donderdag 15 december 2022

3070 Dictee maandag 19-12-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (792)

Dictee – dictees [3070]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 065, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (792)

1. U was toch op zoek naar nog wat encyclopedische kennis? Een siccatief is een middel om de oxidatieve droging van verf te versnellen, staccato is hortend en stotend, een succulent is onder andere een vetplant, een succursale is een hulpkantoor en een toccata is een compositie.

2. Verder is een acrostichon een lettervers [beginletters, eind = telestichon, midden = mesostichon], zoals het Wilhelmus, een chalcograaf is een kopergraveur, chijl is vet bevattende lymf(e), chiromantie is handwaarzeggerij, chrysant is hetzelfde als chrysanthemum, met een sacharimeter meet je het suikergehalte, sacharine is leugensuiker oftewel zoetstof, Tsjechisch komt van Tsjecho-Slowakije en plons is ho.

3. Choqueren (shockeren – shockeren, choquant) is aanstootgevend aanstoot geven, een polichinel is een hansworst, krambamboeli of punch is een drank, een Chiromeisje (van: chi-rho, X + P, chrismon, christogram, Christusmonogram – katholieke jeugdbeweging in Vlaanderen) is aardig en lief, kasjmier is een fijne, zachte, wollen stof, een poesjenel is een marionet – met name in Antwerpen [vgl. poesjenellenkelder/theater] , een sjabrak is een paardendekkleed, een sjako is een militair hoofddeksel, sjiek is (ook) pruimtabak en het sjoelbakken is een leuk spelletje.

4. De vroegere naam van een radiogolf is marconigolf, een Damascener komt uit Damascus, geacclimatiseerd ben je in een goed klimaat, critici en criticasters uiten altijd, ook nu, als criticus kritiek, sexy sexappeal hebben zonder seksshop, compact disc en floppydisk, prediken over perziken.

5. Parcours [pahr-koer(s) – uitspraak met of zonder s – parcourtje] kun je ook schrijven als parkoers [pahr-koers – uitspraak met s parcoursje]. Het met de helikopter gearriveerde octet speelde in de oktober-, dus niet in de krokusvakantie. Bij hun optreden in de kursaal was de scheiding tussen kunst en kitsch moeilijk aan te brengen. Meestal wordt iets op iemands credit geschreven als hij al veel krediet heeft. De gekonfijte vruchten en de sint-jakobsschelpen gingen erin als koek. De sneltekenaar maakte konterfeitsels van het achttal. Een van hen droeg een korset. Het traktement werd met tact in de coulissen verrekend.

6. We hebben nogal wat woorden uit het Engels overgenomen en eventueel aangepast: businessclasszitje [businessclass], latenightshowpresentator [latenightshow], sciencefictionromanschrijver [sciencefiction], kick-offmeeting [kick-off], push-upbehaverkoop
[push-up, ook:push-up-bh-verkoop], diepte-interview, minimalmusicconcert [minimal music, vgl. minimal movie],
drive-inbioscoopbezoeker [drive-in], tearjerker – tranentrekker, all clear [niet in wdb.] en all right [prima, in orde], allseason (bnw.: geschikt voor alle jaargetijden – allseasonjas), allspice (piment, jamaicapeper) en allrisk (m.b.t. alle mogelijke schade), up-to-date, whisky-soda, reality-tv [reality-teevee ...], i-banking [internet], Dow-Jonesindex [beurs New York], rock-'n-rollparty, drive-in [men blijft in auto] en hold-up [roofoverval].

7. Soms geeft de spelling van uit het Engels afkomstige voltooide deelwoorden problemen, soms niet: gebasketbald, gebaseballd, gefocust, gecalld, gestrest, bij het voetbal wordt geyeld en gepasst, gelay-out, geëarmarkt, geëgotript, gescrabbeld, gerecycled [gerecycleerd], gechookt, gequoot en gescoord, ge-gsm'd, ge-sms't,
ge-i-bankierd, geshaket, gedeletet, getimed, gesampled (gesampeld) en geüpdatet.

8. Hij viel van de graat, toen het een graadje kouder werd. Tegen het rattenkruit was geen kruid gewassen. Het was een teken aan de wand, dat hij vanwege de kou met aan elke hand een want het kraaiennest in moest. Goede raad was duur, toen de raat met honing naar beneden viel. Er zat een loot aan de boom, die uit het lood stond. Hij maakte van de nood een deugd en at meer dan één noot. Al te boud verenigde hij bout en moer. De aandoening aan zijn milt was mild. Hij verorberde een pond snoep op de pont. De zak spelt was met een speld vastgemaakt. Door de vorst hadden ze het koud bij hun aangename kout. Een manicheeër kan ook een schuldeiser zijn.

9. Hij was een bezig baasje: hij bingode, frisbeede, shampoode [shamponeerde] zijn haar, powerliftte, teade met tante, kickte af, clashte, crickette, editte, promootte en teleshopte dat het een lieve lust was.

10. De first lady bodybuildde. Big brother designde na een second opinion en close reading. De leading lady puzzelde. De coming man freewheelde. En de dicteefreak stencilde – van stencilen – een lijst met moeilijke woorden: softporno en software, humanresourcesmanagement [hrm] van human resources [hr],
nine-to-fivejobadvertentie, negen-tot-vijfbaantje en
state-of-the-artoverzicht (state of the art).

11. Blij at hij een blei. Het was een feit: hij had fijt. De schedel met voormalig brein lag in het brijn. Ze waren zo geil als bier in het gijl. De prij haatte prei. Voor de reidans stonden ze in de rij. Het zeil moest neer in de zijl [sluis]. De meid genoot in de hooimijt. Pas op voor de vijl: heb uw leven veil! De lijs zong een leis. Hij neigde ertoe te glimlachen en neeg (van het werkwoord nijgen – buigen) heel vriendelijk, toen de zon ter kimme neigde.

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten