2964 Dictee maandag 17-10-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (729)

Dictee – dictees [2964]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 128, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (729)

1. Het Taino wordt niet op Taiwan gesproken [maar in Zuid-Amerika bij de indianen], een taipan is een dodelijke gifslang in Australië. Het takatoekaland is een fantasie-eiland, genoemd naar een speelfilm met Pippi Langkous. De afkorting dB staat voor decibel, Db voor dubnium en db voor dagelijks bestuur.

2. De taka [BDT] is de munteenheid van Bangladesh, de tala die van (West-)Samoa en de Tokelaueilanden [WST]. We probeerden taliter qualiter [ook: qualiter taliter: op enigerlei wijze, hoe onbevredigend ook] alles tale quale [zoals het reilt en zeilt] op de rails te houden. Tali rami's zijn in Indië touwen van rameevezels. Een talkie [oh] is een geluidsfilm. De olie die als bijproduct bij de fabricage van cellulose uit dennenhout ontstaat, heet tallolie. Tamoxifen bestrijdt borstkanker en tamiflu [oe] is een bekend antigriepmiddel (onder andere tegen de Mexicaanse griep) van een bepaald fabricaat, met oseltamivir als werkzame stof.

3. Doordat zijn tanden onder de plak (plaque) zitten heeft hij tandcariës, hijzelf zit bij vrouwlief onder de plak. De kleine Karel was ziek van het tandenkrijgen. De Tanganyikaan schoot enkele tangara's uit die familie van kleurrijke Amerikaanse zangvogels. Betrof die volle tank bij vollemaan (GB in toelichting ook: volle maan) een olietank of een lpg-tank [liquefied petroleum gas]?

4. Taikoen is de titel, die de Japanse shogun tegen het einde van de Tokoegawadynastie aannam, een tycoon is een industriële magnaat. In België is het TAK het Taal Aktiekomitee, gericht op het naleven van de taalwetten. Taleggio is zachte Italiaanse kaas van koemelk, een talliet katan is een klein gebedskleed. Je moet maar weten, dat een tamezaan(tje) een verbastering is van dame-jeanne [dameraan, grote mandfles – een madame-jeanette is een peper].

5. De Afrikaanse nimmerzat [soort ooievaar] heet ook wel tantalus. Een tangodanser wordt tanguero genoemd. Tant pis (het zij zo)! Tant mieux (des te beter) en tanto melior [idem] hebben nu eenmaal een verschillende taalherkomst. De Maleisische tapir wordt ook sjabraktapir genoemd. De Surinaamse had haar tapu [SR: amulet] om.

6. Het gewestelijke taptjesvlees komt uit Ieperen en een tepeltje taptemelk is gewoon het vrouwelijk equivalent van een lulletje rozenwater. Wat zullen we kopen, Perzische, oosterse of Indische tapijten? Of gaan we zelf tapijtknopen?

7. De Apulische tarantel (tarantula) is een jachtspin uit Italië of Spanje, de tarantella is een Zuid-Italiaanse volksdans uit Tarente. De Tarentijn, ook hij kwam uit Tarente, was een echte tararaboemdijeefiguur. Een tarboesj is een hoge Egyptische fez, de targoem is een Aramese vertaling van de Hebreeuwse Bijbelteksten.

8. Van de Tarpejische rots werd je in Rome afgeworpen als staatsmisdadiger. Tarlatan is een katoenen stof voor gordijnen, tarmac (het woord komt van tar (teer) en macadam) is metonymisch een platform op luchthavens en tarpaulin is een juteweefsel. Met een tarryklem zet je iets vast. De high profile [opvallend] tartuffe [huichelaar, schijnheilige] deed aan hardlopen op de tartanbaan [kunststof voor atletiekbanen].

9. Die schrokop van een tarzan hield van tarwe-roggebrood, mits niet aangetast door het tarwe-uiltje [een vlindertje]. Het vroegere
Sovjet-Russische persbureau heette Tass. Ik ben t.à t., tout à toi, geheel de jouwe [t.à.v. = tout à vous, geheel de uwe].

10. Met een wijnnapje (taste-vin) proeft en keurt men wijn. Een tattoo moet je tatoeëren, een tatoeëermerk is een prikmerk op kaas. Taxol remt kanker. De tweeletterige ISO-landcode van de Turks- en Caicoseilanden is TC, de internetextensie ervan is tc. TCDD is
2,3,7,8-tetrachloordibenzo-1,4-dioxine, een zeer giftige stof. Het TCP/IP, het transmission control protocol/internetprotocol, gebruikt u bijna allemaal vrijwel dagelijks. Het is het bekendste internetprotocol. Het iroko en het kambala zijn beide Afrikaans teakhout. Tecoma is een plantengeslacht uit tropisch Amerika en tectyl is een antiroestmiddel voor het chassis. Het manenschaap glinsterde in de maneschijn. Je hebt toch niets uit het maneschijnbos gehaald [stilletjes van verboden grond wegnemen]? Een chemise-enveloppe is een hemdbroek. De TEE is de Trans-Europa-expres. Een toeclip is een voetklem [op de racefiets]. Een teerlingtopje is een a-al-tolletje [vero: met letters gemerkt zeskantig tolletje]. Het viaticum (de Heilige Teerspijze) wordt aan stervenden gegeven. Creosoot wordt uit koolteer verkregen en teff is een glutenvrije graansoort uit Ethiopië. Tegelsteen heet ook wel estrik.

11. Een tegendeskundige is een contra-expert en de contre-épreuve is een tegendruk. Je kunt het er wel tegenoverstellen, maar kun je het er misschien ook tegenover zetten?

12. Zullen we ze tegemoetkomen door tegemoet trekken? Wat een TEG'er is [tewerkgesteld erkend gewetensbezwaarde], vind je in Van Dale. Crayon is tekenkrijt. Je kunt iets en crayon [in krijt of potlood] bewerken. Zaden van de djengkol [boom] zijn toespijs bij de rijsttafel. De strijker speelde vigore mandati [krachtens lastgeving] vigoroso [krachtig, met vuur, figuurlijk]. Andere (al dan niet muziek)stijlen zijn rococo [bouwstijl], rocaille [grotwerk van schelpen, koralen en stenen], régencestijl [tijd van het regentschap in Frankrijk (1715-1723)], marivaudagestijl [met gekunsteldheid], fauvisme [stijlrichting in de Franse schilderkunst], dolce stil novo [dichtkunst in de tijd van Dante], close harmony [meerstemmige zangstijl], art deco [strakke en eenvoudige vormgeving] en landschapsstijl [landelijke stijl].