Dictee – dictees [2946]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 137, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (720)
1.
Twijfelmoedig en weifelzuchtig kwam hij niet tot een besluit. Een
regelmatig twintigvlak is een icosaëder. De schriftelijke
strijdvraag, de polemiek, betrof een erisappel (twistappel;
Eris = godin van de tweedracht).
T(h)yatira
(niet meer in VD)
ligt in Klein-Azië. In een
typico-orkest zitten onder andere
cuatrogitaren. Een tyrolienne is een
lied, een Tyrolienne een meisje of vrouw.
2. De afkorting t.z.p. staat voor terzelfder plaatse, t.z.t. voor te zijner tijd en t.z.v. voor ter zake van. Wordt je moeder in het ootje genomen, er is toch geen sprake van een turlupinade (Turlupin was een auteur van moppen)?
3. Zat zij nu op de mytyl- [voor lichamelijk gehandicapte kinderen] of de tyltylschool [verstandelijk en geestelijk]? U aller komst op 7 juni [2008, dictee Breskens!] verheugt ons bijzonder.
4. De ub
is de universiteitsbibliotheek
en UAH
is de genormeerde valuta-aanduiding voor de Oekraïense
grivna (grivnya,
hryvnja).
Een übermensch is superieur en uberteit
is overvloed oftewel rijkdom. Een ubiquiste [voelt
zich overal thuis] moet wel een
globaliste zijn.
Uche-uche, het stikt hier van de muggen. De udu is
een Nigeriaans
percussie-instrument. U Edele
is de aanspreekvorm voor adellijke personen, afgekort als U
Ed. – met punt. Uganda [gebruikelijker
dan Oeganda –
GB en VD hebben allebei beide]
wordt bevolkt door Ugandanen (=
Ugandezen).
Tot ud [universitair
docent] of
uhd [universitair
hoofddocent]
heb ik het nooit geschopt. Ik was maar td,
toegevoegd docent.
Mastitis is uierontsteking. Uilen kun je naar Athene dragen, de
Gouden Uil, een Vlaamse literatuurprijs
(GB ook: tt,
maar doe 1 t),
kun je krijgen. Dat is geen gezicht: een uilenbal [domoor]
met een uilenbril [bril
met breed (hoornen)
montuur] op! Verschaald
bier smaakt naar uilenzeik. Kan een uilpapegaai, een kakapo, ook een
uiltje knappen?
5. Het duet uit de Parelvissers hoor ik graag. Moet AA Gent thuis spelen of uit spelen? Anderlecht is zeker een thuisspelende ploeg. Het spel is uitgespeeld. Ciseleren is figuren uitbeitelen.
6. Het lagedrukgebied is uitgediept. Een uiteenzetting is een exposé. Tegen iemand met een teen door het gat in de kous zeg je 'toontjes uitgaansdag'. Het 'opgavenboek' en het 'uitgiftebeleid' van postzegels zijn mooie uitdrukkingen voor een dictee. Het voorland van Nummer Een bij Hoofdplaat, in de buurt van Breskens [3x: niet in wdb. – 2022: Breskens inmiddels wel – bij Bressiaander], is een uitgors [uiterwaard]. Niet van Uithoorn komen is je niet laten uithoren. Waren de tranen een vreugde- of een woede-uiting?
7. Bekijkt hij de uitjes van onderen [is dood en begraven]? Zij had een werkloosheidsuitkering, een ziekte-uitkering en een ANW-uitkering [Algemene Nabestaandenwet]. Een belvedère is een uitkijktorentje. Hij is ertussenuit geknepen.
8. Een uitlatingsteken is een deleatur [weglaten in te drukken tekst – del. = men schrappe]. Dat is maar voor één uitleg vatbaar. Uitlogen is elueren [van oplosbare stoffen].
9. Een stoloon is een uitloper [horizontaal of in de grond]. De gezipte [comprimeren] bestanden moesten eerst uitgepakt, geünzipt [decomprimeren], worden. Na de diploma-uitreiking gingen we naar de Oscaruitreiking. Het kwaad werd met wortel en tak uitgeroeid. De eradicatie [uitroeiing] van tbc [tuberculose, ook: tb] is nog geen feit. De camouflage-uitrusting behoort tot de outillage en de equipage van de militair. Je moet een wherry [lichte sportroeiboot] niet voor een Staverse jol [zeer bol van vorm, zonder zwaarden] uitmaken.
10. Uitschrapsel komt van uitschrappen en uitschrabsel van uitschrabben [en uitschraapsel van uitschrapen]. Een allonge is onder andere een uitslaander [blad in een boek om uit te slaan]. Een lock-out is een uitsluiting bij stakingen. De Akte van Uitsluiting (Akte van Seclusie) stamt uit 1654. Het bekende pauliverbod in de scheikunde wordt ook wel uitsluitprincipe genoemd.
11. Bert liet zijn soevereine gezag gelden. Rein souffleerde hem. Een excisie is een uitsnijding. Heb jij ook zo'n mond waar je wel een luier in kunt uitspoelen? CO2-uitstoot en dioxine-uitstoot zijn heel schadelijk. Het schip werd uitgeijsd [uit ijs trekken]. Zou uitrekken(!) ook juin (uien) trekken kunnen betekenen? Hij was trouwens zo geil [wulps] als een bos uien [zeer geil].
12. Iets kan de pan uit rijzen, of ook de spuigaten uit lopen(!). Je kunt uitgestreden [uitstrijden], moegestreden, zijn.
13. De jarige job was zo arm, zo vroom en zo geduldig als Job en kreeg via de jobsbode een nare jobstijding. Een voorbeeld van een exodus is de uittocht uit Egypte. De PEN-club [International Association of Poets, Playwrights, Essayists, Editors and Novelists] is een groep schrijvers. Kende u de uitdrukking 'uitvaart, zuipvaart'? Een drop-out is een uitvaller, een fade-out een uitvloeier en outfading is uitvloeiing. Een uitvloeisel is een consequentie en een uitvloeiingsgesteente is een effusiegesteente. Rubberuitvoer en thee-uitvoer scoorden goed. De Kroon is als uitvoerende macht een van de onderdelen van de trias politica [de drie staatsmachten, t.w. wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht]. Een uvi [uu-vee-jie] is een uitvoeringsinstantie. Een plimsollmerk [op een schip] heeft met diepgang te maken. Zij weidde erover uit, dat de trui uitgewijd [wijder geworden/gemaakt] was. De eland- of uitwijktest [m.b.t. wegligging van een auto] zal het uitwijzen. Juridisch is een evictie een uitwinning.
14. In Mattheus komt de uitdrukking 'de mug uitzijgen [zuiveren] en de kemel [kameel] doorzwelgen [gulzig doorslikken]' [een onschuldige zaak veroordelen en een ernstige niet; vergelijk: muggenziften] voor. Die computerplattegrond heb ik uitgezoomd [de schaal kleiner gemaakt]. Het zal hem ten nagelen en tenen uitzweren, hij zal vreselijk moeten boeten. De ULB is de Université Libre de Bruxelles, in goed Nederlands: de Vrije Universiteit van Brussel [VUB]. Het ulcus durum is de harde sjanker en de ulcus molle is de zachte dito.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten