. Er was veel dyugudyugu [drukte] over die dyogo [literfles met of voor bier]. Ik heb er de (bij)ballen – epididymides, enk.: epididymis – verstand van. Kun je sikhs [monotheïstische godsdienst, Indiase deelstaat Punjab] ontmoeten op een fikhschool [islamitische jurisprudentie van de sharia]? Dat is niet waarschijnlijk! Na uitvoering van de caccia [muziekstuk over jachtscène] was er focaccia [platte Italiaanse broodsoort]. Forsa [znw.] is sterkte, kracht, ‘forza’ is ‘hup’ [tussenwerpsel]. Bwana Kitoko [lett.: mooie heer] was de bijnaam voor de jonge koning Boudewijn in Congo. Het woord ‘bwana’ is heer, meester (Swahili). Wie heeft mijn rijjas gezien, we gaan veel rijjool beleven! Nangka [boom of vrucht, jackfruit] komt niet van de ginkgo [Japanse waaierboom].
4.
Ter eenre zijde speelde Ajax goed, ter andere zijde was Feijenoord
effectiever. Je kunt de mist en de diepte ingaan, maar ook de
dieperik in gaan. Een foodie lijdt aan voedisme. In de sport is een
repêchage een herkansing. Met ‘*cum’: ad (in)
usum (ten gebruike),
a solis ortu usque ad occasum (van
zonsopgang tot zonsondergang), civis
Romanus sum (ik ben een burger van
Rome), cogito, ergo sum (Descartes:
ik denk, dus ik besta), dubiosum
(twijfelgeval),
Hilversum 3, impressum (vermelding in
boek van uitgever, etc.), in antecessum
(vooruit, op afrekening),
lumpsum (bedrag ineens),
pensum
(taak, strafwerk),
per habitum infusum (door zijn
aangeboren aard), (o)possum
(buideldier, bont).
5.
Verder: secundum usum (volgens gebruik),
sum qui sum (Ik ben die Ik ben –
aanduiding Jahweh – God),
vero distinguere falsum
(de leugen van
de waarheid onderscheiden), vestigia
nulla retrorsum (geen stap terug),
opera- en porno-universum. Bij ‘niet meevallen’ is het hij vaarde
[ww. varen,
GB], met
een schip: hij voer. Met ‘*asji*’ alleen hasjiesj (hasj,
hennep), masjiach (joden:
heilbrenger, verlosser), masjid(s)
[mah-sjiht –
moskee], tabasjir
[ie]
(bamboesuiker)
enne … wasmasjien [citaat in lemma
‘wasje’ – 2]. Ook nog: midrasjim
[mv. van midrasj = interpretatie van
commentaar op een gedeelte van Thora],
choemasjim (mv. van choemasj = de 5
boeken van Mozes, Thora,
in één boek).
6. Dat alles uit VD, GB niks nieuws. Ook gezocht op ‘*ashi*’ (selectie): dashi (bouillon), dashiki (blouse West-Afrika), hashi (Jap. eetstokjes, mv.), nashi(peer), sashimi (Japan, rauwe vis), slashie (iemand met meer banen), washi(papier) en yamashita (turnsprong). Vergeet ook de Washingtonner en de lashitte niet! Dit alles: VD. In GB nog: kipashi = (internet) (bruin en wit) brood. Een entr’acte dient als aktekoppelaar bij een toneelstuk. Zij is het meest promiscuest [altijd e!] van allemaal. Jongen en jongetje, rotjongen en rotjongetje, dus: kwajongen en kwajongetje. Queueën [kjoe] veroorzaakt een queue [keu – rij]. De VR is de Veiligheidsraad [bij de VN]. Sommige breuken zijn lastig. In het lichaam en de wiskunde ...
7. Het duurde driekwart seconde. Dat mag altijd aaneen, als breuk ook drie kwart, dus drie kwart seconde is ook goed. In die context mag je ook driekwartseconde schrijven, vergelijk tweederdemeerderheid. Onze Taal had deze 10 kandidaten als Woord van het Jaar 2020: anderhalvemetersamenleving, beeldbellen, complotdenken, coronacrisis, hamsteren (gebaar), huidhonger, lockdown, (het) nieuwe normaal, raamvisite en thuiswerken. De marathon is een langeafstandsloperssloper. VD NL had 3 kandidaten (van 20) op de shortlist voor Woord van het Jaar 2020: viruswappie, blokjesverjaardag [gasten in blokken, verspreid over de dag – i.v.m. corona] en hoestschaamte [idem].
8. De complete lijst (20) van VD was: blokjesverjaardag, coronamoe, covid, covidioot, eenzaamheidsvirus, fabeltjesfuik, hoestschaamte, infodemie, jojolockdown, klimaatwanhoper, kuchscherm, lockdownfeestje, raambezoek, racismeknielen, stekkergekte, testsamenleving, uitsluitingscultuur, viruswappie en zelfquarantaine.
9.
Bij VD in België waren de 20 kandidaten: aanloopleren,
anderhalvemetersamenleving, contactspeurder, coronamoe, covid,
covidioot, druktebarometer, dutjestaks, hoestschaamte,
knuffelcontact, kuchscherm, lockdownfeestje, raambezoek,
reddingsstrook, spookkeuken, sportbubbel, versoepelbrigade,
vivaldicoalitie
[BE:
coalitie van christendemocraten, groenen, liberalen en
sociaaldemocraten],
vriendenaandeel en zelfquarantaine.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten