maandag 29 september 2014

0303 Dictee woensdag 24 sep 2014 (20): dictee mobiel, mobiel(e) en mobilel √ x

Dictee - dictees [0303]

Mobiel, mobiel(e) en mobile

1. Bij mijn tandarts hangt een briefje: wilt u bij wijziging van uw mobiel nummer dit doorgeven? Wat ik daarvan vind: zie verderop. 'Mobiel kan een zelfstandig naamwoord zijn en een bijvoeglijk. We beginnen met dat laatste: beweeglijk, in de bouwkunde een mobiele belasting – die niet steeds aanwezig is, verplaatsbaar: een mobiele telefoon en een mobiel netwerk – deze term is misleidend, want niet het netwerk is verplaatsbaar, dat is echt vast, alleen de mobiele telefoons waarvoor je dat netwerk gebruikt, zijn beweeglijk, en mobiel banditisme: de Roemeense criminelen die naar Nederland komen, etc. Verder: voorzien van eigen transportmiddelen zoals een mobiel leger en de mobiele eenheid (ME). Ten slotte: betreffende de mobiele telefonie (*) zoals in (toch weer) mobiel netwerk, mobiele operator, mobiele aanbieder, mobiele beller en mobiel bereikbaar zijn.

2. Mobiel als zelfstandig naamwoord kan zijn 1) een mobiele telefoon en 2) een mobile (komt ook als bijwoord in de muziek voor: beweeglijk), maar verder als znw.: decoratief voorwerp dat door luchtstromingen of trillingen in beweging blijft (synoniem, zoals reeds opgemerkt: mobiel). Rest ons te kijken naar mobiel als znw. in de betekenis 1) – mobiele telefoon. Overigens mis ik 'mobiel' in betekenissen zoals scootmobiel, automobiel, pausmobiel, brommobiel, elektromobiel, patsmobiel
(SUV - sport(s) - utility vehicle - GB/VD), sneeuwmobiel en velomobiel (ligfiets).


3. Mobieltje komt meer voor, vroeger zeiden we gsmglobal system for mobile communications (internationale standaard voor mobiele telefonie). Nog een paar termen met mobiel als znw. binnen artikelen: belbundel, mobi (informeel), murfen (mobiel internetten, de m van mobiel + (s)urfen), nulzes, nulzesnummer en 06-nummer. Ten slotte de hamvraag: is het nu mobielnummer (klemtoon op mobiel) of mobiel nummer (klemtoon op nummer)? 

4. Voordat ik aan deze column begon was ik er heilig van overtuigd: mobiel = znw., nummer ook, dus de samenstelling wordt mobielnummer. Nu, na deze column, ben ik niet meer zo zeker meer. Als je bij (*) kijkt, zie je dat mobiel (betreffende de mobiele telefonie) wel degelijk in die betekenis ook als bnw. gebruikt mag worden. Dat 'mobiele nummer' van die tandarts was dus helemaal zo gek nog niet, al is mijn keuze ook zeer wel verdedigbaar.

 

 

 
 

vrijdag 26 september 2014

0302 Dictee woensdag 24 sep 2014 (19): Oefendictee 785 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0302]

Oefendictee 785 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Als DM diabetes mellitus is, dan is IADM insulineafhankelijke diabetes mellitus. Een zaagtand is onder andere een tandlijst van een laag bakstenen die enigszins schuin naar voren uit het verband zijn gemetseld, zo dat beide zichtbare delen van de steen ongelijk van lengte zijn. Zakendoen kan slaan op goede of slechte zaken doen. Het droit de suite is het zaaksgevolg. Je had vroeger zaal- en klassenpatiënten (verpleegd door klasseverpleegsters). De boer reisde van zijn havezate naar het schip op de havenzate. Het zachtroze voorwerp straalde een zacht rood uit. Zachtjesaan, dan breekt het lijntje niet. Ik vind het op zijn zachtst gezegd belachelijk. Een zadelpunt in de wiskunde is een maximum-minimumpunt van een zadelvlak. Zág, kaerel, loop eens deur [geaffecteerd]. In het voormalige Zaïre betaalde je toen nog met zaïres, nu niet meer.
 

8. De ZAio was de Zorgautoriteit in oprichting. Bij het voetbal kennen ze zak- [op scrotum] en hakballen. Die businessopportunity moet je pakken. Zaklopen is niet op andermans zak lopen [klaplopen]. De zakoeski [borrelhapjes] komen uit de Russische keuken. Boksers doen aan zakstoten. Zo'n dollefie zallefie heb ik nog zelden gezien. De acht zaligsprekingen vindt men in de Bergrede. Peroba is zalmhout. Van een zalmsnip kon je geen zalmsnippers maken (wel:
zalmsnipsnippers). Wat doet de kwacha [MWK, de Malawische, ZMK, de Zambiaanse - historisch en de ZMW - de huidige Zambiaanse] momenteel? Een zamboni is een dweilmachine [ijsvloer]. Het was daar zand happen en stof happen. Bij zandergymnastiek (zanderen bij een zanderinstituut) wordt de methode van Zander toegepast [fysiotherapie]. Zandman [begin zin!] is een synoniem van Klaas Vaak. Waarin verschillen sanella (sanel, geweven katoen) en zanella [zwart weefsel, voeringstof]? Zanen is zaan [room - Duits: Sahne] afscheiden. Houden wij het Zandsteenbesluit [verbod ervan] aan? Hij gaf een sandwichhanddruk.
 

9. Het ZAP in België is het zelfstandig academisch personeel. Wat horen we daar: een Cetti's zanger [bruine rietzanger]? De zangvogels hebben een goed ontwikkelde syrinx [geheel van organen in de luchtpijp]. In Tanzania – en dus ook in Zanzibar [eiland voor de kust – betaal je met shilingi's [ook: Tanzaniaanse shilling - TZS]. Genieten de zapatisten [volgelingen verzetsbeweging Zuid-Mexico o.l.v. Emiliano Zapata] ook van zapote [vrucht met smaak van citroen of sinaasappel]? Een zapvinger [zappen = kanaalzwemmen op tv] is een RSI-achtige [repetitive strain injury, ook KANS = klach­ten aan arm, nek en/of
schou­der - of CANS = complaints of arm, neck and/or shoulder] aandoening. De (munt) rand wordt aangeduid als ZAR (Zuid-Afrika). Lichte zavel bevat 80 tot 90% zand. Ik ben rein van zeden (niet: Rein van Zweden). Een comédie de moeurs is een zedenkomedie. Hoe spreek je 'zecchino' [tsèh-kie-noo] uit? Je moet echt die zebraoversteekplaats gebruiken. Een zawiya is een islamitisch klooster voor soefi's. Zij van hiertegenover heeft me gebeld. Is dat een gnome [zedenspreuk] over een gnoom [aardgeest, kabouter]? Zij zijn zazous [modern, excentriek jong mens] onder de yuppies. Hij was zo zat als een zwitser en een Maleier bij elkaar. Met zazen [zaa-zèhn] wordt zenboeddhistische zitmeditatie aangeduid.
 

10. Ik geef geen waardeoordeel over dat normen-en-waardendebat [uitz.]. Wie straight, rechtdoorzee, is, zal recht door zee gaan, wie par bricole is, juist niet. Een zeebeer is een soort van oorrob. Hij studeert mariene biologie. Het gaat hier over de zeeblei en de schardijn. Zouden alle Moskovieten weten dat een moscovie een zeeden is? Het verschil tussen een noordse of zwarte zee-eend en een geografisch geduide Zwarte Zee-eend [niet in wdb.] blijft curieus. Wat is floëem [planten - bastweefsel] precies? De dienaren van de zeegod Poseidon (bij de Romeinen Neptunus) heten tritons. Een andere naam voor trits der Bevalligheden is drie Bevalligheden, drie Gratiën.

 
 
 
 

0301 Dictee woensdag 24 sep 2014 (18): Oefendictee 785 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0301] 

Oefendictee 785 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. Een kales is een calèche. Hij dacht dat ik een gekke henkie was, maar echt: ik ben gekke Henkie niet (noch gierige Gerrit) en ook geen gierige gerrit en ook gekke Gerrit niet. Het schip probeerde aan hogerwal (opperwal) te komen en de schipper was aan lagerwal geraakt. Ik ben VD-watcher, een echte Van Dalewatcher. De butoh is een moderne, zeer gestileerde Japanse dans. Ik word dol van al die gekke henkies en gierige gerrits (ook: gerriten - niet in wdb.?). Een trepanatie is een schedelboring. Een fint is onder andere een kleine soort van elft [haring, ook: engerling = emelt]. De dikke bertha was een Kruppproduct. Boven het toneel van de Koninklijke Schouwburg in Den Haag staat S.P.Q.H.: Senatus Populusque Haganus. De yakuzaclan [Japanse georganiseerde misdaad] vermaakte zich in jacuzzi's [bubbelbad]. De yamashitaspringer [gym­nas­tiek: sprong over het paard, met over­slag uit de hand­stand] werd ook figuurlijk over het paard getild. 'Yawl' komt van het Nederlandse 'jol'. Hoed je voor de yellow press [gele pers, sensatiebladen], hoedje af voor die Engelse liberale krant.


5. Wat, een party voor yuppies [young ur­ban pro­fes­si­o­nal] en yeps [young ethnic pro­fes­si­o­nal]? Mogen yetties [young en­tre­pre­neu­ri­al technocrat] en yippies [Youth In­ter­na­ti­o­nal Par­ty, In­ter­na­ti­o­na­le
Jon­ge­ren­par­tij
] ook komen? De yogi en de yogini [vr.], zij yogaden voort. Ga toch lekker mee uit, joh, yolo: you only live once. Koeien, paarden, you name it. De yuppieziekte is dat yuppen ME (myalgische encefalomyelitis - ook (GB/VD) CVS -chronischevermoeidheidssyndroom) hebben. In deze yurta [joert(e), ger, tent] had de yuppificatie nog niet plaatsgevonden. De Y-generatie is de generatie Y. Yuzu's zijn Japanse citrusvruchten. Het loopt als een tierelier: wat is de herkomst van die uitdrukking? Weet ik niet. Wat wordt er bij een splenectomie weggehaald? De milt! De verfijndste kant van de Japanse grafiek is de surimono [nieuwjaarsprent]. Ook Japanners rekenen letterlijk op japanners [(zak)rekenmachines]. Origami is Japanse papiervouwkunst. Wat is een oriflamme [geen 'me' uitspreken] (de heilige banier van St.-Denis)? Een knockdown is nog geen knock-out (ko).


6. De jongen, een lijk gelijk, begon al te ontbinden (10 = 2 x 5). Een jolie-laide is een meisje dat of vrouw die betrekkelijk lelijk is, maar van een aantrekkelijke onregelmatigheid. Hem werden brieven van venia aetatis [volledige meerderjarigheid] toegekend. De Venezolaanse munteenheid is de (soevereine) bolivar [VES, munt daarvoor: VEF]. Die sleutel kan wel God weet waar liggen. Door zijn huwelijk werd zijn vrijheid van handelen volledig gefnuikt, tenietgedaan. Die lastige verhuizing, hij zit er nog midden in. Hoeveel z's (z'jes) telt het woord 'zaalquiz' [ook: zaalkwis]? Een zettameter [10^+21, triljard]heeft als symbool Zm en een zeptometer [10^-21 - één triljardste] zm.
(E)-2-buteen refereert aan het Duitse 'entgegen', (Z)-2-buteen aan het Duitse 'zusammen'. Wist je dat een zaadpartij een klotepartij is (klote is kloten van de bok)? Spero meliora: ik hoop op betere tijden. Vogels die zaad eten zijn zaadetende vogels. Uit milletzaad groeit pluimgierst.

 
 
 

0300 Dictee woensdag 24 sep 2014 (17): Oefendicee 785 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0300]

Oefendictee 785 (deel 1 van 3)

Hierbij de alinea's 1, 2 en 3.

1. Een wüstung is een in de (late) middeleeuwen door de bewoners verlaten nederzetting of dorp, waarvan de contouren nog in het landschap herkenbaar zijn. Een shime-waza [wurggreep - judo] kun je beter niet doorzetten. De wu wei is een basisbegrip in het taoïsme, berustend op het uitgangspunt dat het nalaten van een handeling ook kan worden gezien als een handeling waarmee men een doel kan bereiken. Gisteren heb ik nog wildgeplast, maar vandaag heb ik in het wild geplast. Hij had hooggespannen verwachtingen van de tocht door het bos, maar die eindigde bij een laag gespannen valstrik. Dat is een van onze gewildste artikelen. We mogen toch wel aannemen dat diaklaas [geo­lo­gie: spleet zon­der dis­lo­ca­tie] en diaklasis (Grieks - alleen in de etymologie - antoniem paraklaas) hetzelfde betekenen? De marsmannetjes komen! Antrax is miltvuur en antraciet kun je stoken. Het heeft allebei met 'kool' te maken [antrax komt van houtskool].
 

2. Een rollator helpt tegen vallen, de prijs ervan kan behoorlijk tegenvallen. Fenegriek heeft weinig met een Griek te maken: het is een zekere plant (de naam komt van fenum graecum: Grieks hooi). Frenetiek is overigens (als) bezeten, dol, razend. Wat moet een politicus met een spindoctor, een mannetjesmaker? Imagoverbeteraar. Zou elke diknek [ook: rijkaard] een dikke nek hebben? Nee, dus. Het huis had een rococoachtige uitstraling. In VD zijn we inmiddels aanbeland bij de 'x'. Daarbij horen x zoveel woorden, anders gezegd: een x-aantal. De term 'ex dividend' [zonder de waarde van het dividend] wordt afgekort tot xd. De dader, X, ligt inmiddels op het kerkhof. XAF is de genormeerde valuta-aanduiding voor de CFA-frank BEAC (munteenheid van de Centraal-Afrikaanse Republiek,
Congo-Brazzaville, Equatoriaal-Guinea, Gabon, Kameroen en Tsjaad). En wat weet u over XCD [Oost-Caribische dollar] en XOF =
CFA-frank BCEAO (munteenheid van Be­nin, Bur­ki­na Fa­so,
Gui­nee-Bis­sau, Ivoor­kust, Ma­li, Niger, Se­ne­gal en To­go
)
?


