Dictee – dictees [2505]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 442 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (415)
1. Op de fancy fair hoorde je nogal wat dronkenmanstaal. Zijn hardware-uitrusting was niet op orde. 'Duvekaters' hoort bij 'deuvekaters' (GB): drommels, wat ben jij een deuvekaterse meid! Drommels! Te deuvekater (duivekater)! Een duivekater (deuvekater) is een fijn zoet brood (kerstbrood). Die burgemeester (van GroenLinks, of was het D66?) is meester in de rechten en afgestudeerd in het burgerlijk recht. Gevangenisboeven hadden vroeger dwarsgestreepte kledij. De stedehouder zou de moderne stedenbouw eens moeten zien. Frederik Hendrik en ook (alsook) prins Maurits, staan (staat) bekend als Stedendwinger. De aanduiding van de ondergang van een bepaalde cultuur is götterdämmerung. Götterdämmerung is de titel van het laatste deel van Wagners operacyclus 'Ring des Nibelungen'. Die éminence grise [graue Eminenz, grijze eminentie] leefde van de royalty's [ontvangst per verkocht boek]. De indo's hebben zowel Indisch als Europees bloed. We hadden een heel apart appartement.
2. Het sociaalliberalisme wordt gekenmerkt door sociaal-liberale [dat niet in wdb.] ideeën, of nog liberaler: sociaalliberale ideeën. Partijintern waren lactovegetariërs [wel melk, eieren] niet zo gezien. Het was al laat, dienvolgens sloten we de gordijnen. De Indischman/gast [iemand die lange tijd in het voormalige Nederlands-Indië is geweest] was de lauwe brij meer dan beu (kotsbeu). Met het heilsleger wordt het Leger des Heils [LdH] bedoeld. De coassistent was te laat. Met een liniaal kun je lineaire relaties weergeven. In de veenderijen kwam vroeger bollejagen [staken, etc.] voor. Een bollenboer moet bollen pellen (ww., GB – maar: het bollenpellen). Het werelderfgoed is veelomvattend. Vaak wordt naar de vorige eeuw verwezen, terwijl men de voorvorige bedoelt. De Vastenavond is de vooravond van de veertigdagentijd, de dag voor Aswoensdag, waarop men (nog) carnaval pleegt te vieren. Bij de rooms-katholieken in Nederland zijn als vastendagen alleen nog over Aswoensdag en Goede Vrijdag. Goeie Mie, de Leidse gifmengster, had 3 voorhuwelijkse kids.
3. De pro's en de anti's (contra's) houden elkaar voortreffelijk in evenwicht. De nieuwezakelijkheidsarchitectuur vindt niet iedereen geweldig. De boonakker opgaan is hetzelfde als de brede weg opgaan [VD: de bietenbrug opgaan(!); de verkeerde weg, het verkeerde pad, opgaan]. Misère is een kaartterm (maar ook ellende). Een hatchback is een auto met een vijfde deur, een notchback is een sedan [vierdeurs = bnw. + znw.] . Zonder autoped kan je niet autopetten. De beau monde [high society] kijkt neer op de demi-monde [wereld van de schijnbaar fatsoenlijken]. Een clicksong is een lied met kliks (vergelijk: kliktaal) dat door bepaalde volkeren in zuidelijk Afrika gezongen wordt. Bij een clickfonds wordt op zeker moment geklikt. Een klikspaan klikt. Geliefden hebben een klik. In een klikstroom (? – niet in wdb.) kun je gemakkelijk ten onder gaan (dat is je tenondergang). De Eiffeltoren ligt niet in de Eifel. De Noordster (Poolster) bevindt zich in de Kleine Beer. Bulterriër en pitbullterriër verwart men vaak. Een schroei-ijzer is een brandijzer.
4. De vorige vakantie heb ik de Klaagmuur [Jeruzalem] bezocht. De forsgebouwde man struikelde. Een bekend spel is Pokémon [niet in wdb.]. De asteroïdengordel [planetoïde] was goed zichtbaar. Wordt de klavarskribomethode [zekere muzieknotatie] nog steeds gebruikt? 'Kaliber' [grootte, omvang] en 'kalibreren' zijn verwante woorden. Het Oranje-elftal, de door Oranjesupporters en Oranjefans geadoreerde ploeg, bestaat uit Oranje-internationals, kortweg en kort gezegd: oranjehemden. Het duümviraat [tweemanschap; consuls Rome] herdacht zijn tweede jubileum. De colonne trok verder. Onder het bulleglas [lichtopening scheepsdek met dik glas] hanteerde de bullebak, de bullenbijter, de bullenpees. Zijn opmerkingen waren behartigenswaardig. Houd op met duimendraaien. Een energiedrank is bijvoorbeeld Red Bull. Het vastenavonden hebben ze jarenlang op Vastenavonden gedaan. Bij de wegenbouw wordt de wegedoorn platgereden (GB). Ik cros op een felomstreden MTB-model [mountainbike]. De rijinstructeur was helaas zijn tosti-ijzer vergeten.
5.
Gezocht op '*uum*': bonum et aequum (wat
recht en billijk is), caput
mortuum (dodekop),
compascuum (koppelweide,
meent), computatio graduum
(berekening van de
graden van verwantschap),
ruimte-tijdcontinuüm, colbertkostuum, in perpetuum (voor
altijd),
meum et tuum (mijn
en dijn), mutuum (verbruikleen),
per obliquum (langs
een slinkse weg, op slinkse wijze),
machtsvacuüm, pierrotkostuum, postuum,
triduüm, menstruüm (vloeibaar
oplosmiddel), adamskostuum,
evakostuum en amazonekostuum. Masala is
een mengsel van een aantal gemalen specerijen. Als dranken hadden ze
appel- en appelsiensap.
6. Bij het après-ski hadden we après-skiplezier en voor de après-soleil (aftersun) waren er après-soleilproducten (aftersunproducten). De Arbowet regelt via de Arboraad de arbodiensten. Hoezo, Arctische fauna? De art-decostijl heeft betrekking op de art deco. Spreken alle ariërs (blanke niet-Joden) Arische talen? Indo-Germanen worden met 'Ariërs' aangeduid. Een art-nouveauhuis is volgens de art nouveau gebouwd. In een dictee komen vaak 'assegaai' (assagaai), 'avegaar' en 'assepoes(ter)' voor. Uit de vele au pairs kozen ze een au-pairmeisje. In een bain-mariepan wordt au bain-marie verwarmd. Hoeveel auditeurs-militair zijn er? Het AWACS (airborne warning and control system) is de bewaking van het luchtruim door AWACS-toestellen. Een olibrius is een snoever, een pochhans. Zijn er in olieproducerende landen olie-en-azijnstellen? Er zijn wis- en scheikundeolympiades.
7. Op de olympische wildwaterbaan gold een hoog olympisch niveau en deed het fundamentele olympische gedachtegoed – zoals uitgedragen door de olympischegedachteaanhangers – geen of nauwelijks opgeld. Op de Olympische Spelen zijn veel nationale olympische comités vertegenwoordigd. Op de Olympus huizen vele Olympische goden, aangeroepen door talrijke olympiërs. Om te dalen moet je eerst omhooggaan. De omhooggevallen parvenu's wilden iets omhanden hebben. De bruiloft is ophanden: de bruidegom zal zijn bruid op (de) handen (hun nieuwe huis in) dragen. Onder dak komen is zoiets als onderdak krijgen. Een omphalos is een navelsteen, om het midden van de bewoonde wereld te markeren. Is er al een uitspraak in die rechtszaak? De assistent-regisseur moest de regie overnemen. Het slachtoffer werd het ziekenhuis binnengedragen. Blijf er nu niet omheen draaien: je moet het er gewoon sans rancune [zonder rancune] heen brengen.
8. 'No
hard feelings' betekent hetzelfde als 'sans rancune'. Een gebeds- en
toverformule der noordelijke boeddhisten en lama's is 'om mani padme
hum' (niet meer in
VD – om, het juweel, is in de lotusbloem, amen).
Bij de Franse Revolutie was het ongelijkheidsteken niet geliefd.
De twostep (ook de
onestep) is een dans [2
step: muziekstijl]. We moeten er
na deze vetetijd maar een streep onder
zetten. Bij het woord 'ongediertebestrijding'
moet ik altijd aan het begrip 'singulare tantum' [alleen
enkelvoud] denken. Een oneiroloog
[ee]
is een droomuitlegger. Ze willen de Hedwigepolder in
Zeeuws-Vlaanderen onderzetten (onder
water zetten). Het on-dit
[gerucht]
gaat dat het conceptplan toch wordt uitgevoerd. De
Westerscheldetunnel is een onderwatertunnel. Het onderwaterleven is
buitengewoon boeiend. Een ongle-bleu is een snob. 'Tiktak' is
een voorbeeld van een onomatopee [klanknabootser].
In het
ons-kent-onscircuitje zijn onoorbare dingen apert
[overduidelijk,
onmiskenbaar] illusoir [(louter)
denkbeeldig]. Onychitis is de
ontsteking van het nagelbed.
9. Het
ontwerpbestemmingsplan, het door de bevolking ontraden plan, werd
toch goedgekeurd. Bij het inchecken (ontwaarde
en) ontwaardde het apparaat het
elektronische entreebiljet. Op onnozele-kinderendag
[Onnozele-Kinderen]
was het onomasticon [naamboek]
gereed. Op het dressoir stond een onyxen [van
onyx] pardellynx [Zuid-Europese
lynx (Lynx
pardellus)]. Het Onzevader (naam
gebed; x bidden = onzevader) werd
hardop meegebeden. De termen 'oöcyt' en 'oögamie' hebben met
voortplanting te maken. Hoe zat dat ook alweer?
Oorlogvoerende landen zijn aan het oorlog
voeren. Hij was een oorkondekenner
pur sang. Dat Van Gogh een mannelijk oor miste, betekent nog niet dat
het ook voor zijn mannelijk oir geldt. Is het een oorbaar verzoek,
die notoire kletskous tot zwijgen te brengen? Was hij
nou oosters-orthodox of Grieks-orthodox? Ze zijn erop afgekomen.
Die twee hebben een
op-en-afrelatie. De oost-westverbinding was
volgens enkele oosterburen geen Oost-Westprobleem.
10. De wallebak (zwierbol) stond aan de wallenkant. In de wollenstoffenfabriek zag je wollenaaien (wollen stoffen maken). Er stond daar een grand-café-restaurant. Het wiggenbeen is het gedeelte van de schedelbasis achter de neusholte. Driejarige koeien zijn de beste varekoeien [vaarkoe, niet bevrucht]. Het is ondoenlijk om alle dreestrekkers (die van Drees trekken) een Dreespenning te geven. Uit de lullepijp [ww., doedelzak, microfoon] kwam lullepot (en lullepraat). Bij een tapplaats gaat het om een tijdelijke arbeidsplaats [in NL: TAP = Regeling Tijdelijke Arbeidsplaatsen], de afkorting t.a.p. staat voor 'ter aangehaalder plaatse'.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten