2944 Dictee vrijdag 07-10-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (719)

Dictee – dictees [2944]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 138, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (719)

1. Een gewestelijk ulebord (oelebord) is een uilenbord, een vroeger gespeeld spel, een soort van ganzenbord. Nikkelglans heet ook wel ullmanniet. Het ultima Thule (fabelachtig land: is dat soms IJsland?) kun je niet bereiken. Een ulv is een ultralicht vliegtuigje (ultralightvliegtuig).

2. Ik ben in Van Dale nu bij de letter v. Er zijn meerdere umc's zoals het UMC Groningen (afgekort: UMCG – dat niet in wdb.) en het UMC St Radboud (voluit: Universitair Medisch Centrum Sint-Radboud, het academisch ziekenhuis van Nijmegen – spellingtechnisch heel raar, maar eigennaam Radboudumc). De uitdrukking 'una giornata particolare' slaat terug op de titel van een film en betekent: een bijzondere dag.

3. Una voce [eenstemmig] stelden ze vast dat una sancta de ene heilige Kerk is. De travestiet was unbeschreiblich weiblich [een zeer vrouwelijke uitstraling hebbend, travestieten]. De undercoveragent dronk graag een underberg, een zeker Duits kruidenbitter. Er waren meerdere stormen in een glas water, des tempêtes dans un verre d'eau.

4. Unguibus et rostro is met hand en tand (uit alle macht). Een unicaat is een unicum, er zijn geen duplicaten of triplicaten van. De USSR is de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (de Sovjet-Unie), de Unie van Utrecht bond de Noordelijke Provinciën (een onderdeel van de Zeven Provinciën?), de hypostatische unie is een moeilijk uit te leggen theologisch begrip. De Unie KBO en de Unie mhp zijn bekende instellingen (bonden). Unifil was de VN-vredesmacht in Libanon oftewel de United Nations Interim Force in Lebanon. Een USP is een unique sellingpoint, een uniek verkoopargument. De Unizo is in Vlaanderen de Unie van Zelfstandige Ondernemers. Jij bent un ours mal léché, een ongelikte beer. De upper class is de bovenklasse, de upper ten, de elite. De uraeusslang is de Egyptische cobra. In de u-raad [universiteitsraad] zitten studenten. Uraanzout, uraniumzout en uranylzout zijn synoniemen. De uitdrukking 'urbs aeterna' is Latijn voor 'eeuwige stad', Rome is de Eeuwige Stad zelf. Een urheber is de grondlegger. Bij pyurie zit er etter in de urine. Een openbaar urinoir is een vespasienne. Usucapio betekent juridisch: verjaring.

5. U weet wel, de utraquisten [hussieten: bij avondmaal brood en wijn] = de calixtijnen. Te elfder ure bleek het uur U verzet te zijn.

6. Jouw uurglas is nog niet verlopen, je leeft nog. De uvd is de uiterste verkoopdatum en uveïtis is ontsteking van het regenboogvlies [dat is de iris, uvea = druifvlies] van het oog. Ik pakte haar bij haar u-weet-wel. Uperisatie is ultrapasteurisatie. Een urial is een steppeschaap. Een kerstster koop je op de bloemenmarkt, de Kerstster is de ster van Bethlehem [VD; NBG: Betlehem]. De ster-van-bethlehem [GB] is een plant en via internet weten we dat dit de gewone vogelmelk is en ook de campanula, die ook klokje of mariaklokje heet. Forsythia's zijn trouwens Chinese klokjes. Schijt een scheit [kruising schaap en geit] nu echt zo veel als een schaap en een geit samen?

7. Erytrocyten zijn rode bloedlichaampjes. Leukocyten zijn dito witte en trombocyten zijn bloedplaatjes. In bloedwei zijn die allemaal verwijderd. Allochtonen [niet-oorspronkelijke bewoner] en autochtonen [wel] hebben veel, zo niet alles, met het woord chtonisch [betrekking hebbend op de aarde] te maken. Macrameeën [knoopwerk vervaardigen] en quilten [stikken met lapjes textiel] zijn leuke hobby's. Heb je die V van wilde eenden gezien? V1's en V2's waren wapens, het V 8 heeft geen meervoud en was een commerciële tv-zender, die later opgevolgd werd door Veronica [2003]. De afkorting VA staat voor voltampère en is ook de ISO-landcode van Vaticaanstad. Door Klaas Vaak miste hij het praatje voor de vaak. De vaandrig-ter-zee tweede klasse, die zijn vaantje van Scherpenheuvel (niet meer in VD – aandenken aan de bedevaart) koesterde, was van mening dat wij naar de vaantjes waren. Heb jij ook een aardje naar je vaartje? De Straat (van) Magellaan (tussen Patagonië en Vuurland, niet in VD – GB: magelhaengans) is een van de moeilijkste vaarwaters ter wereld. Als jij niet in mijn vaarwater zit, kom ik vanzelf in rustiger vaarwater. Ik heb de krijgsdienst vaarwelgezegd. Hij was zo slap als een vadoek. Hebben jullie een vaatwasser? Va-banque spelen en va-banquepolitiek leiden meestal tot niets anders dan gezichtsverlies lijden. De bacillus Calmette-Guérin of de BCG is een van runderen afkomstige bacil, gebruikt voor een vaccin tegen tuberculose (tb, tbc).

8. De dktp-vaccinatie [difterie, kinkhoest, tetanus, polio], de mazelenvaccinatie en de hepatitis B-vaccinatie [geelzucht] waren een uitkomst.

9. Een vacuümglas heet ook wel een dewarvat. Een ventouse (vacuümextractor) gebruikt men bij bevallingen. De vacuümverse koffie was vacuümverpakt. De Vaddahs leven op Sri Lanka. Vade in pace, ga heen in vrede! Een vademecum is een naslagwerk. Met God de Vader wordt onze hemelse Vader bedoeld. We kennen Vader Rijn en de Vader des Vaderlands. De Heilige Vader is de paus en de leer der vaderen gaat terug op de apostolische vaders. Heel speciaal is Vaderdag voor mensen met een vadercomplex, een elektracomplex [moedercomplex = oedipuscomplex]. Gods Vaderhand regeert vanuit het Vaderhuis. Een vaderplant behoort tot de commelinafamilie. Ik ken het vanbuiten als een vaderons, het Onzevader. Ken je ze allemaal: vadertje Cats, Vadertje Staat, vadertje tsaar, vadertje Stalin en Vadertje Tijd? Het was een
va-et-vient [komen en gaan] van vago's [dubieus figuur].