3. Wist je dat 'xantippe' het enige woord in VD is mét 'xant', maar zónder 'h'? Een xaveriaan is lid van de congregatie van de Broeders van Sint-Franciscus Xaverius (Congregatio Fratum Xaverianorum). Ecofobie heeft wel wat van het eigen nest bevuilen. Grassen en yucca's zijn niet-succulente xerofyten (en yuca is maniok). De DAX heet officieel Xetra DAX (zoek maar op) - Ex­change Elec­tro­nic Trading - Deutscher Aktienindex (of­fi­cië­le be­na­ming van de DAX). Zijn x-factor en nixfactor erfelijk? Nee. De X-generatie, de generatie X, is dezelfde als de generatie nix. In Zuid-Afrika wordt de Bantoetaal Xhosa
[koo-zaa - kliktaal] gesproken. Bij de Grieken was de xystus de lange gang, waarin de atleten zich oefenden. Probeer de een-na-laatste bus te halen. Dat is dus de op een na laatste. De NVWA [Ne­der­land­se Voed­sel- en Wa­ren­au­to­ri­teit] rapporteerde veel E. colibacteriën (de E is van de Duitse bacterioloog Theodor Escherich). Een spopo is (lid van) de spoorwegpolitie.
 
 
 

0299 Dictee woensdag 24 sep 2014 (16): Oefendictee 784 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0299] - Oefendictee 784 (deel 3 van 3]

Hier volgen de alinea's 7, 8, 9 en 10..

7. Roden is rood kleuren. Wiseguys verkopen wisecracks. Een wisent is een Europese bizon. Een witte jood is een niet-Jood, die bedrieglijk handelt. We drinken zoetemelk met room. Die jurist is gespecialiseerd in wobben (Wob - Wet open­baar­heid van be­stuur (per 1 mei 2022
ver­van­gen door de
Woo - Wet open over­heid) - dat is niet: op een wobbelfiets rijden!). De afkorting wma betekent Windows media audio, een zeker bestandsformaat. Die veelgeprezen artikelen zijn ook nog eens heel aantrekkelijk geprijsd. Ik vergeet het steeds weer, maar S.P.Q.R. staat voor Senatus Populusque Romanum. Wanneer heb je voor het laatst gewinozd? Het WODC is het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (van het ministerie - gebouw: m, instelling: M - van Veiligheid en Justitie - VenJ). Een woedeorgasme is een woede-uitbarsting. Dat stond bovenaan deze pagina. Ik ben
VD-watcher. Woela, wallah, wollah = ik zweer het! De woedoe [rituele reiniging] gaat vooraf aan de vijfmaal daagse salat [islamitisch gebed].

8. Een woekerklank of svarabhaktivocaal is de toonloze e in 'melluk'. Hoe ziet de rosse of roze woelmuis eruit? Wat betekent het kledingvoorschrift 'tenue de ville'? Woeps, daar lag zij. Woepie, ik heb de toto gewonnen! Een vrolijke frans is altijd wohltemperiert [een le­ven van of als vro­lij­ke Frans = een vro­lijk, zor­ge­loos le­ven]. Je moet desertie en desertificatie [verwoestijning] niet verwarren. In welk land kennen ze woiwodenbestuurders? Polen. Mooi woord: 'wokkok'. Een scrunchie is een wokkel(tje) [spiraalvormig zoutje, als scrunchie ook om hoofdhaar als staartje te binden]. De wetenschappelijke naam van de wolf is Canis lupus. Dat sterrenbeeld heet Wolf of Lupus. Zijn zij echt lid van de Grijze Wolven [ex­treem­recht­se Turk­se groe­pe­ring]? Hoe zou je het naar een volk verwijzende 'oud-Germaans' in het Oudgermaans schrijven? Piet en Jan zijn germaine [zelfde grootmoeder] neven. Kun je op een lycopodium [wolfsklauw of vroeger als apo­the­kersmiddel ge­bruikt om pil­len wa­ter­af­sto­tend te ma­ken] optreden? Nee, dus. Die Kaapwolken [sterrenstelsel] kun je niet eten, de Kaapse wolken [= ook: Kaapwolken of: na­ge­recht be­staan­de uit vla ge­gar­neerd met dot­jes ge­klopt ei­wit] wel. Verkeerd uitspreken: 'wolkaarde'? Een woordenaar, dat is een lexicograaf.

9. Wolmans zoutmengsel wordt ook wel wolmanzout genoemd. De Woman is de World Organization of Mothers of All Nations (internationale vrouwenorganisatie op het gebied van de ontwikkelingssamenwerking). Hij had me wonder wat te vertellen. Een wondhaak is een ecarteur, een sperhaak. De jockey droeg een wonderjock. Goethe schreef in 1775 het gedicht Wonne der Wehmut. Huisvredebreuk is woonstschennis. Die Woonruimtewet is thans niet meer van kracht. Hij is bijzonder woordenrijk (verboos): hij is welsprekend, eloquent. Die L. te B. [2014!] is een woordenvitter pur sang. Hij is de nieuwe IenM-woordvoerder [mi­nis­te­rie van In­fra­struc­tuur en Mi­li­eu (2010-2017), thans IenW = In­fra­struc­tuur en Wa­ter­staat]. Woppen, gebeurt dat nog (wippen, ontbijten, pleite)? Is het hij wordfeutte of wordfeudde? Beide! De worgvijg is een ficussoort die als boomwurger bestaat (bv. de rubberboom en de Aziatische banyan = banianeboom = baniaanboom).

10. Hans Spekman (PvdA) kan een working class hero zijn voor de jeugd. Rutte creëerde een working majority. Een WORM heet zo vanwege 'write once, read many times'. Rizomanie [virusziekte] leidt tot steeds nieuwe haarwortels aan suikerbieten. Zij hanteren nog steeds de wortel-en-stokmethode [gewenst gedrag belonen, ongewenst bestraffen]. Noem de vier Woudkantons of Woudsteden [Uri, Schwyz, Un­ter­wal­den en Lu­zern, die de kern van de Zwit­ser­se staat vorm­den]. Opzoekvraag: wat is Wotro? Stich­ting voor We­ten­schap­pe­lijk
On­der­zoek in de Tro­pen. De wouwou is de zilvergibbon. Die dj [deejay, diskjockey] heeft een hoge wowfactor. De wraakzucht zou ten hemel schreien (en is nog steeds tenhemelschreiend). Dat wraken is verlijeren. Wrevel wekken is wrevelwekkend. Wrijvingssas ontbrandt bij wrijving. 'Wuppie' [popje] komt van world unique promotional product identity & emotion.

 

 
 

0298 Dictee woensdag 24 sep 2014 (15): Oefendictee 784 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0298]

Oefendictee 784 (deel 2 van 3)

Hier volgen de alinea's 4, 5 en 6.

4. De wijtenwagen ging naar het houtenjassenpark. Dat wijzemannencollege geeft vaak goede raad. Hij bracht het op niet mis te verstane wijze te berde. De Drie Koningen zijn de Wijzen uit het Oosten. Wij zijn geen kannibalen en het vlees van Schotse hooglanders smaakt ons goed. Het wilhelminische tijdperk loopt van 1880-1918. Is er ook een vereniging van wilhelmina's-vooruit? Een wilfer denkt voortdurend: what was I looking for? Een variant daarop is winozzen (waar was ik naar op zoek?). Alleen in Luxemburg wordt er nog Letzeburgs gesproken. Ik heb het niet zo op selffulfilling prophecy's. Met '*full*': fullback, full colour (en fullcolourdruk, GB), fulldress (galakleding), full employment, fullereen (buckyball), full house, fullprof, fullservicebureau en fulltime(r).
 

5. Full speed en full swing ging hij ertegenaan. Had een wrongful life (!) beter niet voorkomen kunnen worden? RGB: rood, geel en blauw, de namen van de drie primaire kleuren, waarmee door kleurmenging een weergave of reproductie in full colour kan worden verkregen. Vergelijkbaar is CMYK: cyan, magenta, yellow, key, de namen van de drie primaire kleuren (cyaan, magenta, yellow) en zwart (Engels 'key', verwijzend naar de laatste letter van 'black'), waarmee door kleurmenging full colour kan worden gedrukt. Je hebt gouden willems [tienguldenstuk] en witte willems [wittebrood]. Hij is zo'n stille willie. Die whizzkid doet niks anders dan williewortelen. Met een winchester kun je schieten. Te loever(t) is aan de loefzijde.
 

6. De WiMAX is de worldwide interoperability for microwave access, een standaard voor breedbandige netwerken. Amsterdammers noemen Hagenaars windhappers. Is dat nu een windjak of een windjack? Ik waande me in het originele Winjewanje (Wingiewangie). Zijn handelsmerk is wining-and-dining. Wat is een kap- [modelhoofd pruikenmaker] en wat een kaapstander [windspil op schip]? Spreek jij 'wingerdrank' wel goed uit? Sta je toch raar te kijken als een webwinkel de naam Winkel van Sinkel draagt. Theo loog, dat hij theoloog was. De vertaling van 'mindfulness' is 'achtzaamheid'. Die actions de jouissance [bewijs van deelhebberschap] zijn gewild. Nog geen knoop van mijn gulp, voor de Winterhulp [propagandamiddel NSB]. De Winterkoning wordt ook wel Sneeuwkoning genoemd [Frederik V van de Palts]. De WISC is de Wechsler Intelligence Scale for Children (bepaalde intelligentietest voor kinderen).

 

0297 Dictee woensdag 24 sep 2014 (14): Oefendictee 784 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0297]

Oefendictee 784 (deel 1 van 3)

Hier volgen de alinea's 1, 2 en 3.

1. Hier geldt het wetboek van mevrouw Etiquette. Hillbilly is countrymuziek. Je weet wel, wie ik bedoel: die man die vaak in zijn blote je-weet-wel loopt. Ik weet niet hoeveel jij er gezien hebt, maar er liepen ik-weet-niet-hoeveel dronken lieden, dronkenmannen, op dat plein. De wetschool (madhhab) is een stroming, (soennitische) richting in de islamitische plichtenleer. Fraus legis [wetsontduiking] lijkt me niet strafbaar. In het Vlaams Parlement hanteren ze vaak wetstratees [politiek jargon, genoemd naar de Wetstraat]. Vraag dat maar eens na in de wewi [wetenschapswinkel]. De Zoon is wezenseen aan de Vader (en de Geest). Wham, die botsing zag je aankomen! Whappen (appen) is whatsappen. Wysiwyg: what you see is what you get. Hij is een kei in wheelies [motor, voorwiel in de lucht] en stoppy's [achterwiel]. Whiffen is toch wel een afgang [een whiff slaan, compleet missen bij golf]. Bij whisky-soda moet je eigenlijk ook whiskysaus nuttigen. Lees die whodunit [detective] maar.
 

2. Whistleblowers [klokkenluiders] zijn vaak vogelvrij. Is er in
Zuid-Afrika sprake van een white trash [blank uitschot]? Die kinderen verkommeren, who cares? In een wibbussie was de wibowoning [wonen in beschermde omgeving] voor de ex-wibocri [witteboordencrimineel] ingericht. Een augur is een vogelwichelaar. Het aantal auto-inbraken neemt toe. Dat is dan drie keer (driemaal) zoveel als nodig is. Het meervoud van widoei [gemeenschappelijke schuldbelijdenis] is widoejim (zoek maar op). Wied [onkruid] is beslist geen drug. Wat zijn wiedauw [wilgentenen], landouw [velden, weilanden, akkers] en landauer [vierwielig rijtuig met beweegbare voor- en achterkap]? Duh, dat is nogal wiedes! Triest: eerst een wiegelied en dan de wiegendood. O ja, een wie-met-wietje zeker. De Sargasso- of Krooszee is een kroos- (niet zo in VD) of wierzee.  Doe niet zo wieties [onnozel, simpel]. Met de Ouden worden meestal de Grieken en Romeinen bedoeld. Een wigstaart is een gewone zwarte zee-eend, dus geen Zwarte Zee-eend [niet in wdb.]. In België slaat de term wigw's op weduwen, invaliden, gepensioneerden en/of wezen.
 

3. Ze droeg iets wijds, toen ze naar de weidse dreven vertrok. De zalving met wijolie wordt ook chrisma genoemd. De wijdte hield niet over. Die steppen zijn wijduitgestrekt. Escargots zijn wijngaardslakken, bouquet is wijngeur. Van wijntje (zoals madera) en trijntje houden, is Bacchus en Venus dienen. Een oenologencongres in een chateau en dan in de bodega de chatelaine chateau migraine laten serveren in plaats van châteauneuf-du-pape en dan ook nog het wijnnapje, de taste-vin, laten vallen … Een wijnpruim is een reine-claude. Dat doet me dan weer denken aan: reinette (renet, renetappel - goudrenet, goudreinette), reine Tor (reine dwaas), een Bahreiner en eau de la reine (lodderein). De opinie of de pers wordt wel verwoord met 'la Reine du Monde'. Ik moet er niet aan denken: verreinen, rein of (nog?) reiner maken. Hazenrug met wijnsaus.
 
 

0296 Dictee woensdag 24 sep 2014 (13): Oefendictee 783 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0296]

Oefendictee 783 (deel 3 van 3)

Hierbij de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. MDMA is methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy, xtc). Methadon is een vervangingsmiddel. Methamfetamine is een zeer verslavende drug, ook crystal meth of meth genoemd. MTA is methylthioamfetamine (bepaalde synthetische, psychedelische drug). De NSAID is de nonsteroidal anti-inflammatory drug: niet-steroïde
anti-inflammatoir geneesmiddel (pijnstiller die naast een pijnstillende werking ook een ontstekingsremmende en koortsverlagende werking heeft, zoals ibuprofen). De narcostaat heeft als betaalmiddel narcodollars. Die junk was behoorlijk out [zeer sterk on­der de in­vloed van drugs]. De PCP is de phencyclidine (in het Nederlands geschreven: fencyclidine, zie hiervoor). De PMA is de paramethoxyamfetamine (bepaalde synthetische, zeer gevaarlijke, psychedelische drug). Met gratis drugs wordt er gepusht
[drugs 'promoten'].


8. Popper is een drug, voornamelijk amylnitriet, met een libidoversterkend effect. Ripdeals [overval, drugs] zijn aan de orde van de dag. Rohypnol is van nature een slaapmiddel, kan met alcohol of drugs gevaarlijk zijn (rooie knol, vergeetpil). (Lijm)snuiven wordt ook wel rugby genoemd. Drugsverslaafden moeten scoren. Een shot zetten is een injectie met drugs. Sobriëtas bestrijdt tegenwoordig ook drugsgebruik [naast alcohol]. Speedball is een combinatie van coca- en heroïne. Zij vormen een speedy [opgefokt of drugs gebruikend] stel. Stashen is, vooral drugs, in een geheime bewaarplaats opslaan. Wat houdt de steppingstonetheorie in [denk­beeld dat softdrugsgebruikers au­to­ma­tisch ver­val­len tot het ge­bruik van zwaar­de­re drugs]? Hulde aan de straight edges [niet roken, drinken, etc.]! Stuff is hasj, maar wordt ook als verzamelnaam gebruikt. Na zijn laatste trip kreeg hij bezoek van Magere Hein [de dood]. Trippy [een kick gevend] muziek kan drugssfeerverhogend werken. Waar vinden we dat overbekende wietkot?

9. Volgens mij zijn de opiaten in dit verhaal nog niet genoemd. Het UNODCCP is het United Nations Office for Drug Control and Crime Prevention (VN-bureau voor Drugscontrole en Misdaadpreventie). Zijn ecodrugs zo verantwoord, dat die kunnen leiden tot polydruggebruik? Huiswerk dat je opkrijgt, is opgegeven werk. 'Bakker' en 'leider' zijn voorbeelden van het nomen agentis (werkersnaam). 'Beschouwing' en 'leiding' zijn voorbeelden van nomina actionis (werkingsnamen). Ik zal je werk geven [znw. het werkgeven], je werkgever zijn. De inwerkingtreding van deze wet is opgeschort. Een stukje van die rush wordt als flash gebruikt [beide: hef­ti­ge, aan­ge­na­me ge­waar­wor­ding na het ge­bruik van hard­drugs]. Het werknemen [znw. - ww. werk nemen] maakt je tot het zijn van werknemer. Een werst is ruim een  kilometer [ou­de Rus­si­sche af­stands­maat = 1066,78 m]. We gaan toch niet weer wertheriaans [à la Werther - Goethe - overdreven sentimenteel] doen, hè? Een wervelkuip is een kuip waarin de wort [basis voor bier of alcohol] ronddraait.
 

10. Werwaarts gaat gij? Ik ben ziek, weshalve ik niet kom. Een wessi is een Westdeutsche, Westdeutscher (iemand uit het voormalige
West-Duitsland). De westbouw of westpartij van een kerk wordt ook
avant-corps genoemd. De western style is een zekere paardendressuur. Neder- en Hoogduits behoren tot het
West-Germaans. Is er ook een woordenboek Nederbreeuws
[met he­braïs­men door­spekt Ne­der­lands zo­als in som­mi­ge
Bij­bel­ver­ta­lin­gen wordt aan­ge­trof­fen
]? Die Westhoek moet je in
West-Vlaanderen zoeken. Kijk daar: viervoetige westfalers [paard]! Hoe wordt een westlander [schuit] voortbewogen? D.m.v. een lan­ge stok die met het ene eind in een gleuf voor op het vaar­tuig rust; te­gen het
an­de­re eind loopt een man op de wal met zijn borst te du­wen.
Leven de joden onder de Oude Wet, de christenen leven onder de Wet en het evangelie [te werk gaan vol­gens de wet en de pro­fe­ten = vol­gens de vas­te, ge­ijk­te or­de]. Leg uit: WET [West-Eu­ro­pe­se tijd] is hetzelfde als GMT [Green­wich Mean Time].

 

 

0295 Dictee woensdag 24 sep 2014 (12):Oefendictee 783 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0295]

Oefendictee 783 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. De wereldslang is de Midgardslang (Jormungandr). Brevieren
[het brevier bidden] doe je lopende weg, arbeiden doe je werkende weg en ouder worden gebeurt gaandeweg. Ik heb zin in drugs en bel uiteraard mijn 06-dealer, pas terug uit Suriname, maar door de
100 procentcontrole lukte mijn crackdeal krek niet op Schiphol. Na een bad trip beland je in een afkickkliniek. Basuco is een harddrug, gefabriceerd uit het restproduct van cocaïne. Een bolita is een eivormig pakketje met cocaïne of een andere harddrug die gesmokkeld wordt, synoniem: bolletje. Hij is mijn drugsafkickbuddy. Het CAD is het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs. Wat doet een duwer [smokkelaar drugs, anus], als hij niet duwt? Hij gebruikte crack, maar is nu clean (schoon). DA staat voor Drugs Anonymus (vergelijk AA: Anonieme Alcoholisten). Craving is het onbeheersbaar verlangen naar verslavende middelen.
 

5. Een designerdrug is een chemische drug met als voorbeeld meowmeow [mie-jauw 2x], bijnaam van mephedrone. De DEA is de Drug Enforcement Administration (Amerikaanse drugsbestrijdingsorganisatie). Detoxificatie is ontgifting. Doorgezakt of doorgetript is stoned (als een garnaal). Ook heroïne behoort tot de dopes. Voor softdrugs moet je niet bij de drugsscene [harddrugs] zijn (en ook niet in een drugstore = grote drogisterij). Je kunt beter geen dwelmkruid [be­dwel­mend kruid, ver­do­vend mid­del, drug] gebruiken. DXM is dextromethorfan (bepaalde psychedelische drug, een bestanddeel van veel hoestmiddelen). Andere aanduidingen voor ecstasy zijn lovedrug, liefdespil, liefdesdrug en xtc. Fencyclidine is een narcosemiddel voor koeien en paarden. Een fixer is een spuiter [persoon].
 

6. Harddrugs kunnen leiden tot een flash [gewaarwording na gebruik, ook: rush]. Ook een freak kan flippen. Coffeeshops (koffieshops) moeten in een gedoogzone liggen. De drugsgerelateerde misdaad tiert welig. GHB (gammahydroxybutyraat of gammahydroxyboterzuur - ook: GBH = grievous bodily harm) wordt als party- of feestdrug gebruikt. Na een bezoek aan de headshop [winkel drugs] werd zij high. Zij zijn hooked [verslaafd, harddrugs]. Horse bestaat voor ten minste acht negende uit heroïne. Ice is een opwekkende drug, een amfetamine. Zij is een cokejunk. Het verdovingsmiddel ketamine wordt ook wel als smartdrug gebruikt. Grappig: bij zoeken naar '*drug*' vindt men ook land- en aardrug. Met lsd wordt lysergsäurediäthylamid (Duits) of lyserginezuurdi-ethylamide (GB, een reuk-, kleur- en smaakloze drug die hallucinaties en tijdsbelevingsstoornissen veroorzaakt) aangeduid. Wie is niet ooitgebruiker [ooit gebruiker]?

 

0294 Dictee woensdag 24 sep 2014 (11): Oefendictee 783 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0294]

Oefendictee 783 (deel 1 van 3)

Hierbij de alinea's 1, 2 en 3.

1. In een goodiebag zitten goodies. De Duizend-en-een-nacht is een grote verzameling verhalen, sprookjes en spreuken … Hij is een weirde [vreemd, zonderling] weirdo. Wilde en valse weit zijn geen boekweit. Best lekker, dat weizen(bier). Na de rit in de achtbaan ben ik wejiewerig [wieberig]. Wanneer functioneerde de Weimarrepubliek? 1919-1933. En wanneer is dit jaar het Wekenfeest [jood­se pink­ster­feest, Sja­voe­ot]? Welwel, gaan we op die toer? We zijn er goed van afgekomen. Wanneer is de Maatschappij van Weldadigheid opgericht? 1818. Weldadigheid is een kwestie van goeddoen. Het gebeurt weleens, dat ik het wel [nadruk] eens ben met hem. De herder tegen zijn assistent: weid mijn schapen. In het Haarlemmerdijks kun je maar al te goed haarlemmerdijkjes (haarlemmerdijkies - drukte, grapjes, ruzie) maken. De Welfen (Guelfen) stonden tegenover de Ghibellijnen
[12e-14e eeuw, zijde van de Duitse keizer - t.o. de paus]. Gezond en wel gingen we slapen.
 

2. Ik wens je toe, dat het je/u welga [ww. welgaan]. Wel bekome het u! Welkom thuis! Heb je ook nog een welkomthuis [geschenk] voor me meegebracht? De wellbeing (wellness) van onze kinderen is belangrijk. Een spelletje van welles en nietes is een welles-nietesspelletje. Geef eens een voorbeeld van een wellerisme [zeispreuk - ‘dat heeft geen zwa­rig­heid, zei de bak­ker, en hij had zijn brood te licht gebakken’ - apologisch spreekwoord]. Een wellinélapje (welliné lapje - geen vlees! - alleen VD met znw. en bnw.) heeft een gegolfd oppervlak. Hij mp [minister-president]? Welnee! Het Welsh is de taal van de Welshe Welshmen (mv. - dat laatste niet in VD - wel in GB). De val van de Berlijnse Muur in 1989 en de daaropvolgende Duitse hereniging worden ook wel de Wende genoemd. Ze zijn beide West-Slavische bevolkingsgroepen in Duitsland, de Sorben (in het noordoosten van deelstaat Saksen) en de Wenden (in het zuidoosten van deelstaat Brandenburg). Dat ze welvaren [ww. en znw. VD en GB], betekent nog niet dat er sprake is van Hollands welvaren.

3. Zouden Weners ook van harde weners [taartje] en Wener pudding houden? Harry Mulisch schreef Wenken voor de jongste dag. Wishful thinking is wensdenken: voor een selffulfilling prophecy heb je dat niet nodig. Een gelukkig nieuwjaar kun je wensen, Nieuwjaar [hoofdletter: 1e dag van het nieuwe jaar] kun je vieren. Een wentelteefje is gewonnen brood - verloren brood of ook: boerenwafel. Hij, zij is wepel (weduwnaar, weduwe of ongetrouwd). Dat is nu broeder Martinus [religieus], in (voor) de wereld Jan van der Putte [burgerlijk]. Rein is wereldberoemd in Breskens en omstreken. De Yggdrasil is de wereldboom. De Wereldbibliotheek geeft geen origineel Nederlandse teksten uit [alleen vertaalde buitenlandse lit(t)eratuur - tt alleen GB]. Subsidieert de Wereldbank Werelddierendag? Vast niet. Behoren de molens bij Kinderdijk tot het werelderfgoed? Ja. Rotterdam is een wereldhaven en heeft een Wereldhandelscentrum [= WTC, World Trade Center]. Is Radio Nederland Wereldomroep nog steeds in de lucht? Nee, RNW: 1947-2012.
 


0293 Dictee woensdag 24 sep 2014 (10): Oefendictee 782 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0293]

Oefendictee 782 (deel 3 van 3)

Hier volgen de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Een WASP is in de VS een white Anglo-Saxon protestant (blanke protestant met Britse voorouders). Dat is de moriaan gewassen [vergeefse moeite]. Waar dient grijswater [aparte leiding voor wc doorspoelen en auto wassen] toe? Een haarstilist is een hairstylist. Een waterkrachtinstallatie is iets anders dan een warmte-krachtkoppeling (wkk). Door de waterleiding van Sylvius loopt geen leidingwater [kanaal, middenhersenen]. Een holmeslicht is een waterlicht. De Nieuwe Hollandse Waterlinie vervangt de Oude. Hij heeft zijn Waterloo gevonden [VD] en dus een waterloo [GB, beslissende nederlaag] geleden. Riet en Ingrid zijn Watermannen [sterrenbeeld]. Een desman [bisamspitsmuis] kan geen desdochter [moeder gebruikte des
=
di-ethyl­stil­bes­trol] hebben. Tijdens een watersnood is er geen waternood. Een yapok is een wateropossum. Napi's [eetbare knol] kun je wel eten, die nashi's [nashipeer] ook. Hookahs, nargilehs en shisha's zijn waterpijpen. Ik waterski, jij waterskiede, hij heeft gewaterskied en wij gaan waterskiën. Een spijer is een gargouille [waterspuiter].

8. De Kleine Waterslang heet ook wel Otter [sterrenbeeld]. Een clepsydra is een wateruurwerk. Boiler en geiser zijn waterverwarmers. De waterwolfsspin is geclassificeerd als de Pirata piratica. Een bekende waterweg is de Nieuwe Waterweg. Watskeburt? Wat is er aan de hand? Dit houdt het midden tussen watjes- en rambobeleid. Smaakt watoessivlees een beetje? 'Gedogen' is een wattenwoord. Tweemaal een waza-ari en je hebt een (vol) punt. Wazzup? Wat is er, hoe is het?De WCC is de World Council of Churches (Wereldraad van Kerken, organisatie van een aantal
niet-rooms-katholieke kerken). Wanneer wordt dat (die) webinar gehouden? Hoeveel potten kunnen er in die weckketel? 31 oktober staat bekend als Hervormingsdag. In 1834 werd de Akte van Afscheiding en Wederkering [ontstaan Christelijk Gereformeerde Kerk] vastgesteld. Na de oorlog hadden we de Rijksdienst voor de Wederopbouw, een rijksdienst.


9. Met de wedge [golfclub] sloeg hij het wedgwood [Engels porselein] aan gruzelementen. Zullen we hem een wedgie [= birren, broek in reet] geven? Een weduwe draaien deed je met tabak van de Weduwe van Nelle [eigennaam, donorprincipe - eigenlijk 'Van']. De bijnaam voor de particuliere werkverschaffing voor gedemobiliseerde militairen tijdens WO II was 'weduwe', gevormd naar: Wij Doen Uw Werk [We lijkt beter]. De douairière genoot een flinke douarie [weduwgeld]. Die weduwnaar is een kooltje vuur dat rookt en niet goed doorbrandt, in tegenstelling tot dat kooltje-vuur [plant - gloria, adonis] in de tuin. De weduwvrouw was in de weduwrouw. Er hing een weeë lucht. Moet je 'wiet' of 'weed' schrijven? Allebei goed! De Orde der Weefsters is de vrouwelijke pendant van de Orde van Vrijmetselaren. Alle Weegschalen, licht of zwaar, zijn geboren onder de Libra [sterrenbeeld, Weegschaal]. De lange week loopt van Hemelvaartsdag tot Pinksteren. Sparren- en lindehout is weekhout.

10. Hij zal zijn geluk niet op kunnen. Weepies zijn tearjerkers [boek, film: tranentrekker]. Hoe zat het ook alweer [oVD]? Die weergase meid draagt weergaas mooie kleding. Bravo, dat is poets wederom poets: leer om leer. Een ave mariaatje
[keer bidden, naam gebed is Ave (Maria)] kon er nog net af. Wat is weeuwenaarspijn [weduwnaarspijn, elleboog, telefoontje]? Een wist-je-datje is een weetje [een ditje en een datje, mv. ditjes en datjes]. Wat was in staatkundig opzicht de Derde Weg [middenkoers SU en US]? De SoW-kerken waren Samen op Weg [SoW] en vormen nu de PKN [Protestantse Kerk in Nederland]. Al pratende weg begrepen we dat dit werkende weg moest worden opgelost. Een weggie [Eng.: roadie - bij tour­nee van een pop- of showgroep] is een manusje-van-alles. Dat roadblock houdt die roadtrain (XXL-truck) [extra extra large] niet tegen. De Wehrmacht was, zoals bekend, tot 1945 het Duitse leger.
 
 


 

0292 Dictee woensdag 24 sep 2014 (9): Oefendictee 782 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0292]

Oefendictee 782 (deel 2 van 3)

Hierbij de alinea's 4, 5 en 6.

4. Dat is toch niet waar, nietwaar? Hij gaf het zowaar toe: dat is zo waar als tweemaal twee vier is (vergelijk: certo certius). Drie maal drie is negen, eenieder zingt zijn eigen lied. Hij is een pur sang romanticus. Kende je trouwens het pur-sangbegrip? Waaro? O, daaro! Dat waarschuwingsschot trof onbedoeld doel. De Wase hoofdstad is
Sint-Niklaas (het Land van Waas ligt in Oost-Vlaanderen). Wablief(t)? Of je peultjes lust? [heb je daarvan terug, gezegd als afkeuring], of je een wacho [het midden tussen watje en macho] bent! De Wachtendonckse psalmen kennen een vertaling in het Nederfrankisch (Oudnederlands). Wachthouden is de wacht houden. Noem de Friese Waddeneilanden eens op. Je tanden zijn een soort van ivoren wachters. In nieuwe wijken worden wadi's [voor: wateropvang in de wijk] aangelegd. Van wafers [siliciumschijfje] worden computerchips gemaakt. Een wagenburg is een soort van burcht. Hoeveel wagyu's [Japans rund] tel je daar?
 

5. Een bekend wagenspel is Marieken van Nimweghen. Zijn mond stond wagenwijd [geen n uitspreken] open. Rijden er binnenkort geen wagon-littreinen [mv. wagon-lits] meer? Die wait-and-seehouding lijkt me hier wel gepast. We kennen meerdere wajangs: wajang gedog [platte houten poppen], wajang koelit [platte leren poppen] en wajang orang [= wajang wong] (ook: wajang wong [met levende spelers, waarbij de dalang het verhaal reciteert] - allemaal: Japans poppenspel). Hoeveel Wajongers (Wajongeren *) zijn er in Nederland? De waldenzen zijn later calvinisten geworden. In de Walenstreek worden veel Walenstreken uitgehaald. Ze stoken daar walesantraciet. Een lopend buffet (wandelbuffet), een walkingdinner, loopt niet echt. Een forse, struise vrouw is een walkure [Walkure: noord­se my­tho­lo­gie - elk van de go­din­nen van het slag­veld en de over­win­ning, door Odin
uit­ge­zon­den om de slag te be­stu­ren en de ge­sneu­vel­den naar het
Wal­hal­la te voe­ren = zwa­nen­maag­d
]. Bij wallstreetkapitalisme (genoemd naar Wall Street) gaat het vooral om de aandeelhouders. Een walmgat [zeewezen, zoggat] is een 2- à 3-duimsgat [cijfers].

* VD heeft Wajong-uitkering, dan zou het Wajong'er(en) moeten zijn! Vgl. Benelux-land en Benelux'er.

Maar: de Rijksoverheid heeft (donorprincipe) de naam 'Wajongeren' in de wet als schrijfnorm verordonneerd!
 

6. Wat is de Walpurgisnacht [feestnacht heksen Blocksberg, Harz]? Walrussen worden gelenst [lensen - lenzen, gelensd = bij storm­weer met wei­nig of geen zeil voor de wind va­ren]. Wagenwielen behoren gelunsd [van een luns of lens voorzien - om wiel te fixeren] te zijn. Hij ging ervantussen, hij poetste de plaat. De raddraaier werd ertussenuit, tevoorschijn, gehaald. Hij is een wannabe-uitblinker. Wie combineert er nu de Wandelende Jood met Lord Wanhoop? De WAP is de Wettelijkeaansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren (of (het): wireless application protocol). De Wapenstilstand wordt in België op
11 november herdacht. Warehousing kan concreet [logistiek] en abstract [analyse informatie datapakhuis] zijn. Warez [wèhrs] (een Engels woord) is illegale software. De wtw is de warmteterugwinning. De war of the worlds is nog niet gestreden. Is de warong keliling [venter, Indische producten, Indische mensen] al langs geweest? De jager riep: wartoe [haarwild = zoogdieren] gezien. Een hoya is een wasbloem. Die seropositief houdt zich met ceroplastiek [wasboetseerkunst] bezig. Ik stel van jongs af aan belang in alles was da kreucht und fleucht [wat er kruipt en vliegt (t.w. al­ler­lei die­ren)].

 
 

0291 Dictee woensdag 24 sep 2014 (8): Oefendictee 782 (deel 1 van 3) √ x

Dictee - dictees [0291] 

Oefendictee 782 (deel 1 van 3)

Hier volgen de alinea's 1, 2 en 3.

1. Het was een bijna-botsing, een near miss. Is een VPN een Virtual Private Network, de VR is de virtual reality. Hij is door- en doorslecht, in- en ingemeen. Bij deze nepwebshop kun je een nepopenhaard
[open haard] kopen. Rekruten worden gerekruteerd via rekrutering. Dat onlangs afgetreden PvdA-Tweede Kamerlid heeft nu een andere baan. Op fietsenplaatsen kun je fietsen plaatsen. Een chertepartij is een charte-partie (een scheepsvrachtovereenkomst). De Vrede van Münster [Munster ligt in het Munsterdal in de Elzas] betekende het einde van de Tachtigjarige Oorlog, de Vrede van Versailles van de Eerste Wereldoorlog. De godsvrede [wa­pen­stil­stand ge­bo­den door gees­te­lijk­heid en kei­zer] wordt ook wel treuga Dei of pax Dei genoemd. De zegenwens aan het einde van een kerkdienst luidt: pax vobiscum [vrede zij met u]. Een vredesdemonstrant is een paxzalver. Bekende vredessymbolen zijn het V-teken en het
ban-de-bomteken.
 

2. De zeven vreugden van Maria zijn aanbidding der koningen, annunciatie (herdacht bij de Annunciatie of Maria-Boodschap), geboorte (kerstfeest), hemelvaart (herdacht op Hemelvaart of Hemelvaartsdag) en drie andere, wisselende momenten, onder andere bezoek aan Elizabeth (herdacht op de Onze-Lieve-Vrouwevisitatie) en terugvinding van Jezus in de tempel. De Vreugde der Wet is de israëlitische [joodse] feestdag in oktober (Simchat Thora) ter herinnering aan het herstel van de godsdienst na de Babylonische ballingschap. Hij kwam langs, Vriend Hein. Valse vrienden zijn faux amis of false friends [zoals Nederlands 'zee' en Duits 'See' (meer)]. Een amicus curiae is letterlijk een vriend van het hof (juridisch). De Vrije Gemeente was in Amsterdam gelokaliseerd. De vrijdagpreek in de islam is de khutbah. Is het mare liberum [vrijheid van de zee] een vrijplaats en vrijbrief voor kapingen? Vrijmad is etgroen. Een maçon is een vrijmetselaar, freemason [alleen Engels voor vrijmetselaar].
 

3. Bekende vrijplaatsen waren Culemborg en Vianen. Koen, je moet je vrijspelen! Dat mensje is vroegoud, haar kleinzoon vroegwijs. Hij is tweeds [uitspraak: twees] geworden bij het hardlopen. Vroeger zat ze bij de Rooie Vrouwen. Vrouwe Justitia heeft gesproken. Jaarlijks op
8 maart is de Internationale Vrouwendag. Vuilakken zijn viezeriken. Als het vulgus [gewone volk, gepeupel] zich vereent, berg je dan maar. Die autobanden zijn gevulkaniseerd [au­to­ban­den van een nieuw loop­vlak voor­zien]. Dat is een besmettelijke ontsteking van de oorspeekselklier: vulgo [= in het gewone leven] de bof. Van vulgate [als standaard erkend, aanvaard] teksten mag je niet afwijken. Met Vulcanus (Vulcaan) werd een fictieve planeet binnen de baan van Mercurius bedoeld. De afkorting W3C staat voor world wide web consortium (www). De Waadi is de Wet Allocatie Arbeid door Intermediairs. De rode Walen, dat zijn de Teuten. Er waren Frans- en Waalsgezinden.

 
 
 

0290 Dictee woensdag 24 sep 2014 (7): Oefendictee 781 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0290]

Oefendictee 781 (deel 3 van 3)

Hier de alinea's 7, 8, 9 en 10.

7. Sinds De Gaulle (1958) is er sprake van de vijfde Franse Republiek, maar dat vind je niet (meer) terug in de oVD. De derde was trouwens van 1870-1940. Ik heb die uitzending gevod, gevodcast [VOD = video on demand] . Een voddenjood is een (Joodse) voddenkoopman. Lijden lekkerbekken aan voedisme (niet te linken aan voodoo)? Ja. Polsvoelen is iemand de pols voelen. Dat moeten we eens organiseren: een wedstrijd tussen voetbalnederlanders en -belgen. Een voerman moet op een helling soms voeten [van een voer­man de voet te­gen de staart­aan­zet­ting van het paard zet­ten om al­dus de stu­wen­de kracht van de af­rol­len­de wa­gen op te van­gen (t.w. bij een wa­gen met krom­me dis­sel) (bij het af­da­len van een hel­ling met paard-en-wa­gen)]. We zullen moeten voeteren, op de apostelpaarden (per pedes apostolorum) gaan. Floreert die vogelaarwijk [op te knappen probleemwijk, kansenwijk] nu? Zie je die vogeltjes-op-de-kruk [helmbloem!]? Helpen die moliken [vogelverschrikker] nou? Voor het voguen heb je wel een (oude) Vogue nodig. Hij is een volbloed Europeaan. Dat is een te voldingen [beslissend bewijzen] feit. Ik kom, volente Deo (V.D., ook: Deo volente, D.V.). Dit zijn volgefourneerde, volgestorte aandelen.
 

8. Het Duitse volk is een Volk der Dichter und Denker. De volkspot zal niet snel onderwerp van volksspot worden. Wanneer vond de Grote Volksverhuizing plaats? Het bin­nen­drin­gen van ver­schil­len­de
niet-Romeinse vol­ke­ren in het Ro­mein­se Rijk, tus­sen de 4e en de 6e eeuw n.Chr.
Een Volkswagenbus [2020] is van het merk Volkswagen. Vroeger had je te Amsterdam het Paleis voor Volksvlijt. Geef mij maar producten van de vollegrond en dus niet uit een warenhuis. Hij is strandvonder [ambtenaar, strandvoogd], geen strandjutter [stranddief]. Op deze voltaire [fauteuil] kun je zitten. Die partij heeft een flinke
volte-face [ommezwaai] gemaakt. Aan volubiliteit [welbespraaktheid] mankeert hem niets. Hij zal bij het declameren wel weer gaan vondelen
[ver­zen zeg­gen à la Vondel]. Ik zou je wel von Kopf bis Fuss op willen eten. Zij woont tweehoog-voor en hij driehoog-achter. Ze konden met een voordewind [gunstige wind] zeilen. Voordezen [vroeger] ondertekende men een gemandateerde brief vaak met 'voor dezen' [ook wel: voor dit tijdstip]. Hij heeft ook nog een geëcht
[wettig verklaard] kind. Mamma mia, wat een joekel.
 

9. Mijn tante is op bedevaart naar Santiago de Compostela
[VD - Spaans, NL: ll]. Een succès d'estime [suc­ces dat al­leen be­rust op de ach­ting voor de naam van de ma­ker of de voor­dra­ger, niet op de
in­ner­lij­ke waar­de van het werk of de voor­dracht
] kun je geen echt succes noemen. Een voorkristal is een fenocryst. Je krijgt van mij een voornietje [vrijkaart] voor het circus. We zullen het gevogelte vast kleinsnijden. Het kind van de waarzegster droeg een voorspelddoek. Een voorstem is een ja-stem. We stonden voor tjoema [ook: tjomme - tevergeefs] op de staantribune. Tjoema is Maleis voor tjomme. Het is tjomme, het is tevergeefs, het is gratis. Gouverner, c'est prévoir: regeren is vooruitzien. Als versiering hebben zij een voorwant aan de voorwand van het huis. Zo'n alles-in-eenapparaat is heel handig: je hebt dan alles in een. Aan deze pc [personal computer] is een
all-in-one [rand­ap­pa­raat waar­mee je kunt prin­ten, scan­nen, ko­pië­ren en faxen] gekoppeld. Sommige ex-DDR'ers [his­to­risch: Deut­sche
De­mo­kra­ti­sche Re­pu­blik] worden nog boos bij een Vopo-herinnering [Volks­po­li­zei]. Vorrei e non vorrei (It. - letterlijk: ik zou willen, maar ook niet, gezegd ter uitdrukking van twijfel). Met de Vorstendommen worden de Vorsten van een van de 9 engelenkoren [Se­ra­fij­nen,
Che­ru­bij­nen, Tro­nen,
Vor­sten­(dom­men), Mach­ten, Krach­ten,
Heer­schap­pij­en, Aarts­en­ge­len en En­ge­len
] bedoeld.

 
10. Bouwvakkers kunnen een vorst- of winter-WW [Werk­loos­heids­wet, WW-uit­ke­ring] krijgen. Zekere tabak uit Soerakarta en Djokjakarta wordt vorstenland genoemd. Djizja is protectiegeld dat dhimmi's
(niet-moslims) moeten betalen. Op de dhow [schip] zaten enkele dholes [alpenhonden]. De Vos (met de Gans) is een klein sterrenbeeld aan de noordelijke hemel. Een voscursus was een cursus Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving (VOS). Een vox clamantis in deserto is iemand van wie de woorden in de wind worden geslagen (letterlijk: de stem van een roepende in de woestijn). Een beetje
tv-programma [televisie] doet aan voxpoppen [mening gewone man vragen]. Een voyeur [gluurder] kan beter geen voyante [opzichtig] kleding dragen.