Dictee – dictees [2225]
Oefendictee 645 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (212)
1. We zullen het kouter [de ploeg(schaar)] tot zwaarden omsmeden. De maagdenrei [maagdenstoet] omstrooide de bruid met bloemen. De recherche keerde het huis binnenstebuiten. Wanneer was de Franse Omwenteling? 1848: Februarirevolutie. Hij heeft dat lied van a naar c omgezet. Mooi woord: 'wingerdrank': te drinken of niet? Een miss piggy [gezet] is nu eenmaal geen misstwiggyfiguur [zeer rank]. Zij is Liechtensteinse van geboorte. Hoe zou je de alt.country omschrijven? Alternatieve countrymuziek! Hij stond zomaar ineens, overnight, op de stoep. Onchocerciasis is rivierblindheid. De ene en ondeelbare republiek was de eerste Franse Republiek, en in navolging daarvan de Bataafse Republiek. Wij leveren alleen on demand (vgl. ondemandkiosk), op afroep. Denk ook aan POD – printing on demand – en VOD – video on demand. Buldoggen zijn nu eenmaal geen pitbulls. De onderbrambras is de bras van de onderbramra (een vaste ra bevestigd aan het bramezelshoofd, toch?). Muziek à gogo is ononderbroken, non-stop.
2. De onderchef is de souschef en onderchlorigzuur is hypochlorigzuur. Het is de troonrede wel niet, maar ik heb die tekst toch maar verbeterd. Konstabel is een rang bij de marine. Er heerste daar een onderonssfeer. Tangere ulcus (ook: vulnus) is een zere plek aanraken. Prachtig woord (zonder context en uitspraakaanduiding): midiron [golf: zekere ijzeren club]. De Onderwijsraad heeft negatief geadviseerd. Dit kwade on-dit [gerucht] was absoluut onwaar. Een andere naam voor wolfsmelk is euforbia. Een tabby is een cyperse kat. Het berkelium (Bk) met atoomnummer 97 is een kunstmatig gevormd radioactief chemisch element, een actinoïde, en genoemd naar Berkeley, plaats met de universiteit van Californië [98, Cf, californium]. Van Dale heeft de oneet, de lidrus (die is er nog wel!) geschrapt. Moet jij bij balanitis [eikelontsteking] ook aan een voetballer denken [balverliefdheid of zo?]? Eikelsuiker is querciet. De Orde van de Eikenkroon is een Luxemburgse ridderorde. Een eiker is een vrachtschip, een ijker niet.
3.
Een oneirodynie [ee]
is een nachtmerrie. Deze kleding is er alleen one size [in
één maat]. Laten we de onestep
dansen [of
twostep, 2
step is (dans)muziek].
Sans gêne is ongegeneerd. Ongelijkstijligheid is heterostylie
[stijlen van
verschillende lengte]. Een
ongeluksvogel is een porte-malheur. Zijn
zij soms in ongenâ gevallen? Tai chi en qi gong zijn Chinese
meditatietechnieken (je
kunt tai-chiën en qi-gongen).
Hij zou ervan langs [GB]
krijgen. Wat is 'ongelig' [als
ongel]? Met '*bril*' vinden we:
atrium- of boezemfibrilleren [hartritmestoornis],
bifocale brillenglazen [twee
delen met verschillende sterkte],
twee joden weten wat een bril kost [sluwe
mensen hoeven elkaar niets wijs te maken],
de eerste april verloor Alva zijn bril (Den
Briel), een roze bril [daar
zie je rooskleurig door], een
bebrilde professor, brilhematoom [bloeduitstorting
om de ogen, ring als een bril],
een briljante [schitterend]
briljant [edelsteen],
een gebriljanteerde [met
briljanten omzet] briljante
[schitterend]
ring, brillantine [in
het haar], iets met brille
[virtuoos]
verdedigen, brillenjood: Joodse koopman in brillen, hij brilleert
[uitblinken]
in economie, briller par son absence: schitteren door afwezigheid,
brilzee-eend [grote
witte vlek op iedere wang], een
briljanten [65
jaar] bruiloft, een
buddyhollybrilletje, een closet- of
wc-bril, een defibrillator
defibrilleert [hartstilstand
opheffen] en een similibriljant
[namaak].
4. Verder: een designbril [artistiek vormgegeven], een dubbelfocusbril [is bifocaal], een eclipsbril [voor de zonsverduistering] en een elvisbril [à la Elvis Presley], fibrillen (dunne vezels, trilharen), een halfbriljant [halfedelsteen], een harrypotterbril, kamerfibrilleren (ventrikelfibrilleren), een knijpbril (pince-nez, lorgnet of zonder randen: een so easy), een loepbril [met loep] en een micabril [van glimmer], nombrilisme (romancultuur m.b.t. eigen ik, navelstaarderij), retrobril [mode uit verleden], secretaressebril, collet (kleine vlakke onderkant van een briljant), uilenbril [met breed (hoornen) montuur] en zonnebril (ook als voorhanger = voor gewone bril bevestigd], een uraeus is de figuur van een brilslang [twee ringvormige zwarte vlekken aan weerszijden van de hals (mannetje), naja – wet.: Naja], brilpinguïn (Kaapse pinguïn of zwartvoetpinguïn), een zenuwvezel is een neurofibril, een tacticus is een briljant strateeg, de opticien, een marquise is een speciaal soort van diamant [met facetten, ovale vorm en punten], een goggles is een stofbril voor coureurs, een face-à-main (lorgnet aan een handvat voor dames), contactlenzen, belder of bakelman (brileend), boezemsidderen of -woelen, de blindenbril, fumé [donker van brillenglazen] en asferische (niet-sferische – bolvormig) brillenglazen.
5.
Een aed is een automatische
externe defibrillator.
De AED is de dirham
van de Verenigde Arabische Emiraten
(munteenheid).
Afebriel is koortsvrij. Het beril is een mineraal
(beryllium-aluminiumsilicaat),
waarvan de heldere soorten als edelgesteenten gelden (aquamarijn,
goudberil en smaragd). Wat twee
pilaren en een puntgevel heeft, is een aedicula
[tempel, gebouw].
[[[Het feest der ongezuurde broden is het Mazzothfeest
van 15-22 nisan (fout
VD met N
– vergelijk tisjri, lemma Nieuwjaar) –
dat alles niet meer in VD]]].
Met ongles-bleus worden cultuursnobs bedoeld. De ongure kop van
Jormungandr is die van de Midgardslang. Een project kun je on hold
[stil-]
zetten. Wat is oniomanie [koopziekte]
en wat een oniumion [chemie:
zeker kation]? Zij is familie van
me, maar onna. Zijn leven was met glitter en glamour: een
glitter-en-glamourleven. Je moet geen flousjes [smoesjes]
verkopen.
6. De ondertitel van de Palamedes van Vondel is Vermoorde Onnozelheid. Dat schilderij is flou [oe]. De Onoverwinnelijke Vloot was de Spaanse Armada, in 1588. Met Ons Heer wordt de heilige hostie bedoeld. De immortels, de onsterfelijken, zijn lid van de Académie française. Wat is die vent een onte [vuil, smerig] vuilak, een onterik [vuilik, doortrapte, gemene vent]! De ontaarde kunst is genoemd naar de entartete Kunst [nazitijd: paste niet in nazipropaganda]. Het déjeuner sur l'herbe [de picknick] werd op een dejeunertje [ontbijtstel, set van ontbijtbord, kop-en-schotel] geserveerd. We gaan onze winkel wat ontchiquen, daarna is hij dus ontchict. Vietnam werd ontbladerd met Agent Orange. De NS zijn gelukkig onthaagst. Gelukkig zijn die politici onthaand [haantjesgedrag en mannelijke zelfingenomenheid verliezen]. On the wild side: aan de zelfkant van de maatschappij, on the spot: ter plekke, meteen plaatsvindend, on the rocks: met ijsblokjes, on the road: onderweg, on the record: officieel vermeld (antoniem: off the record, officieus), training on the job: terwijl men werkzaam is en ontheisteren is ontredderen.
7. Zowel in de napoleontische als de Romeinse legers trof je veliten [zekere legers] aan. Ziedaar: een arend met ontploken [heraldiek: geopend, geplooid] vlerken. Het ontpluchen viel me als wethouder niet mee. Wat verderop ontscheept men Segovische (stad: Segovia) wol. Persoonsbewijzen van Joden in WO II [met Jodenster] werden later weer ontsterd. Ontvrienden [wissen op sociale netwerken] en ontvolgen [niet meer volgen op sociale netwerken] zijn moderne begrippen. Ik heb het wild gedood en zelf ontweid [ontweien: van ingewanden ontdoen = uitweiden]. Een ontwijding is een exsecratie. Leidens Ontzet is het Ontzet [VD fout: o – 2020 OK] ;van Leiden (3 oktober 1574). De onus probandi is de bewijslast. Dit zijn onveraccijnsde goederen [zonder accijns]. Hij keerde onverrichter zake terug en kwam meteen ter zake: zo meteen zal ik (terzijde) een verklaring afleggen. Uit onvree stapte de wethouder op. Een onwoord is een non-woord. Een onychia [weefselontsteking] zit bij de nagel (en onychitis bij het nagelbed). Een dwang- of nij(d)nagel is een onyxis [huid langs de nagel ingescheurd]. In ons dorp staan meerdere Onze-Lieve-Heren [beelden]. Een madonnalelie is een Madonnasymbool.
8.
Een Madonna lactans (Madonna
del latte – Maria geeft Jezuskind de borst)
kan moeilijk tegelijk ook een Madonna della misericorde
(mantelmadonna)
zijn. Met halfoogst wordt de feestdag van
Onze-Lieve-Vrouw op 15
augustus aangeduid. Zullen we nu het
Onzevader (naam
gebed, een onzevader
= x bidden) bidden? Met oo's
worden onderofficieren
bedoeld. De afdeling O&O is die van
Onderzoek en
Ontwikkeling.
Een oöcyt is een vrouwelijke gametocyt. Dat was een eyeopener voor
hem. Een nystagmus is een oogsiddering. De oogsttijd staat voor de
deur. Een higgsboson is een higgsdeeltje (ook
wel god(s)deeltje
genoemd). Weet u bijgeval ook hoe
laat het is? Bijwijlen doet mijn horloge het niet. Piet? Die is naar
Ome Kolenbrander [de
gevangenis]. Die Ome Gerrit
[pastoor,
priester] zei dat ik als Oom Kool
[arme sukkel, valt vaak]
naar Ome Jan [lommerd,
ook: janoom] moet om Ome Hein [de
dood] te ontlopen. Wil je
oordjedood (vrek –
niet meer in VD) spelen – of
oordje-zeker [alleen
geld lenen tegen soli(e)de
waarborg]? Kijk niet of je je
laatste oortje versnoept hebt [met
een bedremmeld gezicht]. Het hele
corps diplomatique
(CD)
is er. Oorsmeer heet cerumen. Wat delfisch is, verwijst naar Delphi.
9.
Tinnitus is oorsuizen. Oortjespasta is orecchiette.
De eustachiusbuis is de oortrompet (trompet,
buis van Eustachius). Kwamen de
Wijzen uit het Oosten uit het Verre of het Nabije Oosten? Een
vrijgevig persoon is een oostenrijker.
Bezorgde de Vereenigde
Oost-Indische Compagnie
(VOC,
evt. e)
ons ook de Oost-Indische inkt uit Oostinje? De Oostkantons liggen in
België. Deze oost-westverbinding is geen deel van het
Oost-Westvraagstuk. Speelden ze toen al ootje-bot [ootje,
bootje, kaas = het kinderspel boter, melk, kaas – lijntjes tussen
o'tjes trekken, vgl. boter-kaas-en-eieren = oxo
is wel anders!]? Opake
[ondoorzichtig]
mineralen zijn niet translucide [doorschijnend
van email(le),
bnw. emaillen]. Met *duit*:
wijduit, wijduitgestrekt, Volksduitser, verduitsen, Sudeten-Duitser,
Duitse staande [hond],
sauf-conduit (vrijgeleide),
ronduit, reduit (vluchtschans),
Platduits (Nederduits), oud-Duitse
initialen, die jongen is op-en-duit (geheel
en al = op-en-top) zijn vader,
Noord-Duitsers zijn Neder-Duitsers en spreken Nederduits, maar geen
Middelhoogduits, Hoogduits, Jodenduits of Jiddisch (ook:
Jiddisj), honderd-, gladuit.
10.
Verder: duitje-op spelen: kruis of munt, een Ulmer dog, ruitenzes
opspelen, haar e-pion opspelen, conduite(staat),
als je anti-Duitsland bent, heb je een anti-Duitse houding en
assiduïteit (volharding,
in het bezoeken van iemand). Het
openhaardhout is voor de open haard. De opart is heel apart en zou
een status-aparte moeten krijgen. De
play-offs trokken veel bekijks.
Jullie pleaseden mij enorm. De
plebaan-deken ging in de fout.
Wie was de oorlogspaus [Pius
XII, WO II]? Ik vind hen maar een
plebejisch [onbeschaafd,
vulgair, plat] stel. De
eerstecommunieviering is zondag aanstaande
(a.s.).
Nieuwe wetten hebben vaak transitoire bepalingen. Is dit Chinees
porselein uit de Mingdynastie of van K'ang Hsi (overgangsporselein)?
Wat zijn overknees [nie:s
– kousen of laarzen tot net boven de knie]?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten