Dictee – dictees [2207]
Oefendictee 660 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (197)
1. Een bowdenkabel [oo] is een remkabel. Hij behoort tot de Remonstrantse Broederschap. Met de remote control werd de remote sensing ingeschakeld. Remotis arbitris (r.a.): zonder getuigen, onder vier ogen. Remotis partibus: na wegzending van de beide partijen. Morgen krijgt mijn auto een remouldband [ie oh – nieuwe rubberlaag]. Het vliegtuig belandde in een remous (dit is geen wens – stijgen en dalen – luchtlaag). Ik blijf moeite houden met remuneratie (beloning, betaling) en renumeratie (terugbetaling). Ze was duidelijk niet bedacht op de rendez-moi [wisseltruc]. Een renegaat (mammeluk – christen onder dwang naar islam) is nog erger dan een Turk. Ik hoorde par renommée [bij geruchte] dat zijn renommee [goede naam] in het geding was. Het renseigneerrecht is hier echt van toepassing. Deze lening rentte (tot nu toe) erg goed. Deze stukken zijn gerenvooieerd aan de rechter-commissaris [in handen stellen]. Een reparatrice is kloosterzuster van de orde van Maria Eerherstel (Societas Mariae Reparatricis – S.M.R., achter naam s.m.r.). Wat, doen ze hier aan repasse [volledig nieuwe 2e vervolgmaaltijd]? Een repêchage is een herkansing in de sport.
2. Een repellant [ie èh uh] is een insectenwerend middel. Het repentir is het pentiment(o) [ook: pentiment, bij schilderen]. Wat doen legeronderdelen op repli's [positie waarop een legeronderdeel zich kon terugtrekken]? Is jullie repo [reportage] al af? Répondre en Normand is een ontwijkend antwoord geven. Die kunstplaat is in repoussé [aan achterzijde inhameren] gerepousseerd. Reptilia Parnassi: de prulpoëten die, door afgunst bezield, giftig en spijtig van aard plegen te zijn. De république des lettres (res publica litteraria) is de republiek der letteren. De maanden van de republikeinse kalender zijn vendémiaire, brumaire, frimaire, nivôse, pluviôse, ventôse, germinal, floréal, prairial, messidor, thermidor en fructidor. Het was een repugnant (uitspraak: gn/nj – weerzinwekkend) schouwspel. Requiescat in pace (R.I.P.): hij (zij, het) ruste in vrede (de laatste woorden van de requiemmis). Ook: requiescant in pace: mogen zij in vrede rusten (en ook: rest in peace). Rerum novarum: dat is een encycliek door paus Leo XIII op 15 mei 1891 uitgevaardigd.
3. Res: ding, zaak, res accessoria: bijzaak, res alienabilis: vervreemdbaar goed, res angusta domi: armelijke huiselijke omstandigheden, res communis: gemeengoed en res decisa: een twijfelachtige zaak. Reseceren is operatief wegnemen (uitsnijden). Reserpine [bloeddrukverlager] wordt uit rauwolfia gewonnen. Een reserva [enige tijd op fust, langere tijd op fles] is nu eenmaal geen crianza [idem, kortere tijd op fles]. Reservatio mentalis: het (voor zichzelf) aan eigen of andermans woorden een andere dan de gewone betekenis geven om iemand te misleiden. Reservatis reservandis [r.r.]: met het nodige voorbehoud. De Heilige reserve wordt in het tabernakel bewaard. Res familiaris: vermogen, huishouden. In Den Haag (de Residentie) resideerden de Oranjevorsten doorgaans. Dit is een resiliabele [opzegbaar] overeenkomst. Res immobilis: onroerende zaak. Res integra: juridische zaak, nog in haar geheel onaangeroerd of onaangetast, res judicata: gewezen vonnis, res litigiosa: zaak waarover geprocedeerd wordt.
4. Res mali exempli: iets dat tot een slecht voorbeeld strekt, res mobilis: roerend goed, res novae: nieuwe staatsorde, revolutie en res nullius: zaak die aan niemand toebehoort, onbeheerd goed. De resources zijn het geheel van mensen en middelen (geld, grondstoffen, productiemiddelen) benodigd voor het voortbrengen van een product of dienst (vergelijk: human resources, hr, en hrm, humanresourcesmanagement). Met ressources worden middel(en) van bestaan, capaciteiten, bedoeld. Een (putain) respectueuse is een prostituee. Respice finem: let op het einde. Res praeternaturales: bovennatuurlijke dingen. Res publica: het algemeen belang, de staat. Res rusticae: huisbestuur. Een ressort is een rechtsgebied, een resort een luxueus verblijfscomplex. Het tijdvak van 1814-1830 wordt de restauratie genoemd. 'Restbank' is een eufemisme voor 'bad bank'. Resurgam: ik zal weer opstaan.
5.
Restitutio in integrum: herstel in de oorspronkelijke toestand, in
vroeger bezit enz., met name krachtens daartoe strekkende vordering,
door rechterlijke tussenkomst. De resultatenrekening is de
winst-en-verlies- of verlies-en-winstrekening. Met restless legs
wordt het rustelozebenensyndroom bedoeld. De RET
is de Rotterdamsche
Electrische
Tram (een
stadsvervoerbedrijf). Het
reticulaire stelsel of reticulo-endotheliaal systeem is het
weefsel in milt, beenmerg en lymfklieren. Hij heeft diabetische
retinopathie [bij
suikerziekte optredende degeneratie van de kleine bloedvaatjes in het
netvlies]. Hij was zo te
retorqueren [met
eigen woorden bestrijden]. Een
retourtje is een heen-en-terugbiljet. Bij emigreren: single ticket,
geen retourticket.
6. Een ignatiaanse retraite duurt niet per se 30 dagen. Retrieval [2x ie uh] is het opzoeken en zichtbaar maken van in een databank opgeslagen informatie. Retroflectie heeft met licht van doen, retroflexie is een medische term. Daar heb je de retteketetsjingboem [fanfare]. Weichselhout is welriekend, goed ruikend. Een reukdoosje is een loddereindoosje. Reumatoïde artritis moet je aan de hand zoeken. Bij een réussite [succes] is alles gereüsseerd [geslaagd]. Bestaat het internationale persbureau Reuters nog steeds? Maar dat is toch een reuze-idee! Een reuzenbed is een hunebed en een reuzenboom is een sequoia. Een reuzenkever is de goliathkever. Die man had een reuzengeslacht. Hij kende een reuzemop over reuzenmoppen [stenen]. Met Herculeus labor wordt herculeswerk (herculesarbeid) bedoeld. Rev.D. of R.D. [Reverendus Dominus, Reverende Domine]: eerwaarde heer. Het (specifieke) Reveil is een stroming van vernieuwing in het godsdienstig leven onder de protestanten.
7. Re vera: in waarheid, werkelijk. Het revêtement is de muur waarmee het talud van een vestingwerk bekleed was. Een reversed take-over is een zekere bedrijfsovername. Het orkest speelde een rêverie [dromerig muziekstuk]. Reverendus Pater: de eerwaarde vader (als vocatief (vocativus) 'Reverende Pater', eerwaarde vader). Reverendus Dominus (zie eerder): de eerwaarde heer (als vocatief 'Reverende Domine', eerwaarde heer). Het debieltje maakte een reverence [eerbiedige buiging] voor de reverbère [lantaarnpaal, ook: lantaren]. 'Revivificatie' is een moeilijk woord [chemie: terug naar oorspronkelijke toestand]. De Culturele Revolutie vond in China plaats, de Russische Revolutie in 1917. Hoe werkt een revolving fund [investeren in festivals, tentoonstellingen, etc.]? Rex apostolicus: Apostolische Majesteit (titel Hongaarse koningen), rex catholicus: titel voor Spaanse koningen, rex christianissimus: Zijne Allerchristelijkste Majesteit (titel Franse koningen), rex fidelissimus (titel van Portugese koningen, door paus Benedictus XIV aan Johan V verleend).
8.
De Rode Halvemaan is de islamitische
pendant van het Rode Kruis. Een rez-de-chaussee is een
benedenwoning. Het scheikundig element Rg
is röntgenium
(unununium
– UUN –
111). Het RGB-
(rood,
groen,
blauw)
of CMYK-begrip (Cyan,
Magenta,
Yellow, Key
– black)
geeft de primaire kleuren weer, waarmee door kleurmenging full colour
kan worden gedrukt. Rh staat voor
resusfactor of het scheikundige element
rodium. Een rhinestone is een rijnsteen.
Een Rhodesian ridgeback is een leeuwhond of pronkrug. Met rhônewijn
wordt côtes du Rhône bedoeld. De (het)
Riagg is de Regionale
Instelling voor Ambulante
Geestelijke Gezondheidszorg.
De CAC-40 is de Compagnie
des Agents de Change-40
(beursindex van
Parijs – uitspraak:
kahk-quarante).
Bij cabernet kennen we de cabernet franc (loirewijnen)
en de cabernet sauvignon (voor
rode bordeauxwijnen). Een kabaret
is een schenkblad.
9. De caddie [golf] deed een cd in de caddy [lade]. Het cadavre exquis is een surrealistisch literair (GB ook: tt) spel. De cacoëthes carpendi is de vitzucht. Met een cachet-crampon sluit je een brief. Caelum et terras miscere: hemel en aarde bewegen. Cajons zijn handtrommels. Een hoody is een sweater met een capuchon. Hij wilde me de Calvarieberg (de naam komt van Calvarië) op leiden. Calomnie is laster, kwaadsprekerij. De call of the wild is het romantisch verlangen om de vertrouwde omgeving te verlaten en elders, in de ongerepte wildernis, een nieuw bestaan op te bouwen. Een caligula is een met macht beklede wrede sadist. Is de californisering [onbekommerde levensstijl jongeren] ook Nederland al binnengedrongen? Het calicot is katoen uit Calicot of Calcutta. Het calgon [calcium gone! – merknaam] maakt water zacht. De calendae of kalenden: meervoud van de eerste dag van de Romeinse maand. Ad calendas graecas: met sint-juttemis. De calculus Minervae: de beslissende stem.
10. Calcar addere currenti: nodeloos aansporen. Camaraderie à titre de revanche: kameraadschap bij wijze van wraakneming. Een camelot du roi is een monarchistisch propagandist in Frankrijk. Een camera lucida projecteert beelden op papier. Een campo santo is een begraafplaats in Italië. In Canada groeien canada's (informeel: canadassen). Een cannabist gebruikt hasj of weed. Wie kent het cant [èh] (een soort van argot) niet? De moerabitoen (= mv., kluizenaars; in VD: sub lemma ribat; volgens internet een soort van moslimkruisvaarders; vrouwen: moerabitaat, dat niet in wdb.) verdedigden hun ribat (versterkt moslimklooster). Zijn fiets was foetsie, ribbedebie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten