2038 Dictee zaterdag 26-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (69)

Dictee – dictees [2038]

Oefendictee 788 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (69)

1. Elk nadeel heb se voordeel (Johan Cruijff). Honderd jaar nadezen zal hij er niet meer wezen. Islamieten zijn wars van nafs (islam: wereldlijke, vleselijke lusten). Nageire [ee uh] is Japans bloemschikken. Je kunt me de bout naggelen of hachelen [het interesseert me totaal niet]. Een nagger nagt [nag – normafwijkend gedrag = letterwoord]. NAH is niet-aangeboren hersenletsel. De Nakba [= ramp: verdrijving Palestijnen bij stichting staat Israël] vond in 1948 plaats. De vroegere Ethiopische birr [ETB] is in de nieuwe staat opgevolgd door de Eritrese nakfa [ERN]. Ik moet u namens mijn Namense familie bedanken. Het syndroom van Ganser behoort tot de NAO's (niet anderszins omschreven – psychische aandoening). Heel vroeger kon je met napoleons [gouden munt, 20 franken, Fr.] betalen. Hij heeft genapt, napoleon (kaartspel) gespeeld. De export begon in Narcolandia [de narcoticaproducerende [analogie, GB – ook los] en -exporterende landen Peru, Bolivia, Colombia]. De Nasdaq is de National Association of Securities Dealers Automated Quotations [schermenbeurs New York]. Nask [letterwoord] staat voor de samenvoeging van natuurkunde en scheikunde en het naskhischrift is het Koefisch schrift. Ze droeg nassaublauw [lichtblauw] nassau [stofnaam]. In eigen nat koken heet: à la nage.

2. Natale solum dulce is de zoete geboortegrond. Met pappen en nathouden maken zachte heelmeesters stinkende wonden. Kun jij dat ook, nat-in-nat schilderen? Een nathanaël is oprecht van aard. Een nation en deuil is een volk in rouw. De Natuurschoonwet moet worden nageleefd. Naufragium in portu facere [k] of navem in portu mergi = in (het zicht van) de haven schipbreuk lijden. Naut [letterwoord] is natuur en techniek als schoolvak. Het Nauw van Calais is de Straat van Dover. Aan een omphalos [navelsteen] is geen omfalitis [navelontsteking] mogelijk. Een navelpunt is een umbilicaal punt [ombiliek – meetkundig oppervlak met daar de kromming naar alle zijden even sterk]: de zogenaamde indicatrix van Dupin is dan een cirkel. Een pekari is een navelzwijn. Nauw verwante talen zijn naverwant. Die navy [marineblauw] trui geeft je een navylook [kledingstijl die doet denken aan de vroegere uniformen voor scheepslui]. De Vrouwen van Nazareth vormen een lekenorde. Zou een pekan [vismarter] pecannoten [bitternoot, lijkt op okkernoot] lusten? Vast niet. Wat zouden we zonder navi's [navigator – vgl. tomtom] moeten?

3. Een near miss is een bijna-botsing. Het Ndebele is een Bantoetaal, gesproken in Zuid-Afrika. Snavels van vogels kunnen een nebgat hebben. Nec quaerere nec spernere (honorem): (de eer) niet zoeken maar ook niet verachten. Het toppunt: een Nederbelg die Nederengels spreekt … Hier spreken we gewoon Nederlands-Nederlands [geen Belgisch-Nederlands]. Het WNT is het aloude Woordenboek der Nederlandsche Taal. Is er kans op fall-out [radioactieve neerslag]? In de Bourgogne heb je nefs obscures [+] [donker kerkschip (kan niet varen) in romaanse kerken]. Celebrity's [celebs] gebruiken vaak een nègre [ghostwriter]. Wat weet je over de Nemeïsche Spelen [Nemea was een plaats in Griekenland]? Zou een nemocratie [ver doorgevoerde democratie waarin niemand meer (echt) regeert] werken? Het neonoir [filmstijl met elementen uit de film noir] grijpt terug op de film noir. Een neootje was een punk van een jaar of 12. Een nerdy [wereldvreemd] nerd [blijft sociaal achter] nerdt [monomaan bezig zijn]. Meneer Zondervan uit Niemandsdorp wendde zich toentertijd tot de heren van Nergenshuizen in Geenland. Het cadeau bestond uit een mooi nest nestschalen.

4. Darbepoëtine wordt ook wel nesp (novel erythropoiesis stimulating protein) genoemd: doping, stimuleert aanmaak rode bloedcellen. Dat was een nest vol vlooien (vergelijk ook: een nestvol). Wist je dat: een nestzwam is elk van de buikzwammetjes (cyathus- en crucibulumsoorten) waarbij de basidiën- en sporenmassa is opgedeeld in kleine lens- tot eivormige lichaampjes (peridiolen) die als eitjes in het bekervormige vruchtlichaampje liggen. Zijn netten drogen [stoppen met vissen] is de lier aan de wilgen hangen [dichtkunst, ook andere dingen, opgeven]. Zij heeft urticaria (netelroos, galbulten). Nethandel is e-commerce, maar wat is netloggen? Antwoord: gebruikmaken van het sociale netwerk Netlog! Na correctie schreef hij de tekst uit het kladschrift in net schrift over in het netschrift. Netsuke [nèht-skuh] is een Japanse gordelknoop. Die prijs is netto cassa [contante betaling, geen korting]. Wat is zijn netto-inkomen? De schrijfwijze(n) van
'netto-nettokoppeling' en 'win-winsituatie' [vgl. lose-losesituatie] zien er wellicht een beetje raar uit. Hij lijdt aan dysthymie [chronische depressieve stemming].

5. Vandaag bespreek ik het neuro- [hersenschedel] en viscerocranium [aangezichtsschedel]. De ziekte van Von Recklinghausen heet ook wel neurofibromatose [lichtbruine vlekken op de huid]. Beschrijf het neurolinguïstisch programmeren (nlp) eens [betere prestatie indien positief geconditioneerd]. Een goed idee; neuro's en zeuro's [voor
Zuid-Europa]? Een neuropaat [met zenuwziekte] is neuropathisch. Ik heb problemen met de nasofarynx [neus-keelholte]: ik moet naar de nko-arts [BE: neus-, keel- en oorarts]. (On)bekend is het neuskikkertje van Darwin, een in Chili voorkomend kikkertje (Rhinoderma darwinii). De Maori's begroeten elkaar met een neuskus. De neusspier is de musculus nasalis. Een neusvol van die stank is al meer dan genoeg, zeker bij een jeneverneus, een neus vol rode puisten. Een neutrofiel [afweercel, witte bloedcel] is een neutrofiele granulocyt. Een wilsoncamera is een nevelkamer [baan van geladen deeltjes zichtbaar maken]. Het naastliggende pand was ook aangetast door de aardbeving.

6. Het lijkt een neverending story, maar dat doe ik dus never nooit niet (meer). Vergeleken met de oldskool zwart-wit-tv was de newskool kleuren-tv een verademing. Dat meisje next door is mijn next best keuze. Is dat nezo [zout zonder jodium] of jozo [jodiumzout]? Met n&g wordt natuur en gezondheid (als leervak – profiel op havo en vwo) bedoeld. Ik hoor het RPhO (Rotterdams Philharmonisch Orkest [RPhO: dit noemen is te veel verklappen] liever dan het Noordelijk Filharmonisch Orkest [NFO]). Met NHW wordt normaal hoogwater (GB ook: hoog water – los) aangeduid. De nge is de Nederlandse
grootte-eenheid (agrarische maat voor bedrijfsomvang). Niccoliet is kopernikkel. Was Nicodemus de eerste nicodemiet? Wellicht: in 't geheim tot de Reformatie overgegaan. In welk lemma komen de heren Ahrens en Abbe voor? Antwoord: in lemma 'nicol' [polarisatieprisma, 2019 niet meer!]. Dat spul is nieges [slecht, klote – je kunt je ook de nieges (= zeer) schamen]. Geen deel van de wetenschap heeft dat onderwerp opgeëist: het is een soort no man's land.

7. Wat doet een lithotriptor [cystoscoop waarmee blaasstenen kunnen worden verbrijzeld]? Antwoord: nefrolithiase [niersteen] bestrijden. Die niersteiner is een lichte rijnwijn. Is een nietpistool nou ook een
niet-pistool? Tussen niets- en alleszeggend zit nog wel iets in [weinigzeggend]. Het Joods Nieuwjaar is Rosj Hasjana, feest op 1-2 tisjri (september/oktober) dat de tien boetedagen inleidt die met Grote Verzoendag eindigen. Een nieuwlinkser had Nieuw Linkse ideeën. Dit boek is nog in nieuwstaat. Die nieuwzeelanders planten zich sneller voort dan die andere Nieuw-Zeelanders. De val van de Muur, ni(si) fallor [als ik mij niet vergis], was in 1989. Nife [nie-fuh] is nikkelijzer en een nifeaccu is een nikkel-ferrumaccu (nikkel-ijzeraccu). Ze hebben hem genifterd [nifteren = NL (Bargoens) doden]. Komen de nijlgans [vroeger: huisdier Egyptenaren] en de nijlgau [antilope n/s met korte hoorns, India – NB antiloop = geprepareerd vel!] oorspronkelijk bij de Nijl – het niveau bepaalden ze met een Nijlmeter – vandaan? De eerste dus wel, de tweede uit India! Het hoornvee nijtte [stoten met de hoorns]. De Nijmeegse Vierdaagse is niet zo maar een vierdaagse.

8. Het NIK is het Nederlands-israëlitisch Kerkgenootschap (overkoepelend orgaan van Asjkenazische joodse gemeenten in Nederland). De Nikkei is de Nihon Keizai Shimbun (beursindex van Tokio). EDTA is ethyleendiaminetetra-azijnzuur [voor verwijdering metaalionen]. In 1566 is het Verbond der Edelen gesloten. Trouwens: 1566 komt tweeënveertigmaal (tweeënveertig [42] keren [keer] – situatie 2016 – 2020 idem!) voor in VD, in allerlei verbanden. Hij heeft een eel [edel] gemoed. Callus is eelt en calleus is eeltig. Het eemien is de Saale-Weichsel interglaciale tijd. Als één man vonden ze dat ik het als een man moest dragen. Zij is een Van Lennep en wij hebben een jeroenboschachtige Jeroen Bosch gekocht. De paar dagen om Sint-Jan is het hafttijd [haft: eendagsvlieg]. Niet alle kijkers zijn kopers, maar niko is niet-koper [metaal!]. De opbrengst was geen niks en geen naks [volstrekt niets]. Bloteriken staan helemaal in hun nakende niksie.

9. Nil (ad)mirari (ook: mèden thaumazein): zich over niets verwonderen. Ni(hi)l conscire sibi: zich van geen kwaad bewust zijn. De mortuis nil nisi bene: over de doden niets dan goeds. Dinka's en Bongo's zijn Nilotische [de Nijl betreffende] volken. Verwar ninjutsu [vechtsport, oorspronkelijk ninja's] niet met jiujitsu [Japans worstelen]. Ninevé – met Ninevieters of Ninivieters – was een Bijbelse plaats (geen Bijbelplaats) en Ninove – met Ninovieters – ligt in Oost-Vlaanderen. Lastig: baklava [honinggebak] eten met een balaclava [bivakmuts] op. Houd jullie bakkesen! Balebale's [ee] zijn rustbanken. Een nitpicker is een foutspotter [dingen die niet kloppen in films]. Het woord 'niveasyndroom' heeft niets te maken met zonnecrème, maar is afgeleid van ' niet in voor- en achtertuin'. Het was nive candidior: witter dan sneeuw. Een nivometer is een sneeuwmeter. Een nixer behoort tot de generatie X (generatie nix) en niet tot de generatie Einstein, de einsteingeneratie.

10. Een nixfactor [geen aantrekkingskracht of uitstraling] is geen x-factor [aantrekkingskracht, uitstraling en succes]. De NLD is de nonverbal learning disorder, leerstoornis gekenmerkt door problemen met de non-verbale communicatie. De NLDA is in Nederland de Nederlandse Defensieacademie (de vroegere KMA – Koninklijke Militaire Academie). Wat is het nocebo-effect [van nocere [schade toebrengen] + placebo – niet-pathogene stof, werking e.d. die dankzij inbeelding van de patiënt een nadelig gezondheidseffect teweegbrengt]? Hij zei onder meer dat ik zo nodig de pot op kon. Je moet niet muggenziften: nodum in scirpo quaerere. Tussen 'noedels' en 'noodles' hoor je geen verschil [als gekookte oosterse deegslierten: synoniem]. Wat is een nokklamp [zeewezen]? De noli me tangere is de mimosa, het kruidje-roer-mij/e-niet. De dader – nomen nescio, de naam weet ik niet, N.N. – ligt op het kerkhof. De nomenklatoera was de communistische (partij)bureaucratie.