2043 Dictee woesdag 30-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (73) √

Dictee – dictees [2043]

Oefendictee 784 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (73)

1. Hier geldt het wetboek van mevrouw Etiquette (Zij dicteert het keurs der etiquette.) Hillbilly is countrymuziek. Je weet wel, wie ik bedoel: die man die vaak in zijn blote je-weet-wel loopt. Ik weet niet hoeveel jij er gezien hebt, maar er liepen ik-weet-niet-hoeveel dronken lieden, dronkenmannen, op dat plein. De wetschool (madhhab) is een stroming, (soennitische) richting in de islamitische plichtenleer. Fraus legis (wetsontduiking) lijkt me niet altijd strafbaar. In het Vlaams Parlement gebruiken ze vaak wetstratees. Vraag dat maar eens na in de wewi (wetenschapswinkel). De Zoon is wezenseen aan de Vader (en de (Heilige) Geest). Wham, die botsing zag je aankomen! Whappen (appen) is whatsappen. Wysiwyg: what you see is what you get. Hij is een kei in wheelies en stoppy's. Whiffen (een airshot slaan) is toch wel een afgang (bij golf). Bij whisky-soda moet je eigenlijk ook whiskysaus nuttigen. Lees die whodunit (detective) maar.

2. Whistleblowers (klokkenluiders) zijn vaak vogelvrij. Is er in
Zuid-Afrika sprake van een white trash (minachtend: onderste sociale laag van blanken in een overwegend blanke maatschappij)? Die kinderen verkommeren, who cares [wie kan het wat schelen]? In een wibbussie [wip(je)] was de wibowoning [wonen in een beschermde omgeving] voor de ex-wibocri [witteboordencrimineel] ingericht. Een augur is een vogelwichelaar. Het aantal auto-inbraken neemt toe. Dat is dan drie keer (driemaal) zoveel als nodig is. Het meervoud van widoei is widoejim (zoek maar op – gemeenschappelijke schuldbelijdenis tijdens de synagogedienst op Jom Kipoer). Wied [SR: onkruid] is beslist geen drug [wel: wiet = weed]. Wat zijn wiedauw [wilgentenen], landouw [meestal mv.: velden, akkers] en landauer [vierwielig rijtuig voor vier personen met afzonderlijk beweegbare voor- en achterkap]? Duh [zelfs een dom persoon snapt iets wel], dat is nogal wiedes! Triest: eerst een wiegelied en dan de wiegendood. O ja, een wie-met-wietje [relatie] zeker. De Sargasso- of Krooszee is een wierzee. Doe niet zo wieties (NL, Bargoens: onnozel, simpel, boers). Met de Ouden worden meestal de Grieken en Romeinen bedoeld. Een wigstaart is een gewone zwarte zee-eend, dus geen Zwarte Zee-eend. In België slaat de term wigw's op weduwen, invaliden, gepensioneerden en/of wezen.

3. Ze droeg iets wijds, toen ze naar de weidse dreven op weg ging. De zalving met wijolie wordt ook chrisma genoemd. De wijdte hield niet over [lengte, breedte, hoogte]. Die steppen zijn wijduitgestrekt. Escargots zijn wijngaardslakken, bouquet is wijngeur. Van wijntje (zoals madera) en trijntje houden, is Bacchus en Venus dienen. Een oenologencongres [eu] [wijnkenner] in een chateau [wijnkasteel] en dan in de bodega [wijnlokaal met wijn van het fust] de chatelaine [kasteelvrouw, gastvrouw] chateau migraine [hoofdpijnwijn] laten serveren in plaats van châteauneuf-du-pape (rode rhônewijn) en dan ook nog het wijnnapje, de taste-vin [schaaltje om wijn te proeven], laten vallen … Een wijnpruim is een reine-claude. Dat doet me dan weer denken aan: reinette (renet, renetappel), reine Tor (reine dwaas), een Bahreiner en eau de la reine (lodderein). De opinie of de pers wordt wel verwoord met 'la Reine du Monde'. Ik moet er niet aan denken: verreinen, rein of (nog?) reiner maken. Hazenrug met wijnsaus, tsjakka.

4. De wijtenwagen [lijkwagen] ging naar het houtenjassenpark [kerkhof, begraafplaats]. Dat wijzemannencollege geeft vaak goede raad. Hij bracht het op niet mis te verstane wijze te berde. De Drie Koningen zijn de Wijzen uit het Oosten. Wij zijn geen kannibalen en het vlees van Schotse hooglanders smaakt ons goed. Het wilhelminische tijdperk loopt van 1880-1918 [Duitse keizer Wilhelm]. Is er ook een vereniging van wilhelmina's-vooruit? Een wilfer denkt voortdurend: what was I looking for? Een variant daarop is winozzen (waar was ik naar op zoek?). Alleen in Luxemburg wordt er nog Letzeburgs gesproken. Ik heb het niet zo op selffulfilling prophecy's. Met '*full*': fullback, full colour (en fullcolourdruk, GB), fulldress (galakleding), full employment, fullereen (buckyball), full house, fullprof, fullservicebureau en fulltime(r).

5. Full speed en full swing ging hij ertegenaan. Had een wrongful life(!) beter niet voorkomen kunnen worden? RGB: rood, groen en blauw, de namen van de drie primaire kleuren, waarmee door kleurmenging een weergave of reproductie in full colour kan worden verkregen [fullcolourweergave – vooral op tv, etc.]. Vergelijkbaar is CMYK: cyan, magenta, yellow, key, de namen van de drie primaire kleuren (cyaan, magenta, yellow) en zwart (Engels 'key', verwijzend naar de laatste letter van 'black'), waarmee door kleurmenging iets full colour kan worden weergegeven [vooral bij drukwerk]. Je hebt gouden willems (tienguldenstuk) en witte willems (wittebrood). Hij is zo'n stille willie [zegt niet veel]. Die whizzkid doet niks anders dan williewortelen [uitvindingen doen]. Met een winchester [soort magazijngeweer] kun je schieten. Te loever(t) is aan de loefzijde [windkant].

6. De WiMAX is de worldwide interoperability for microwave access, een standaard voor breedbandige netwerken. Amsterdammers noemen Hagenaars windhappers [opschepper]. Is dat nu een windjak [wijd overjasje, katoen] of een windjack [van ondoorlaatbare stof]? Ik waande me in het originele Winjewanje (Wingiewangie: land waar wonderlijke zaken plaatsvinden). Zijn handelsmerk is wining-and-dining [drinken en dineren voor de sociale contacten]. Wat is een kap- [modelhoofd voor pruikenmakers, mutsenbol] en wat een kaapstander [windas]? Spreek jij 'wingerdrank' wel goed uit? Sta je toch raar te kijken als een webwinkel de naam Winkel van Sinkel draagt. Theo loog, dat hij theoloog was. De vertaling van 'mindfulness' is 'achtzaamheid'. Die actions de jouissance [bewijs van deelhebberschap] zijn gewild. Nog geen knoop van mijn gulp, voor de Winterhulp [propaganda voor NSB, WO II]. De Winterkoning wordt ook wel Sneeuwkoning genoemd [bijnaam van Frederik V van de Palts, die in 1619-1620 (een/één winter lang) koning van Bohemen was]. De WISC is de Wechsler Intelligence Scale for Children (een bepaalde intelligentietest voor kinderen).

7. Roden is rood kleuren [vgl. roodgekleurd]. Wiseguys [weet alles beter] verkopen (soms zelfs) wisecracks [kwinkslagen]. Een wisent is een Europese bizon. Een witte jood is een niet-Jood, die bedrieglijk handelt. We drinken zoetemelk met room. Die jurist is gespecialiseerd in wobben (dat is niet: op een wobbelfiets rijden, maar een beroep doen op de Wob: Wet openbaarheid van bestuur). De afkorting wma betekent Windows media audio, een zeker bestandsformaat c.q. standaard. Die veelgeprezen artikelen zijn ook nog eens heel aantrekkelijk geprijsd. Ik vergeet het steeds weer, maar S.P.Q.R. staat voor Senatus Populusque Romanum. Wanneer heb je voor het laatst gewinozd [winozzen – waar was ik naar op zoek?]? Het WODC is het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (van het Ministerie – instelling – van Veiligheid en Justitie – VenJ). Een woedeorgasme is een woede-uitbarsting. Dat stond bovenaan deze pagina. Ik ben VD-watcher. Woela [= wollah – betekent ook:], ik zweer het! De woedoe [rituele reiniging] gaat vooraf aan de vijfmaal daagse salat [islamitisch gebed].

8. Een woekerklank of svarabhaktivocaal is bv. de toonloze e in 'melluk'. Hoe ziet de rosse of roze woelmuis eruit? Wat betekent het kledingvoorschrift 'tenue de ville' [wandelkostuum]? Woeps, daar lag zij. Woepie, ik heb de toto gewonnen! Een vrolijke frans is altijd wohltemperiert [goedgeluimd]. Je moet desertie [bv. uit het leger] en desertificatie [verwoestijning] niet met elkaar verwarren. In welk land kennen ze woiwodenbestuurders? In Polen. Dat is een mooi woord: wokkok [wadjan(g)kok]. Een scrunchie is een wokkel(tje – om hoofdhaar in een staartje te binden). De wetenschappelijke naam van de wolf is Canis lupus. Dat sterrenbeeld heet Wolf of Lupus. Zijn zij echt lid van de Grijze Wolven [extreemrechts, Turkije]? Hoe zou je het naar een volk verwijzende 'oud-Germaans' in het Oudgermaans schrijven? Piet en Jan zijn germaine neven [zelfde grootmoeder]. Kun je op een lycopodium optreden [plant wolfsklauw of sporen ervan]? Nee, dus. Die Kaapwolken kun je niet eten, de Kaapse wolken [nagerecht met vla] wel. Dat kun je verkeerd uitspreken: wolkaarde [kaarden = kammen]? Een woordenaar is een lexicograaf.

9.Wolmans zoutmengsel wordt ook wel wolmanzout [impregneren van hout] genoemd. De Woman is de World Organization of Mothers of All Nations (internationale vrouwenorganisatie op het gebied van de ontwikkelingssamenwerking). Hij had me wonder [= heel] wat te vertellen. Een wondhaak is een ecarteur, een sperhaak. De jockey [op paard] droeg een wonderjock [corrigerende herenonderbroek]. Goethe schreef in 1775 het gedicht Wonne der Wehmut. Huisvredebreuk is woonstschennis [BE]. Die Woonruimtewet is thans niet meer van kracht. Hij is bijzonder woordenrijk (verboos): hij is welsprekend, eloquent. Die L. te B. [thans: M.] is een woordenvitter pur sang [ook: pur sang woordenvitter]. Hij is de nieuwe IenM-woordvoerder [Ministerie van Infrastructuur en Milieu]. Woppen, gebeurt dat nog (wippen, ontbijten, pleite)? Is het ‘hij wordfeutte’ of ‘wordfeudde’? Beide! De worgvijg is een ficussoort die als boomwurger [boommoorder – slingerplant] bestaat (bv. van de rubberboom en de Aziatische banyan).

10. Hans Spekman (PvdA) kan een working class hero zijn voor de jeugd (idool uit de arbeidersklasse). Rutte creëerde een working majority [parlement, werkbare meerderheid]. Een WORM heet zo vanwege 'write once, read many times'. Rizomanie leidt tot steeds nieuwe haarwortels aan suikerbieten. Zij hanteren nog steeds de wortel-en-stokmethode [gewenst gedrag beloond, ongewenst gedrag bestraft]. Noem de vier Woudkantons of Woudsteden [Zwitserland: Uri, Schwyz, Unterwalden en Luzern]. Opzoekvraag: wat is Wotro? NL: Stichting voor Wetenschappelijk Onderzoek in de Tropen. Een wouwou is een zilvergibbon. Die dj heeft een hoge wowfactor [GB ook: wauwfactor]. De wraakzucht zou ten hemel schreien. Dat wraken is verlijeren [zeewezen: naar lij afzakken = van de wind af, loefzij = windkant]. Wrevel wekken is wrevel wekkend. Wrijvingssas [sas = snel verbrandend mengsel] ontbrandt bij wrijving. 'Wuppie' [popje als promotiemateriaal] komt van world unique promotional product identity & emotion.