Dictee – dictees [3000]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 108, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (749)
De Grote spellinggids (14)
1. Een streptokok [bacteriënsoort] heeft alleen volgens Van Dale als Latijnse naam streptococcus. Streptomycine is een sterk bacteriedodend middel, de posttraumatische stressstoornis PTSS volgt op traumatische ervaringen.
2. Een stringer [horizontale, brede plaat, langs de spanten aangebracht ter versterking] komt voor in de scheepsbouw, de stringtheorie is de snaartheorie (snarentheorie), een allesomvattende theorie in de natuurkunde, en een stringtanga laat de billen geheel onbedekt.
3. De strooi-jonker deelde strijk-en-zet bruidssuikers uit en strooide bloemen voor het trouwpaar (bruidspaar).
4. Een Surinaamse birambi is een blimbing, een zoete tot lichtzure vrucht, ook wel carambola, starfruit of stervrucht geheten. Een biryani, dat komt uit het Farsi, het Perzisch, is een stoofschotel.
5. En wat is een wibocri? U raadt het al: een witteboordencrimineel. Die woont niet in een wibowoning, die Van Dale ten tonele voert: wonen voor in een beschermde omgeving [betreft ouderen].
6. Uit het Urdu kennen we onder meer laskaar [Engels-Indische matroos; ook: kerel'], hudo [wc in kamp: houd uw darmen open], korma [milde curry van knoflook] en de sitar [tokkelinstrument Noord-India] spelende holenmens.
7. Wat verdient de voorkeur in de usus loquendi [spraakgebruik]: Uruguees, Uruguays of Uruguayaans?
8.
Bij een uurtje-factuurtje betaal je voor het werken, maar dan wel in
uren uitgedrukt. Ben ik in beeld met mijn onomatopee
[klanknabootser],
uche-uche [wel reduplicatie, maar
klinkerbotsing!]? Uitentreuren,
uit-en-te(r)-na,
kwam de ultrarechtse en reactionaire draaideurcrimineel in
bespreking. Hij had een umami- oftewel glutamaatprobleem, maar zijn
misdaden waren onderhevig aan usucapio [verjaring].
Toen hij toch zijn überbrettlpoëzie [in
een literair
café chantant – GB ook tt]
ten tonele mocht brengen, kon zijn una giornata particolare [zeer
bijzondere dag] niet meer stuk.
Op het toneel wordt nogal eens unbeschriejen (unberufen
– afgeklopt) geroepen, meestal
gevolgd door toitoitoi. Un poco [een
beetje, enigszins] argeloos?
9. De Unie KBO is een katholieke ouderenbond [kbo was kleuter- en basisonderwijs] en de afkorting mhp betekent in Nederland middelbaar en hoger personeel en hoort bij een vakcentrale van ambtenaren. Beide gaan ze weleens als un ours mal léché, een ongelikte beer, of als u wilt een olifant door de porseleinkast. Triple P of PPP staat voor people, planet, profit. Denk dus ook aan welzijn en milieu!
10. Een trojan oftewel Trojan horse is een computervirus. Een trotskist [aanhanger ideeën Trotski], gehuld in tropical [dunne, kamgaren stof – ook: kamgarenstof – voor kostuums], met trotyl, TNT (trinitrotolueen), dat is pas gevaarlijk. Houd u maar niet groot. En houdt u zich zeker maar niet van den domme. Gaat u ook nog troqueren, barter [ruilhandel] drijven? Dat wordt huilen (met de pet op).
11.
Trou-madame is een spelletje met dertien ivoren balletjes, waarbij je
geen (troy)ounces
[Engels ons]
aan goud verdienen kunt. Bij de gewestelijke truiken-roer-mij-nieten
(niet meer in VD:
kruidje-roer-mij-niet
– GB ook: me)
speelde het typico-orkest [met
snaarinstrumenten] voor de
tsarevna (cesarevna
= (klein)dochter
van de tsaar). Bij het tzatziki
[Grieks gerecht]
eten stak de tseetseevlieg [overbrenger
slaapziekte] de tsarevitsj
(cesarevitsj =
(klein)zoon
van de tsaar), die eigenlijk nog
maar een tsarevitsje was.
12. Bij de gelovige joden is een tsadiek een rechtvaardige. De juiste meervoudsvorm ervan is tsadikim, wat Van Dale ons terecht wil doen geloven. Aan het Tupi, een indianentaal, gesproken in Zuid-Amerika, zijn veel woorden ontleend. Denk aan tapioca [gekorreld zetmeel], sapajou [rolstaartaap], piranha [vraatzuchtige vis], maracuja [passievrucht], ipecacuanha [kina-achtige plant], guave [boom, vrucht ervan], cougar [poema], copaïva [witte balsemboom], acouchy [staartagoeti] , caboclo [halfbloed van blanke en indiaan] en cashewnoot [ook cachounoot of olifantsluis: van de acajou- of kasjoeboom].
13. In het politieke tweestromenland van radio en televisie werd een documentaire vertoond over het Tweestromenland van de Eufraat en de Tigris. De stad Babel behoorde ook tot Mesopotamië. Geef de verschillen en overeenkomsten tussen de Tour de France en de Tour Féminin.
14. De trade-union [vakvereniging] in Engeland is niet bepaald een trait-d'union tussen werkgevers en -nemers. De vrouw was trainee, haar man ook. De trainer-coach kon niet zonder tranquillizers [kalmeringsmiddelen]. Een bepaald soort witte wijn heet traminer; de gewürztraminer is kruidig en komt uit de Elzas.
15. Is ze nu mijn slavin, omdat ze 'tota tua' onder haar epistel schreef? Toppiejoppie! Is daarmee dan een meester-slaafverhouding tot stand gekomen? Misschien nog tot daaraan toe, maar is ze ook toe aan een Tirolerachtige avond met tipsy cake en schwarzwalderkirschtorte?
16. Whigs en tory's regeren in Engeland. Wij streven ernaar 'to keep up with the Joneses' [keeping up with the Joneses].
17. Tölt is een telgang van het paard. En hoe vertaal je Tom, Dick and Harry? Juist, met Jan, Piet en Klaas, maar ook met Jan en alleman (of: Jaan, Peer en Pauw). Tommy Atkins is de stereotiepe Britse soldaat, een tommy, bewapend met tommygun en al.
18. De Titanic was een titanisch groot schip. Op de to-dolijst [to do, to do’s – koffie to go] stond nog: tocoferol [vruchtbaarheidsvitamine E] aanschaffen.
19. Grootdoen is niet hetzelfde als je groothouden. Laten we maar tevoorschijn komen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten