Dictee – dictees [2459]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 474 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (383)
1. Het en passant slaan [bij schaken – e.p.] levert een en-passantslag op. De Enkhuizer legde een enkhuizer [herhaalde slag van een kabel om de beting] om het touw. De ziekte van Crohn [chronische darmziekte met ontstekingen en zweren] wordt ook crohn of enteritis regionalis genoemd. Hij was met entrain [voortvarendheid] en train [aan de gang, op dreef]. Voor het geval dat, neem ik mijn en-tout-cas [kleine paraplu] mee. Hij stond en tête [aan het hoofd van] de drukkers: die gebruiken onder meer en-têtes (koplijsten). Een schild in de heraldiek kan enté [de stukken met golvende lijnen of op het einde verbrekende bochten sluiten in elkaar] zijn. Je hebt tegenwoordig al braillebijbels, groteletterbijbels en dvd-bijbels (bijbel-dvd's). Vergeet ook niet de Bijbel van deux aes, de Deux-aesbijbel. De evangelisten hebben bijbels bij zich, maar het gaat hen om de Bijbeluitleg. Het Ministerie [instelling] van Buitenlandse Zaken heeft envoyés [diplomatiek vertegenwoordiger buiten de gewone formatie] en envoyees in dienst. Munten hebben een avers [voor- of beeldzijde] en een revers [keerzijde, rugzijde]. Wat zit er allemaal in die geheimzinnige entrepots [opslagplaats i.v.m. invoerrechten], in die entrepotjes [oo]? De epauletten [op schouders] worden niet eo ipso [vanzelf] gereinigd! Een envoûtement is een zekere magische handelwijze [voodoobezwering]. Ze is gekleed naar de en-voguemode [en vogue = in zwang].
2. Je bent evengoed een kanjer in het koor dirigeren als je broer: je dirigeert even goed als hij. Entre la poire et le fromage [terloops, bij het dessert] kwam het entre deux guerres [interbellum] ter sprake. Inter canem et lupum (entre chien et loup – in de avondschemering) regelde hij zijn schemerige zaakjes. Kareltje de Grote: dat is een contradictio in terminis [tegenspraak in de gebruikte termen]. Deze begrippen haal je gemakkelijk door elkaar: epoque (maken – groot opzien baren), epochemachend [uitermate belangrijk, epochaal] en belle époque [de tijd van ca. 1890-1910 in West-Europa m.b.t. het culturele en mondaine leven]. Erytrofobie is bloosangst. Een perikoop (niet te verwarren met een episcoop – apparaat waarmee illustraties, foto's en teksten kunnen worden geprojecteerd, zonder dat er dia's van worden gemaakt – en periscoop – op onderzeeboot!) is een Schriftfragment, een Bijbelgedeelte. Velours [stof] épinglé is geribd. Het epitheel (epithelium) heeft een beschermende (huid), resorberende (darmepitheel), uitscheidende (klierepitheel) of sensorische functie (zintuigepitheel). De geschiedenis van de aarde wordt verdeeld in drie eonen [tijdperk]: azoïcum, cryptozoïcum en fanerozoïcum. Een eolusharp wordt eolisch (wind, vgl. Aeolus) aangedreven. Een endofyt [endon = binnenin] is parasitair, een epifyt niet [erop]. Wat zijn erytrocyten? Antwoord: rode bloedcellen.
3. Een épagneul is een spaniël (cockerspaniël). Een epididymis is een bijbal. 'Ikke, ikke, ikke …'is overduidelijk een voorbeeld van een epizeuxis [herhaling woord]. Hij was een echte seksaddict [verslaafde]. Wat hebben ze op de pd (plaats delict) gevonden? Jullie wilden me erin luizen (erin trappen, vliegen, tuinen, lopen – vgl. erin stinken), hè? Voorwaar, dat was een wareliefdebetuiging (ware liefdesbetuiging). Paillettenversiering [reepjes gouden of zilveren folie] vind je op kleding. Ieren worden spottend wel paddy's [van: Patrick] genoemd. Hij heeft me gegangmaakt, gepacet. We hebben in de pakistaan [restaurant] met een echte Pakistaan uit Pakistan gegeten. We dronken meerdere pale ales [lichte ale (Engelse biersoort) – vgl. IPA = Indian pale ale]. Het pain à la grecque is vreemd genoeg geen Grieks brood: het komt uit Brussel! Een panopticum is een wassenbeeldenmuseum. Papoea's (De Papoese, Papoease) bevolking bestaat uit Papoea's. Si vis pacem para bellum: als je de vrede wilt, bereid je dan voor op de oorlog. Gebruik liever geen parabellum [lugerpistool]. Sommige Parisiennes dragen parisienne [stof met stipjes]. De partners accordeerden het partnerschapsakkoord. Hij is puissant [zeer] rijk.
4.
Als wij samenkomen en daarna samen zijn, is er sprake van een
samenkomst en het samenzijn. Altijd is Kortjakje ziek … Allerwegen
vond men hem een barmhartige samaritaan
[die ontfermt zich
over medemens]. Het Paternoster
(naam van gebed)
is het Onzevader (idem;
een paternoster
of onzevader
bidden, een Frans paternoster
bidden =vloeken). De
cervixpathologie [hals
van een orgaan, bv. baarmoeder, de vaginale cervix]
en fytopathologie [planten]
zijn onderdelen van de pathologie
(ziektekunde).
1 en 2 Korintiërs zijn Bijbelboeken, brieven van Paulus aan de
Korinthiërs in Korinthe met hun Korinthische inslag. Andere boeken
van het Nieuwe Testament zijn 1 en 2 Timotheus
[VD; NBG:
Timoteüs]. Een Engelse
pauper [arme]
is een havenot, een Duitse een habenichts. Het ijs werd in een
pêche-melbaschaaltje [p.
m.] geserveerd. Hij deed het puur
pecuniae causa, om het geld. Hij
beschreef zijn periculeuze [gevaarlijk,
hachelijk] avonturen (avonduren).
Een peper-en-zoutstelletje bestaat uit een peper- en zoutvaatje.
Peritonitis is buikvliesontsteking. Perpetuum mobile: altijddurende
beweging. Hij zei dit à titre personnel [als
privépersoon].
5. Een PET-scan [positron emission tomography] heeft niks te maken met een petfles [van polyethyleentereftalaat]. Alfabetisch komt de pg (procureur-generaal) voor de pH (potentiaal hydrogenium, potentia Hydrogenii – zuurgraad). Een pied-de-poule (stofnaam, textielindustrie) is een tweekleurig weefsel met dambordeffect, synoniem: hanenvoet en een pied-de-mouche (drukkersterm) is een hanenpoot. De pinguïn zat onder de pindaolie. De hond werd afgepitst (gewestelijk: met de zweep of karwats afrossen; in die betekenis niet meer in VD). Bij de pit(s)stop [pits, ook pit: bij auto- of motorrennen] zag hij de pitspoes [mooie jonge vrouw aldaar] niet staan (of zitten). 'Plaquette' [penningplaat, plaket] en 'plaket' [de facto hetzelfde] spreek je nu eenmaal anders uit. Een pleeboy [voor wc-rollen] vind je op het toilet, een playboy in het societyleven [hij versiert vrouwen]. Hij onderging een plastischchirurgische [ook zo bij VD – volgens de plastische chirurgie] behandeling. Een plejade is een groep van zeven personen, de Plejaden zijn het Zevengesternte.
6.
Die lag op de ovale tafel. Is Frank Rijkaard een plutocraat
[rijkaard]?
Het Pajottenland (streek
in Vlaams-Brabant tussen Zenne en Dender)
wordt bewoond door Pajotten [Bargoens
voor soldaat is pajot].
Pompernikkel is Westfaals zwart roggebrood.
Hij stond op zijn ponteneur (point
d'honneur – iets wat het eergevoel raakt).
Dit is een populairwetenschappelijk onderwerp uit de populaire
wetenschap. Is een postillon d'amour [overbrenger
liefdesbrieven] nou wel of niet
een postiljon [postrijder]?
Doe mij de pot-au-feu [stoofpot
van vlees met bouillon en groente]
maar. Op het practicum doe je onder toezicht van de practicumleider
praktijkproeven. A prima vista is op 't eerste gezicht [lezen
of spelen]. De privé-uitgave van
dit geschrift was een
privé-initiatief van hem. Hij wilde deze baan
à tout prix [tegen
elke prijs]. Prognosticeren
[BE ook:
pronostikeren]
leidt tot een prognose [voorspelling].
Een prud'homme is een vertrouwensman [en
monsieur Prudhomme,
Joseph Prudhomme
een kleinzielige burgerman]. Een
pruimelaar, een pruimenboom.
In een psyché, een passpiegel, kun je jouw psyche [geest]
niet bekijken. Het Pueblo-indianenprobleem is des Pudels Kern [ook:
des poedels kern! – VD].
Kleertjes uit, pyjamaatjes aan! De nozem droeg een queue de cheval
[paardenstaart].
7. Een pullover heeft veel van een slip-over. In het purgatorium (vagevuur) word je gereinigd; daarna ben je weer geheel pur sang [van het zuiverste water]. Pylonnen vindt men langs de weg, op het voetbalveld en pylonen bij Egyptische tempels. Eerder in dit dictee was een populairwetenschappelijk onderwerp aan de orde. Quant-à-moi [wat mij betreft] quand même (in ieder geval) morgen vroeg op, want morgenvroeg vertrek ik voor het Grootscheeps Scheepsdictee naar Groningen. Voeg een quantité négligeable [verwaarloosbare hoeveelheid] zout toe. De broers speelden enkele quatre-mains [zelfde mv.]. Het resultaat was quick-and-dirty [snel, van mindere kwaliteit en goedkoop]. Het Quirinaal is de staatsmacht van Italië tegenover het Vaticaan, maar ook een van de zeven heuvelen van Rome. Jullie moeten op je qui-vive [hoede] zijn! Weet je nog een leuk quoteje [citaat] van hem (quotetje is een quotum)? Een erhu [oe] is een tweesnarige [2-snarige] viool. Eutrofiëring is vergroting van voedselrijkdom. Vader fietste voorop, moeder fietste erachter op haar fiets, waarbij zoonlief achterop zat.
8. Eropaf! We moeten erop afgaan. De dienstregeling? Ik kan eraan komen, als we er (op het station) aankomen. Wat equinoctiaal (GB) is, heeft betrekking op de equinox [equinoctium: dag-en-nachtevening]. Equatoriaal-Guineeërs wonen in equatoriaal Afrika [en ook in Equatoriaal-Guinea]. Een epopee is een epos, een epyllion een klein epos (meervoud: epossen, epen). Hij kreeg een epo-injectie [erytropoëtine]. Wat ben jij een eppo [sufferd], een malle eppie, zeg! Wie epris is, is verliefd. Bij 'equivoque' [dubbelzinnig] hoort 'equivociteit'. Het moet ermee door kunnen, dat hij mee kan met de andere leerlingen. Kijk, ze gaat erin lopen, er instinken. Die man is erectiel [een erectie vertonend]. Ik moet bijblijven: ik blijf erbij dat ik erbij moet blijven (bij het peloton). Wil je die bespoten erica's [dopheide] echt in erlenmeyers (kegelvormig, voor laboratoriumgebruik – vergelijk: berkenmeiers! – grote drinkbeker uit berkentak) onderzoeken? Het (de) ergotalkaloïde is weeënopwekkend, ergocalciferol is vitamine D2. Dat gaat erin als gesneden deventerkoek [Deventer koek]. Het gaat ernaar uitzien, dat ... Wij zien ervan af.
9. Het zal erop aankomen, dat de aasgieren er niet op afkomen! Het zou erop uitdraaien, dat ze verloren. Een error facti (geen mv.) is een dwaling aangaande de feiten, een error juris is een rechtsdwaling. Door zijn toedoen geloof ik weer dat ik ertoe doe. We moeten er wel op aan kunnen. Het komt eropaan [zie: sjaak-afhaak, VD]. Erysipelas is belroos (wondroos). Een esparcette is een hanenkam. Ze droeg esmerauden [emeralden, van smaragd] oorhangers. De epo-injectie bevatte onzuivere erytropoëtine. Voeg een scheutje aceetaldehyde toe. Vroeger waren état-majors staven van onderofficieren. Een étang is een zoutmeer. Een estouffade is een stoofschotel en de estivatie is de zomerslaap van dieren (NB Winterslaap is hibernatie of lethargie). Dat is een ethisch-etnisch probleem, waarbij etherische oliën uit de etagère niet zullen helpen. Qua esthetiek [kunst(vorm)] sprong dit appartement eruit. De etiologie is de leer der ziekteoorzaken.
10. Dat kost een godsvermogen. Een snurrevaad is een zakvormig, op een zegen lijkend trawl(net) [treil(net)]. De muurvlakken waren in reliëf als bossage verwerkt. Bij een dictee in Groningen won ik een zak mollebonen (ook spotnaam voor Groningers) en een fles fladderak (geen pauillac of bergerac). De Pléiade is een Franse groep van 7 dichters. Ze kon niet zonder haar pluchen teddybeer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten