2013 Dictee donderdag 10-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (53)

Dictee – dictees [2013]

Oefendictee 804 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (53)

1. Wat doet een sportvisser met een clipot [klie-poo, driehoekig gebogen metalen uithanger die aan een lijn kan worden bevestigd]? De clitoridectomie wordt ook met VGV [vrouwelijke genitale verminking] aangeduid. Het meervoud van 'cloaca' [riool, ook van vogels, reptielen en vele vissen] is 'cloaca's' of 'cloaken' [dat alleen in VD]. Ze zijn de closeste [kloos-tuh] vrienden. Ik zing in een closeharmonykoortje. De clovismensen stammen oorspronkelijk uit Clovis in New Mexico. Heb je gisteren weer geclubd [clubs bezoeken, uitgaan]? Een cluniacenzer monnik (cluniacenzer) hoort thuis in Cluny. Een enveloptas is een clutch [handtas zonder riem, in de hand] en bij een auto moest je vroeger soms dubbel klutsen [bij (veranderen) versnelling van de auto]. Feyenoord is echt mijn cluppie. Die havoër volgt c&m (cultuur en maatschappij). C.M.M. staat voor Congregatio Missionariorum de Marianhill (congregatie van missionarissen van Marianhill). De brief was gericht care of (c/o) de directeur. Een coach coacht coachees [die wordt door coach begeleid]. De cadet nuttigde een kadetje. Die sémillon [wijnstok, ook wel: wijn] levert tenslotte geen saint-émilion [wijn], maar sauternes [wijn in de Gironde]. De serow (Japanse gems) verwondde zich aan de sero (staketsel; V-vorm).

2. VD noemt het Bijbelboek Zefanja (Zef.), het NBG Sefanja, en in de Vulgaat heet dat Sophonias (Soph.). Die secondbestbeoordeling viel toch fiks tegen. Die sede-vacantist erkent de zittende paus niet. Volgens hem is de sedes apostolica, de Heilige Stoel, onbezet [sede vacante]. De afkorting s.e. et o. betekent: salve errore et omissione, afgezien van vergissing(en) en weglating(en). Met s.e.c. wordt trouwens weergegeven: salvo errore calculi, afgezien van rekenfout(en). Die señorita wist dat 'semper Augustus' titel van de keizers van het Heilige Roomse Rijk (H.R.R., 962-1806 – Duitse keizerrijk) was. Wie semiet is, behoort tot een ras, wie Semiet is, is Jood. Die nederlaag van Oranje had wel wat van een selffulfilling prophecy. Sero sed serio [eerst met tegenzin, maar, eenmaal begonnen, met hart en ziel] is hij aria's gaan zingen. De SER is de Sociaal-Economische Raad (volgens www.ser.nl; volgens VD: e – VD 2020: toch E).

3. Noem drie serreplanten [s]. Betekent een settlement (of: rescontre = verrekening rechten en verplichtingen op een bepaald tijdstip) dat je gesetteld [sociaal gezien op je plaats] bent? Nee, dus. Geef mij maar Duitse secce [droge] sekt [mousserende wijn, méthode champenoise = buiten champagnestreek wijn op fles tweede gisting – méthode traditionnelle = idem, buiten de champagnestreek]! Gekkie, bedoel je die secste sekt uit die seksshop? Onder zijn chagrijnlederen (GB, VD ook: segrijnleren) outfit ging veel chagrijn (sacherijn) schuil. Een
SEH-arts werkt op de Spoedeisende Hulp (de spoedeisendehulpafdeling). De chauffeur viel ten offer aan sackjacking [autoruit inslaan]. Een bijbelletter [gotische, fractuur], dat snap ik, maar een bijbelang [buiten dictees: bij-belang, nevenbelang]? Het bijbelen [kaartspelen] doe je niet met een bijbeltje, maar met kaarten. Hij d(o)uwde hem met zijn neus in de hemeldauw. Is coaliseren een coalitie vormen [ja, tegen gezamenlijke vijand]? En heeft coalite [lijkt op steenkool] daarmee te maken? Nee, dus. Hij coatte [van deklaag voorzien] het kunststof [bnw.] oppervlak [ook: kunststofoppervlak, znw.]. Met zo'n coaster [kustvaarder] kun je niet coasteren [een achtbaanrit maken]. Zij zweert bij coca-colaatjes. De naam van de groep Cobra verwijst naar Copenhagen, Brussels, Amsterdam. Ach, die kleine kokette [ijdel, behaagziek] en cocasse [zot, koddig] Katinka toch!

4. Coccidiosis [kohk-sie] is een hoenderziekte veroorzaakt door kokken. Bloody mary, daiquiri en gin-fizz zijn cocktails. Die cockteaser [vrouw die man opgeilt] speelde in op zijn cockring (penisring). Hoed je voor cocottetypes [s] [prostituees]. Code rood is alarmfase drie [bv. bij het weer]. De codex argenteus is het enige bewaarde handschrift van Wulfila's Gotische Bijbelvertaling. Het codex constitutionum was een van de vier delen van het onder keizer Justinianus tot stand gekomen Corpus Juris Civilis, verbindend sedert 534. Het Standaardnederlands is een voorbeeld van een standaardtaal. Kun je van coeurs de boeufs [of] [zekere tomaten] goed soep maken? Ik vind hem reuzecoewl (jeugdtaal voor: reuzecool). Volgens mij is een cofferdam geen dam (maar o.a. een rubberdam bij de tandarts). Descartes zei het al: cogito, ergo computer (toevoeging: RL) sum ([filosofie] ik denk, dus ik besta of de computer bestaat). Oude radiotoestellen hadden een coherer [ie] (later vervangen door: detector – van radiostraling). Coilen [zekere behandeling bloedbaan – spiraaltje = coil naar zwakke plek in bloedbaan brengen] kan levensreddend zijn. Een legioen was een cohortenleger [een cohort(e) is ca. 600 man, een legioen eerst 3000, later 6000 man].

5. Een coin [kwèhn] de feu is een huisjasje. Coir [koo-juhr] is de handelsnaam voor kokosvezels als stof. Wat stelt coïre [ww., onb. wijs = vrijen] met een coitus interruptus [onderbroken voor de zaadlozing als vorm van zwangerschapsvoorkoming] nou helemaal voor? De cola wordt gemaakt op basis van kola-extract. Een collation [Fr.] is een zekere lichte maaltijd. Een CDO is een collaterized debt obligation (zoek maar op! – obligatielening met als onderpand een pakketje risicovolle hypotheekobligaties). Die collega-econoom is mijn collega proximus [naaste collega]. De Hoge Colleges van Staat zijn de
Staten-Generaal, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Kanselarij van de Nederlandse Orden. De collegianten of Rijnsburgers waren volgelingen van de drie gebroeders Van der Codde te Warmond [een rijnsburger is een groentesoort, bv. gele ui]. In een collider
[koh-laaj-duhr] worden materie en antimaterie op elkaar afgeschoten. Een collie [hond] kun je moeilijk als colli (enkelvoud: collo, maar ook: colli en mv. colli's) verzenden.

6. Die collierdraagster [kohl-jee] moet wel vermogend zijn. In België kennen ze het colloque singulier [sèhn-guu-ljee g van goal] [zwijgplicht over gesprek met koning(in)] Met collyrium kan een oogwassing (geen oorwassing!) bedoeld worden. De vijfde colonne [aanhangers vijandelijke macht in het eigen land] vormt een nationale bedreiging. Wie heeft dat colorfieldpainting [grote, egale, vaak rechthoekige kleurvlakken] eigenlijk bedacht? Een COM is computer output on microfilm. Een combine [baajn] is een maai-dorsmachine (een combine – bie -nuh = een afspraak in de wielersport). Hoe zijn combinoren [schaatsen, noren!] gecombineerd? Met een cometarium maak je kometenbanen aanschouwelijk. Een comedo is een mee-eter, maar geen gast. Wat betekent, en hoe schrijf je 'coming backservice' [verdeling bedrijfslasten over komende jaren]? En heeft dat te maken met een comeback [van sportman, kunstenaar, politicus]? Niets, dus. Dit is een comfy [comfortabel] zitkussen. Cometten is comète [zeker kaartspel] spelen. De Comédie-Française is de door de staat gesubsidieerde schouwburg in Parijs (officieel: Théâtre-Français). Wat doen in België Comité I [hoofdletter! – inlichtingendiensten] en P [politiediensten]? Commercen is commerce [zeker kaartspel, 'kleuren', kaarten ruilen op zoek naar gelijke kleuren] spelen.

7. Waaruit is coltan samengesteld (columbiet en tantaliet)? In de commedia dell'arte kom je steevast Harlekijn en Colombine tegen. Vanuit het Engels: commies zijn communisten. Commenten [reactie achterlaten] doe je op een website. Een commis de cuisine [zelfde mv.] is een leerling-kok onder de directe leiding van de chef(s) de partie(s) [of] [verzorgt een deel van de keuken]. Verhouden een aides de cuisine en een chef(s) de cuisine(s) [of – GB, VD] zich net zo? Ja. Het hotel heeft een compleet nieuwe batteries de cuisine [complete keukenuitzet] aangeschaft. Hebben alle popmuzikanten groupies [trekt met de groep mee]? Het Commissariaat voor de Media heeft ingegrepen. Is iemand belatafelen [beduvelen] hem op zijn commode [latafel, ook bovenblad voor baby's] geven? Nee. We kennen commissie- [handelen: iets wel doen] en omissiedelicten [iets nalaten]. De Commonwealth is het Britse Gemenebest, de Commonwealth of Australia de Australische statenbond. Die Commune [revolutionaire gemeenteraad van Parijs van 1789 tot 1795] was geen (gewone) commune. Hij werd communi consensu (met algemeen goedvinden) bejubeld. Zij zijn in communio bonorum (gemeenschap van goederen) gehuwd.

8. Dit stuk moet comodo (rustig) gespeeld worden. De dicteecommunity stond écht op z'n kop! Zou een etentje ervanaf kunnen? Wat gaat dit op zijn elfendertigst … De personificatie van de Oost-Indische Compagnie (de OIC, de VOC was de Vereenigde
Oost-Indische Compagnie en de WIC de West-Indische Compagnie) was Jan Compagnie. Muller en Compagnie wordt vaak afgekort als Muller en [afko:] cie. [sie] of Muller [symbool] & co. [koo]. CNY is de genormeerde valuta-aanduiding voor de renminbi yuan (munteenheid van China). Non-comparitie kan vervelende gevolgen hebben, net als een no-show [beide: het niet-verschijnen]. Bij Emmer-Compascuum moet je denken aan gemeenschappelijke weidegrond [meent]. De kompel (mijnwerker, ook: koempel) kreeg een compel (juridisch: brief tot herinnering of aanmaning). Een goede taalgebruiker heeft competence (taalkundige competentie). Soldaten noemen een compagnie een compie. Een dcc is een digitale compact cassette.

9. Zijn compliceclubje [n/s, medeplichtige] groeit alsmaar. Een compliment à crochet is een soort boemerang [bedoeling om er een terug te krijgen]. Beschrijf het verschil eens tussen comprehensief [eerste jaar voor iedereen gelijk] en categoriaal onderwijs [mavo, havo, vwo, etc.]. Een comptes-rendus [+] is een financieel verslag. Vind je die c-print [via computer] mooi? Een CT-scanner is een computertomograaf [plakjes van het lichaam, ook: CAT-scan]. Een comtoise(klok) was oorspronkelijk een hangklok, slingerklok uit de Franche-Comté [streek]. Een conan [oersterke strijder] is genoemd naar Conan de barbaar. Conche (mengmachine): je kunt er chocola mee maken (dat moet je meemaken), concha (doopschelp): je kun ermee dopen. Wat een concieze [k s z] [beknopt] weergave! De bekendste concilies zijn het Concilie van Trente en het Tweede Vaticaans Concilie. De conchologie (conchyliologie) gaat over conchifera [k ch] (schelpdieren) en conchyliën (schelp- en schaaldieren). Het computerwinkelen raakt meer en meer in. Hij is non compos mentis (niet bij zijn verstand).

10. De bekendste concordantie op de Bijbel is de Nederlandse Concordantie van Abraham Trommius, 1672-1691. Concordia discors: tweedrachtvolle eendracht. Musique concrète is concrete muziek.