Dictee – dictees [3086]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 052, geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (805)
Van je ras, ras, ras, rijdt de koning door de plas …
1.
Mijn betovergrootvader was een kosmopoliet en heette Jan. Na de
ontvangen erfenis was hij boven Jan. Bijna al zijn nazaten he(et)ten
ook Jan. Het is een hele lijst: Jan Soldaat, de vechtersbaas en dus
een hele jan, Jantje Contantje, bij hem is het altijd jan-contant.
Zijn pendant is Jan Krediet, die aan Jan en alleman leent en dus
beslist geen jankrent is. Jan Kordaat is geen Jan met de pet, die er
zich met een jantje-van-leiden – een doorsnee-Nederlander – van
afmaakt. Jan Publiek was een trouwe schouwburgbezoeker. Hij vond het
mooi als Jan Boezeroen voor Jan Joker stond, beter gezegd voor Jan
Rap en z'n maat – het schorr(i)emorrie,
pejoratief (ongunstig):
tuig van de richel – of anders voor Piet Snot, die een januskop
heeft en neefjes, die een pietje-precies en een jantje-secuur zijn.
Dan was er ook nog een
jantje-contrarie, die alles op z'n
janboerenfluitjes deed. Jan Splinter kwam wel door de winter en was
daarom geen janongeluk.
2. Het is niet je van het en ook niet je dat. Ze speelden op boerenfluitjes vanjewelste (GB in toelichting ook: van jewelste, van je welste). Zou u te gelegener tijd te mijnen burele willen verschijnen? Anders moet ik u vragen, of u te mijnent een uitvoerige verklaring wilt afleggen. Ik wil u spreken over u beider mijn en dijn.
3.
De plebaan-deken vierde zijn twaalf-en-een-halfjarig bestaan. Hij was
dus al twaalf en een half jaar actief. Bij de jubileumsoiree gingen
er drie en een halve – je mag ook zeggen drieënhalve – fles
rosé(wijn)
en zesdehalve (=
vijfenhalve) fles whip [warme
drank] doorheen, naast
dame-jeannes (demi-johns:
mandfles, ook: dameraan) gevuld
met andalusiër (wijn
uit Zuid-Spanje) en asti spumante
[mousserende
wijn], afkomstig uit de
Italiaanse stad Asti in Piëmont
(= Ned.; T.adv.
ook: Piemonte = It. – Piemontees = inwoner en taal).
De Heilige
Hubertus (afko: H.
Hubertus, Sint-Hubertus) is
beschermheilige van de jacht, de heilige hermandad [politie]
beschermt onszelf, ons allen.
4. Er waren personen van beiderlei kunne, maar vooral ook veel geblondeerde papenhaters. Miss België mocht mooi niet meedoen aan de Miss Hollandverkiezing, ook niet toen ze haar hogehoed (hoge hoed) opzette en daaruit een onvervalst konijn toverde. Laat Europees recht dat toe?
5. Het was sjeik Ali, die de olieproductie terugbracht. De OPEC had hem geautoriseerd (ge(vol)machtigd). Het sm is sadomasochisme, genoemd naar markies De Sade (1740-1814, die niet meer in VD).
6. Geeft in een geëmancipeerde samenleving de man de vrouw het jawoord of omgekeerd? In de politiek gaat dat anders: daar geeft de kiezer zijn ja-stem aan de partij, voor zolang het duurt. In een Postbus 51-spotje werd blauweknoopgedrag [blauwe knoop = geen alcohol, ook: plantje] als crème de la crème [het beste] aangeduid.
7. Jongens – en meisjes – van Jan de Witt worden ook jarig. Er is dan sprake van een jarige job of een jarige jet. Je kunt iemand ook van jetje geven [ervan langs – VD aaneen! – , een pak slaag] geven, en verder zo arm zijn als Job. Sta je daar dan toch maar mooi voor Jan Joker met dat gebreakdance [gebreakdans] bij die rockmuziek.
8.
De ING (niet in wdb.) is een zware
jongen in de AEX-index [Amsterdam
Exchange
Index]
met als gevolg dat de beursbarometer alleen al door de ING-winst zes
punten hoger sloot. De
Dow-Jonesindex [van:
Dow-Jones, al met –] kan pas
morgen reageren. Trouwens: in welk jaar zou dat gespeeld hebben?
Antwoord: in 2007. De eersteklasverteller (eersteklas
verteller)
had getracht zijn gedachtespinsels in
wc-graffiti [watercloset] te verwoorden.
9. De kalveren dansen op het ijs als Pasen en Pinksteren op één dag vallen, met sint-juttemis dus.
10. De voormalige BVD, de Binnenlandse Veiligheidsdienst, was een zusje van de Stasi [Staats Sicherheitsdienst, geheime dienst in de voormalige DDR] en de KGB [Sovjet-Unie, later FSB].
11. Jobhoppen [regelmatig van baan veranderen voor een betere positie] is in. In een recente recensie heeft Joost mag (het) weten wie, dat nog eens herhaald.
12. Veel Indiëliteratuur (GB ook: tt; jury's: meestal één t! – doe dat!] staat op cd-rom [compact disc]. Ook die over de reanimatie van de sylfen (luchtgeesten), althans volgens het systeem van Paracelsus.
13. Op de boonakker kun je in de bonen raken. Tegenwoordig doe je dat liever met paddo's en lsd-trips [lysergsäurediäthylamid, lysergeenzuurdi-ethylamide].
14. Criminelen aanbidden vaak het gouden kalf of de mammon. De pluk-ze-wet – waaraan we geen jota of tittel moeten willen veranderen – zorgt ervoor, dat ze soms zwarte sneeuw zien.
15. Hij was een kuise jozef en zij liep bij de logopediste. Ze waren een stel als Jut en Jul.
16. Het CNV [Christelijk Nationaal Vakverbond] had ooit zestigduizend driehonderd leden, voorwaar geen kattenpis of -drek.
17. "Kat in 't bakkie", riepen de Ajaxaanhangers. Maar het was kantje boord, dat de club zich nog de zege kon toe-eigenen. De supporters knepen hun handen dicht en de katjes in het donker. Dat laatste is overduidelijk een zeugma [zekere stijlfiguur = syllepsis], net als het uitgesproken: "Hier zet men koffie en over."
18. Heb je ook dit keer weer veel fouten gemaakt? Van je hela, hola, houd er de moed maar in! En daarom treuren we maar niet …
Geen opmerkingen:
Een reactie posten