2239 Dictee zaterdag 29-05-2021 (1) dictee Dictee van de dag (223) √

Dictee – dictees [2239]

Oefendictee 634 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (223)

1. De limousine (limo – auto) botste op de limousin [rund]. Door dit glas zie je een limpide [doorzichtig, helder] beeld. Dit is de winst limpido [zuiver = bijwoord]. Een linac is een lineaire deeltjesversneller (linear accelerator). Leentje leerde Lotje lopen, langs de lange lindelaan. Zijn lindebladluizen schadelijk? Met een liniaal teken je lineaire verbanden. Je moet nu linea recta [onmiddellijk] naar huis gaan. Kan een déjeuner dînatoire [uitgebreid koffiemaal i.p.v. middagmaal] ook een diner sur l'herbe (niet in wdb., vergelijk: déjeuner sur l'herbe = picknick) zijn? 'Breeches' [rijbroek, jodhpurs] en 'hersenen' zijn pluralia tantum [enk.: plurale tantum]. 'IJs' en 'vee' zijn singularia tantum [enk.: singulare tantum]. Een nopper is niet-overplaatsbaar [N.O.P. – n.o.p. =
niet-onderwijzend personeel, NOP = Noordoostpolder]. Basiliek [basilica, eretitel kerk], basilisk [fabeldier, ook hagedis] en basilicum [= brasilicum, brasilicom = trekzalf; = bazielkruid, koningskruid = lipbloemige plant] gaan terug op hetzelfde Oudgriekse woord. Hoeveel Harry Potterboeken zou die man met dat harrypotterbrilletje hebben? Hij spreekt perfect lingua toscana in bocca romana [omschrijving van het fraaiste Italiaans]. Het Liniaal (ook: de) is de Winkelhaak [sterrenbeeld Norma]. De verdediging van Ajax had iets van de Utrechtse Linie [vroegere benaming van de Nieuwe Hollandse Waterlinie]. Een linieerder [lijnen, drukkerij] moet liniëren. Hij is zo link als een looien deur [slim, leep]. Morganatisch huwelijk: met de linkerhand: vrouw krijgt niet alle (adellijke) rechten.

2. Sinistro- [linkshandigheid] en dextromanie [rechts-] komen beide veel voor. Een linkmichel is een linkmiegel [uitspraak hetzelfde!], een linkerd. Vraag maar eens aan die hindoes wat lingams (= linga's = verering mannelijk geslachtsdeel, antoniem: yoni) zijn. Het linneaanse [Linnaeus] is het taxonomische [taxonomie = classificatie, o.a. van planten] systeem. Daarin komen hoofdsoorten (linneons, linneonten) en ondersoorten (jordanonten, jordanons) voor [de goudsbloem is de Calendula – linneon, hoofdletter – officinalis, jordanon. kleine]. Het eerstgeboorterecht verkopen voor een schotel linzensoep [Bijbel: Ezau aan Jakob]? Lipariet is ryoliet of kwartsporfier. Linoleenzuur is
Z,Z,Z-9,12,15-octadecatrieenzuur, maar linolzuur is daarentegen Z,Z-9,12-octadecadieenzuur (bent u er nog?). Tagliatelle is lintmacaroni en linguine en pappardelle zijn ook lintpasta's. Lio's (met liostage) zitten nog op de lerarenopleiding (met hun lio-opleiding – lio = leraar in opleiding). Dat is een opvallende lipdub [videoclip met playbackende bv. scholieren]. Een bekend besturingssysteem voor computers is Linux. Geef die lipgloss [glansmiddel lippen] even aan. In het
links-extremisme kom je ultralinkse opvattingen tegen.

3. Het breiwerk was links-links. Lipossage [massage] bestrijdt de liposomen [vetcellen]. Lippenstiften is lipstick aanbrengen. (Omnibus et) lippis et tonsoribus notum is bekend bij Jan en alleman. Liquefactie is vervloeiing en een liquette is een hemd. Ken je het liquiditeitsquotenbegrip [economie: hoeveelheid liquiditeiten in een bepaald jaar, uitgedrukt in een percentage van het nationale inkomen van dat jaar]? Met liquor worden soms hoffmann(s)druppels bedoeld. Hoe groot is de lisdoddenfamilie? Lisp is List Processing, een programmeertaal. Een lis [ie, mv. lites] sub [uh] judice [oe ee] is een rechtszaak die nog aanhangig is. Wat is de Lissabonstrategie [verhogen van de arbeidsparticipatie (m.n. onder mensen van 55 tot 65 jaar) binnen de Europese Unie]? Hierin was de hand van de firma List en Bedrog duidelijk herkenbaar. Liquidae zijn vloeiklanken Een list of pardonable sins is een lijst van vergeeflijke (vergefelijke) zonden. Durante lite, lite pendente, gedurende het proces moesten ze hun mond houden. Je hebt literatuur (GB ook: tt) met een kleine l en Literatuur (GB ook: tt) met een grote L. Een lipssleutel is moeilijk na te maken. Een liveopname is nu eenmaal geen studio-opname.

4. Een literatuurhistoricus (GB ook: tt) is een literair (GB ook: tt) historicus. Een lettré is een kenner en minnaar van de letteren, een geletterde. Lithium (Li) heeft atoomnummer 3. Lithopoon (lithopone) is een witte, dekkende verfstof. Er stonden 2 lits-jumeauxs [4 bedden dus]. Ik kwam nog tegen: het livre de bonne foi [te goeder trouw geschreven boek], het livre de chevet [lievelingsboek] en de livres de haute gresse [sterk gepeperde boeken]. De LKR is de Sri Lankaanse roepie. De [regel ‘s!] Lloyd's-classificaties zijn gezaghebbend, net als het Lloyd's-patent. Llanero's zijn herders die de llano's bewonen. De ln is de logarithmus naturalis, de natuurlijke logaritme. Bij Lobith komt de Rijn Nederland binnen. Hij heeft het locked-insyndroom [LIS: verlamd en niet meer kunnen communiceren]. Sommige lokalo's zijn locavoor [alleen voedsel uit eigen omgeving]. Een locopreparaat [onverpakt, goedkoop (genees)middel] is nu eenmaal geen spécialité [gepatenteerd verpakt geneesmiddel]. Hij is loddenvisser [visserij op voorjaarskabeljauw in Finland met haken, geaasd met lodden; lodde = kleinste soort zalmvis, 14-18 cm]. Lodderein is eau de la reine [reukwater]. De gelode diepte was honderdvijftig meter. Een loeach (mv.: loechot) is een Joodse almanak. De discuswerpster kuste de discus. Een musicus is muzikaal.

5. Een loelav is een palmtak (voor Soekot, meervoud VD: loelavs, loelavim, GB: loelaviem). Soms dragen Hindo(e)stanen loengi's [om de heupen gewikkeld doek]. Hij pleegde loense sjoefe, meineed. Loerissen zijn botteriken. Loerahs zijn dorpshoofden op Java. De javamens kwam van Java. Loer(e)man is kaas van afgeroomde melk. Te loever(t) [aan de loefzijde = windkant] bespeurden zij een schip. Een éloge [VD, GB: eloge – niet geschikt voor dictee] is een lofrede en een panegyrist een lofredenaar. De lofzang van Maria is het Magnificat. De decadische (ook: briggse, en dus niet de neperiaanse) log log van tien miljard is een [één]. De grote loge heet in Nederland het grootoosten [vrijmetselaars]. Dat is ook een grootloge. Dat is nu een logeabele [bewoonbaar, geriefelijk] schuur. Heeft de marine meer dan één logementsschip [wacht- en opleidingsschip]? Rabdologie is rekenkunst met staafjes als hulpmiddel.

6. Boeddhologisch betreft het boeddhisme, bryologisch betreft mossen, campanologisch betreft klokkenspellen, cecidologisch betreft de gallenkunde, chorologisch betreft de aardoppervlakte, codicologisch betreft handschriften, conchyliologisch betreft schelpen, didaxologisch betreft de didactiek, ecclesiologisch betreft de kerk, herpetologisch betreft reptielen en amfibieën, ichtyologisch betreft de vissen, malacologisch betreft de weekdieren, myologisch betreft de spieren, palynologisch betreft de pollenanalyse, paroemiologisch (eu/ee – ook: paremiologisch) betreft spreekwoorden, reologisch betreft stromingen, sinologisch betreft China, tabacologisch betreft het roken en thaumatologisch betreft wonderen. Met logofobie [beklemmende vrees voor woorden] kun je beter (h)eremiet [kluizenaar, cenobiet = kloosterling], anachoreet [idem], troglodiet [holbewoner, kluizenaar] worden. Hij lijdt aan logorroe, die tot woordendiarree leidt.

7. Die indianen noemen zichzelf wel Lokono of Arowaks. Turks fruit is lokum [oe]. We gaan lol trappen. Wat, heeft die man een lolitacomplex [meisje als lustobject]? Waarin verschillen lollo bianco, lollo rosso en lollo biondo? Sla: wittig lichtgroen, geelgroen en rood. De lombardse bonen en het lombards hoen zijn van huis uit echt wel Lombardisch [Lombardijs, uit Lombardije]. Lomperiken begaan lompheden. Lomscholen [lom: leer- en opvoedingsmoeilijkheden] plus mlk-scholen [moeilijk lerende kinderen] vormen het speciaal basisonderwijs (sb(a)o). Een lonesome cowboy is een lone wolf, een lone ranger [solist, eenzelvig mens]. Met een longe [touw, band] laat je een paard in een cirkel lopen (werkwoord: longeren). Longae pacis mala zijn ongetrainde troepen. Na de koploper kwam longo sed proximus intervallo: de volgende, maar op grote afstand. Achter de naam betekent LON: Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Heetgebakerd is met een kort lontje.

8. Dat is een lood-om-oud-ijzerkeuze. Het voormalig koninklijk paleis bij Apeldoorn is Het Loo. Bij het loodacetaat kennen we het lood-II- en het lood-IV-acetaat. Geellood is loodcyaanamide. Loodhoudende benzine bevat tetra-ethyllood als antiklopmiddel. Pyriet is loodsteen. Hij plakte er twee keer zoveel postzegels op dan nodig was. Goulardwater zij (is) te gebruiken bij ontstoken wonden. Op de brandstapel lag essen-, elzen-, linde- en wilgenloof. De joden vieren het Loofhuttenfeest (Soekot) in loofhutten. De algologie bestudeert algen en wieren. Uit de looiersboom wordt corduaan (Corduaans leer) bereid. Hij had zowel een jarenzeventig- als een grungelook, kan dat? Bij een xtc-lookalike [afkorting van ecstasy] moet ik altijd aan die Madonnalookalike denken. De verkoopcijfers van een product worden bepaald door de
look-and-feel [geheel van direct waarneembare effecten van een product]. Een sumakstruik (vergelijk ook: dividivi en tannine) is een looiersstruik.

9. Waarom heet look-zonder-look zo en ook wel lookraket? Wat wordt met loonconstantie [vaste verhouding tussen de geldomzet van een bedrijf en de betaalde lonen] bedoeld? Hoe doorbreek je de
loon-en-prijsspiraal (loon-prijsspiraal)? Staat hij echt op jullie payroll? Een loop-in-'t-lijntje is een jonge matroos. Het kinhin is een zenboeddhistische loopmeditatie. De kakapo is een looppapegaai. Dat goede gebruik is te loor: het is teloorgegaan. Zij speelden loos om loos [kijken wie het slimst is]. Heb je een goede sinterklaas (VD, ook: een goed sinterklaasfeest) gehad? Ik heb in dat goedlopende winkeltje een goed lopend uurwerk gekocht. Aan de lopende band wordt lopendebandwerk verricht. Alle hazen zijn lopers [haasachtige – grote afstanden] of gravers [idem, konijn]. Ze is een vrouw met loquomanie [praatzucht]. De loran is de long range navigation (langeafstandsnavigatie). Die kleine lord [verwend kind, mooie kleren] eindigde later als Lord Wanhoop [schutterig en onhandig]: het Huis der Lords, House of Lords, het Hogerhuis heeft hij nooit bereikt. Wie is er thans lord mayor van Londen? Is een monocle dan geen lorgnet? Ja, ook lorgnon. Heidepluis of eenarig wollegras is lok.

10. In de haven vind je meerdere los- en laadbedrijven. De löss wordt ook wel Limburgse klei genoemd. Lösshoudend is löss bevattend. Bestaat de lost generation [1960-'70] voornamelijk uit lost cases [hopeloos geval]? Ze hebben een los-vaste [los-en-vaste] verkering. Je zal maar een vijs los hebben [niet goed wijs zijn]. De leus van de Oostenrijkse nationalisten in het begin van de twintigste eeuw was 'los von Rom' [anti-Duitse houding van de katholieke geestelijkheid]. Het lot valt altijd op Jona(s) [een pechvogel heeft altijd ongeluk]. Het Lotenfeest, het Hamansfeest is het Poerim. Een loterijwet is een wet die de loterijen regelt zoals bijvoorbeeld de Loterijwet van 1905, thans: Wet op de Kansspelen.