Dictee – dictees [2218]
Oefendictee 650 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (207)
1. De partes orationis zijn de woordsoorten en de partes posteriores de billen. Je particeps tori [bedgeno(o)t(e)] kan best je particeps criminis [medeplichtige, partner in crime] zijn. Bij appelen en peren kan parthenocarpie [vruchtvorming zonder bevruchting] voorkomen. Het participium praesentis is het tegenwoordig deelwoord, het participium perfectum het verleden deelwoord. Een partie carrée is een gezelschap van vier personen in twee paren: twee dames en twee heren. Hij koos de wijste partij, maar heeft verder geen partij getrokken voor iets of iemand. Was dat een crime passionnel? Partners in crime zijn onafscheidelijke metgezellen. Dat is part of the deal, of the game, of the job [dat hoort er nu eenmaal bij]. Een partyflock [groep mensen] attendeert elkaar op house- en dancefeesten. Laat maar zitten, parum refert: er is weinig aan gelegen, het komt er weinig op aan. Een parurier [ruu-rjee] is een handelaar in sieraden. Een pasanggrahan is een zeker gouvernementsgebouw in Indië. Gewestelijk is Jan van pas de verlangde bruidegom.
2. Hocus pocus pilatus pas! Hij woont nog geen twee passen hiervandaan. Aanvaard dit als een parvum non parvae amicitiae pignus: een klein bewijs van een allerminst kleine vriendschap. Een parvenu is volgens VD een nouveau riche [mv. nouveaux riches (+)]. Parva componere magnis is niet altijd gepast: het kleine met het grote vergelijken. Een der hogere programmeertalen is Pascal. De passen: pas de charge (militaire stormpas), pas de deux (balletdans voor twee personen), pas de géant (reuzenstap of vrijgeleidebrief) en pas des patineurs (gang van schaatsenrijders, snelle gang). Het is Pasen en Pinksteren bij hem [het gaat hem goed]. Dit boek heeft een dos passé [vlakke, vierkante rug]. De passé défini [handeling als afgesloten voorstellen] heeft als antoniem de imparfait [imperfectum. o.v.t., onvoltooid verleden tijd]. Is een passeerzeef een passe-vite? Ja: roerzeef. Bij het volleybal (niet baseball!) is de verleden tijd van hij passt hij passte [i.v.m. de uitspraak, net als bij baseball]. Passepoileren is paspelen [omboorden]. Met deze Passer [sterrenbeeld] kun je geen cirkels trekken, die staat aan het zuidelijk halfrond.
3. Het chemisch element erbium, een lanthanoïde, atoomnummer 68 (symbool: Er), is genoemd naar Ytterby. We hebben een vierpersoonscottage gehuurd. Over een passerelle [loopbrug voor voetgangers] kun je lopen. Kun je een passevolant [maakt getal vol, hoort niet bij de troep] zijn bij wijze van passe-temps [tijdverdrijf]? De arma Christi zijn de passiewerktuigen. Pacifisme [streven naar duurzame vrede] is beslist geen passivisme [lijdelijkheid]. Een passpiegel is een psyché, maar wat doet een passloper bij volleybal (en was Hannibal een pasloper)? Pastastrikjes worden farfalle genoemd. Emser [geneesmiddel] en Drostes pastilles ['t is gewoon lekker] dienden verschillende doelen. Het decanaat of dekenaat is het gebied van een deken. Het diaconicum [diakonikon – ruimte, rechts van de apsis, kleedruimte] en de prothesis [links, offergaven] vormen de pastophoria [verzamelnaam van die twee]. De zesde symfonie van Beethoven is de Pastorale [eigennaam]. Een pastor fidus animarum fidelium is een trouwe herder van de gelovige zielen. Is Clinton ook past president? Ja. Die schaakpartij is past praying for [verloren, niet meer te redden]. Een pastor loci is een lokale pastoor. Een pataat of bataat is een zoete aardappel. Ik wil alleen patat met, een patatje met.
4. Pata negra is fijne Spaanse gedroogde ham van varkens met zwarte poten. Pâte kun je niet eten – denk maar aan pâte de verre [glaspoeder met fixeermiddel], paté wel – denk maar aan pâté de foie gras (ganzenleverpastei). Kruimeldeeg is overigens pâte brisée. Patentgeel wordt ook Turners geel genoemd. Patentlood of Thomsons lood is een loodtoestel [peillood met aflezing]. Je hebt paters jezuïeten en paters goedleven [gemakkelijk leven en welgedaan]. Een patertje kun je dansen. Geleende dingen moet je als een pater familias, een (goed) huisvader, beheren. Gelieve geen Frans paternoster te bidden [vloeken – P = naam gebed, p = x bidden]. Ook Cicero was vader des vaderlands, pater patriae (P.P.), maar wij hebben onze eigen Vader des Vaderlands (Prins Willem I). Pathemata mathemata: door pijnlijke ervaringen en schade wordt men wijs (vergelijk: mathemata pathemata: wiskunde is lijden). Komt het epd (elektronisch patiëntendossier) er nog? Volgens Seneca zijn vrouwen geboren om te lijden: pati natae.
5. Hij is een gladjanus [gewiekste vent] van een patjakker [smeerlap]. De evangelist Johannes beleefde zijn patmos [onaangenaam oord waar je afgezonderd zit] op Patmos [eiland ten westen van Samos]. Een algemene uitdrukking voor vroede vaderen is patres conscripti (P.C.) De vaderlijke macht wordt patria potestas genoemd. Voltaire was de patriarch van Ferney. Het Patrimonium Petri is het gebied van Vaticaanstad. De chef-kok is de patron-cuisinier. Wat is een patronymicum [patroniem, vadersnaam]? Een giberne is een patroontas [voor jagers]. De ChristenUnie, een fusie van GPV en RPF, was tegen. Akkebah, wat een vies eten! Het Akkadisch [taal] werd in het oude Mesopotamië gesproken. Een arcadisch gedicht is landelijk en eenvoudig zoals in Arcadië (Arcadia = landschap op de Peloponnesus, in de lit(t)eratuur voorgesteld als het land van onschuld en vrede).
6. Een akant is de acanthus [doornachtige plant]. Een Ajacied speelt in Ajax. De afkorting ajb. betekent alsjeblieft. Met gesloten deuren is à huis clos. Hulpen: aide de camp (adjudant), aide de cuisine (hulpkok), aide-mémoire (geheugensteuntje) en aide-ménage (hulp in de huishouding, interieurverzorgster). A (ab) incunabilis: van de wieg af. Ainsi soit-il: het zij zo. Een airshot is een whiff [bal niet raken bij golf]. Hij is expert in het zich gewichtig voordoen: air d'importance. Geef de patchoeliolie eens aan, wil je? Zijdekapok wordt akon genoemd. Het Parthenon is op de Akropolis op Perzenpuin [resten van door de Perzen verwoeste tempels] gebouwd. Op de wijze van: à la baisse (short gaan), à la belle étoile (in de openlucht, onder de blote hemel), à la barbe de (voor de baard van, in weerwil van, ondanks), à la bonne heure (nou, vooruit dan maar), à la carte (volgens de menukaart), à la crème (met room: chocolat, café, spinazie), à la façon (op de manier van; façonneren is fatsoeneren) en à la minute [onmiddellijk, terstond, meteen].
7. Verder: à la façon de Venise (zoals een façon-de-venisekaraf), à la fanfare (term uit de boekbinderij), à la fortune du pot (wat de pot schaft), à la guerre comme à la guerre (men moet zich naar tijd en omstandigheden weten te schikken), à la jardinière (met groenten opgemaakt), à la meunière (voor het bakken door de bloem gehaald), à la mode (volgens de vigerende mode), à la nage (in het kookvocht opgediend), à la page (op de hoogte van de laatste ontwikkelingen), à la recherche du temps perdu (frase ter aanduiding van de herbeleving van een lang voorbije tijd, vooral door triviale aanleidingen), à la rigueur (als het beslist moet), à la sardine (zoals men een sardineblikje openmaakt), à la tartare (met pikante saus), a latere (volledige bevoegdheid – van de paus – tot onderhandelen hebbend) en als laatste à la veille d'un grand événement (aan de vooravond van een grote gebeurtenis).
8. Hier voor mij liggen twee albums: een album [liber] amicorum [boekje van of voor de vrienden] en een album studiosorum [naam van alle studenten ooit]. Hij is albus in albis, wijs onder de wijzen. Al dente (bijtgaar, niet-papperig) is niet te zachtgekookt, zó dat men erop moet kauwen bij het eten. Een alderman is vergelijkbaar met een wethouder [pardon, BE: of schepen]. De aleppo-inkt is een Aleppisch product. Al fresco: op verse, natte kalk, aliena vivere quadra: klaplopen, alieni temporis flores: bloemen van een vroegere tijd, a limine: van het begin af, reeds onmiddellijk, à l'improviste: onvoorbereid, à l'immortalité: aan de onsterfelijkheid, zie: Académie française, à l'instar: naar de wijze van, aliquis in omnibus, nullus in singulis: iemand die een beetje thuis is in alles, maar niets geheel beheerst, a little more than kin and less than kind: iets meer dan verwant en minder dan bevriend, aliud et idem: iets anders en toch hetzelfde en ten slotte alius et idem: een ander en toch dezelfde.
9. Zouden pekans [vismarter] pecannoten [dessertnoot] lusten? Hij dient slechts als alibiali [excuusallochtoon]. Alive-and-kicking is nog steeds goed functionerend (in weerwil van wat men zou verwachten). Hij weet alles à livre ouvert [waar je het boek ook opent, zonder je voor te bereiden]. Ze riepen in koor: 'Allahoe akbar' [bij moslims: God is de grootste]. De allemande is een Duitse dans in driekwartsmaat. Voor de uitspraak van 'alliancering' [echt een ring!] zou een koppelteken niet misstaan. Het is all in the game [erbij horend]: all-over [patroon of weefsel], all right [prima, afgesproken], allrisk(dekking) [autoverzekering], allrounder [beheerst alle onderdelen van vak of sport], allseason [geschikt voor alle jaargetijden], all the way [tot het bittere einde], alltime high [record bij beurskoers] en all'unisono (op dezelfde toon). De kinderen speelden op de aloenaloen [ruim vierkant grasplein voor de woningen van de regenten en hoofden op Java, stadsplein]. All the perfumes of Arabia is een hyperbolische formule met als waarde 'niets ter wereld'. 'One dollar, one vote' (niet in wdb.) is de symbolisering van de almighty dollar [in de economie vormen de dollars een soort van 'stemmen']. Al secco (a secco) is op een droge ondergrond (geschilderd). De alstroemeria [eu] (incalelie) en de althea (zeemaluwe) bloeiden. Alta mente repostum: diep in de ziel bewaard. Altera pars Petri: het verstand.
10. Alterum tantum: nog eens zoveel. Zonder ambages [omhaal van woorden] beëindigde hij het gesprek. De AMB is de Acht Meibeweging. Ik heb een Amati [originele viool] gekocht. De afkorting a.m. betekent mede: amica manu, door vriendenhand (bezorgd). Gewapenderhand is à main armée, a majore ad minus is van het grote tot het kleine, een amant attitré is een officiële minnaar en een amant de coeur een geliefde. Ze zouden weer veel ambras [drukte, ophef, poeha – ook: embarras] maken. Ook in Qatar is er een Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden. Wat houdt ambushmarketing [rond een evenement van de concurrent] in? Je bent een âme de boue, een verachtelijk wezen. Een amelanchier is een krentenboompje. Amabile [ie ee] is liefelijk (lieflijk).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten