dinsdag 18 mei 2021

2228 Dictee vrijdag 21-05-2021 (1) dictee Dictee van de dag (215)

Dictee – dictees [2228]

Oefendictee 642 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (215)

1. Myalgische encefalomyelitis is ME. Wat is mycorrhiza voor een symbiose [planten en zwammen]? My dear, wat een ellende! De myosotis is de vergeet-mij-niet. De ringgit wordt aangeduid met MYR [Maleisië – Malaysia]. Myrmecofiele zaadverspreiding wordt door mieren bevorderd. Mysten [mv., ingewijden in een mysterie] weten het van binnenuit. Een mystère is een lang overgordijn. Het triniteitsmysterie is het mysterie van de Heilige Drie-eenheid. De Droevige Mysteriën zijn die van Christus' lijden. Wie zou die mysteryguest [tot het laatst geheimgehouden in showprogramma] zijn? Er is een groot verschil tussen mystisch [mystiek, raadselachtig] en mythisch [m.b.t. mythe]. Mytilotoxisme is mosselvergiftiging. Hoeveel n'etjes zitten er in 'binnenstebuiten'? De goeden niet te na gesproken. Beter een naë buur dan een verre vriend. Het is naatje pet, dat zij het naadje van de kous wilde weten. De naald van Cleopatra is een lelieachtig plantengeslacht. Als casus [naamval] kennen we de nominatief [nominativus, eerste naamval, onderwerp], genitief [genitivus, bezitsvorm, tweede naamval], datief [dativus, meewerkend voorwerp, derde naamval] en accusatief [accusativus, lijdend voorwerp, vierde naamval]. Naastbijzijnd: het meest nabij zijnd (meest nabijzijnd).

2. In 'de indruk die dat naar de leden toe maakt' is 'naar' een passe-partoutvoorzetsel. Een nabal is een nors man. Nabi's zijn profeten van Allah. Een nabob is schatrijk. Een kind van Naboth is een stijfkop. Nach berühmten Mustern: naar beroemde modellen. Annie? Ach, bij nacht zijn alle katjes grauw. Een kodkod is een nachtkat. Hij lijdt aan oneirodynie [ee]. Deze plant behoort tot de nachtschonenfamilie. De Arabische nachtvertellingen zijn Alle verhalen uit [cijfers] 1001 nacht [verkorting: 1001 Nacht]. NADH [nicotinamide adenine dinucleotide hydrogen – los!] is de gereduceerde vorm van NAD: nicotinamideadeninedinucleotide (aaneen). Johan Cruijff: elk nadeel heb se voordeel. De nafs [mv.] zijn de islamitische wereldse, vleselijke lusten. De Japanse manier van bloemschikken in een vaas is de welbekende nageire [eeg van goal]. De nahersenen zijn de brug van Varol en de kleine hersenen (metencefalon). Is een fehlleistung een voorbeeld van een freudiaanse verspreking?

3. Overigens ook: Duizend-en-een-nacht [letters]. Een nahosser dankte zijn naam aan de HOS: herstructurering onderwijssalarissen. Het Nahuatl is een synoniem voor het Azteeks [taal]. Hij had een zak vol naira's [NGN, Nigeria]. De Nakba [de verdrijving van Palestijnen van hun grondgebied in 1948, bij de stichting van de staat Israël] vond in 1948 plaats. De nakfa [ERN] is munteenheid van Eritrea, in 1997 ingevoerd ter vervanging van de Ethiopische birr [ETB]. Negligent is slordig. De Swapo [South West Africa People's Organization (bevrijdingsbeweging, later politieke partij, in Namibië)] vocht tot 1990 tegen Zuid-Afrika. Een nandi is een bronzen beeldje van de heilige stier Nandi, rijdier van Shiva [hindoeïsme: Vernietiger]. Een nangka wordt ook wel met jackfruit aangeduid. Het nanking is een Chinese katoenen stof. Heeft die vreemdeling wel een nansenpas(poort)? Ken je het nanobebegrip [10^-9]? Een nanoloog bestudeert dwergen (nanus, Latijn, Grieks: nanos). Het syndroom van Ganser behoort tot de NAO's (niet anderszins omschreven – dissociatieve stoornissen). Een naos (mv.: naoi) is een cella (centrale ruimte – mv. cellae) in een Griekse tempel. NAP: Normaal Amsterdams Peil.

4. Tot de yamswortelfamilie behoren de napi's. Met napoleons [munt] kon je napoleons [kersen] betalen. Waar vind je nog Napoleoniden [nakomeling]? Zouden die ook weleens [GB ook wel los] nappen [napoleon spelen; kaartspel]? Is er bij hem narcoanalyse toegepast [met een bewustzijnsverlagend middel]? Ni (nisi) fallor: als ik mij niet vergis. Dat was een narrow escape [ontsnapping op het nippertje]. Waar vond je narthexen [voorhal]? Antwoord: bij vroegchristelijke kerken. Hoe doet de Nasdaq [beurs New York] het? Er is daar voor- en naschoolse opvang [vso, nso]. Een nashi is een appelvormige peer. We hebben gisteren heerlijk genasjt (genast – lekker eten). Het naskhischrift [cursief Arabisch schrift] staat tegenover het Koefisch schrift [decoratief Arabisch schoonschrift]. Hij bleek een nasofarynxontsteking [neus-keelholte] te hebben. De naspui is de agger [stijging tussen eerste en tweede laagwater]. De natte moesson is begonnen. Het nassau is grof, blauw-wit boezeroengoed. Dat is je reinste nattevingerwerk. Een nat lab [natuurkundig laboratorium] is er niet voor natte his [natuurlijke historie]. Het roomse deel der natie was daar niet blij mee. Dunglish: Nederengels. 't Is pet, 't is natemetaat. Hij is een oprechte nathanaël [oprecht mens]. Alla prima schilderen is
nat-in-nat.

5. Een volk in rouw is een nation en deuil. Van een native speaker [moedertaalspreker] leer je het meest. Het Jiddisje (Jiddische) 'toitoitoi' wordt vaak voorafgegaan door 'unberufen' of 'unbeschriejen' [afgeklopt]. Het Joods Nieuwjaar, Rosj Hasjana, is het feest op 1-2 tisjri [september/oktober] dat de tien boetedagen inleidt die met Grote Verzoendag eindigen. Rana in fabula: de kikker in de fabel (die zich opblies om even groot als de koe te worden, maar ten slotte barstte). Adsorberen is aan de oppervlakte vasthouden, absorberen is in zich opnemen. Naturae se superantis opera: werkstukken waarin de natuur zichzelf overtreft. Natura naturans: de natuur als scheppende kracht.

6. De Natuurschoonwet is al heel oud. Naufragium in portu facere (navem in portu mergi): in het zicht van de haven schipbreuk lijden. Het Nauw van Calais is de Straat van Dover. Hoe zien Navajo-indianen eruit? Wat heeft de indicatrix van Dupin met een umbilicaal punt [navelpunt] van doen? Die indicatrix is dan een cirkel: kromming in alle richtingen even groot. Een pekari is een navelzwijn, peccothee [pecco, pekoe] kun je drinken. Wat hield de Akte van Navigatie in? Alleen Engelse schepen of uit het land van herkomst van de producten mochten Engeland in. Een tomtom geeft de bestuurder van een auto aanwijzingen over de te volgen route [merk: TomTom]. De Navolging van Christus is van Thomas a Kempis. Vul hier de naw-gegevens [naam, adres, woonplaats] in. De Vrouwen van Nazareth behoorden tot de Graalbeweging. Op NBC-oorlogvoering [nucleaire, biologische of chemische wapens] zit niemand te wachten. Het Ndebele is een Bantoetaal. De 'ndrangheta is een op de maffia lijkende misdaadorganisatie in Calabrië. De (het) nearest point of relief is een begrip uit de golfsport [daar neerleggen bij belemmering door vast object]. Een near miss is een bijna-botsing. Wat houdt 'ne bis in idem' (non bis in idem) eigenlijk in? Juridisch: niet tweemaal vervolgen voor hetzelfde delict.

7. Een nebukadnezar is een wijnfles (van 15 liter). Necessitate coactus, door de nood gedwongen, kwam hij tot zijn daad. Nec pluribus impar: ook tegen meerderen opgewassen, zelfs tegen overmacht bestand (devies van Lodewijk XIV). Nec prece nec pretio, noch voor smeekbeden noch voor geld, was hij gevoelig. Nec quaerere nec spernere (honorem): (de eer) niet zoeken maar ook niet verachten. Hij was nec temere, nec timide, roekeloos noch vreesachtig. Ik heb me beroepen op de Rijkswet op het Nederlanderschap [specifiek, eigennaam, VD]. De Nederturk rookte nederwiet. Radioactieve neerslag is fall-out. Hij zou urenlang de straat op- en neergaan. Het is een nefaria conspiratio, een godvergeten troep samenzweerders. Een nef obscure is een donker kerkschip, kenmerkend voor romaanse kerken, met name in de Bourgogne. Komt die nefrorragie [nierbloeding] van een diabetische [suikerziekte] nefropathie [nierbeschadiging]? Lamprei: jong konijn maar ook: negenoog, prik(vis).

8. Negotiëren is handeldrijven. Negotiorum dominus: de man die het aangaat. De negotiorum gestor is de zaakwaarnemer. De negsteek is de ik-en-jijsteek [tafellakensteek, overhandse steek]. De Negrito's leven op de Filipijnen. Een nehrung is een strandwal. Bij een
nek-aan-nekrace lopen ze nek aan nek. Wat was
nellie-zonder-bon [meel zonder bon]? Dan ben je halverwege: nel mezzo del cammin di nostra vita, op het midden van onze levensweg. Hij werd gekozen zonder tegenstem: nemine contradicente (nemine dissentiente). Ik huldig het nemo-teneturbeginsel [niet meewerken aan eigen veroordeling]. N'en déplaise (in weerwil van) zijn voorkomen, is hij toch aangenomen. Wat zou het onderwerp zijn bij: n'en parler jamais, y penser toujours, er nooit van spreken, er altijd aan denken? Wat is kenmerkend aan de neo-islam [nieuwe radicale, fundamentalistische regels]? Hoe schrijf je dat in het Neolatijn, het Nieuwlatijn? Een neootje is een punk van een jaar of 12. Wil je zwarte nepal, afghaan, libanon of marok [hasj]? Van welke landen zijn de roepie [vele] en de roepia [Indonesië – IDR] betaalmiddelen?

9. Nepenthes is kannetjeskruid, neppe is kattenkruid. Ne quid nimis: alles met mate, mèden agan. Die whizzkids nerdden vorige week voortdurend. Meneer Zondervan uit Nergenshuizen is een van de heren van Nergenshuizen in Geenland. Een kleine neringdoende is neringrijk, veel nering doende. Een nero is een tiran, een wreedaard. Mooie woorden: 'nero antico' [zwart marmer] en 'neroliolie' [neroli, uit oranjebloesem]. De nesjomme is de ziel van het jodendom. Darbepoëtine wordt ook nesp (novel erythropoiesis stimulating protein) genoemd [hormoon, aanmaak rode bloedcellen – doping]. Wie is de nestor (of nestrix – oudste) van onze schilders? De (het) lanugo is het nesthaar. Het netloggen is gebruikmaken van het sociale netwerk Netlog. Komt het nog tot de neuro [‘euro noord’] en de zeuro [‘euro zuid’]? We onderscheiden het neuro- [hersenschedel] en viscerocranium [aangezichtsschedel]. Neurofibromatose is de ziekte van Von Recklinghausen [vlekken op de huid, aangeboren]. In België eet je cuberdons [snoepgoed: neus]. De kno-arts is de keel-, neus- en oorarts (keel-neus-oorarts). In België zegt men: nko-arts
(
neus-keel-oorarts)!

10. De neusheelkunde is de rinologie. Een neuskeutel is een neuspulkje. Dat woord is neutrius generis, van het onzijdig geslacht. Een nevelkamer is een wilsoncamera. Ik doe dat never nooit niet. Never change a winning team. Never mind, die newage-cd is oninteressant. Zij zijn newfrontiers [pinksterbeweging: Newfrontiers Nederland – VD]. Het next door meisje, de girl next door is geinig (en ze speelt ney – bamboefluit – en ngoni – voorloper banjo en gitaar). De nge is de Nederlandse grootte-eenheid [bedrijfsomvang agrarische sector], de NGT de Nederlandse gebarentaal. Kriemhilde komt voor in het Nibelungenlied. Met hem weet je: never a dull moment. Newskool [later stadium in ontwikkeling van techniek of kunst] en oldskool.

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten