Dictee – dictees [2666]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 317, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (540)
1.
Die geitenvleesbrijachtige quasiderrie (bedoeld
als farce) werd toch nog in de
stamppot verwerkt. De geitenbreier, een geitenwollensokkenfiguur,
genoot ervan. De galerie was op de bovengalerij. De gerant kreeg een
gerechtelijk vonnis, omdat hij bederfelijke gerechten als gazpacho
(koude soep van
tomaten, olie en knoflook) en
broodjes gyros [aan
het spit geroosterd fijngesneden vlees of vis]
met goedgeïnformeerde voorkennis daarvan op de met graffiti
ontsierde tafels had geserveerd met gebruikmaken (gebruikmaking)
van onhygiënische servetten. Het leek welbeschouwd wel een
gooi-en-smijtfilm, waarin de nymfomane met haar verleidelijke
gazelleogen – ze trachtte met veel
gevlei bij iedereen in het gevlij
te komen – probeerde zijn goedlopende zaak naar de filistijnen te
helpen, goedbeschouwd. In de gelagkamer ontstond een hilarisch
gelach, toen het gamaschenrek
omflikkerde. De heibaas zei dat hij de heipalen geheid de grond in
kreeg. In december is het de maand van de goedheilig man [GB
ook: goedheiligman]. Door de
gratuite gratuïteit van de bewering kon deze niet standhouden.
2. We
gaan weer tellen: één grand café, twee grand(s)
cafés,
één grand old man, drie grand old men, één grand cru, vier
grand cru's (ook:
grands
crus),
één grand prix, vijf grand(s)
prix(s)
[of]
(GP, GP’s),
zes grand-prixtoernooien, één grand slam (groot
slem), drie grand slams, zeven
grandslamtoernooien, één grande dame, acht grande(s)
dames, één grizzlybeer, negen
grizzlyberen en één dictee-idioot, tien dictee-idioten, met
voorbijgaan aan dat ene Guinees biggetje en de elf Guine(e)se
[GB]
biggetjes. Guacamole is puree van avocado met ui, crème fraîche en
tabasco, geserveerd als vulling van tortilla's en als dipsaus bij
taco's. Het huisje-boompje-beestjeverhaal
[al –]verhulde de werkelijkheid. Tot
hoelang zou zijn hypofyse het houden? De halfanalfabeet kon
'ichtyosaurus' niet schrijven. Ik hoopte half en half dat zij de
(het)
half-om-half [likeur, drank, gehakt – halfom
= gemengde drank, gemengd voedsel] meegenomen had. Geef mij
maar een
hard-boiled ei. Hasj is een
verkorting van hasjiesj.
De havoër, de mbo'er, de vwo'er en de heaoër huurden allemaal een
hateenheid/woning
[huisvesting
voor alleenstaanden
en tweepersoonshuishoudens
(een- of tweepersoonsappartement)]
. De Hitlergroet en de hitleriaanse hitlersnor herinneren
allemaal aan
Hitler-Duitsland. Voor homonymie heb je homoniemen
[vorst = staatshoofd of vriezend weer]
nodig. De eetwinkel bezorgde alle
hors-d'oeuvres
thuis. De hautaine havannaroker wist heg noch steg in Havana en nam
de verkeerde heen-en-weerboot. Zij kocht haute couture [enkelvoud
– antoniem: prêt-à-porter, enkelvoud]
in de
haute-couturewinkel. De Hezbollahstrijder scheet
zeshonderdzesenzestig (volgens
Van Dale maar zeven) kleuren
bagger vanwege zijn hexakosioihexekontahexafobie (angst
voor het getal 666, zeshonderdzesenzestig, het getal van het Beest,
Openbaringen 13, vers 17-18).
3. In tijden van economische crises is er in de conjunctuurcycli altijd sprake van ups en downs (ups-and-downs). We noemen de varkenscyclus als marktprincipe, naast de zogenaamde kondratieffcyclus, waarbij in een periode van circa 50 jaar een economische opkomst en neergang waarneembaar is. De oestrische [ui/eu] cyclus is iets heel anders: die heeft betrekking op de periodieke verschijnselen in het vrouwelijk geslachtsleven. Als je googelt op 'dictee polyethyleentereftalaat' [pet], vind je dat dit woord in ieder geval voorkomt in Reins dictees 217 en 254 (ook andere wel – in 2022 nog wel verwijzingen naar de blogposts 1035 en 1867). Dicteefanaten weten toch, dat je een Googlealert kunt instellen op 'dictee'? Dat helpt enorm bij het googelen in ons vakgebied. De petitfours op de etagère waren nogal geleiig.
4. De penoze en het canaille waren in nog groteren getale opgekomen dan we gedacht hadden. De voornaamste crimineel (een impresario) werd door een kompaan in levenden lijve en in koelen bloede neergeknald; daarmee werd de inhechtenisneming voorkomen. Bij aanvang van zijn id-baan [instroom, doorstroom] moest hij zijn ID-kaart [identiteit] tonen, maar zijn IQ [intelligentiequotiënt] stond daar niet op. Ook Jut en Jul sloegen – zij het op z'n janboerenfluitjes – aan het jump-'n-jiven, het rock-'n-rollen en het quick-and-dirty dansen op de rhythm-and-blues. Jeu-de-boulen komt van het Franse jeu de boules: dat doe je op een jeu-de-boulesbaan. Het 'jordaanvibrato' en de 'jordaanzanger' zijn zo genoemd naar Johnny Jordaan, net zo bekend als de Zangeres Zonder Naam, en zelf de enige echte Jordaanzanger [uit die Amsterdamse wijk!]. Verwar de benaming 'jack russell' niet met 'jackrussellterriër'. Er is een objectgeoriënteerde programmeertaal Java; de javamens (de pithecanthropus erectus) had daar nog geen weet van. Het was jammer genoeg (of juist goed?) dat de opwinding achter de jaloezieën bleef.
5.
Hedendaagse Javamensen eten vaak javanais, gebak van laagjes biscuit
en crème au beurre. De kornet in het leger bespeelde in het
legermuziekkorps de cornet-à-pistons. De kynoloog
ging naar het cynodroom. In het
cryptogram kwam 'krypton' voor. Bij drogisterij Kruidvat
kun je wel kruiden, maar geen kruitvaten kopen. Hij spande een
kortgeding (BE,
NL: kort geding)
aan bij de kortgedingrechter. Was het lang geleden of kortgeleden?
Het was klip-en-klaar dat het maar kantje boord was, of de
niet-vergiftigde, kant-en-klare
kant-en-klaarmaaltijd niet een
ander lot beschoren was. Daarom namen we maar een kokosmakron
[makaron, makroon,
macaron]. De substantie werd met
karamel gekaramelliseerd. Daarbij ontstaan een zoet-bittere smaak en
een bruine kleur. De kapucijnen (kapucijner
monniken) uit het
kapucijnenklooster aten kapucijners. Het kasjmier is vervaardigd van
het haar van de kasjmiergeit en dat van de wilde geit van Tibet. De
cadet at een kadetje.
6. Het was een heel karwei om het karwijzaad (let op: in komijnekaas zit komijnzaad!) te oogsten. Het team 'dt-tijgers' (voorheen: dicteetijgers) werd ruimschoots eerste. In de kerk vindt als regel geen huwelijkssluiting, maar een huwelijksinzegening plaats. Bij het ter dood veroordelen vindt een terdoodveroordeling plaats en is er minstens één terdoodveroordeelde. De terdoodbrenging vindt later plaats; die staat dan in een niet-Nederlandse krant. Een lowbudgetfilm werkt met een low budget. De lapzwans (hij was in de lorum) vlijde zich in de löss (Limburgse klei) als ware het een bed. De koddebeier sprak hem aan. Lou loene!
7.
Zij verrichtte hand-en-spandiensten voor ons. In de lightrail
declameerde hij zijn light verse en at daarna van de lychee
[lie-tsjee,
lie-tsjie]. Onder de lindeboom
vond hij zijn lipssleutel terug. Hij had
een leaseauto. Een van de vervoegingen van 'leasen' is: ik lease, hij
leaset/de,
wij hebben geleaset
[ook: d].
De Lieve-Heer
(Onze-Lieve-Heer)
weet altijd raad. Het interieur was in Lodewijk
XV-stijl (Lodewijk
de Vijftiendestijl). Met veel
laweit (lawaai)
denderde de landauer door de landouwen. Het meisje werd
lastiggevallen. Kun je met een libellennet
een libel vangen? Misschien wel, maar het Libellennet
[internet, niet in
wdb.] is een informatieve website
over alle Nederlandse soorten libellen. Een literair
historicus doet
literair-historisch
en mogelijk ook wel literair-kritisch (3
maal GB ook: tt)
werk, maar hoeft niet per se een liberaal-democraat te zijn. Bij een
langzaamaanactie doet men het langzaamaan. Een langoest heet ook
hoornkreeft, een langoustine Noorse [niet:
noordse!] of kleine kreeft.
8.
De meisjes giechelden en geitten. Was Pieter aanhanger van het
figuurlijke machiavellisme? Hij dronk in
ieder geval regelmatig macchiato, zij
het niet aan het Lago Maggiore. De maraboe
vloog uit. De maté levert een Zuid-Amerikaanse volksdrank (groene
thee, paraguaythee). De marine
verstoorde de mariene ecostructuur. Komt
madera [GB ook:
madeira(saus)]
nu wel of niet van Madeira? In plaats van een medaille kreeg hij
slechts een medaillon. Mijn eed werd later uitgelegd als meineed. De
ME'er en de ME'ster
deden mee aan de
ME-oefening (mobiele
eenheid).
De meester-opzichter bleek een meesteroplichter te zijn. In dit
metier komt onvoorstelbaar veel jalousie
de métier voor.
9. Zat Kareltje nou op de tyltyl- of op de mytylschool? Om eens drie grijze dagen [somber, bewolkt] te noemen van het lopende jaar: Monumentendag, Moederdag en nieuwjaarsdag. Een moellah (mollah) is een islamitisch geestelijke, in Iran en Azië van hoge rang, ten westen van Iran, voornamelijk onder soennieten, van lage rang. De mocassinslang (de copperhead) beet in zijn mocassins [schoenen]. Een motorhomepje is een groot model camper. De Moerasarabier en de Marollenfranssprekende fransoos botsten.
10.
Middle of the road oftewel middle-of-the-roadmuziek wordt vaak
pretentieloos, middle-of-the-road, gespeeld. De no-show(student)
[no-show]
hoorde niet thuis in het dans-en-showorkest. Vroeger
waren er Nutsscholen. Je mag nougat
schrijven, maar ook noga. Zijn er verschillende niveaus van nouveaux
riches [+]?
De noordzeekrab vindt men aan de Noordzeekust. Is een
normen-en-waardendebat nog wel nodig? De neptweedestuurman werd fluks
ontmaskerd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten