Dictee – dictees [2208]
Oefendictee 659 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (198)
1. De gemeenten van het Vlaamse Gewest die als een ring om het Brusselse Gewest heen liggen, vormen de (Vlaamse of Brusselse) Rand. Welke steden behoren tot de Randstad (Holland)? De rangaku is in Japan de studie van Nederland en het Nederlands. Na dit toernooi (tornooi: verouderd, Belgisch-Nederlands, niet algemeen) gaan de mannen op tournee. Het rangoli is een Indiase kunstvorm. Een raout [raa-hoet] is een voorname, deftige avondpartij. De dissrap was tegen A. gericht. Een rapaljaan was lid van de Rapaljepartij. Ik lees de woorden 'eierrapen' en 'contrapen' [borgpen]. Dit rapid [schaken, dammen] mag maar een kwartier duren. 1 Zwitserse frank is 100 rappen. Een raptor, largitor, is tegelijk gierig en verkwistend. Bij een sneeuwwandeling doe je raquettes [sneeuwschoen] onder. Een rara avis in terris nigroque simillima cygno [lett.: een zeldzame vogel op aarde, het meest lijkend op een zwarte zwaan] is een kuise vrouw. De Noorderrassen [ras: wiel, draaikolk] bevinden zich in de Westerschelde.
2. De ras el hanout is een kruidenmengsel, gebruikt bij de bereiding van het gerecht couscous. Een rasoel is een apostel van Allah. Een raspoetin is een intrigant. Een rassé is een kleine Indische civetkat. Een rastaquouère is een buitenlandse snoeshaan. We drinken in de regel ratafia [likeur]. De ratanhiawortel is een adstringerend [doen samentrekken] middel. Die raté [mislukkeling] maakte van zijn vrouw ook nog een ratee. Ratio juris: de algemene rechtsbeginselen. Ratio legis: de bedoeling, de grondgedachte van de wet, de strekking van een bepaling. Ratione officii (r.o.): ambtshalve. Ratione personae: wegens de (bedoelde) persoon, wegens de aard van zijn karakter. Rationes decidendi: beslissende redenen. Rationes dubitandi: redenen tot twijfel. Rationes pro et contra: redenen voor en tegen. Ratio suasoria: overreding. Ratio sufficiens: voldoende reden, grond. De rattenbeetziekte is de sodoku. Hitler was rattenvanger van Berlijn, maar Hameln?
3. Hij zal daar niet rouwig om zijn; de tegenpartij valt dat natuurlijk wel rauw op het dak. Een ravelijn is een demi-lune [buiten de vestinggracht]. Een rawah is in Indië een moeras. Hij ging als een razende roeland tekeer. Ze verviel razendsnel in razernij. RBT's zijn recherchebijstandsteams. Il re galantuomo: koning-gentleman, de bijnaam van koning Victor Emanuel (1820-1878). De REA is in Nederland de Wet Re-integratie Arbeidsgehandicapten. De reaganomics [Reagan, potus] verminderden de overheidsuitgaven. Een rebab is in Indië een soort van tweesnarige viool, onderdeel van de gamelan. Rebel without a cause: opstandige jongere, m.n. van welgestelden huize, zonder idealen, die niet precies weet waartegen hij in opstand moet komen. Rebus sic stantibus: nu of daar de zaken zo staan, onder deze omstandigheden. Een récamier is een soort rustbank. Een recessionista [modebewuste vrouw, recessie, outlets] is een chiconomic (dat laatste woord is maar even in de mode geweest en staat niet meer in VD). Mijn moeder kon heel goed rechtbreien [VD 2018: aaneen! – ook: niet rechtbreien wat krom is – altijd aaneen.].
4. Een rechter a quo (judex a quo) is de rechter tegen wiens beslissing het ingestelde rechtsmiddel is gericht. Een error juris is een rechtsdwaling. De raad van rechtsherstel is in 1967 opgeheven. Je moet die grote spijker maar even rechtslaan. Vanbinnen kookte ze, haar woede kwam van binnenuit (niet: van buitenaf). Het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (WvBRv of Rv), wordt kortheidshalve ook wel Rechtsvordering genoemd. Hij is een jantje-rechtuit [openhartig]. Een custode is handig bij het lezen [1e lettergreep van volgende bladzijde]. Wie bedacht dat bedoelde reclamenidee (van de custode of bladwachter) eigenlijk? Een reclusengroepje [ingemetselde kluizenaar] is tamelijk honkvast. Een recollect [vr.: recollectine] is een franciscaan die streng de oude orderegels naleeft. Dat kan ik je recommanderen (aanbevelen). Een récompense [aanvulling gemeenschap van goederen, ook: recompensie] is het tegengestelde van een reprise [persoonlijke compensatie uit de gemeenschap van goederen]. Een recruiter is een rekruteerder. Na het rectale toucher werd een dito klysma ingebracht. Recta prava facere: wat krom is recht praten. Krompraten is trouwens kromtongen of tatewalen.
5.
Moest ik jouw fouten weer rechtbreien? Interessante woorden met
'*esk' (zoek ze
maar op): burlesk [boertig,
kluchtig], chevaleresk
[ridderlijk],
clownesk [clownachtig],
dandyesk [dandyachtig]
, gargantuesk [overdadig
in voedsel en drank],
grandguignolesk [griezelig,
luguber], kafkaësk [kafkaiaans,
op raadselachtige wijze bedreigend],
operatesk (niet:
operaësk!
– op een opera lijkend,
opera-achtig),
pantagruelesk [overdadig
in voedsel en drank], picaresk
[schelmachtig],
rocambolesk [fantastisch,
onwaarschijnlijk (verhaal)]
, simiësk (aapachtig),
soldatesk [als van
een soldaat], statuesk
[als van
een standbeeld] en sultanesk
[zoals een
sultan]. Recte bene: zeer juist.
De rector magnificus was ziek. Het is milieuvriendelijker om iets
recto verso [dubbelzijdig]
af te drukken. Dat idee is vrij reçu [algemeen
geaccepteerd]. Reculer pour mieux
sauter: een klein voordeel opgeven om later een groter te kunnen
krijgen [vgl.
spierinkje en kabeljauw]. Er
werden drie redes gehouden over alle
reden van Noord-Holland door mensen met
redenkennis.
6. Een redemptorist is lid van de congregatie van de Allerheiligste Verlosser. De Congregatio Sanctissimi Redemptoris (C.Ss.R.) is zo de congregatie van de orde der redemptoristen. Deze gerede [klaar] producten vragen om gerede [onmiddellijk na koop] betaling. Redire ad nuces: kinds worden. De koperionen (Cu2+) van kopersulfaat kun je reduceren tot metallisch koper (Cu). Reductio ad absurdum: bewijs uit het ongerijmde. Amenorroe [uitblijven menstruatie], diarree en seborroe [overmatige talgafscheiding huid] zijn vervelende aandoeningen. De reeën- en gazelleogen keken me aan. Hebt u nog zin in een feest, kies maar: Wekenfeest [joods pinksterfeest], Suikerfeest [Ied-al-Fitr, afsluiting ramadan], Slotfeest [joods: 8e dag Loofhuttenfeest], Portiuncula-aflaatfeest [2 augustus, H. Franciscus van Assisi], Lichtfeest [joods: Chanoeka], Oranjefeest [huis van Oranje], Offerfeest [meerdaags islamitisch: offer van Ibrahim (Abraham) – Schapenfeest], Lotenfeest [joods: Poerim], Loofhuttenfeest [zevendaags joods feest, gevierd in oktober, herdenking exodus uit Egypte], Hamansfeest (= Poerim), Bacchusfeest [bacchanaal], allerzielenfeest [r.-k.: 2 november, overledenen – Allerzielen], chanoekafeest [Chanoeka, inwijding tempel], hamansfeest (neutraal – vreugde over ondergang tegenstander), kerstfeest [Kerstmis], nieuwjaarsfeest [Nieuwjaar], holifeest [Hindoestaans, (Holi) Phagwa], paasfeest [Pasen], pinksterfeest [Pinksterfeest], ramadanfeest [ramadan], sinterklaasfeest [Sinterklaas], enne … Pasen en Kerstmis. Aan de hengel zat een reel [voor snoer vieren of opwinden].
7. Hij kreeg een re-engagement [nieuw dienstverband]. Ze willen het Beleg van Leiden re-enacten [naspelen]. Het verouderde 'reesplee' [VD – GB: raceplee] staat voor scooter. Référés vinden voor de kortgedingrechter plaats. Met refluxesofagitis heb je een slokdarmontsteking [aan de oesophagus dus]. Die croupier houdt van kroepoek. Wat waren refuseniks [Joodse Sovjetburgers die niet naar Israël mochten]? In de Vulgaat beslaat het Regum vier Bijbelboeken, overeenkomend met 1 en 2 Samuel en 1 en 2 Koningen. De regels van de markies van Queensberry gelden bij het boksen ter bevordering van de sportiviteit. Dit is een weinigregelig gedicht, zeg maar erg weinigregelig. Hij is expert in meet- en regeltechniek. Zoek maar op: blauweregen [heester, klimplant, wistaria], goudenregen [boom, heester], gele regen (mycotoxine – giftig, van stofwisseling schimmels) en rode regen (de ruige acacia – Robinia hispida). Van 1715-1723 had je in Frankrijk de régence [regentschap]. De Hyaden worden ook wel Regengesternte (Regensterren) genoemd. Een regenjekker is een regenjack of -jas. De regenmaand in de Franse republiek heette pluviôse.
8.
Regis ad exemplar: naar het voorbeeld van de koning. Regium donum:
koninklijke gift en regius professor: aan Engelse universiteiten een
professor die een door de koning (m.n.
door Hendrik VIII) ingestelde
leerstoel bekleedt. Een regula juris is een rechtsregel. In het hart
van de Leeuw vinden we Regulus. Met 45 liter wijn kun je 10 rehabeams
vullen. Een reier is een uithaler [van
tenten = dak van linnen]. Wat is
het verschil tussen reïmponeren [boekdrukkerij]
en
re-importeren [opnieuw]?
Aan Reinaert (Reintje)
zijn de reinardieën [listige
streek, sluwheid] ontleend. Hij
keerde re infecta, onverrichter zake, terug. Reining is dressuur in
western style. De reine du bal is de mooiste en meest gevierde van
alle danseressen. Reïsen zijn gezagvoerders of kapiteins van een
Ottomaans koopvaardijschip. Heb je de reis- en kredietbrief wel bij
je? De reishi [paddenstoel]
wordt in de traditionele oosterse geneeskunst gebruikt. De
waterplanten werden gereit [uitgedund].
De ecu was tot 1999 in de Europese Unie de rekeneenheid. En
de écu? Oude Franse daalder, kroon.
9. In België is het Rekenhof het college dat toeziet op de besteding van overheidsgelden. Een rekening van Jan Kalebas valt moeilijk te ontcijferen. In Nederland is de Algemene Rekenkamer het college dat toeziet op de besteding van overheidsgelden. Het bitterzoet (een slingerplant) wordt ook wel rek-op genoemd. Op het toneel lagen heel wat rekwisieten. Hout houdt van hout. O ja, houdt hout van hout? In het theater staat relâche voor: geen opvoering. Een relâche forcée is een gedwongen oponthoud, m.n. van schepen met averij. De man heeft in het bordeel gerelaxt. Met trisomie 21 wordt het syndroom van Down, d.w.z. dubbele aanwezigheid van het 21e chromosoom, aangeduid. Het relief en bas is het bas-reliëf. Het relief en creux is het reliëf waarbij de hoogste punten van de figuren gelijkkomen met het vlak waarin ze zijn aangebracht. Een reliquiarium is een reliekschrijn. Hij hing over de reling.
10. De bananenrelish breng ik u zo meteen. In zijn remslaap droomde hij van r.e.m. (rasterelektronenmicroscopie) en de REM (historisch: Reclame-exploitatiemaatschappij). Er ontstond een remarquabele [opmerkelijke] revival [opleving van geloof]. Wat hier een déblai [uit te graven grond] is, kan daar een remblai [op te werpen grond] vormen. Een remedial teacher is een noëpedist. Het zijn van rondom-lelijk [znw.! – mv. -en] is een goede remedie tegen de liefde. Dat incident riep een reminiscens en aha-erlebnis op. Remisso animo is met slappe of trage geest, zonder animo. Remis velisque (velis et remis): met de grootst mogelijke spoed.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten