Dictee – dictees [2189]
Oefendictee 671 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (186)
1. De A'tjes hebben gewonnen. Een atomizer is een verstuiver. Met alle geweld, in het wilde weg, zonder overleg, doldriftig, lichtvaardig: à tort et à travers. Je moet in elk geval, à tout hasard, antwoorden. De ATP [Association of Tennis Professionals] en de WTA [Women's Tennis Association] vullen elkaar aan. Het augusteïsche [keizer Augustus] tijdvak is de periode in de Romeinse geschiedenis van 63 voor tot 14 na Christus [n.C., n.Chr.]. Maar au grand sérieux [in volle ernst]: hou(d) je ook van hem? Wat, beheerst zij auralezen (aurareading; aura = alleen voor heel begaafden zichtbaar grofstoffelijk omhulsel) en doet ze aan auramantie [waarzeggen op grond van het aura]? De Auschwitzleugen is de ontkenning van de Holocaust [massale moord op de Joden in WO II]. Aus der Tiefe seines Bewusstseins: uit de diepte van zijn bewustzijn. De Austraalnegers zijn de oorspronkelijke bewoners van Australië. Zowel asperger [ziekte of syndroom van Asperger – verwant aan autisme] als PDD-NOS [pervasive developmental disorder not otherwise specified – iets minder dan autisme] zijn een ASS [autismespectrumstoornis]. Een istmus is een landengte. Denk ook in de oudheid aan de Isthmische Spelen om de twee jaar op de landengte van Korinthe.
2.
Met een segway kun je je in
voetgangerszones verplaatsen. Autos epha:
hijzelf (de
meester) heeft het gezegd. Een
autotelefoon is een mobieletelefoonaansluiting in de auto. Hij is au
vif [sprekend]
zijn vader. Hij is heel aux petits soins [attent]
voor zijn vrouw. Wat zijn
avant-corps(en)
[uitspringend
gedeelte gebouw]? Averij-grosse
is gemene averij [onkosten,
schade omgeslagen over schip, lading enz.].
Een avlu is een binnenhof, binnenplaats van een grote moskee. Avoir
toute honte bue: de schaamte voorbij zijn. Een curfew is een
avondklok. Tja, avonturen in de avonduren … Is 'at your service'
hetzelfde als ' à vos ordres'? Vrijwel.
Een awd is een allwheeldrive.
De axé [ah-sjee]
heeft invloeden van de dansen merengue, reggae, samba en salsa.
Ayahuasca [wah]
is een Zuid-Amerikaans geestverruimend plantenbrouwsel. Een azmari is
een Ethiopische griot. AZT is
azidothymidine
(geneesmiddel dat
het ziekteproces van aidspatiënten vertraagt).
3.
De Koranverzen worden aya's genoemd. Een heibei is een kijfzieke
vrouw. Soms is ze nog haaiig [bazig]
ook. Het Haar (Hoofdhaar)
van Berenice kun je niet kammen [sterrenbeeld].
Wat hield het haardstedengeld in? Haaren
ligt in Noord-Brabant, Haren in Groningen (is
ook een deelgemeente van Brussel – vergelijk vliegveld Deelen,
Veluwe). Die sjeik heeft meerdere
habibi's (schatjes).
De habanera is een zekere Cubaanse dans. Een hacendero
bezit een haciënda
[alleenliggend landgoed, farm,
veeteeltbedrijf in Midden- en
Zuid-Amerika].
Met een haček schrijf je een
diakritisch teken. Hij spreekt doorsnee-Hagois [Haags],
ook wel Standaardhagois genoemd. Een hakkenei was vroeger een
damespaard. Een slechte piano wordt ook wel hakkebord
genoemd. Haec hactenus: genoeg hierover en haereticus in grammatica:
een ketter in de spraakkunst. Hij woont halfweg Oss. Ik had het half
en half al besloten. Ga je naar de slager om een pond half-om-half?
De halloumikaas komt van Cyprus.
4. De hallelujameisjes zijn van het Leger des Heils (LdH – het heilsleger). Hé, halvegare, laat dat! De meeste inwoners van China zijn Han-Chinezen. De claque [claqueurs, ingehuurd klapvee] zorgde voor de handclap [ritmisch klappen]. Zij verricht hand-en-spandiensten voor ons. De uitdrukkingen 'hands up' [geef u over!] en 'hands-on' [bijw.: praktisch] hebben een heel verschillende lading. Waarom heten hannekemaaiers [Westfaling of bovenlander = uit bergstreken, zoals die vroeger in de hooitijd naar Nederland kwamen om gras te maaien – op 24 juni in dienst, Sint-Johannes of sint-johannesdag] zoals ze heten? Bij hang-up [kwestie waarop iemand direct negatief en emotioneel op reageert] moet ik aan de telefoon denken, bij hang-out [horecaontmoetingsplek voor gelijkgestemden, ook virtueel, website] aan een uithangbord. Dit hang-en-sluitwerk [ramen, deuren; hekken] moet vervangen worden. Een hanging basket is een hangmand [voor planten, etc.]. René, een rasechte Harderwijker, verschalkt graag een harderwijkertje [gerookte haring]. De hard edge is een schildertrant. Die egghead [punthoofd] was een meer dan hard-boiled crimineel. Het is meer dan het lijkt: hapax eirèmena [eenmaal gezegde – enkelvoud: hapax eirèmenon] en hapax (legomena) [enkelvoud: legomenonon] zijn ook hapaxen [woord dat maar 1 x in een taal is voorgekomen]. Het haringkaken [znw.] is haring kaken (ww.). Hard- en software moeten concorderen [overeenstemmen].
5.
De hartree is een atomaire eenheid van energie. Met Finse harriers
[brak, hond]
ga je op de hazenjacht. Dat
haut-reliëfbeeld is in
haut-reliëf uitgevoerd.
Dat haute-voléeclubje [hoge
kringen] is goed voor 5 miljard
euro. Ook hardhout heeft harthout.
Geef mij maar wat van die hausmacher
[smeerbare, grove leverworst].
Haud mora: zonder dralen, haud passibus aequis: (van
navolgers) ver achterblijvend bij
hun voorbeeld en haud sine gloria: niet zonder roem. De haveloze
havenot droeg een havelock [mouwloze
herenjas met cape] tegen de
zonnestralen. De Nederlanders in Havana
rookten uiteraard havanna's [sigaren].
Met een houw [gereedschap
om de grond te bewerken] hieuw
hij die hauwen [vrucht
van plant] af. De hazewindhond
liet – als ware hij een haas – een knallende hazenwind.
Er komen steeds meer hdtv's (VD
– GB: hd-tv). Hij is doctor
h.c. [haa-see
= honoris
causa].
In dat heidendom is een figuurlijke
heidebrand ontstaan.
6. Een hegelaar is een superhegeliaan [volgeling, aanhanger Hegel]. Daar heb je ze weer: het heitres Franzosenvolk [voor ons zijn dat fransozen]. Met hemagglutinine kun je een griepvirus aantonen. Help, wat zijn helminthocecidiën? Aaltjesgallen. Verklaar de hemline-indicator (denk aan de Dow-Jonesindex – empirisch verband van de rokmodelengte daarmee). Is er verschil tussen de henna [kleurstof, ook altijdgroene struik] en de hennin [zeker kapsel vrouwen 15e eeuw]? Het henotheïsme [één god, zonder het bestaan van andere goden te loochenen] is heel soepel. De henri-quatre is een korte puntbaard, de henry [H] een eenheid van zelfinductie. Zijn heracleïsche (herculische – Hercules) kracht doet aan Heracles denken. Een hercuul is hetzelfde als een hercules [sterk en fors man]. Hereditas jacens: een nog niet aanvaarde erfenis en hereditas sine sacris: een buitenkansje. Je moet die heresie [ketterij, dwaalleer] afleggen. De studenten zijn her- en derwaarts uitgevlogen. Binnenkort is het weer Hervormingsdag, we leven immers in oktober, en herdenken dan de hervormingstijd [31 okt 1517]. De hertogelijke aanwezigheid werd zeer geapprecieerd.
7. Het hetaerendom kwam van goeden huize (v.g.h.) en was in goeden doen. Hij is niet van zijn à propos (apperpo) te brengen. Het altheaboompje behoort tot het geslacht heemstroos. Een zwerver is een hic et ubique [altijd onderweg]. Een mal-à-propos is een misverstand. Als op brieven E.V. (en ville) staat, betekent dat: alhier, in deze stad, hier ter stede. Hiltiken is bikkelen [met stuiters, grote knikker, springt terug]. Een hindekalf, een hertenkalf, kan nog niet zelf kalven. Na de himmlische Länge [negende symfonie van Schubert] waren ze himmelhoch jauchzend [zeer enthousiast, euforisch, in hoger sferen]. Had de historikerstreit [vergelijkingen tussen nazikampen en communistische kampen] een winnaar? Is die historicus ook van de histoire bataille [geschiedenis is een aaneenschakeling van oorlogen en veldslagen]? Een hispanic heeft Spaans als moedertaal. De Hippocreen (Hippocrene) is de hengstenbron (zie: Pegasus, muzen). De het-woorden en het de-woord kwamen er bij navraag vlot uit. Hij is al jaren hockeyinternational. Hoc habet: zo, die zit! De hoedna is een zekere wapenstilstand [met niet-islamitische vijand].
8. De Heard- en McDonaldeilanden hebben als internetaanduiding hm. Als het er hoeks en kabeljauws aan toegaat, moet je aan de Hoekse en Kabeljauwse Twisten [VD: t, fout] denken. Die zijn er slecht aan toe. Høken is ongeremd feestvieren, uit zijn dak gaan. Hoever ben je met het uitleggen van hoe ver de bestemming nog weg is? Holothuriën zijn zeekomkommers. Hebben jullie een echte holostericbarometer (aneroïdebarometer)? Is dit een Hollywood- of Bollywoodfilm met hollywood- en bollywoodromantiek? In de motorsport kun je de holeshot nemen [als eerste de eerste hoek bereiken na de start]. De Hominidae zijn de mensachtigen. Homo erectus: rechtop gaand en rechtopstaand. De homo primigenius is de eerste (de oudste) mens. Homo unius libri: ik heb al een boek! Maf, zo'n honkytonkpiano. Hoodoos zijn rotspilaren, een hoody is een sweater met capuchon.
9.
Lijkt het Hooghollands in de verste verte op het Hooghaarlemmerdijks?
Zo'n gedicht heeft wel iets hooftiaans (is
à la Hooft). Is het hooi-ijzer
[onderzoek
hooibroei] al gerepareerd? Het
hooi-jaar nadert immers. De hertog blonk uit door hoogstdeszelfs
aanwezigheid. Bij de hoquetus [13e-eeuwse
compositietechniek] hoor je maar
één partij tegelijk. Een hotel en een
hôtel garni [geen
maaltijden] hebben allebei een
hôtelier (GB
ook: hotelier).
Let op, daar komt de houdiniact [bevrijding
uit hopeloze situatie]. In
Brabant groeten ze met (h)oudoe.
De guerrilla's
waren bewapend met houwitsers [korter
en dikker dan kanon] en uzi's
[machinepistool,
ook: unieke
zorgverlener
identificatie].
Dat houtsnede-effect is prachtig gelukt.
Op de hovercraft [luchtkussenvaartuig]
bevonden zich meerdere hooligans [voetbalvandaal].
Mijn verjaardag vieren we huisje-boompje-beestje in ons modale
huisje-boompje-beestjegezin. Dat zou ik graag eens willen: hoveren
[oh/oe]
[zweven]
boven de hoving [oo]
[bloemen- en
moestuinen bij een woning] met al
die hoya's [groenblijvende
plant, wasbloem]. Een
huis-aan-huisverkoper verkoopt huis aan huis. Dit toilet is
hufterproof [vandalismebestendig].
10.
We zijn veroordeeld tot deze huis clos [helse
toestand waaraan of waaruit je niet kunt ontsnappen].
U huurt dus huis, tuin en keuken. Hujus loci: van deze plaats en
hujus mensis: van deze maand, dezer maand. De volgelingen van
Johannes Hus worden hussieten genoemd en alawieten zijn gewoon
alevieten [sjiitische
stroming Turkije]. Onze
humanresourcesmanager
(hrm-manager)
regelt ons humanresourcesmanagement.
Hij excelleerde als human beatbox [menselijke
stem als percussie-instrument].
Hurry-up [met
grote haast] kleedde hij de
kinderen aan. Het hutchinson-gilfordsyndroom is progeria
(überveroudering).
Je moet dat niet verwarren met het
guillain-barrésyndroom
(spierzwakte of
(-)verlamming,
GBS).
Hypogeusie [ui]
is afgenomen smaakzin. Het hyven is communiceren via Hyves.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten