Dictee – dictees [2490]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 453 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (404)
1. In de projectwereld kom je het zesfasemodel tegen, in het onderwijs de tweefasestructuur. Sjalotjes zijn kleine uitjes (niet uit Madurodam). De sjahs moesten zich sjakes [gedeisd] houden. Het past een sjadchen [huwelijksmakelaar bij de joden] – hij regelt sjidoechs [gearrangeerd huwelijk] – niet om over de sjahada [islamitische geloofsbelijdenis] te beginnen. Sits – zoals een sitsen blouse (bloes) – koop je in een indiennewinkel (ook: calicot, chintz). Het sirenegeloei deed de moderne sirenenzang bij de sirih [plant, ook: betelpeper] verstommen. De Sjanghaier [inwoner] werd geshanghaaid [overhalen tot onaangenaam werk]. De sisyfusarbeid is naar Sisyphus genoemd. De sixième sens is het zesde zintuig, de sixth sense. De afkorting 's.j. et h.' betekent: salvo jure et honore, met behoud van recht en eer. Sjemitot (enkelvoud: sjemita) zijn sabbatsjaren [7e jaar, braakjaar]. Het sjema jisraël is een belangrijk joods gebed [met 3 Thoragedeelten] en een sjelosjiem is een rouwperiode van dertig dagen (de sjivve maar 7 dagen). Een sjeitel is een pruik van gehuwde, orthodox-joodse vrouwen en een sjek is een loshangend vrouwenjak.
2. Het
Sjavoeot is het Wekenfeest, het joodse pinksterfeest. De sirocco
[wind]
blies zijn SIS-kaart [Sociaal
Informatie
Systeem –
elektronische socialeverzekeringskaart]
weg. Is een Skal-keurmerk (Stichting
Keurmerk
Alternatieve
Landbouw)
hetzelfde als een EKO-keurmerk ? In de skai fauteuil
[skaifauteuil]
luisterde hij naar de ska (Jamaicaanse
muziek). De shovelbestuurder was
sjofel gekleed. Tjonge, wat zijn dat voor een sjonnies en anita's?
Sjwarts van joden is orthodox, een sjtreimel is een bonthoed van
chassidische joden en een sjoumer controleert op het kasjroet [geheel
van joodse spijswetten]. Ooit een
skifflegroup [muziek]
in een skiff [roeivaartuig]
gezien? Of een
ski-instructeur bij skijøring [het
zich laten voorttrekken op ski’s door een paard of een auto]?
's Lands wijs, 's lands eer. Met Skype kun je skypen (ik
skype, hij skypete). Ze zijn
slaags geraakt na het slamdancen [tijdens
een popconcert met z'n tweeën hoog opspringen en elkaar op het
hoogste punt een duw geven]. Een
skolion is een drinklied, een skratjie [skraki
– trommel, de muziek is skrakipoku of
skratjie pokoe?] een Surinaamse
trommel, een skua een reuzenroofmeeuw, skus excuse bij tarot en skuff
Nederlandse hasj (dus
geen nepal, marok, lieb, afghaan of paak uit de hasjshop).
3.
Materialen kunnen slag- en stootvast zijn. Als mensen slapen gaan,
noemen we dat het slapengaan. Een sla-uil is een zekere vlinder. Ze
gingen belletje trekken. Droeg hij een pullover of een slip-over? Is
dat nou slinger-om-de-trap [spekvet
met stroop]? Hij liep
slechtgehumeurd de slecht verlichte steeg in. Een slamassel
(slemassel –
pechvogel) heeft sjlemazzel
[pech].
De Slavenkust bevindt zich tussen de Goudkust en de delta van de
Niger. De gesleede [sleeën
+ geslede, ww. sleden]
afstand was 350 meter. Deze woning is sleutel-op-de-deur,
sleutelklaar. Wij houden van slivovitsj [pruimenbrandewijn].
Komt sloeharing echt uit Scandinavië en niet uit het Sloe? Ja.
Smileys zijn emoticons. Een smelleken is een dwergvalk. De
'smartphone' is vernederlandst tot smartfoon (thans
– 2018 – niet meer in VD).
Het slotfeest van een congres is niet het Slotfeest van de joden
[joodse feestdag:
achtste dag van het Loofhuttenfeest].
Doe dat nog eens in slomo (slow
motion, vergelijk: slowmotionherhaling).
Sluis' inwoners hebben een handje van Sluise onderonsjes.
4. Is deze gevangene soenniet of sjiiet? Zullen we triktrakken, triktrak spelen? Heeft het darwinisme [evolutieleer] een marketingmanager nodig om het creationisme [scheppingsleer] de baas te worden? Blondes d'Aquitaine zijn blonde vleesrunderen. Zelfs een barracudaatje [oe – zeer vraatzuchtige vis] is vraatzuchtig. Bij (het) squaredansen voer je een quadrille (squaredance, squaredans – vierkanten van vier paren) uit. In een maopak tekende hij de mantel-cao voor alle leaoscholen. Onder Laotianen tref je ook laodiceeërs [lauw, onverschillig mens] aan. Ik zoek jojoba-, galanga- en genuaolie.Bij dat bijna-ongeluk stikte de faraohond bijkans in de cacaoboter. Angelicaolie is engelwortelolie. De balalaikaorkestleden dronken graag een blue curaçaotje [blauwe likeur]. Hij is met farao's bokken weggegaan (pleite dus). Een snob [iemand die zich uit verlangen naar aanzien op aanmatigende wijze voordoet als kenner op het gebied van kunst en cultuur] is per definitie snobby, snobbish, snobistisch. Het woord 'snees' (sjacheraar) is verkort uit 'Sinees' of 'Chinees'. Ze waren achterelkaar aan het sneeuwruimen. Terrientje of terrinetje?
5. Een
snek is een Vikingschip, een sneb is een snavel en het
snavel-en-veerrot (bek-en-veerrot)
is een door het circovirus veroorzaakte papegaaienziekte. Je mag haar
rustig achternaogen. Snap jij, hoe het gezelschapsspel snip-snap
[kaartspel]
werkt? Verdraagt smörrebröd (GB
ook: smørrebrød)
zich met smörgåsbord [uit
verschillende koude gerechten bestaand buffet]?
De Smyrnioot [uit
Smyrna] dacht aan de
snel-Belgwet, zittend op zijn smyrnatapijt. De snoodaard versjteerde
de soapopera. Een snorrepijp is (ook)
een snuisterij, een snorrenkop
[drinkkop]
is voor snordragers. Jij snoozede, wij hadden al gesnoozed [sluimeren
na ontwaken]. De pandjesbaas, dat
is Jan Snotneus. Een snotolf (steenkruiper)
is een vraatzuchtige roofvis, een snotdolf is een snotneus. Je
schrijft 'apenkop', 'kippenvel'
en 'bokkenpoot'. We aten eendenragout.
Soca is 'soul
en calypso'. Ik vind het maar apekool
[versteende
uitdrukking]. Let op: skrakipoku
= skratjie pokoe? [zang,
drums].
6. Een gouttière [dubbele, parallel lopende haarlijntjes] vind je in de grafische industrie. Gouttes militaires [+] zijn druipers. Goût de contradiction is dwarsdrijverij. Naar zijn smaak is hetzelfde als à son goût. 'Le goût de la perfection qui stérilise' is 'het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid'. Een egoutteur is een wals in een papiermachine. Met veel degout (walging, afkeer) bekeek hij het degoutante ragoutje. Een nasmaak of onaangename bijsmaak heet ook arrière-goût. 'Sterk gekruid' heeft als synoniem 'de haut goût'. Een dug-out is er voor trainer en reservespelers. In België zijn ok's operatiekwartieren. In Nederland heet een huisartsenpost hap. Tics convulsifs [+] zijn (convulsieve) samentrekkingen, tics douloureux zijn zenuwpijnen. Echolalie is dwangmatig napraten, coprolalie het dwangmatig gebruik van vieze woorden.
7. Malices zijn boosaardige streken, salicetums [see] zijn wilgenbossen. Metamorfopsie [voorwerpen groter of kleiner zien] is het alice-in-wonderlandsyndroom, genoemd naar Alice in Wonderland. Een sobstory is een smartlap, een tranentrekker, een tearjerker. Van die soapie [soapster] heb ik een handtekening. Bij een snuffmovie [film met afschrikwekkende opnames, gewelddadige handelingen of gruwelijke gebeurtenissen] heb je een snufflesje [reukflesje] nodig. Een soaker is een waterpistool en een snurrevaad is een trawlnet. Ik ga deze twee sudoku's oplossen (sudokuen dus). Sodomie [ook met dieren] geeft vaak een hoop gesodemieter. Sockets zijn sokken aan buizen. U kent de spreuk 'ken jezelf' wel: 'gnōthi seauton' [Grieks]. De Societas Rosicruciana is een specifieke vrijmetselaarsvereniging (die gelooft in de christelijke Drie-eenheid (Drie-enigheid, de drie-enig God); ze zijn dus zeker geen socinianen – ontkenner van o.a. de Drievuldigheid!). De sousafoon [muziekinstrument] overstemde de soesa [drukte]. De (het) Soekot is het Loofhuttenfeest (een soeke of soeka is een loofhut). De alom bekende Sont bij Denemarken is een sond, een zeestraat.
8. Een
somnambule is een slaapwandelaar. Hoe indicatief is een sollwert
[streefwaarde]?
Een solotnik is een Russisch gewicht van 4 gram. De souffre-douleur
[zwarte schaap,
mikpunt] zat in het
souffleurshokje. De soukous
[oe]
is een muziekstijl. Sonjana's zijn klimmende aardbeien. Een
son et lumière is een klank-en-lichtspel. Hartgeruis kan een
systolische souffle zijn. Van een soumis [onderworpen,
gedwee, mak] schaap gaan er veel
in een hok. Het was duizeligmakend en duizelingwekkend. In Nederland
hoef je voor een ID-kaart
[identiteitskaart]
niet meer te betalen dan nodig is. Ik denk dat ze ertegenop zien
(ertegen opzien).
Piet koos uit de spa's een spaatje rood en Jan koos spa blauw. De
soubise is een zekere saus. De souschef, de adjunct-chef, resideerde
in het souterrain. Met een
sous-entendu [bedekt
uitgesproken bedoeling] gaf hij
aan niet van sous-vide [van
voedsel: langzaam gegaard in een vacuümverpakking en daarna snel
gekoeld] te houden. In een
spaceshuttle [ruimteveer]
heb je niet per se een soxhletapparaat
[chemisch toestel]
nodig. Met die spraakmakende gemeente [taalvormers,
ook: opinieleiders] moest het wel
spaak lopen. Lees je zoveel van die spyfi
[fictie met
spionage als thema – Engels: spy
fiction]?
9. Na een
spartaanse opvoeding houd je er al gauw een Spartaanse regelmaat op
na (T.adv.: opna).
Spagnolet is een soort flanel. Spahi's zitten in een zekere
cavalerie. De spaghettivreter at spaghetti alla carbonara [met
zekere saus]. De muur was
gespachtelputzt [kalkmengsel
om wanden te pleisteren]. Ik
kreeg het Spaans benauwd – het leek de Spaanse furie [Anjou,
1583, Antwerpen] wel – bij het
aanzien van die Spaansevliegzalf (T.adv.
– afrodisiacum). Hij maakte de
blits met zijn spacewagon [in
NL: hoge, zeer ruime vier- of vijfdeurs personenauto].
Wij hebben speerwerpende voorouders. Vorig weekend heb ik
gespeeddatet, ik datete. Hij gaf een speldenprik
in het speltbrood. Dat was een
spectaculair
spektakelstuk.
Bij speciësisme [mens
boven dieren] wordt de ene
species [soort]
boven de andere gesteld. Zijn er nu nog speakeasy's [clandestiene
drankgelegenheid]? Wil je de
spinnaker
[uh,
GB ook: n]
(de
ballonfok) opzetten? Kan een
spillebeen een spillenwervel
hebben? Nee. Een mens heeft
spijsvertering, is een lekkere spijs verterend wezen. Dat gebeurt
trouwens door een spijsverterend sap in de maag. Er zaten
spinnenwebben op het spinnewiel.
De spetsnaz was een
sabotage-eenheid in het Russische leger. Bedoel
je een sprei-ijzer of een snijijzer?
10. Een SEH-arts is een spoedeisendehulparts. Een splitlevelwoning op Spitsbergen heet ook wel split level. De internetadrescode is daar sj (vergelijk: Jan Mayen). Mijn spondengenoot had spockoren. Daar gaan we weer: sporkeboom (denk aan sprokkelen) en lorkenboom (lariks). In Nederland heb je [2018] een SP-roergangster(!), in Vlaanderen een sp.a-leider (uiteraard ook sp.a'er). Welke sprays gebruiken jullie? De wegenwachten (wegenwachters) werken bij de Wegenwacht(organisatie). Wij riepen: Oranje boven! Het huis van Oranje is naar Orange in de Provence genoemd. In 'oranje-blanje-bleu' is bleu lichtblauw, bleumerant. Met die term werd ook de vlag van Willem van Oranje aangeduid. Op Ketikoti [het ketikotifeest] wordt de afschaffing van de slavernij herdacht. De existentievraag komt daar geheel niet in [VD ook: im] Frage.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten