2490 Dictee vrijdag 26-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (404)

Dictee – dictees [2490]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 453 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (404)

1. In de projectwereld kom je het zesfasemodel tegen, in het onderwijs de tweefasestructuur. Sjalotjes zijn kleine uitjes (niet uit Madurodam). De sjahs moesten zich sjakes [gedeisd] houden. Het past een sjadchen [huwelijksmakelaar bij de joden] – hij regelt sjidoechs [gearrangeerd huwelijk] – niet om over de sjahada [islamitische geloofsbelijdenis] te beginnen. Sits – zoals een sitsen blouse (bloes) – koop je in een indiennewinkel (ook: calicot, chintz). Het sirenegeloei deed de moderne sirenenzang bij de sirih [plant, ook: betelpeper] verstommen. De Sjanghaier [inwoner] werd geshanghaaid [overhalen tot onaangenaam werk]. De sisyfusarbeid is naar Sisyphus genoemd. De sixième sens is het zesde zintuig, de sixth sense. De afkorting 's.j. et h.' betekent: salvo jure et honore, met behoud van recht en eer. Sjemitot (enkelvoud: sjemita) zijn sabbatsjaren [7e jaar, braakjaar]. Het sjema jisraël is een belangrijk joods gebed [met 3 Thoragedeelten] en een sjelosjiem is een rouwperiode van dertig dagen (de sjivve maar 7 dagen). Een sjeitel is een pruik van gehuwde, orthodox-joodse vrouwen en een sjek is een loshangend vrouwenjak.

2. Het Sjavoeot is het Wekenfeest, het joodse pinksterfeest. De sirocco [wind] blies zijn SIS-kaart [Sociaal Informatie Systeem – elektronische socialeverzekeringskaart] weg. Is een Skal-keurmerk (Stichting Keurmerk Alternatieve Landbouw) hetzelfde als een EKO-keurmerk ? In de skai fauteuil [skaifauteuil] luisterde hij naar de ska (Jamaicaanse muziek). De shovelbestuurder was sjofel gekleed. Tjonge, wat zijn dat voor een sjonnies en anita's? Sjwarts van joden is orthodox, een sjtreimel is een bonthoed van chassidische joden en een sjoumer controleert op het kasjroet [geheel van joodse spijswetten]. Ooit een skifflegroup [muziek] in een skiff [roeivaartuig] gezien? Of een
ski-instructeur bij skijøring [het zich laten voorttrekken op ski’s door een paard of een auto]? 's Lands wijs, 's lands eer. Met Skype kun je skypen (ik skype, hij skypete). Ze zijn slaags geraakt na het slamdancen [tijdens een popconcert met z'n tweeën hoog opspringen en elkaar op het hoogste punt een duw geven]. Een skolion is een drinklied, een skratjie [skraki – trommel, de muziek is skrakipoku of skratjie pokoe?] een Surinaamse trommel, een skua een reuzenroofmeeuw, skus excuse bij tarot en skuff Nederlandse hasj (dus geen nepal, marok, lieb, afghaan of paak uit de hasjshop).

3. Materialen kunnen slag- en stootvast zijn. Als mensen slapen gaan, noemen we dat het slapengaan. Een sla-uil is een zekere vlinder. Ze gingen belletje trekken. Droeg hij een pullover of een slip-over? Is dat nou slinger-om-de-trap [spekvet met stroop]? Hij liep slechtgehumeurd de slecht verlichte steeg in. Een slamassel (slemassel – pechvogel) heeft sjlemazzel [pech]. De Slavenkust bevindt zich tussen de Goudkust en de delta van de Niger. De gesleede [sleeën + geslede, ww. sleden] afstand was 350 meter. Deze woning is sleutel-op-de-deur, sleutelklaar. Wij houden van slivovitsj [pruimenbrandewijn]. Komt sloeharing echt uit Scandinavië en niet uit het Sloe? Ja. Smileys zijn emoticons. Een smelleken is een dwergvalk. De 'smartphone' is vernederlandst tot smartfoon (thans – 2018 – niet meer in VD). Het slotfeest van een congres is niet het Slotfeest van de joden [joodse feestdag: achtste dag van het Loofhuttenfeest]. Doe dat nog eens in slomo (slow motion, vergelijk: slowmotionherhaling). Sluis' inwoners hebben een handje van Sluise onderonsjes.

4. Is deze gevangene soenniet of sjiiet? Zullen we triktrakken, triktrak spelen? Heeft het darwinisme [evolutieleer] een marketingmanager nodig om het creationisme [scheppingsleer] de baas te worden? Blondes d'Aquitaine zijn blonde vleesrunderen. Zelfs een barracudaatje [oe – zeer vraatzuchtige vis] is vraatzuchtig. Bij (het) squaredansen voer je een quadrille (squaredance, squaredans – vierkanten van vier paren) uit. In een maopak tekende hij de mantel-cao voor alle leaoscholen. Onder Laotianen tref je ook laodiceeërs [lauw, onverschillig mens] aan. Ik zoek jojoba-, galanga- en genuaolie.Bij dat bijna-ongeluk stikte de faraohond bijkans in de cacaoboter. Angelicaolie is engelwortelolie. De balalaikaorkestleden dronken graag een blue curaçaotje [blauwe likeur]. Hij is met farao's bokken weggegaan (pleite dus). Een snob [iemand die zich uit verlangen naar aanzien op aanmatigende wijze voordoet als kenner op het gebied van kunst en cultuur] is per definitie snobby, snobbish, snobistisch. Het woord 'snees' (sjacheraar) is verkort uit 'Sinees' of 'Chinees'. Ze waren achterelkaar aan het sneeuwruimen. Terrientje of terrinetje?

5. Een snek is een Vikingschip, een sneb is een snavel en het
snavel-en-veerrot (bek-en-veerrot) is een door het circovirus veroorzaakte papegaaienziekte. Je mag haar rustig achternaogen. Snap jij, hoe het gezelschapsspel snip-snap [kaartspel] werkt? Verdraagt smörrebröd (GB ook: smørrebrød) zich met smörgåsbord [uit verschillende koude gerechten bestaand buffet]? De Smyrnioot [uit Smyrna] dacht aan de snel-Belgwet, zittend op zijn smyrnatapijt. De snoodaard versjteerde de soapopera. Een snorrepijp is (ook) een snuisterij, een snorrenkop [drinkkop] is voor snordragers. Jij snoozede, wij hadden al gesnoozed [sluimeren na ontwaken]. De pandjesbaas, dat is Jan Snotneus. Een snotolf (steenkruiper) is een vraatzuchtige roofvis, een snotdolf is een snotneus. Je schrijft 'apenkop', 'kippenvel' en 'bokkenpoot'. We aten eendenragout. Soca is 'soul en calypso'. Ik vind het maar apekool [versteende uitdrukking]. Let op: skrakipoku = skratjie pokoe? [zang, drums].

6. Een gouttière [dubbele, parallel lopende haarlijntjes] vind je in de grafische industrie. Gouttes militaires [+] zijn druipers. Goût de contradiction is dwarsdrijverij. Naar zijn smaak is hetzelfde als à son goût. 'Le goût de la perfection qui stérilise' is 'het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid'. Een egoutteur is een wals in een papiermachine. Met veel degout (walging, afkeer) bekeek hij het degoutante ragoutje. Een nasmaak of onaangename bijsmaak heet ook arrière-goût. 'Sterk gekruid' heeft als synoniem 'de haut goût'. Een dug-out is er voor trainer en reservespelers. In België zijn ok's operatiekwartieren. In Nederland heet een huisartsenpost hap. Tics convulsifs [+] zijn (convulsieve) samentrekkingen, tics douloureux zijn zenuwpijnen. Echolalie is dwangmatig napraten, coprolalie het dwangmatig gebruik van vieze woorden.

7. Malices zijn boosaardige streken, salicetums [see] zijn wilgenbossen. Metamorfopsie [voorwerpen groter of kleiner zien] is het alice-in-wonderlandsyndroom, genoemd naar Alice in Wonderland. Een sobstory is een smartlap, een tranentrekker, een tearjerker. Van die soapie [soapster] heb ik een handtekening. Bij een snuffmovie [film met afschrikwekkende opnames, gewelddadige handelingen of gruwelijke gebeurtenissen] heb je een snufflesje [reukflesje] nodig. Een soaker is een waterpistool en een snurrevaad is een trawlnet. Ik ga deze twee sudoku's oplossen (sudokuen dus). Sodomie [ook met dieren] geeft vaak een hoop gesodemieter. Sockets zijn sokken aan buizen. U kent de spreuk 'ken jezelf' wel: 'gnōthi seauton' [Grieks]. De Societas Rosicruciana is een specifieke vrijmetselaarsvereniging (die gelooft in de christelijke Drie-eenheid (Drie-enigheid, de drie-enig God); ze zijn dus zeker geen socinianen – ontkenner van o.a. de Drievuldigheid!). De sousafoon [muziekinstrument] overstemde de soesa [drukte]. De (het) Soekot is het Loofhuttenfeest (een soeke of soeka is een loofhut). De alom bekende Sont bij Denemarken is een sond, een zeestraat.

8. Een somnambule is een slaapwandelaar. Hoe indicatief is een sollwert [streefwaarde]? Een solotnik is een Russisch gewicht van 4 gram. De souffre-douleur [zwarte schaap, mikpunt] zat in het souffleurshokje. De soukous [oe] is een muziekstijl. Sonjana's zijn klimmende aardbeien. Een son et lumière is een klank-en-lichtspel. Hartgeruis kan een systolische souffle zijn. Van een soumis [onderworpen, gedwee, mak] schaap gaan er veel in een hok. Het was duizeligmakend en duizelingwekkend. In Nederland hoef je voor een ID-kaart [identiteitskaart] niet meer te betalen dan nodig is. Ik denk dat ze ertegenop zien (ertegen opzien). Piet koos uit de spa's een spaatje rood en Jan koos spa blauw. De soubise is een zekere saus. De souschef, de adjunct-chef, resideerde in het souterrain. Met een
sous-entendu [bedekt uitgesproken bedoeling] gaf hij aan niet van sous-vide [van voedsel: langzaam gegaard in een vacuümverpakking en daarna snel gekoeld] te houden. In een spaceshuttle [ruimteveer] heb je niet per se een soxhletapparaat [chemisch toestel] nodig. Met die spraakmakende gemeente [taalvormers, ook: opinieleiders] moest het wel spaak lopen. Lees je zoveel van die spyfi [fictie met spionage als thema – Engels: spy fiction]?

9. Na een spartaanse opvoeding houd je er al gauw een Spartaanse regelmaat op na (T.adv.: opna). Spagnolet is een soort flanel. Spahi's zitten in een zekere cavalerie. De spaghettivreter at spaghetti alla carbonara [met zekere saus]. De muur was gespachtelputzt [kalkmengsel om wanden te pleisteren]. Ik kreeg het Spaans benauwd – het leek de Spaanse furie [Anjou, 1583, Antwerpen] wel – bij het aanzien van die Spaansevliegzalf (T.adv. – afrodisiacum). Hij maakte de blits met zijn spacewagon [in NL: hoge, zeer ruime vier- of vijfdeurs personenauto]. Wij hebben speerwerpende voorouders. Vorig weekend heb ik gespeeddatet, ik datete. Hij gaf een speldenprik in het speltbrood. Dat was een spectaculair spektakelstuk. Bij speciësisme [mens boven dieren] wordt de ene species [soort] boven de andere gesteld. Zijn er nu nog speakeasy's [clandestiene drankgelegenheid]? Wil je de spinnaker [uh, GB ook: n] (de ballonfok) opzetten? Kan een spillebeen een spillenwervel hebben? Nee. Een mens heeft spijsvertering, is een lekkere spijs verterend wezen. Dat gebeurt trouwens door een spijsverterend sap in de maag. Er zaten spinnenwebben op het spinnewiel. De spetsnaz was een
sabotage-eenheid in het Russische leger. Bedoel je een sprei-ijzer of een snijijzer?

10. Een SEH-arts is een spoedeisendehulparts. Een splitlevelwoning op Spitsbergen heet ook wel split level. De internetadrescode is daar sj (vergelijk: Jan Mayen). Mijn spondengenoot had spockoren. Daar gaan we weer: sporkeboom (denk aan sprokkelen) en lorkenboom (lariks). In Nederland heb je [2018] een SP-roergangster(!), in Vlaanderen een sp.a-leider (uiteraard ook sp.a'er). Welke sprays gebruiken jullie? De wegenwachten (wegenwachters) werken bij de Wegenwacht(organisatie). Wij riepen: Oranje boven! Het huis van Oranje is naar Orange in de Provence genoemd. In 'oranje-blanje-bleu' is bleu lichtblauw, bleumerant. Met die term werd ook de vlag van Willem van Oranje aangeduid. Op Ketikoti [het ketikotifeest] wordt de afschaffing van de slavernij herdacht. De existentievraag komt daar geheel niet in [VD ook: im] Frage.