2467 Dictee dinsdag 09-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (387) √

Dictee – dictees [2467]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 470 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (387)

1. Een beetje Hagenees spreekt Hagois. Een halbstarke is een nozem. De mohammedaan las voor uit zijn hadith [overlevering van aan Mohammed toegeschreven uitspraken en handelwijzen; inhoudelijk: Hadith, net zoals Bijbel]. De sergeant-majoor liet het peloton halt houden. Kinderen, eerst handen wassen! Als je mobieltje niet handsfree is, is dat dus handheld [bij gebruik in handen gehouden]. Van de rebellen was er slechts een handjevol. Hij hangglidede [deltavliegen] zo mogelijk wekelijks. Harrewarrerij [gekibbel] was er schering en inslag. In 'hateenheid' staat 'hat' voor 'huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens'. Een gelede hauw is een vrucht. Een hatchback is een [cijfers] 5 deursauto. Kun je met een hbo-diploma muziek bij het HBO [Het Brabants Orkest] gaan spelen? De heemst staat ook bekend als althea. Hèhè, we zijn er. Wat is het verschil tussen een heiligdag [niet op zondag, ook: kale plek] en een heiligendag [(iedere dag) aan een heilige gewijd]? Het donorprincipe is onverbiddelijk: HEMA is de winkelketen (oorspronkelijk: Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij), niet te verwarren met Hema: een taal en een volk (in Congo! – dat niet in wdb.). NB GB met Hemawinkel en Hemaworst (fout dus; RL: HEMA-winkel, HEMA-worst; in GB inmiddels – 2018 - geschrapt).

2. De Herdenkingsdag valt in Nederland op 4 mei. Bij hoeveel hertz [Hz – frequentie] gaat een hertshoorn [plant] trillen? Hexadecimaal is FF tweehonderdvijfenvijftig (255: in het zestientallig stelsel werken we met 0, 1, 2, … , 9, A (=10), … , F (=15); zoals in het tientallig stelsel 99 = 9 + 9 tientallen is hier FF 15 + 15 zestientallen – 15 + 15 *16 = 255). Herken je de hiernavolgende opsomming: aap, noot, mies? GB spreekt van 'het' aap-noot-mies. Het 'hihahondenlul' is nog slechts een internetwoord. Het hiv is het human immunodeficiency virus [hivvirus, letterwoord 'hihf', hiv-virus, initiaalwoord 'haa-ie-vee']. De afkorting 'h.m.' staat voor 'hoc mense' (in deze maand). Hoeveel hodgkinpatiënten [kanker lymfestelsel] hebben jullie hier? 'Hongeroedeem' laat drie uitspraakvarianten toe [ui eu oe].
Hongkong-Chinees kan een persoon of een taal betreffen. Denk ook aan het Mandarijnenchinees. Deze sport heeft maar één hoofdklasse; er zijn wel ruim honderd hoofdklassenspelers. Dit komt uit het Hooglied, niet uit Jeremia [is vrolijk, geen treurlied]. Het hooliganisme [voetbalvandalisme] moet gestopt worden, maar hoe? De hotpants is een strakke korte broek voor vrouwen. Een houtje-touwtjejas is een montycoat. De houwitser schoot het houtsnede-effect aan flarden.

3. Huis-tuin-en-keukenmiddeltjes refereren aan huis, tuin en keuken. Hunnen vind je in Mongolië, hunnen [scheldnaam] in Duitsland. De huskypuppy's wierpen huskypuppy'tjes. Ze zaten hutjemutje [heel dicht opeen], moesten hutje bij mutje leggen [gezamenlijk de kosten dragen] en kregen ook nog hutsekluts [hutspot] te eten (maar geen hüttenkäse). Waar kennen we de Hutu's en Tutsi's ook alweer van? Hutu's: Bantoevolk Rwanda, Tutsi's: volk in Rwanda. Sommigen weigeren een dictee op te stellen zonder 'hysteron proteron' [qua volgorde in strijd met de logica: hij schaafde zijn knieën en viel] erin. De hysop is een lipbloemige heester, rijk aan etherische oliën. Is er sprake van hyper- of hypothermie [verhoogde, verlaagde lichaamstemperatuur]? Corgi's behoren tot een Welsh [bnw.] hondenras. Wij bestelden twee cordon(s) bleus, bereid door geweldige cordon(s) bleus (GB, VD). In het voorgerecht zaten enkele coquilles Saint-Jacques [jakobsschelpen]. Het copperfieldiaanse [David Copperfield – boek van Charles Dickens] verhaal had een copernicaanse [Copernicus: ‘De aarde draait om de zon’] wending. De cope [rechthoekige kavel] was vol beplant [eerst vol gepland [èh] en daarna vol geplant] met copaïvabomen [witte balsemboom, hout voor schrijnwerk]. Het Corpus Christi is het lichaam van Christus. Een corsetière is een korsettenmaakster.

4. Dat is geen côtelette suisse, dat is een ordinaire kotelet. Een coscoroba is een zwaangans. Wat veroorzaakte die coup de théâtre [ommekeer, onverwachte wending]? Die alto is een countertenor. Een cougar [oe] is een poema. Cottages ornés [+] zijn kleine landhuizen. De cotillon is een figuurdans. Als het niet allemaal couleur de rose is, is het geen rozengeur en maneschijn. Een cothurnengang [op toneellaarzen] kan potsierlijk zijn. Onder coyotegehuil voerden ze een cramignon [dans] uit. De courtisanegroep at courgettesoep. Hebben jullie echt coupe-files [voorrangskaart – werkt niet op kruispunt]? Een cremaillère is een heugel (haal). Het gecrêpte [uiterlijk van zeker weefsel geven] papier(!) werd in het gekrepte [gekroesd] haar(!) gestoken. Een crêperie is een pannenkoekenhuis. Muren creneleren is ze van kantelen voorzien. Wij zaten achter onze crème fouettée [slagroom] te kijken naar de verlengde pirouette (= fouetté). Toen was er crème-brûlée-ijs en crémant [licht mousserende wijn]. Het cromlechlijk [dolmen, grafmonument] was aan crohn [ook: ziekte van Crohn] gestorven, niet door een crime passionnel [passiemoord]. Crin [krèhn – ook krijn] is paardenhaar.

5. Cricoïd is ringvormig kraakbeen in het strottenhoofd. Een crinoline is een hoepelrok. Het is een crime [ie, iets zeer onaangenaams], zo luidde zijn cri du coeur [hartenkreet, mv. cris du coeurs [of] – VD ook: de]. In de italiaan [restaurant] musiceerde een italiaan [rondreizende muzikant]. Zeggen de ISO-normen (International Standardization Organization) ook iets over isobaren [lijn van plaatsen met gelijke luchtdruk] en iso-octaan [2,2,4-trimethylpentaan]? Vorige week is onze ISDN-centrale (integrated services digital network) opgedoekt. Zijn er boeken zonder ISBN-nummer (International Standard Book Number – VD; GB heeft kleine letters en zegt: ook wel: isbn)? In het islamitisch fundamentalisme is 'insjallah' [zo God wil] een gangbare uitdrukking. Is die IQ-test [intelligentiequotiënt] ipso facto [door het feit zelf] nodig? Het leek wel een irisscan van Irish coffee. Daar moet je vooral niet in tuinen!

6. Er zijn veel internationale instellingen: de IAAF (International Amateur Athletic Federation (Internationale Amateuratletiekfederatie)), de IAEA (International Atomic Energy Agency (internationaal
VN-bureau voor de atoomenergie)), de IATA (International Air Transport Association (internationale organisatie voor de (burger)luchtvaart)), de IBRD (International Bank for Reconstruction and Development (de Wereldbank)), de ICAO (International Civil Aviation Organization (Internationale Organisatie voor Burgerluchtvaart)), het ICC (International Criminal Court (Internationaal Strafhof)), het ICRC (International Committee of the Red Cross (internationale Rode Kruis)) en ICTY (International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia (Joegoslaviëtribunaal van de VN)). Voor een
id-baan (instroom-doorstroombaan) heb je niet per se een ID-bewijs (identiteitsbewijs) nodig. Met een ICT-baan (GB ook wel: ict) werk je in de informatie- en communicatietechnologie. In België is een icc een internationaal cultureel centrum.

7. De IB-groep is de Informatie Beheer Groep (Wikipedia, thans: DUO, Dienst Uitvoering Onderwijs) en het ibo is het individueel beroepsonderwijs. Een ic is een intensivecareafdeling en de afkorting 'i.c.' staat voor 'in casu' (in dit geval). Een IC heeft twee betekenissen: integrated circuit en intercity. Ikzelf was me nauwelijks bewust van mijn ik-besef. Het imprimatur [paus: verlof tot drukken] houdt een 'nihil obstat' (er is geen bezwaar) van de censor [beoordelaar] in. Het impresariaat probeerde de impressionistische schilder aan de man te brengen. De incasso-opdrachten gaan morgen de deur uit. Hoeveel Indiaanse talen zijn er? Een i.m. is een in memoriam. Het interimkantoor [uitzendbureau] bezorgde hem een interimjob [uitzendbaan] als interim-manager [tijdelijk]. Is dit van
internationaal-politieke, internationaalrechtelijke of
internationaal-economische aard?

8. Dit verhaal is wel in- en intriest. Piment is jamaicapeper. Het is hier Jantje Contantje: alleen een jan-contant is welkom. Een sinaasappeljood is een Joodse Jan Modaal. Een jodin is een belijdster van de joodse godsdienst. Het JAC was het jongerenadviescentrum. De cumbia [oe] is een Zuid-Amerikaanse, Colombiaanse dans. In de
ik-roman speelde de culte du moi [eigen belangen en persoon vooropplaatsen] een belangrijke rol. Culi's zijn lekkerbekken, foodies. De filmspelers wachtten lang op het cueën (regieaanwijzingen geven – van origine: met de letter q van 'quando' (wanneer)), de nieuwslezer keek op de autocue [teleprompter]. Een cuba libre is een rum-cola met citroen. Hoe schrijven we de meervoudsvormen 'eaux de toilettes' [of] en 'eaux de colognes' [of]? En de verkleinvormen: 'eau de toiletteje' en 'eau de colognetje'? Cubebe is staartpeper en cuesta's [kwèhs-taa] vind je bij de geologie [steilwandige reliëfvorm]. Het lichaam werd in csardashouding [wat zou dat toch wel zijn? VD ook: tsardas] gecryomeerd [bevriezen als vorm van lijkbezorging]. Het cushingsyndroom betreft een ernstige stofwisselingsziekte.

9. Met een curveschaar knip je metaal. Cymeus is middelpuntvliedend, racemeus juist middelpuntzoekend (trosvormig, betreft bloeiwijze van planten). Wat doet een kynoloog [k] [hondenkenner] op een cynodroom [s] (hondenrenbaan)? Het glagolitische schrift is het oudste Kerkslavische schrift, het cyrillische [Rusland] schrift is contemporain [hedendaags]. Cysteaaltjes [k – kleine draadwormen] kunnen aardappelmoeheid veroorzaken. Daar kun je beter vanaf zijn. Hij zal zo zeker beter af zijn. Zou hij iets vermoeden, ergens van afweten [GB: ervan afweten]? Daargelaten dat ik je waardeer, kan dit niet door de beugel. Donald Duck dacht dat oom Dagobert in de dagobertstoel [middeleeuws!] zat. De eropvolgende scène was letterlijk een drama, maar de daaropvolgende maakte alles goed. Morgen is de danceparty [dancefeest, ook: dansfeest]. Zij daldeeden [alles doen waar je zin in hebt] en deden geen kwaad. Ober, voor ons twee dame(s) blanches, alstublieft. Een dat is een digital audio tape. Een dasymeter [aa] meet de luchtdichtheid. De darcy is de eenheid van permeabiliteit (symbool: D).

10. De darbysten vormden de vergadering der gelovigen. De biljartster was gepikeerd dat haar piqué [stoot met verticale keu] niet lukte. Bij het zwartepieten proberen we elkaar de zwartepiet – hij dankt zijn naam aan de enige echte Zwarte Piet – toe te spelen. Hij leverde ons een kamperui [ook: Kamper ui – dwaze streek, geschiedenis]. Die kafirs [scheldnaam moslims voor niet-moslims – voor mv. ook: kufar] weten niet wat kefir [melkdrank Kaukasus] is. Had de militair zijn kepietje [kepie = militair hoofddeksel] op? De joden dragen een keppeltje. Met Kerstmis zongen zij een kersvers kerstvers. Die kezen zijn genoemd naar een Dordtse patriot. Over het hoofd heen van een kleine beer op de kleiige heuvel zag ik nog net de Kleine Beer.