Dictee – dictees [2482]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 458 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (399)
1. Hoe gevaarlijk is de klebsiellabacterie [diverse infectieziekten]? Tijdens het WK wielrennen sloeg de WK-gekte toe. De gladiool wordt ook wel twaalf-apostels (niet meer in VD) genoemd. Een turtleneck is een korte coltrui. Voor dit proefwerk geef ik je een negen-en-een-half. In Belgisch-Nederlandse spreektaal is een tuyau [twie-joo] een tip, een vertrouwelijke mededeling. Dat tweedjasje [VD ook: tweed jasje] zat tussen de tweedehands kleding [ook: tweedehandskleding]. De twatwa [vinkachtige vogel] is de zwarte bisschop. Waartoe weifelen kan leiden, mag geen twijfel lijden. In dat tweepersoonshuishouden [ook: tweepersoons huishouden] slapen ze in een tweepersoonsbed [tweepersoons bed]. Miss twiggy zelf was de eerste misstwiggyfiguur. In de Twentse Achterhoek spreken ze Twents-Achterhoeks. We kochten een tweezits designmeubel [tweezitsdesignmeubel]. Het typico-orkest speelde en de Tyrolienne danste de tyrolienne met een inwoner van Tytsjerksteradiel (Friese plaatsaanduiding is officieel, Nederlands: Tietjerksteradeel, beide niet in wdb.) en at flink wat tzatziki [Grieks gerecht].
2. Ik typ: ik hype. Een typ(e)fout op een typ(e-)examen is snel gemaakt. Ze heeft niet alleen type 2-diabetes, ze lijdt ook aan tympanie [windzucht]. Überbrettlpoëzie vindt men (alleen) in een literair (GB ook: tt) café chantant [met zingen en voordragen]. Uberteit [overvloed] is van elke tijd en ubique (overal) aanwezig, alom aanwezig, alomtegenwoordig dus. De uitdrukking 'à propos' [daar valt mij juist in] komt uit het Frans, 'sanguiniteit' [vurigheid] en 'consanguien' [2 x gwie] [verwant in den bloede] blijven moeilijk te schrijven woorden. Je moet niet vergoelijken dat het foeilelijk is. De ahs en ohs waren niet van de lucht. De kolonel leidde de colonne. In Hindoestan (GB ook: Hindostan) wonen Hindoes en andere hindoes [aanhangers hindoeïsme]. Kom snel ter zake! De Hadith bevat de mohammedaanse overlevering. Wij zijn apollinisch, wij zijn van Apollo. Is er ook een vereniging van executeurs-testamentair? Parmezaanse kaas heet ook parmezaan. Ik rijd een middenklassenauto. Ditmaal, dit keer, hadden we wel dat weidse uitzicht en zagen we het Zuiderkruis [sterrenbeeld zuidelijke hemel, 4 sterren]. Moet ik de hele santenkraam [de hele rommel] overhoophalen? De yeti? Volksgeloof: sneeuwman.
3. Een collectioneur collectioneert [verzamelt]. Hij woont in een poshe [2020 wel in wdb.: deftig, chic] buurt, maar die was nog niet de poshte van de stad. Zacht gezegd, op zijn zachtst gezegd, had hij niet helemaal gelijk. Een barmhartige samaritaan [om andere mensen bekommeren] redde hem. Petechieën zijn kleine rode vlekjes op de huid. Is kerspendoek nu zwart krip, floers of een doek van lamfer? Alle drie! Hoe schrijf je 'iniquiteit' [kwie] (onbillijkheid of ongerechtigheid) en 'ingenuïteit' [nuu-wie] (naïeve eenvoud)? U.c. is una corda, op één snaar. Bestaat het UEFA Cuptoernooi nog steeds? De uhd'er [universitair hoofddocent], een Ugandees uit Uganda [VD ook: Oeganda], bestudeerde ufo's [unidentified flying object] en ufootjes in zijn ufostudie. De leerling werd de klas uit gebonjourd. De portier werd stante pede eruit gebonjourd. De golfer heeft uitgeholed. We hebben onze collega uitgegeten door samen uit te eten (uit eten: buitenshuis eten). Het ei is uitgekomen: het kuikentje is het ei uit gekomen. Hij zou er alles uitflappen en geen kant meer uit kunnen. Het blijkt dat de ultraorthodoxie weer terrein wint.
4. Ullmanniet [oe ah ie] is nikkelglans. U kunt ervan op aan dat we de ukelele [muziekinstrument] goed bewaren. Moet je die uitzichtloosten nu juist het land uit zetten? Lijnen (ook lijnstukken) kun je uitzetten, schildwachten kun je uitzetten en koper kan uitzetten. We moesten uit spelen en zouden de match met tien man uitspelen. Het feest zou de pan uit swingen. We hebben een sms'je uitgestuurd, dat P de laan was uit gestuurd. Voor het uitrijden van de Tour de France moest hij toch eerst dit grote bos uit rijden. Hij had niet één ulcus [uh] (zweer), hij had meerdere ulcera. Je kunt een anker, de netten, as en lava uitwerpen. De doelman wilde de bal uitwerpen, het doelgebied uit werpen. Dit is wel een USP, een unique sellingpoint. Hij had wel un poco [een beetje] van un ours mal léché [ongelikte beer]. De Unie KBO en de Unie mhp speelden onder één hoedje en waren niet onder een hoedje te vangen. Verkleed als undine [vrouwelijke watergeest] werd ze niet toegelaten op het Unicef-gala.
5. Usquam terrarum [ergens ter wereld] zal dat wel zo zijn. Ze verkopen upmarket [bnw., hogere marktsegmenten] producten. De Azoren zijn een upg (ultraperifeer gebied) of een upr (ultraperifere regio). Is dit een up-to-date versie van het GB? In de upper class en bij de upper ten [hogere klasse] geef je nu eenmaal geen uppercut [boksen: opstoot]. Een URL is een uniform resource locator (GB, VD). Een urbanist was aanhanger van de paus te Rome in de tijd van het (Groot) Schisma [met ook een paus in Avignon]. Een urial is een ondersoort van de Arabische moeflon. Een uraeusslang is een Egyptische cobra. Kan een uvi [uu-vee-jie] (uitvoeringsinstelling) ook met uveïtis [ontsteking uvea = druifvlies, derde oogvlies] te maken krijgen? Een vaccinostyle [ie] is een kraspennetje bij inentingen.
6. Bij va-banquepolitiek moet je va-banque spelen, maar dan kan je de realiteit wel vaarwelzeggen. 't Kofschip [regel voor d of t aan eind voltooid deelwoord, ook: 't fokschaap] – vaak genoemd en veelgeprezen – werd van stal gehaald. Vaccina is koepokken (koepokken zijn vaccina), vaccinia is de normale reactie op een inenting. Hij bestudeerde Inca's, indianen en Eskimo's. Bij taxplanning komen ook ecotaks, groentaks en taxfreeshops met hun taxfree artikelen [ook: taxfreeartikelen] aan de orde. De contra [tegenstander] was nogal controversieel [strijd oproepend]. De Meirevolutie [GB: Parijse studenten 1968] vond in mei plaats. In 'bullenpees' komt 'bul' van stier. 'Furiën' en 'furies' zijn allebei goed. Er waren drie ooggetuigenverslagen. Rond de Arctische cirkel [noordpoolcirkel] vind je de Arctische [Arctica] flora en fauna. Schildersverdriet [plant] is het porseleinbloempje, apenverdriet [boom] de apenboom, spinnenverdriet een ragebol en liefdesverdriet ludduvuddu (ldvd). Een napoleoncomplex is in se [in wezen – vergelijk: per se = voortvloeiend uit het wezen zelf] een minderwaardigheidscomplex (een minco dus). De bolognesesaus kwam uit Bologna.
7. Tannine (tannien) is looizuur; daarmee wordt getaand. Ossobuco is gestoofde kalfsschenkel in een lichte tomatensaus. Een clepsydra is een wateruurwerk. Kokken (cocci) zijn kogelbacteriën, bacillen staafvormige bacteriën en spirocheten schroefvormige dito. Formateurs kunnen meestal niet formatteren [betreft diskettes]. Wat de ene partner voor gazelleogen houdt, houdt de andere voor reeënogen. Après tout (achteraf, after all, tenslotte) hadden we de aftersun (de après-soleil) bij het après-ski [ontspanning na het skiën] beter wel kunnen opsmeren. De Oranjeklanten applaudisseerden voor de oranjehemden. Als ook de autoriteiten meewerken, kunnen mannen alsook vrouwen aan de marathon deelnemen. De verzetsstrijder werd herdacht. Het begrip 'vertu héroïque' komt van 'heldhaftige deugd' (Rabelais). Waren Vietcong en Vietminh betrokken bij de vietnamisatie [belangenbehartiging aan land zelf overlaten]? Hij wierp behendig het vijgetouw om de stevigste tak van de vijgenboom.
8. Vaddahs [oorspronkelijke bevolking daar] stammen uit Sri Lanka. De vader-overste, de vader-abt, moest hiervoor een vademecum [naslagwerk] raadplegen. Met Valentijnsdag sturen we een valentijn [kaart]. Dat vlees kun je beter vacuümverpakken. Het Onzevader [naam] wordt ook wel vaderons [aantal keren bidden] genoemd. Het was een va-et-vient [komen en gaan, heen-en-weergeloop] van vairons [ogen verschillende kleur], gekleed in valencienneskleding [kloskant, oorspronkelijk uit Valenciennes]. Een valflouw is een vogelnet (vogels die flauwvallen, bezwijmen?). Een valiha is een muziekinstrument, valine is een aminozuur. Doe je het vakkenvullen voor het zakkenvullen? Hij staat vanboven, zij komt van boven de Moerdijk. Van de examenstof moet je Luther vanbinnen en vanbuiten kennen (als je broekzak dus). Het zal ervan afhangen of er vanaf hier vertrokken gaat worden. Een riblap is een stuk vlees van bij de ribben. Hoe kan ik ervan afkomen (en mee wegkomen en er daarmee vanaf zijn)? In de valreep zitten twee valreepsscepters [stangen met touw als geleiding]; 'op de valreep' is nogal laat, op het laatste moment, op de nipper, op het nippertje.
9. Wat was er met valeriuskacheltjes [noodkachel, WO II]? De valste(!) spelers onder de valsspelers zullen het fanatiekst valsspelen. Hij heeft me ervan afgebracht. Vanachter zijn katheder dirigeert hij degenen die vanachter de coulissen tevoorschijn komen. Ze zijn van adellijken bloede, van aanzienlijken huize en in het bezit van claustrale [als in een klooster] woningen. Het vals zijn van de honden is een probleem. Jullie zullen wel aan vakantie toe zijn. 'Bord' spellen is ook spellen (en geen bordspel)! De leraar zei tegen het jongetje met het opengeslagen boek: "Tim, boek toe!". Die provincie is zo groot als van hier tot Timboektoe (Tokio). Een schoenlapper behoort tot de vanessa's [vlinder, gevonden door een vlindervinder]. Een vandiktebank is een vlakbank. Zijn manier van doen is van dien aard, dat ik niet met hem van doen wil hebben, daargelaten de gevolgen van dien. Vandaar dat hij vandaar kwam om van dattum te doen. Vanwaaruit (VD –Taaladvies: ook los)? Vandaar uit kwam hij aangelopen. Je moet die gedachten van je afzetten en meer van je af bijten. Een vauxhall is een tuin.
10.
Verwijst 'Weduwe
van Nelle' [historische
merknaam, nu: weduwe
Van Nelle]
naar het eertijds bekende Van Nelleconcern? Heb je er wat van
opgestoken? Anders moet je bij hem je licht maar eens opsteken.
Varicose (varicosis)
wijst op de aanwezigheid van één varix [spatader]
of meerdere varices. We spreken dan over het varikeuze
symptomencomplex [ook aaneen ...]. Met
vatu's betaal je in Vanuatu
[VUV],
dat behoort tot Melanesië. De caduceus
[see-juhs]
is de staf van Mercurius, viskeus is
taaivloeibaar (vgl.
viscositeit).
Het vast hebben (dronken
zijn) is niet beethebben. Op
Vastenavonden kun je vastenavonden. Een vaquero [cowboy]
is geen varekoe [ook:
vaarkoe, onbevrucht, wel doorgemolken].
VCR? Videocassetterecorder!
Dit is een vroegtwintigste-eeuwse schilder. Tussor is grijsgele
stevige zijde van het spinsel van de rups van de tussahvlinder.
Een tussenzetsel is ertussen geflanst, moet ertussen zitten. Voor je
repetitie: een
twee-en-een-half!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten