Dictee – dictees [2992]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 114, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (743)
De Wiener Kreis, een geëxalteerde wethouder, valutaschweine, de vasoconstrictie en VenW
1. Ook in de Wiener Kreis werd wienermelange gedronken en wienerschnitzel gegeten, toen het logisch positivisme [moeilijk ...] geïnitieerd werd.
2. De white collar worker schreef de white man's burden op een whiteboard, dronk white spirit [terpentine] en ging met een white of black tie [stropdas] naar de koempoelan [gezellig samenzijn] van de personeelsvereniging om te whisten [kaartspel met 52 kaarten, ook: drank].
3. Elke niet te bête bètaleerling, die op de bèta-afdeling zit, en nog een bete broods wil verdienen, weet het: betamax is een bepaald systeem voor video en betaïne (zwitterion) is een neutraal dipolair molecuul (molecule).
4. Kent u die uitdrukking nog: beter blo of blode Jan, dan dô [d van dakje] of dode Jan?
5. Dan ben je van koninklijken bloede, maar je bent al van kindsbeen af, van jongs af aan, van lotje getikt. Als een van-negen-tot-vijftype ben je vader-Jood, die als vanouds en van oudsher al van tevoren zegt wat hij van zins, gewestelijk: zinnens, is en ben je blij met je reuzesuperbe vanillemilkshakeje.
6. In Vlaanderen zorgde Van Nu en Straks [niet in wdb.] in amper tien jaar tijd voor een ware omwenteling in de Vlaamse cultuur en fungeerde het als katalysator voor de vrijzinnige en katholieke bladen.
7. Nu weten we het zeker: je schrijft Van Dales woordenboek of Van Dalewoordenboek [volgens de regels, een bedrijf kan daar om stilistische redenen van afwijken]. Ergens traden ook nog de geëxalteerde [in vervoering brengen] wethouder van Cultuur en de schepen van Landbouw op.
8. Het weer op Valentijnsdag was van dien aard met alle gevolgen van dien, dat de feestjurk met valenciennes [soort van Vlaamse kloskant – geen mv.] je bij het hotel ertoe dwong de valetudinaire [ziekelijke] valet de chambre [kamerdienaar] het valetparkeren [personeel rijdt(!) je auto naar de parkeerplaats] – valetparking, dat bekt toch niet – op te dragen. Het was een va-et-vient van vips en V 8, Veronica, deed verslag.
9. Na de Eerste Wereldoorlog had je valutaschweine [WO I: buitenlanders die met sterke munt in Duitsland goede sier kwamen maken]. Ze kochten onder andere vancomycine [een antibioticum].
10. Een vapourlock is een gasslot, een vagijn is een vagina en een vairon heeft tweekleurige ogen.
11. Varikeus is samenhangend met varices (enkelvoud: varix), of spataderen. Als je daaraan lijdt, heb je varicose (varicosis). De vasculatuur is het stelsel der bloedvaten. Ontsteking daarvan heet vasculitis. Erdoor gevoede organen kunnen dan afsterven. Vasoconstrictie is vaatvernauwing. Volgens een arts is het middel vasopressine (ADH – antidiuretisch hormoon) een lichaamseigen stofje, een hypofysehormoon, dat bloedvaten af en toe tot constrictie (samentrekking) brengt, als dat nodig is. Het bestrijdt ook waterverlies. Het is nagemaakt en als medicament in de handel. Bij vasectomie wordt een deel van een uitvoergang, met name die van de zaadbal, weggenomen. Varicocele is echter iets heel anders, als je het wilt weten: zakaderbreuk.
12. Geef je vedaatje eens, kijken wat de Veda ervan vindt. Een vauxhall is een tuin, beslist geen auto.
13. Een vaudeville is een luchtig muzikaal toneelstuk. Dat zou op V-dag (5 mei 1945) [D-dag, D-day] niet misstaan. De veejay (vj) ging te ver.
14. België heeft zijn v-dienst [verzorgingsdienst]: dat is een afdeling voor patiënten die niet voor zichzelf kunnen zorgen.
15. Pasen en Pinksteren kunnen niet op één dag vallen. De veertigdagentijd zit zelfs nog vóór Pasen.
16. Het V-effect, naar Bertolt Brecht, slaat op de vervreemding. Zou het op vlees slaan, dan kom je vanzelf op vegaburger etende vega's (informeel ook: vego's) terecht. Het Vendéese weer is heel vaak abominabel [afschuwelijk, verfoeilijk].
17. VenW (ook: V&W) heeft bepaald, dat velcro, klittenband, niet meer gebruikt mag worden, velijn [fijn perkament] wel.
18. Dit pakket, Alex, moet met de grootste spoed (velis et remis, remis velisque) bezorgd worden.
19. Een velociraptor, een snelle, intelligente en bloeddorstige dinosaurus, kon je beter niet tegenkomen.
20. Velouté [hier: bnw.] is fluweelachtig. Veloursvlooien zijn lekkere hapjes voor een vlootje (vlooitje). Die zijn onder andere afkomstig van velours chiffon [zijdeachtige fluweelstof] en trijp = velours d'Utrecht. Velours épinglé [stof met zeer fijne ribben] behoort ook tot de veloursfamilie.
21. Een ventouse is een vacuümextractor, maar de ventôse is de zesde maand, de windmaand, althans tijdens de Franse Republiek.
22. Een ventriloquiste is een buikspreekster. Venture capital is durfkapitaal, daarmee gaan hedgefondsen tekeer. Een venue-en-cour is een rechtsingang, daarmee kan de strafvervolging aanvangen.
23. Hebt u mogelijk twijfel aan zin nummer 17: het ministerie [M is hier beter: instelling!] repte [vero, tot 2010] op de eigen website over VenW als werkgever.
24. In de originele Venustempel werd de Venusdienst bedreven. Een venustempel is een bordeel.
25. Als je in een vetfijn dictee aan het eind nog iets corrigeert, is dat meestal een verschlimmbesserung [verfoutering].
26. Daarmee versjteer [verstier] je de toppositie. Pas op voor verschansingsleiers [beweegbare rondhouten aan de verschansing van een boot]: val niet overboord!
27. Behoort u tot de contemporaine vestaalse maagden? Dan bent u wel een heel erg kuis meisje!
28. In de tijd van de farao's werden adellijke lijken gemummificeerd oftewel vermummied tot mummies. Vergelijk: archeologie voor dummy’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten