2030 Dictee zaterdag 19-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (62)

Dictee – dictees [2030]

Oefendictee 795 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (62)

1. Een apc'tje bevat acetosal, fenacetine en cafeïne. Regeren in een adhocratie ad-hocpartijen ad-hocachtig? Een eolusharp [windharp] reageert op de wind (genoemd naar Aeolus). Het amperage geeft het aantal ampères weer. Après tout [after all, uiteindelijk, welbeschouwd, tenslotte] viel het après-skiën in het water. Anonymi zijn anoniem geanonimiseerd. Zij volgt een apothekersassistentenopleiding. Baksjisjen en baksissen zijn fooien. De gondelier bracht een barcarolle [gondellied, Venetië] ten gehore. De bard [volksdichter] zong, staande op een bart [brugdek, waterstoepje]. Hij heeft al heel wat best of fives [threes, sevens, vgl. bests of Bach] gewonnen. Het bellenmeisje ontving een bellerophonsbrief [ee] (uriasbrief – aankondiging ondergang van de brenger ervan) op de bel-etage. Kom nou, dit zijn geen bijdetijdse verhalen, maar uit-de-tijdse. Turven is er een schrapje bij zetten. Verdragen die elkaar: een bizon en een bisamzwijn? Den Bosch' burgemeester frequenteerde dat Bossche café. Ik wil daar totaal buiten staan.

2. Is dat te combineren: bruschetta [oe k] met Brussels lof? Het werd me op een kabaretje [dienblad] aangeboden. Ik vind dat burschikose, studentikoze, ongein. De ballerina werkt aan de barre [bahr, baar]. De canopenscherven zagen er niet uit. Een schedel is een dodenkop. Caput mortuum is dodekop. Een carottier [tjee] is een carottentrekker. De aangeschoten caracal [steppelynx] bewoog zich voort als een caracole [wijngaardslak]. Ik bespeurde hegeliaanse [Hegel], orwelliaanse [George Orwell], carrolliaanse [Lewis Carroll – die van Alice in Wonderland] en aristoteliaanse [Aristoteles] invloeden. We eten caesarsalade [ee ah]. De centerfold [grote foto, vaak naakt] zit midden in dit nummer. Herken je een shantykoor [zingt shanty’s, zeemansliederen] aan het chanten [op monotone wijze zingen]? Nee, dus. We zullen de chamade [sj] moeten blazen [aftocht]. De afkorting ch is van christelijk-historisch [VD: waarom niet: c.-h.?], r.-k. die van rooms-katholiek [en p.-c. is protestants-christelijk]. Ze had ongetwijfeld iets closes [intiem] in gedachten. Die klipper [boot] voer er al, deze clipper [vliegboot] daalde er neer. Een collébal [onder de band] moet je decolleren [wegspelen].

3. De handelsnaam voor kokosvezels is coir [uitspraak!]. Welk probleem is nou het complext [meest complex]? Wie is die confuse, verwarde, man? Welke connotatie [gevoelswaarde] hebben 'consanguien' [verwant in den bloede] en 'consanguiniteit' [bloedverwantschap] voor jou [beide: gwie]? Hoe spreek je 'cool' uit [vgl. ook coewl]? Vooraf de warming-up en achteraf de coolingdown. Een comtoise [geen p] is een hangklok. Dat betoog is concies [s] (beknopt), de concieze formulering erin viel op. In dat gebied is het copesysteem [rechthoekige kavel] gehanteerd. Culi's zijn foodies. Hij kreeg die culpoze [door schuld veroorzaakte] autoschade op zijn conto. Je zult beter af zijn als je ervan af bent. Ze daldeeden [doen waar je zin in hebt] dat het een lieve lust was. Waarvoor gebruiken ze cyanide en cyaanamide [irriteert de huid + ontstekingen]? NB Uiterst giftig is cyaankali = kaliumcyanide = cyaankali(um). Leverancier en afnemer moesten helaas snel dag-zeggen-met-het-handje. Een democratisch socialist is democratisch-socialistisch. De afkorting D.V. staat voor Deo volente (V.D. – volente Deo), D.G. voor Dei gratia (door Gods genade) of Deo gratias (Gode zij dank). Een dhow [dau:w] is een Arabisch zeilscheepje.

4. Wat disfunctioneert er bij dysfasie? Het vermogen om woorden en zinnen te vormen. Ik klopte aan dovemans deur en het was aan dovemansoren gezegd, dat ik om een dovenetel kwam. Wat een dribbel, kijk hem dribbelen. Wat een tackle, kijk hem tackelen. Een doorsnee-Nederlandsgezin (doorsnee Nederlands gezin) eet doorsneehamburgers, een doorsnee-Hamburger trouwens ook. Zijn het de circe's [verleidsters] die ons naar Scylla en Charybdis lokken? De koffieresten waren drabkleurig. Er was bijna geen tijd voor ademhalen, we moesten drank halen. Een drôle de guerre is een phoney war [vreemde oorlog]. Jullie moeten je niet druk maken, niet zo'n drukte maken! We zitten nog met duizend-en-een [heel veel – ook: honderd] vragen. Iemand dwarszitten is iemand de voet dwars zetten. Ecarteren is ecarté spelen. Zijn eclatante zege maakte éclat [baarde opzien]. Duizend tegen een [VD: één = onjuist] dat hij het doet. Ik heb mijn lieve eegaatje om EDTA, ethyleendiaminetetra-azijnzuur, gestuurd.

5. Mijn jas heeft een ecrue [GB] [touwkleurig] kleur. Zielig, als je ennui [verveling] gewoon accepteert. Hij bracht de engelse [engel!] groet, het Ave Maria [naam gebed]. Enfants prodiges [+] [wonderkind] kunnen ook enfants prodigues [+] [verloren zoon] zijn. In het entrepotje [opslag] kwam alles op z'n pootjes terecht. Een épagneul is een cockerspaniël. Een epididymis is een bijbal, daar wordt niet gedanst. De massa epateren [overdonderen] is épater le bourgeois. Ligt dat land in Midden-Amerika of Centraal-Afrika? NB Centrafrika is de
Centraal-Afrikaanse Republiek. Ik heb die begeleiding erdoor gedrukt toen hij al zijn geld erdoor gejaagd had. Ik citeer: "… dat het ertoe doet, dat je door eigen toedoen …". Ergocalciferol [vitamine D2 – VD: 2020 OK – niet meer D₂ , ook in boter] is nu eenmaal geen ergotalkaloïde [komt in moederkoren voor]. Er waren wat reepjes spagnolet [stofnaam] aan de spanjolet [draairoede] blijven hangen. Hij trilde als een espenblad en draaide daarna om als een blad aan een boom.

6. Mooie woorden: 'euphuïsme' [gekunstelde lit(t)eraire barokstijl], 'eufemisme' [gebruik van verzachtend woord] en 'eufonium' [tenortuba]. Zo mag ik net zomin niet zeggen: "Je moet daar niet zo min over denken." Mijn huidige vrouw is mijn ex-ex. Wat doet zo'n fait diverstje ertoe? Fasciitis [ontsteking van het bindweefselvlies] ja, maar waar? Die loser hield zich van den (GB 'den', VD 'de') domme maar hij was vanmiddag toch de lucky loser [mag als vervanger naar een (sport)evenement] en maakte een lucky shot [toevalstreffer]. Zou dat fetisje helpen? We gaan een filetje eten. Het is een feit dat hij fijt heeft. Een fiscaal jurist houdt zich met fiscaaljuridische zaken bezig. Ik zou maar fluks gehoorzamen. Op het project X-feest kwam het
fragiele-X-syndroom [verstandelijke handicap, etc.] ter sprake. Na de geslaagde fouetté [verlengde pirouette] was er crème fouettée [slagroom]. Hij freestylede vaak en thuis nam hij graag deel aan een freedekeetje [ee] (vormvariant van freedikeetje – vriendschappelijk potje voetbal). Ze was mijn frêleste patiëntje. Het heeft me geïntrigeerd dat hij zo snel gere-integreerd was. Hij soupçonneerde [verdenken] zijn buurman. Boeddhisten geloven in reïncarnatie en re-integratie. De friste ploeg zal winnen.

7. Een graue Eminenz is een éminence grise. Ook in Plathaags en Hagois is een haik een vrouwenkleed en een kaïk een vaartuig. Verrukkelijk, dat Häagen-Dazsijs (niet in wdb.). Met één houw kliefde hij de hauw [soort peulvrucht]. Niet elke hoge school is een hogeschool. De ichtyologie is de viskunde. IChThUS betekent: Ièsous Christos Theou Huios Sotèr. Geef enkele voorbeelden van hypallage's. Wil je me soms de dood injagen of in drijven? Mijn sigaar, ik ga er de brand in steken. Die jan-weetal en dat lijsje-weetal vormen een echt paar. Kleine Job, Joppie, zal wel weer het kind van de rekening zijn. De jonge turken werden ook wel jonge wolven genoemd (naar een politieke beweging in Turkije in de eerste twee decennia van de twintigste eeuw). De ja- en nee-stemmen zijn geteld. Een jasser [aardappelschilmesje] jast: Yasser Arafat kan dat niet meer. Ik stuur een paar jpegs [joint photographic experts group (beeldbestand in JPEG-formaat)] mee . Zijn kanis [hoofd, kop] is geen ponem [porem, gezicht]. Vroeger kon je nog behoorlijk je kandjes [kandidaats(examen)] halen.

8. Een hoogleraar is kat' exochen [bij uitstek, per definitie] een geleerde. Een karyoloog [celkernen] bestudeert volgens mij karyocyten [grote cel in het beenmerg die bloedplaatjes produceert]. Dat is Latijn voor mij en Chinees voor haar. Zijn kariatidenverzameling [vrouwenbeeld] mag er zijn. Je moet een kat niet in zijn kattengat kijken. Met dat kat-in-de-zak [voeringstof] kochten we een echte kat in de zak [miskoop]. De absolute temperatuur is nu 373 kelvin (K). VD, is een klinge nu ineens geen kleefkruid meer? Inderdaad, wel: klet, klit. De Koninklijke Marechaussee wordt afgekort tot KMar en het Korps Mariniers tot KMarns. Klits klats (ook: klets) klander(e), van de ene bil op de ander(e). Zullen we de koffer in duiken? Het startblok is de verhoging vanwaaraf zwemmers bij wedstrijden het water in duiken. Kondt ge maar vliegen! Dat is een spiermassa van komsa [groot]. Een k-Marokkaan is beslist geen knuffel-Marokkaan … Bij een
kop-staartbotsing zitten de wrakken echt kop aan staart.

9. Een kooltje vuur [stukje kool in komfoor of test] kun je beter niet bij een kooltje-vuur [sierplant] zetten (en omgekeerd). De kortte van het circuitje viel op. Zijn kroeze [gekruld] haren wapperden in de wind. Is Piet al langs geweest? De laserstralen speelden rond de mond van die lazerstraal. Wil je een glaasje limonade gazeuse [met prik]? Ben je nou helemaal van lotje getikt? In Malmö's binnenstad is het goed toeven. In die mallenfabriek gebruiken ze (g)een mallejan [palensleep]. De toeristen genoten van Manneken en Jeanneke Pis. Het liefst wilde hij zijn maîtresse maitriseren [er als meester over heersen]. Hij had meise buikvlinders. Mijn wens: je vrouw mens-erger-je-niete nog lang en gelukkig. Ik zoek eigenlijk nieuwzilver en oud zilver. We verschoven ouguiya's [munt Mauritanië, MRO] over het ouijabord [wie-jaa – contact met geesten]. Hij bekleedt nu de overstenrang. Mag ik een (cham)pagne? O, je bedoelt een sjampie! Bij de oude Grieken was een palaestra een sportveld [vgl.: palestrisch].

10. Parsimonie [eenvoud] kun je linken aan 'simpel', parcimonie [zuinigheid] aan 'cent'. Waar zijn in deze stad die (vermaledijde?) P+R's [park-and-ride], of heten ze hier K+R's [kiss-and-ride]? Antwoord: bij het station! Droegen pasja's [hoge ambtenaar Ottomaanse Rijk] pashmina's [sjaal] en komen die van de kasjmiergeit [uit Kasjmir]? Ja. Een patjakker [smeerlap] die veel patat eet, kan een padzak [papzak] worden. Die kruiden zijn berepedis [uh ih – heet]. Het woord 'passé' is passé [verouderd]. De liefde bedrijf je penages [voorzichtig]. We hadden een pico bello vakantie. We zien elkaar in Phnom Penh! Bij plaatsgebrek is er plaats te kort. Die privégesprekken hadden een hoog Privégehalte [tijdschrift]. Ze legden hem op het procrustesbed. Het hutchinson-gilfordsyndroom [progeria, veroudering] moet je zeker niet verwarren met het syndroom van Guillain-Barré
[guillain-barrésyndroom, GBS, aandoening centrale zenuwstelsel]. Pur(schuim) is polyurethaan.