3029 Dictee vrijdag 25-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (768)

Dictee – dictees [3029]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 089, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (768)

Het hocus-pocusgedoe, een bacootje drinken, hiephoi, een schijtnoot en de houille blanche

1. Geschubd is écaillé, maar ecarté is een kaartspel dat door twee personen gespeeld wordt (ecarteren).

2. Schuin gevierendeeld heet in de heraldiek écartelé en sautoir en een eclair is een lekkere soes.

3. Eh bien [welnu], élan vital is stuwende levenskracht, maar het is een echec [mislukking] als de cheque ongedekt is. Hij deed het met veel elan.

4. Elegante élégance pur sang [van het zuiverste water] kan ravissant [verrukkelijk], eblouissant [betoverend], episch [spannend, opwindend] en swingend [bruisend] opwindend zijn.

5. Een éloge [VD, GB: eloge, dus niet voor dictee] is een lofrede. Doden of gedood worden, dat is een diabolische embarras du choix [te grote keus].

6. Bij grote honger zal een encas, een lichte maaltijd, gereedgehouden om die op elk gewenst ogenblik te kunnen gebruiken, en effet [inderdaad] niet volstaan. Zullen we dat en plein public [openlijk] of en petit comité [in besloten kring] bespreken? Laten we het maar en route [onderweg] doen. Voor komende regen is er in ieder geval de
en-tout-cas [paraplu-parasol] nog. Een bacootje misschien? Samentrekking van de merknaam Bacardi en cola.

7. Wat kozen jullie als entremetstje [tussengerecht]? Gnocchi [balletjes van aardappelen, bloem of soezendeeg], een kaashapje, een slaatje of een kiplekkere spoom [oe – sorbet als tussengerecht]?

8. Een duffelse jas en duffelcoat zijn van duffel gemaakt en genoemd naar het Belgische plaatsje Duffel.

9. Duffel ligt in de buurt van Antwerpen. Ik heb daar meermalen filet americain [geen mv.] [BE: preparé – fijngemalen rauw rundvlees] en vaak filet d'Anvers [alleen enkelvoud] [gekookte runderfilet] verorberd met de winnaar van de grands prixs [of] van Monaco, Zandvoort en Locarno.

10. Hoe was uw geneugtebeleving [n/s] in de mêlee van het feest, dat overigens nogal gênant verliep?

11. Het gaat allemaal over de helicoptère (niet meer in VD). Hoe schrijf je helicopterview [ook helikopterview is correcte samenstelling – maar niet in wdb.] en helikoptervisie?

12. Al dat hocus-pocusgedoe [hocus pocus], dat gegoochel en gegoogel, vondt ge dat ook maar niets?

13. Tot hoelang blijf je nog? Hoe lang is een Chinees? Meten is weten. Ik doe het zo meteen.

14. Toen de jutteperen ook nog rot bleken te zijn, bekroop ons zo'n vaag Jut-en-Julgevoel [een raar stelletje, iedereen].

15. De kapucijner monniken of kapucijnen aten kapucijners in het kapucijnenklooster.

16. Is Parbo een Surinaams biermerk? Ja! Het staat alleen in de groene bijbel [VD, ook: Groene Boekje], met een hoofdletter.

17. De shockbehandeling heeft hem gechoqueerd (geshockeerd). Het was choquant. Hij was stikbeduusd, confuus [verward] en in de lorum [dronken].

18. Wat zou je nog tegoed hebben? Je hele tegoed is overgemaakt. Je kunt je dus tegoed doen!

19. Het vluggerdje won een vluggertje [schaken, dammen, ook: geslachtsgemeenschap = quickie, tussendoortje] van de labbekakkerige [slap, sloom, bangelijk] theemuts [saai of sloom mens], een dropje [sloom figuur] van een eikel [sufferd, slome, lul].

20. Wat, fraaiigheid? Het kostte tweeënhalve dag om het
twee-en-een-halvecentstuk te vinden.

21. Ik had trouwens twee en een halve dag vrij! Tijd om eens bij het bierbrouwen te gaan kijken. Ik ontdekte bij het gijlbier [bier in gijlkuip] een wortkoeler [arbeider die wort – aftreksel van mout – afkoelt] en een voormaischer [geplette mout mengen met water] in de vloermouterij [gelijkmatig uitspreiden en geregeld keren].

22. Door een schijtnoot [purgeernoot] raakte ik aan de schijterij. Maar hiephoi: purgeren maakt schoon schip.

23. Op het floue [oe – zacht, onscherp] doek at de geisha met haar jongere maiko – ze droegen geen haik [sluier, overkleed], ook geen koto of kotomisi [wijde rok of jurk] – samen onder de pailow, de grote stenen Chinese toegangspoort, een kutai [oe] – een Surinaamse hoogkijker, een portie kaisoi – bladgroente, roti [Surinaams gerecht], moksimeti [idem] en moksaleisi [ih] [Surinaams eenpansgerecht].

24. Geschiedenis is meer dan een histoire bataille [als aaneenschakeling van oorlogen en veldslagen], de ware eerlijkheid gebiedt dat te zeggen.

25. De epea pteroënta [gevleugelde woorden] van de Orde van de Kousenband zijn: honi soit qui mal y pense [schande over hem die er kwaad van denkt].

26. Een man zonder vrouw is als een paard zonder teugel of een ei zonder zout. Het minst last daarvan hebben de hommes à bonnes fortunes [die veel veroveringen bij de dames weet te maken], de hommes d'esprit [geestig man] en de hommes du jour [man die op het ogenblik het meest in tel is].

27. Voor het vaderland weg is duidelijk iets anders dan honneur et patrie, eer en vaderland.

28. De hors ligne [uitmuntend], hors de saison [niet geschikt, ongelegen voor de tijd van het jaar] hors-d'oeuvre [voorgerecht] – hors de prix [zeer duur] – was hors commerce [niet in de handel, h.c.]. De uitbater was vogelvrij – hors la loi – verklaard, thans hors de combat [buiten gevecht gesteld] en dus hors concours [buiten mededinging] geraakt.

29. De uitbater van een hotellerie heeft in het Groene Boekje twee schrijfwijzen, te weten hotelier en hôtelier [2022 VD ook!]. Hôtels garnis zijn geen echte hotels, maar meer slaapkazernes of blokhutten.

30. De termen 'huis clos' [zekere helse toestand] en 'houille blanche' slaan we over. Die laatste kent u toch niet als witte steenkool.

31. Menig idiot savant [met savantsyndroom] heeft idées de derrière la tête [gedachten die uit de achtergrond van het bewustzijn opkomen], die soms idee-fixen [ook: s, dwangvoorstelling] of idées reçues + [alleen VD – algemeen aanvaard beginsel] worden.

32. Buurmans vrouw en de mijne vertonen vaak een incontestabele [onbetwistbaar, onweersprekelijk] incompatibilité d'humeur [onverenigbaarheid, gebrek aan overeenstemming van karakter].