Dictee – dictees [2033]
Oefendictee 793 OUD, geheel herzien naar situatie 2020
Dictee van de dag (64)
1. Primum lapidem posuit [poo-soe-wiht]: (hij of zij) heeft de eerste steen gelegd (P.L.P.) Is het nu pluchetapijt of pluchen tapijt? Beide. Deze pc bevat veel plug-inhardware. Geen gezicht, zo'n pluimeloze kip op een pluimenbed. Zij is een geboren pluisster. Het hemellichaam Pluto is geplutood [van planeet naar dwergplaneet gedegradeerd]. We werden door Pluvius [Jupiter als regengod] gegeseld. Het PMWS (postweaning multisystemic wasting syndrome) is de wegkwijnziekte, een bepaalde varkensziekte. Met png's worden portable network graphics (beeldbestanden in PNG-formaat) bedoeld. Een PO Box is een post office box, een postbus. (Het) POD, printing on demand, raakt meer en meer in zwang. Poedja's [kleine cilindervormige drum] brengen hoge tonen voort. Poehpoeh, was dat werken! Poelepoele [lokroep eenden], hier is wat brood! Ze zouden veel poeri/em [vgl. Poerim, joods feest] [drukte, lawaai] maken. Ze hadden dan ook veel poerem [koude drukte]. Met GB schrijven we 'poezen' (meervoud, VD, raar. ook: poesen).
2. Hij is een erkend poetjesbaas [heler, opkoper]. Ken je de poetslipvis? Hij wierp zijn poids [pwah – aanzien] in de strijd tegen dat poignante (schrijnende) armoedegeval. Wat zijn een point allongé [muziek: streepje boven een noot] en een point sur tête [punt boven een noot]? Zij borduurt veel point-lacé [borduursel met kleine ingeweven figuurtjes]. Opportunistische politiek heet in het Duits Politik von Fall zu Fall. Het gaat mis als de politique politicienne [politiek om de politiek] leading wordt. Volgens een poll was de polka-mazurka toen erg in. Gewoon een mooi woord: 'polyidie' [genetica: het samenwerken van verschillende pangenen om een enkele eigenschap tevoorschijn te brengen] (en niet polyinterpretabel). Bij de originele Babylonische spraakverwarring barstte het van weinig geslaagde polylogen [groepsgesprek]. Een pomo [iemand die postmodern is] heeft een trendy en pomo levensstijl. Ze droeg een ponceau [papaverrode] poncho [regencape met capuchon]. De afkorting lb. staat voor libra (Engels pond = gewicht, niet: geld). Dat is een handige pons asinorum [ezelsbrug]! Popi [populair] doen mag, maar niet te poop [idem], hè? Wees vooral geen popiejopie [populair iemand, met platte grappen en grollen]. Bij het schaatsen kun je pootje- of beentje-over doen. Spreek uit: potentroep [homo's].
3.
Er stond popjazz en pop-klassiek op het programma. Een poppedeine
[klein meisje] noemt haar slappe pop in
een poppenhuis een poppelijs of
poppemie. De poppoll zal het uitwijzen.
Een poppesnor is een overijverig
speurder. De e-mail werkt niet: de
POP-server
[post office
protocol] is kapot! De Baakse (Baak
ligt 7 km ten zuiden van Zutphen)
populier heeft een lichte stam. Spreek snel uit: paternoster
en pornoster. Ik houd van dat
porseleinbloempje, menistenzusje, ook: hoe-langer-hoe-liever. Is
Italië een pornocratie [Berlusconi ...]?
Een portakabin
[èh ih] is
een kant-en-klaar geleverd tijdelijk gebouw. De (Verheven)
Porte was de regering van het Ottomaanse Rijk. Ik knapte echt op van
die porto flip [glas port met een geklutst ei
erin en een theelepel poedersuiker (als
versterkend drankje)].
De port-salut is een zekere trappistenkaas. Wat doet het POSA
[in BE: peloton
voor observatie,
steun,
aanhouding]?
Waarvoor dient een POS-apparaat
[betaalautomaat: point
of sale]?
Positis ponendis: verondersteld wat verondersteld moet worden.
4.
In postbop zitten o.a. bebop, avant-garde en freejazz. Post
coitum, na de coïtus, kan een postcoïtum
optreden. Ik kom de
poste-restantebrief ophalen. Is een post-factumcontrole
[post factum, achteraf] effectief? Het
kan zijn dat die dan post festum [als mosterd
na de maaltijd] komt. Een posticum is een opisthodomos,
achterhal van een Griekse tempel. De postincunabelen [zekere
druk] kwamen na de wiegendrukken.
Een postmortaal onderzoek vindt altijd post mortem plaats. De PND
is de postnatale
depressie, de post-partumdepressie [post
partum dus]. Post saeculum
evenire: maar eens in de honderd jaar voorkomen. Voorbeeld? Een
eeuwwisseling! Zo'n pot à feu [decoratieve
vaas met flakkerende vlam erboven] vind ik mooi. Eerlijk
zeggen: weet je wat een postzegelstaatje [kleine
staat met eigen postzegel] is? En een pot-au-feu [stoofpot
van vlees met bouillon en groente] is gewoon lekker. Met
pots-de-vin [fooi,
steekpenning] krijg je soms wat voor mekaar. Heukels
[bloemoloog] noemde pothoofdplanten naar
het Pothoofd, Deventer.
5. Potjebeuling is geen potje met beuling = ingewanden dieren (maar: gort met rozijnen gekookt). Potkaas zit op Texel in Keulse potten. Een potje-dek is een ketellapper. Dat potje met blommen groeide voorspoedig verder. Krijg nou het leplazarus, potje-met-blommen [bastaardvloek] nog (a)an toe! Wat doet een elektrotechnicus met een potmeter [potentiometer, spanningsdeler]? 't Is pissebed of kakkebed: één pot nat. Die potnat is een rare snuiter, dat potstuk ook. Ze zijn in pourparlers [onderhandelingen] getreden. Met 'pour le mérite' bezit je een Pruisische ridderorde. Nederland zit in de poule des doods [sport, met zeer sterke tegenstanders]. Wat doe ik nu met die pool [oe – vb.: voetbalpool]? In powerdressing [zakelijk, straalt macht en rijkdom uit] met een powerdrink [energydrink]: dat maakt indruk. Pownen [oo] is vernederen. Die boze gozer op de (bull)dozer heeft geen rooie pozer (= pose, cent, duit) te makken, maar heeft wel een antieke hozer (hoosvat). Let op de uitspraak bij: puzzolaan [puh-zoo-laan] is pozzuolaan [poht-soe-woo-laan]. Er volgde ook nog een PPPS (postpostpostscriptum).
6. De Duitse filosoof en theoloog Philipp Melanchthon was de Praeceptor Germaniae, de leermeester van Duitsland. Chtonische (van Grieks: chthōn = aarde) godheden zijn aardgoden. We hebben die ingenieur op dat technische probleem losgelaten. Hier mag je de honden niet los laten lopen. Een praesta-quaesumus is een priester die alleen de mis leest. Hij verdient om ende bij (praeter propter) zes ton. Kun je een Pragmatieke Sanctie noemen (denk aan Maria Theresia – erfopvolgster van Karel VI)? Zijn de Zwartvoet- en Pueblo-indianen prairie-indianen? De laatsten zeker niet! Zijn er nog teksten in het Prakrit? Neem je aan een practicum deel, dan ben je praktikant. Pas het geleerde toe en je bent practicus [heel praktisch bezig dus]. Hoorde je dat pral(l)trillertje (muziek: versiering bestaande uit hoofdnoot, bovenseconde, hoofdnoot)? Een praline [bonbon – n/s] kan praliné [vulling] bevatten. De precieuze [kostbaar, verfijnd] precieuses [damesgezelschap Parijs, 17e eeuw] wilden de taal verfijnen. Leven wij wellicht in een pragmacratie [wenselijk, haalbaar]?
7. Preciosa [sj] zijn kostbaarheden. Bij het prediken hou je een predicatie. Een goed weekloon (= pree) is een pre. Geprefigeerde werkwoorden zijn van een prefix [voorvoegsel] voorzien. Hoe werkt een premier-risqueverzekering [alleen samenst.!, gedeeltelijke schade ten volle uitgekeerd, ook al is het verzekerde bedrag kleiner dan de waarde van het verzekerde voorwerp]? Een prenttekening is een aquatint volgens het procedé-Ploos van Amstel [etsgrond met fijne amaril bestrooien]. Presbyacusis is ouderdomsslechthorendheid. Preppy [tienerkleding, chic] kleding sluit aan bij chique privéscholen. Een presenningreep is een reep van geteerd zeildoek. De president elect is de nieuwgekozen president (VS, nog niet geïnstalleerd). Wij dragen maar gewoon prêt-à-porter [confectiekleding]. Die schoenen zullen nog wel prêteren [ruimer worden]. Een preux chevalier is een onvervaard ridder. Wat zijn prévôts [niveaus die men kan behalen bij het schermen, de niveaus onder maître]? Ze las de priapee (gedicht ter ere van Priapus) bevlogen voor. Een priapus of priaap is een wellusteling en beslist zo genoemd naar Priapus [god vruchtbaarheid, enorme fallus]. Zij was een late primipara (vrouw die voor de eerste keer een kind baart). Er werd een priesnitzverband [nat verband met zwachtel] aangelegd.
8. De Pythia was de priesteres van Apollo te Delphi. Een sacerdotale [s] is een priesterlijke zegen. Een prifonds is een private equity fonds. Een bagno is eigenlijk een badhuis, maar de Turken in Istanboel hebben ooit een badhuis als gevangenis ingericht … (en een banjo is een muziekinstrument). Wat zijn prijzijen [vergoedingen aan de vorige pachter verschuldigd voor de verbetering van de grond]? Wat eten we vandaag? Hussen met prikken [hilarisch]! Aanstootgevend, choquant (shockerend), schandaleus (scandaleus), shocking, stuitend, stotend en choquerend (shockerend), die prikbabes [schertsend: meisje dat als model dient voor erotisch prikkelende foto's op een (digitaal) prikbord]! Het PDS, de spastische darm, is het prikkelbaredarmsyndroom. Hoeveel primarii [eerste violisten in strijkkwartetten] spelen er vandaag? En hoeveel primassen [idem] in het zigeunerorkest? Hoe hoog of laag is de primerate [laagste rentevoet]? Primo intuitu [bij de eerste aanblik, op het eerste gezicht] werd hij verliefd. Die princess charming bleef een princesse lointaine voor hem. De zoon van Edward III van Engeland, Edward van Woodstock, werd veelal de Zwarte Prins genoemd. Iets buitmaken is datgene prijs maken.
9. Dat is voorgoed verloren. Indertijd was prins Bernhard Prins der Nederlanden (titel van de prins-gemaal). Wie is er momenteel Prins(es) van Oranje [vermoedelijke troonopvolg(st)er]? Ook Maastricht heeft een Prins Carnaval, de Prins der Duisternis is de Satan en Petrus is de prins der apostelen. De prinses-van-de-nacht is een 's nachts bloeiende zuilcactus. Ik heb niks met prinzipienreiterei [doordraven over bepaalde ideeën]. Zieke prioneiwitten [ook: prionen] kunnen de gekkekoeienziekte, de ziekte van Creutzfeldt-Jakob en scrapie veroorzaken. Men neme een prise (snuifje) eau de cologne. Het woord 'privaat' komt van camera privata (particuliere kamer). Was het Groot Privilege wel zo bijzonder [Maria van Bourgondië in 1477 met haar onderdanen]? Ik doe het voor een prix d'ami [vriendenprijs]. Hij won de Prix de Rome [staatsstudietoelage jonge kunstenaars]. Deze leverancier hanteert prix fixes [vaste prijzen]. GP's zijn grands prix of grand prixs [vernederlandst; GB en VD – de s dan uitspreken!]. Zo'n proana [meisje dat of jonge vrouw die haar anorexia niet als een ziekte, maar als een bewuste keus voorstelt] durft wel, hoor! Enclise: "Daar gaat ie." [gaat-ie], proclise: 'kwas' en 'tis'.
10. Hij is procul dubio (zonder enige twijfel) steenrijk. De procureur des Konings eiste bij uitzondering vrijspraak. Wat is het verschil tussen een prodecaan (uni, voorm.) en een pro-Deaan [procedeert pro Deo]? Zijn advocaat treedt P.D. op. Is er niet gelet op de prodromale verschijnselen [algemene verschijnselen die voorafgaan aan een zich ontwikkelende ziekte]. Omschrijf het begrip 'cartesisch product' [A x B = alle paren (a, b) met a uit A en b uit B]. Is er verschil tussen bbp [bruto binnenlands product – binnen de landsgrenzen] en bnp [bruto nationaal product, ook erbuiten]? Jazeker!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten