Dictee - dictees [0452]
Dictee Ditjes en datjes (12)
A. In VD vond ik 'X-thorax'. Nu schrijf je
wel 'X-benen' omdat die benen de vorm van een X hebben. Vergelijk
Y-buis, T-stuk en T-splitsing (wel: t-stroom, studierichting in de
vroegere lts, waarbij de nadruk lag op theoretische vakken) en X- en
Y-chromosomen. Maar bij röntgenstralen (x-stralen) is er geen
sprake van een vorm. GB vermeldt nog x-aantal en x-as, x-coördinaat
en X-eenheid (100 femtometer), x-factor en X-naad. Maar het is dus
x-thorax. De Taalunie bevestigt dat en VD gaat het verbeteren!
B.
Ik maak – gelukkig maar – ook fouten. Zo vergat ik bij de
correctie van een dictee 'flux-de-bouche' te corrigeren naar 'flux
de bouche' (radheid van tong, welbespraaktheid). Hetzelfde betekent
'flux de paroles' (let op het meervoud!). Verder nog even gezocht op
'*flux*': efflux (uitstroming, uitvloed; influx = toevloed), flux
(stoom, m.n. elektrische of magnetische stroomdichtheid), fluxie
(wiskunde, differentiaalquotiënt), fluxierekening (wiskunde:
differentiëren), de reflux (terugstroom, bijv. van maagzuur naar de
slokdarm), refluxen (terugstromen) en refluxesofagitis
(slokdarmontsteking die de eerder genoemde reflux veroorzaakt)
C.
In datzelfde dictee kwam voor: ik weet niet wat we daarmee
aanmoeten. Dat moet aan elkaar, maar is wel een lastige. Ik ga het
hele verhaal niet overschrijven – zie daarvoor
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/0014. De essentie daarvan
is: voorzetsel + 'gewoon' werkwoord aaneen (meetrekken), voorzetsel
+ hulpwerkwoord los als het een concrete zaak betreft (hij zal zijn
jas aan moeten – omdat je voor 'aan' hier 'aantrekken' kunt lezen)
en aaneen als het figuurlijk is (wat zullen we ermee aanmoeten).
D.
Tenslotte in hetzelfde dictee: normaal gesproken zou(den) hierover
een x-aantal enquêtes worden georganiseerd, tot het waddengebied
aan toe. Het gaat daar nadrukkelijk over (Noord-)Groningen. Om twee
redenen schrijf ik 'waddengebied' hier met een kleine letter: a)
'waddengebied' staat met kleine letter in GB (wel 'Waddenzee'). In
VD komt 'Waddengebied' alleen binnen artikelen voor (en dus zonder
betekenisverklaring). Een uitgebreid verhaal van Taaladvies staat
bij vraag 1699 (vergelijk die 0014 hierboven). b) Voor mij gaat het
hier om een gebied met wadden rond Groningen, een waddengebied dus
(een geologische aanduiding). Hetgeen onverlet laat, dat discussie
mogelijk is, dus wie er een verwijzing in ziet naar een
aardrijkskundige entiteit (de eilanden ten noorden van Nederland of
Duitsland of ten westen van Denemarken), hij of zij schrijve gerust
'Waddengebied'.
2020: algemene term: waddengebied, specifieke aardrijkskundige eigennaam Waddengebied.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten