Dictee – dictees [2507]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 440, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (417)
1. De
chancroïd [sj]
is de malse, zachte of weke sjanker. In de straat waren diverse
café(s)-restaurants
gevestigd. Ochot [och
god, och gut], alweer zo'n
querulant. Dammers doen om en om een zet. Bij een boustrofedon is er
sprake van om en om schrijven en lezen van een inscriptie. De
olijkerd was zelf obees (zwaarlijvig,
vetzuchtig, corpulent) en had een
obese vader en dito moeder. Ze leden dus allen aan obesitas. Die
leugen is niet waar, nietwaar? De Nieuwe Wereld verdient regelmatig
een nieuwemaan (GB
ook: nieuwe maan).
Avant-gardisten (avant-garde)
hanteren trouwens hun eigen nieuwe wereld. De niet-gebonden
niet-EMU-landen voeren een zogenaamd nieuwbakken, maar
nietszeggende politiek. Het nietsontziende
niet-rokenbeleid
bleek later nietsbetekenend te zijn. De nietzscheaanse
niet-West-Vlaming had Nieuw-Guinese roots. Tot mijn niet
geringe (niet-geringe)
verbazing bleek die niet-westerse (niet
westerse)
cultuur heel aantrekkelijk, dat is: niet onaantrekkelijk.
2. Het
niet-zeuren
(niet zeuren)
werd stevig bevorderd. De meeste nieuwjaarsrecepties vinden niet op
Nieuwjaar zelf plaats. Het nieuwsgierig aagje wilde het naadje van de
kous weten over de huisvesting van die ene Nieuw-Zeelander en de
niet te stoppen voortplanting van die andere nieuwzeelander [konijn].
De nieuwgekozen bestuursleden van de nieuwgevormde partij bleken heel
wat aandelen binnen de nifty fifty [50
aandelen New Yorkse beurs] te
hebben (de
Nikkei-index – Tokio – daar hadden ze niets mee).
Met een nikab op kun je toch (en
ook heel letterlijk) het nakijken
hebben. Het hoornvee nijtte [met
de hoorns stoten] van nijd (en
heeft dan genijt). Hij komt van
Nigtevegt [is
homo] en heeft pas nog in de
Nijlvallei nijlkrokodillen gezien (nijlgaus
– antilope uit India – kan hij daar niet gezien hebben).
Een nightcap (nachtmutsje)
kan een cauchemar (niet
in wdb. – internet: oneirodynie, nachtmerrie, paard, maar niet voor
overdag …) bevorderen.
3. Gezocht op '*mare*' (woordvormen): themareis, per mare per terras (over land en over zee), palmares, opa-en-omaregeling, oculitus amare (liefhebben als zijn oogappel), Myanmarees, mare nostrum (benaming voor de Middellandse Zee), mare liberum (vrijheid van de zee, antoniem: mare clausum), marechaussee, maréchale, de Groninger maren (natuurlijke stroomgangen op het Groninger Hogeland), niks te jamaren, een farmareus (naast een farmakleinduimpje), amaretto (Italiaanse amandellikeur), amarettikoekje (in de Italiaanse keuken klein hardgebakken bitterkoekje) en amarel (= amarelle, morel, wijnkers). Voor de zekerheid ook nog even gezocht 'binnen artikelen': Mare Serenitatis, Mare Tranquillitatis, Mare Fecunditatis (maanvlaktenamen - VD; maankraters (maanzeeën) zijn maria). Nee maar! Wat geweldig dat je er toch nog bent!
4.
Tiramisu is een Italiaans nagerecht gemaakt van onder meer zoet [de,
het] biscuit, eieren, koffie,
amaretto en mascarpone en bestrooid met cacaopoeder. Het voorkomen
van 'verloor' naast 'verliezen' is een vorm van rotacisme [overgang
z naar r]. De afkorting van
Koninklijke Marechaussee
is KMar. Calamarissen (calamares)
zijn pijlinktvissen (kalmaren).
Uw ja zij ja, uw neen zij neen (Mattheus
5:37 (5,
vers 37),
nieuwste vertaling NBG: laat jullie ja ja zijn, en jullie nee nee).
Andere namen voor de maretak zijn mistletoe, vogelwik, vogellijm en
mistel. De Nigeriaanse geleerde blonk uit in Oud- en Nieuwgrieks.
Nieuwzilver is een legering, oud zilver is een vermogen waard. Een
nikkel-cadmiumbatterijtje
is een nicadje, een nikkel-ijzeraccu
is totaal iets anders. Een nimf is per definitie nymfomaan. Het grote
voorbeeld voor deze nimrod was Nimrod. Van een nimfijn [jong,
nog niet geslachtsrijp
meisje dat het voorwerp is van seksuele begeerte van (oudere)
mannen] moet je met je poten
afblijven. Nisine is een antibioticum.
5. Nivôse
is de sneeuwmaand [Franse
Republiek] en met een nivometer
meet je de hoeveelheid gevallen sneeuw (wat
is trouwens een Nijlmeter? – put met peilschaal).
Een nix(e)
is een watergeest. De generatie nix (ook: X,
verloren generatie, jaren 1990) herken je aan niksisme.
Ninjutsu en jiujitsu zijn vechtsporten. De staart van een
geniqueteerd paard springt een gat in de lucht. Nolijeheine, een
nomadentent! Ze vroeg om nog een
nogataartje (nougattaartje).
In
no-goareas (GB,
daar geldt een no-go) word je
onmiddellijk afgeschoten. Een noachitische levenswijze is monniken
gelijk (gelijk
monniken). Het is nogal wiedes
dat lowbudgethotels wel en
no-budgethotels niet
bestaan. Nonouders [nu
of nooit]
zijn redelijk wanhopig. Het non plus ultra (hoogst
haalbare) op het gebied van
kleine lettertypen is het lettertype non-plus-ultra.
6.
De nonvlinder is een dit jaar nog niet geziene gast, maar daarmee is
het nog niet een nooit geziene gast. Hij was een niet-geziene
leraar (niet
geziene).
Het Arctica dat ik toen bezocht heb, bestaat zo niet meer. In dat
Hoge Noorden kom ik nu nooit meer (ook
niet in het hoge Noorden van Europa).
Het norwalkvirus is een bepaald soort norovirus. Hij stak in een
norfolkpakje [Engels
jongensmodel].
Noordwest-Nederland
lag onder een dik pak sneeuw. Wanneer was je laatste bezoek aan
Noord-Rijnland-Westfalen? Het Noorse ras bestaat niet, het noordse
wel. Enkele gevallen van '*ceren' (155,
met '*seren' zijn het er 600, met '*sceren'* 6 – situatie 2010):
vaceren (openvallen),
tiërceren (tot op
een derde verminderen),
sofisticeren (suiker
toevoegen), seceren (lijk
opensnijden), reseceren
(operatief
verwijderen), reïficeren (tot
een zelfstandigheid maken),
quintupliceren (vervijfvoudigen),
ossificeren (verbenen),
mystificeren (foppen)
en laïceren (een
geestelijke ontslaan van zijn gelofteverplichtingen).
7. Verder: kwantificeren, injiceren (injecteren), exerceren, excommuniceren, evoceren (evoqueren), elektrificeren, diskwalificeren, demystificeren, denazificeren, defeceren (stoelgang hebben), classificeren (klasseren), declassificeren, clarificeren (klaren), beatificeren (zalig verklaren), authenticeren, alloceren ((middelen) toewijzen), agnosceren (geldig verklaren), adouceren (verzachten), adjudiceren (addiceren: gerechtelijk toewijzen), acquiesceren (berusten) en abdiceren (abdiqueren: afstand doen). Een utrechtenaar, een sissy, komt van Utrecht of van Nigtevegt [homo], maar het kan ook een hagenaar (geuzennaam; idem) zijn. Je zal maar excuushomo en excuus-Turk tegelijk zijn! Zijn er darmtoeristen [homo] of chocoprinsen [homoman] in de zaal? Barebacking (kamikazeseks) is anale seks zonder condoom. Aanschouw/zie de mens, ecce homo! Een homo unius libri is een bekrompene van geest: hij heeft maar één boek gelezen.
8. De
roaring twenties worden ook gay [vrolijk]
twenties genoemd. Een gaydar is een soort radar van een gay [homo].
Een margay [èh]
is een gevlekt katachtig roofdier. In de gayscene
[ie]
valt een hetero wel op (al
of niet via de gaydar). Een
ideaal gas volgt de gaswet van
Boyle-Gay-Lussac exact. De gaswet van
Van der Waals is geavanceerder. Coming-out is het uit de kast komen.
Het uitkomen van een doelman is geen coming-out (of
toch?). Allerwegen, ook van
gemeente-, provincie- en rijkswege, werd aangedrongen op cohibitie
(matiging).
Gezocht op '*teit*' (1389
treffers – situatie 2010):
zonneactiviteit, weg-met-onsmentaliteit, VOC-mentaliteit,
tryseksualiteit (geen
tri-!), tuba-infertiliteit,
Technische Universiteit (en
hts, hogere
technische
school),
stheniciteit (kracht),
Sociëteit van Jezus (orde
der jezuïeten), Algemene
Doopsgezinde Sociëteit, rijksuniversiteit en
pyro-elektriciteit.
9. Gezocht op 'synagoge' (binnen artikelen): amoed (lessenaar voorganger, meervoud: amoedim), aron hakodesj (heilige ark, een kast met thorarollen), atrium (binnenplein), bar mitswa (ritueel bij meerderjarigheid eind-13-jarige – vergelijk: begindertiger, eventueel begin-30'er – joodse jongen), bat mitswa (idem meisjes eind 12 jaar), bima (bema, almemor: daar wordt de Wet gelezen), mizrach (plaat die het oosten aangeeft), parnas (parnassijn: opzichter), parochet (gordijn voor de ark met thorarollen), sidra (wekelijks wisselende Thoraperikoop), sjammes (koster), sjoel (de synagoge zelf), snoge (synagoge van een Portugees-israëlitische gemeente), talliet (talles: het vierhoekige, wollen of zijden gebedskleed voor mannen, voorzien van tsitses – draden – aan de vier hoeken) en de sabbatbruid, de sabbat voorgesteld als bruid, gebaseerd op de Lekka Dodi, een zestiende-eeuws kabbalistisch lied op vrijdagavond gereciteerd bij zonsondergang.
10. Het lijkt hier wel een jodenkerk. Zeg maar kaddisj: zand erover (Schwamm drüber). Je kunt eruitzien als een parnas (welgedaan). De haftara is de lezing uit de Profeten, volgend op de lezing uit de Thora. De Tenach is de Joodse (VD) benaming voor het Oude Testament, als omvattende de Wet, de Profeten en de (overige) Geschriften [beter: g]. Het joods is de Joodse wijze van spreken of van woordgebruik. 45 procent (45%) is minder dan de helft. Restant '*teit*': puberteit (en pubertijd), Autoriteit-FM, aero-elasticiteit, equiteit (billijkheid) en de Generaliteitslanden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten