Dictee – dictees [2945]
Klein Journalisten Dictee 2022 Suriname
Onderstaand dictee werd in het kader van de Week van het Nederlands georganiseerd door De Taalsluis, en gefinancierd door de Nederlandse Taalunie op 2 oktober 2022 in Paramaribo, Suriname.
Warm, warmer, warmst [auteur: Renate Sluisdom]
1. Enige maanden geleden kregen we van onze minister van Regionale Ontwikkeling en Milieu de indruk dat het overbrengen van kennis over de effecten van klimaatverandering een grote uitdaging is. Hoewel Suriname voor 93% bedekt is met bos en in vergelijking met andere landen een lage ontbossingsgraad heeft, zal de opwarming van de aarde niet aan ons voorbijgaan.
2. Dat het klimaat op aarde verandert, zal u niet vreemd in de oren klinken, als we in gedachten nemen de verschillende ijstijden die de aarde heeft gekend, die periodes van tienduizenden jaren besloegen, waarbij zelfs delen van de aarde met een dikke ijslaag bedekt waren.
3. De studie van klimaatverandering in het verleden, de paleoklimatologie, die zich baseert op wat de wetenschap aan sedimenten op aard- en zeebodem en in minuscule luchtbelletjes in ijskappen vindt, vertelt ons het verhaal van hoe het klimaat veranderde in de miljoenen jaren tussen het oudst bekende tijdperk het hadeïcum [oudste geologische tijdperk, aardoppervlak nog vloeibaar] en het tijdperk waar we nu in leven, het holoceen [jongste tijdvak van het quartair].
4. Dat verhaal luidt als volgt: sinds het pre-industriële tijdperk steeg de gemiddelde temperatuur op aarde met ruim 1 °C [in technische teksten, anders zoals hier meestal aaneen]. Met de opkomst halverwege de 19(d)e [niet: 19e] eeuw van industrieën nam de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer extreem snel toe door het verbranden van fossiele brandstoffen: steenkool, aardolie en aardgas. Samen met ontbossing en veranderingen in landgebruik veroorzaakten al deze factoren snelle temperatuurstijgingen met wereldwijd desastreuze gevolgen.
5. Door de hogere temperaturen zijn hele ijskappen op de Noordpool als het ware gedeletet en ook verdampt er overal meer water dat dan weer naar de aarde terugkomt in de vorm van hevige regenbuien en verhevigde orkanen, maar droge gebieden worden tegelijkertijd nog droger.
6. Uiteenlopende personen riepen de wereldbevolking op om niet te blijven toekijken, maar iets te doen. Zo riep António Guterres [niet in wdb.], de huidige secretaris-generaal van de VN: “Wereld, word wakker!” “Hoe durven jullie!”, beet de jeugdige Zweedse milieuactiviste Greta Thunberg [idem] diezelfde VN toe over het gebrek aan daadkracht als het om het nakomen van klimaatafspraken gaat.
7. In 2006 zagen we in de documentaire ‘An Inconvenient Truth’ [wel in VD] van Al Gore [idem] de meest gruwelijke gevolgen van de opwarming van de aarde en van het niet in actie komen van de veroorzaker, de mens.
8. Suriname hoeft zich met het een en ander nog niet bezig te houden, zult u opperen, want wij zijn het bosrijkste land ter wereld en hebben bovendien een lage ontbossingsgraad.
9. Maar als ik Suriname was, zou ik behoorlijk op mijn qui-vive zijn, want wereldwijd verdwijnt er 10 miljoen hectare bos per jaar, waarvan het overgrote deel uit het Amazonegebied in Brazilië. En u weet toch dat ons regenwoud deel uitmaakt van het Amazonegebied?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten