dinsdag 9 november 2021

2470 Dictee vrijdag 12-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (390)

Dictee – dictees [2470]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 467 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (390)

1. In Suriname is een tori [verhaaltje] over Anansi [spin in veel volksverhalen in Afrika en Zuid-Amerika] een Anansitori. Die Bonairiaan is een bonhomme [goeierd, goedzak]. Met een briquet [aansteker] kun je briketten [stuk brandstof] aansteken, zou het? Vast niet! Hij had brique [steenrood] klompen. De brouille [onmin] werd bijgelegd onder het genot van een brouilly [beaujolais uit de plaats met die naam]. Het paard van Alexander de Grote heet Bucephalus (een bucefaal is een strijdros, moedig paard). Een bucardo is een uitgestorven pyreneeënsteenbok. Een businessdevelopmentmanager heeft baat bij burotica, kantoormatige bureauaccessoires. Ook in het Byzantijnse Rijk had je al byzantijnse [slaafs, kruipend] geesten. Een butoh is een moderne Japanse dans. De buddleja [plant] bloeit! De buy-and-hold is een bepaalde beleggingsstrategie [aandelen kopen en lang (aan)houden]. Het broccatello is een marmersoort. Hij brijde het tot een brijige brij in de brijpot. De student was met brille [virtuoze begaafdheid] begenadigd. Er zijn briggse [grondtal 10] en neperiaanse [grondtal e = 2,71828...] logaritmetafels. De reiziger in de brougham [rijtuig] was een broodjenuchtere vent.

2. Dat brouwen kan ik echt met geen mogelijkheid nabauwen [nadoen als echo]. Dat is toch niet meer dan broekzak-vestzak [geld rondpompen]? De BSE is de dolle- of gekkekoeienziekte: boviene spongiforme encefalopathie. Een BSc is een bachelor of science. Bruschetta [uu èh aa] is zeker geroosterd brood. Mag de patiënt al buitenkomen? Dan moet hij nu naar buiten komen! Hij wilde daarbuiten staan (blijven), daarom zal hij nu wel buitenstaan. Bij toepassing van een noodwet wordt het parlement buitenspel gezet. Ik heb de bloemetjes al buitengezet, omdat het regent. Ik zal meteen mijn eega maar buitenzetten. Is de bush(bush) hetzelfde als de brousse [ja: oerwoud]? Hoeveel hebben jullie buitgemaakt? Beide graven zijn toevalligerwijs afgestudeerd in de grafentheorie [wiskunde]. De buutreedner [carnaval] sprak over zijn buuf [buurvrouw]. Burowwater [oplossing van aluin en loodacetaat, gebruikt voor kompressen en als desinfectans], dat moet je liever maar (maar liever) niet drinken! Die burschikose [studentikoze] vent heeft het buskruit niet uitgevonden [is niet slim, snugger], al had hij wel al zijn kruit verschoten [alle argumenten verbruikt]. Onder brucellosis vallen maltakoorts en abortus Bang.

3. Bananeneters (toerako's) eten nooit bananen. Wat kan er misgaan, verkeerd gaan? Mijn oom vindt bukkake [zekere groepsseks] maar een smerige zaak (en dus klef, onfris). De bereisde roel ging als een razende roeland tekeer tegen de stenen roeland [onaandoenlijk, onverzettelijk], die uit het Roelandslied [een van de Karelromans] voorlas. Het NBG [Nederlands Bijbelgenootschap] had een goed jaar: het bijbelwerk liep goed en de bijbelverkoop is gestegen. Een sinfonietta (een kleine symfonie) heeft een kleine bezetting. Ik bewonder hem niet het minst (heel erg) om zijn daadkracht. Ik geloof hem niet in het minst (helemaal niet). Cachaça is een Braziliaanse sterkedrank (GB ook: sterke drank), een cache [kèhsj] is een tijdelijke opslagplaats op de harde schijf (harddisk) van de pc. Het meervoud van 'cadens' [ritme] is 'cadensen', het werkwoord bij 'cadans(en)' is 'cadanceren'. Een candid camera is meestal niet candide [argeloos, onschuldig]. Een candidanda [m.: candidandus] gaat op voor het kandidaatsexamen (niet het doctoraalexamen!).

4. Het calicivirus kan bij mensen gastro-enteritis veroorzaken. De afkorting CAD kennen we in drieërlei soort: de Canadese dollar, het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs en CAD/CAM
(computer-aided design and manufacturing). De buxi stopte [lijntaxi: bus + taxi] voor onze buxus [buksboom]. Buy-and-hold, weet u het nog [aandelen kopen en lang vasthouden]? De cabareteske cabaretière rookte drie caballero's [sigaret, die niet in wdb.]. Een cache-potje [om bloempot] en een
cache-sexeje [driehoekig lapje om de geslachtsdelen] verhullen iets. Een caccia is een muziekstuk waarin een jachtscène wordt uitgebeeld. Een vitster lijdt aan cacoëthes carpendi [vitzucht]. Je ziet het zo: in deze streek heerst caciquisme [cacique = persoon die in een dorp of streek politieke macht bezit]. In de Griekse tragediën is hybris [ie ihVD ook: hubris] overmoed. Een cai is een centrale antenne-inrichting. In alle café(s) chantants (zingen, voordragen) bestellen we café(s) crème(s) [of] [soort van espresso, alleen in VD] (met café(s) noirs – en soms als toetje meerdere café(s) glacés – VD – ijs + mokka). Wat zullen we hem cadeau geven, cadeau doen? Merlot en syrah werden gecombineerd met cahors [ook wijn; uit streek Cahors]. Met een capeje om aten ze een cakeje.

5. Een caixa is een Braziliaanse snaredrum [snèhr-druhm – ook: snaardrum]. Camber [slijtage autoband] hoort bij auto's, cambré [basisbeweging met bovenlichaam] bij ballet. Cannelures [verticale groeven] vind je op zuilen, cannelloni [gevulde pasta in cilindervorm] kun je eten. De campesino's [Zuid-Amerikaanse boer] velden de boom voor het campêchehout [ook: blauwhout]. De klokjes (campanula's) groeiden tegen de klokkentorens (de campaniles). Cannelé is een zachte wollen stof. Een roman à clef is een sleutelroman, maar wat is een pièce à clef [verzonnen namen, actuele gebeurtenis]? Als je café complet (geen mv.) vraagt, krijg je koffie met gebak (ook: thé complet). De carveschaats [in het midden smaller] is een erkende curvebedwinger [boog, bocht]. Hij heeft iets van een cassante [kritisch, bits, scherp] catweazle [schichtige, wereldvreemde excentriekeling]. De ceanothus onttrok de cérémonie protocolaire [met veel protocollen] aan ons oog. De casarca [vogel uit Zuidoost-Europa] keek lodderig toe. Hij is caligare in sole, ziende blind.

6. Zit je in de Braziliaanse bush [oerwoud] met je caquelon [kookpot(je) van aardewerk], heb je niets aan je capoeira [kaa-poe-wee-raa – Braziliaanse zalfverdedigingstechniek] om je tegen de capibara's [waterzwijn] te verdedigen. Caraïben [ook: Cariben, enk.: Caraïeb, vr.: Caraïebse] zijn niet geschapen voor catenaccio [sterk defensief voetbal] , wel voor carottespel [idem bij biljarten]. Met een caudasyndroom heb je rijbroekanesthesie [gevoelloosheid edelen delen]. Bij cauliflorie komen bloemen direct uit stam/takken. Met een cc'tje kan een carbon copy of een copie conforme worden aangeduid. Heel vroeger heette dat een carbonkopie. Dat museum heeft een hele canopenverzameling. Zijn dit nu cantillegouden epauletten [op schouders]? Jij moet geen captie(s) maken [tegenstribbelen]! Zij maakte nog snel een caramboletje [bool – biljarten]. Charivari kan ketelmuziek zijn. Het (de) dodekop wordt ook wel caput mortuum, colcothar en Engels of Persiaans rood genoemd. Een caprice is een gril en capriccio is grillig. Een cartel noodt tot een duel, een kartel verenigt producenten. Een caponnière loopt door de droge gracht om een fort. Challe [ch] is brood voor de sabbat. Een carrièrist is een baantjesjager.

7. Carabassen zijn blaaskaken. Een casement zit in metselwerk. Deze cartograaf kan best cartoonesk te werk gaan. Aan een kasjoeboom groeien cashewnoten. Er is een cas fortuit [onvoorzien]: ik kan mijn schulden niet betalen. In vind pop catchyer dan jazz. Wij moesten onder het Caudijnse juk doorgaan [vernederen voor de overwinnaar], we waren voorwerp van caustische [bijtend] spot. Het was 30 graden Réaumur [maal 5/4 = 37,5 graden Celsius]. De cefalopoden [koppotige weekdieren of inktvissen] waren in met sellotape [doorzichtig plakband] vastgemaakt cellofaan [glaspapier] verpakt. Er waren meerdere checks-and-balances [evenwichten] ingebouwd. Cheiloschisis is een hazenlip. De cherimoya [tsj – vrucht] komt van een Zuid-Amerikaanse boom. Een chertepartij [sj] is een charte-partie, duidelijk dus [overeenkomst scheepsbevrachting]. Dit moest het chef-d'oeuvre [meesterwerk] worden van Avital Selinger [volleyballer], die nog maar net chef d'équipe [ploegleider] was. Chert [tsj] is hoornkiezel, chiné [sj] een gevlamd weefsel, chintz [sj] een katoenen stof en chimaeren [ch] zijn entbastaards (ook: entbastaarden).

8. Salam aleikum [vrede zij met u – antwoord: wa-aleikum as-salam], chebakia's zijn Noord-Afrikaanse koekjes met honing en sesamzaad. Chanoeka is het joodse Lichtfeest. Chaebols [dzjèh-buhls] zijn
Zuid-Koreaanse industriële conglomeraten. Chancroïd is malse, zachte of weke sjanker, een chamarrure is een zeker omboordsel en een chambranle is een omlijsting. 'Champetter [veldwachter] arresteert dame in chanelpakje.' [merk: Chanel]'. Het viertal trok zich twee aan twee terug in de chambres séparées [+][afgesloten ruimte sociëteit]. Schrijf je 'charlotte-russe' (pudding), 'chasse-cousin' (slecht diner) en 'char-à-bancs' (janplezier) nu met of zonder koppelteken (en 'montagne russe' dan)? Een chayote [ch] is een groengele, peervormige pompoen. De citroenkanarie is trouwens een kleine groen-gele vink uit Europese gebergten. Een chatelaine is een kasteelvrouwe, zij beheert een chateau, een wijnkasteel. Zij zal wellicht een châteauneuf-du-pape, een rhônewijn uit het Rhônegebied, offreren. Een alleenheerser wil alleen heersen en is als regel alleenheersend.

9. De helhond (een soort van cerberus) was met zijn hellehond niet geliefd. De Helhond (Hellehond, Cerberus) is een hond met drie koppen die de ingang van de hel bewaakt. De hamitische (chamitische) talen worden in Noord-Afrika gesproken. Het Divali is het lichtjesfeest (let op: Chanoeka is het Lichtfeest). Zwartekousenkerkaanhangers moeten wel aan chaerofobie [afkeer van vrolijkheid en vreugde] lijden. Chapati is plat Indiaas brood. Zij droeg een (Coco) Chanel. Kan dit shantykoor [zeemansliederen] ook chanten [monotoon zingen]? De Griekse Charites worden bij de Romeinen de drie Gratiën genoemd. Het nanut is een gezellige bijeenkomst na een vergadering van de 'Maatschappij tot Nut van 't Algemeen'. Eau de la reine is koninginnenwater (lodderein). Het ebolavirus is een filovirus met enkeldraads-RNA. Het ECN is het Energieonderzoekcentrum Nederland. Leidt ecstasy (xtc) tot ectasie [uitzetting, verwijding] van de pupillen? We hadden een goed een-op-eengesprek [1-op-1-gesprek].

10. Een edict is een bevelschrift of een plakkaat: denk aan het Eeuwig Edict [Willem III, 1667] en het Edict van Nantes [Frankrijk, protestanten: vrijheid van geloof, 1598]. Dronken ze daarbij edik [azijn, eek]? Ik neem de een-na-laatste (de op een na laatste) bus. Dat kan ik niet
een-twee-drie zeggen. Wat omvat de eersteministerportefeuille? Eigenbaat dient te eigen bate (GB, VD: ten). Een beetje stad heeft de eigen dom zelf in eigendom. Een dronkaard kan voor pampus liggen, een schip kan (kon) echt voor Pampus liggen. Op Texel wonen eilanders, maar als je in Amsterdam op zeker water landt, ben je een IJ-lander. Bij eigenrichting sla je een eigen richting in: zonder rechter.

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten