2455 Dictee maandag 01-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (379)

Dictee – dictees [2455]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 478 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (379)

1. Zij bloosde hevig toen ze closede [close dansen, slijpen, slowen]. De closereadingmethode [alle aandacht op de tekst] bevalt niet iedereen. De compactdiscopname [cd-opname, ceedeeopname] is veel mooier dan die op de oude lp (elpee). Kun je in een diskdrive ook compact discs (cd's) afspelen? Zij legde een kompres [medisch: omslag] aan. Heerlijk, die appel- en perencompote [vruchtenmoes]. Een comprimeetje is een kleine comprimé [pastille als geneesmiddel]. Heeft consensus iets met sensor te maken? Nee. We reden in konvooi. Die cosmos [plant] is wel een heel klein deeltje van de kosmos. Ziedaar: Korinthische zuilen. Ik wil coûte que coûte [kost wat kost, het koste wat kost] slagen. De daarbij behorende inspanning lever ik graag. In de laatste Mulisch komt een engelse groet voor. Als je dedain [minachting] hebt, ben je dedaigneus. Democratisch socialisten zijn
democratisch-sociaal. Het demootje van het depotje bevond zich in depot, en dépôt. De cao-eisen waren niet mis. Capelle aan den IJssel. Het café-restaurant is soms een café chantant. Monsieur Calicot [type van de opgedirkte manufacturiersbediende] was in een calicotje [van katoenen stof, sits, indienne, chintz] gehuld.

2. Als 'teevee' in letters mag, dan toch zeker ook 'ceedee'? Ja. De 230V-verbinding (afgekort) werkt met 230 volt (voluit). Ajax treft Real Madrid en AC Milan. Elk van die clubs heeft zijn eigen aficionado's. De enige echte aboriginals zijn de Aboriginals [Australië, Aborigines]. Affabel is in de muziek affabile [lieflijk]. Is affettuoso hetzelfde? Ja. De aerobe [kunnen leven met vrije zuurstof] bacteriën gedijden goed. Een Ajuga [plant – systematiek Linnaeus, het linneaanse (taxonomische) systeem] is een soort van zenegroen. De amfitryon [gulle gastheer] stalde zijn gulle gaven in het amfitheater uit op het ammelaken (VD ook: amelaken – tafellaken). Anthologieën zijn bloemlezingen. In de muziek is appassionato hartstochtelijk. Er vond een bellettriebijeenkomst [beoefening schone letteren] plaats op de
bel-etage [eerste verdieping]. Ik weet allang dat je al lang lang bent. Dat levert een versteend tafereel op: een avegaar [agger, effer, grote houtboor], een assepoes [slordige meid] en een assegaai (assagaai, sagaai – houten werpspies). Het au-pairmeisje kookte au bain-marie [in warm water] in de bain-mariepan. De auditeurs-militair waren het eens. Op een autoped kun je autopetten. De AWACS-toestellen [airborne warning and control system] werden uit de lucht geschoten.

3. Hij nam geen zittende maar een staande houding aan. Een staandehouding houdt het staande houden van iemand in [bv. door de politie]. De bridgers en bridgesters waren niet blij met de kiebitzers [toeschouwer met ondeskundig advies]. Het gewoontedier vervulde zijn getuige-à-dechargerol met verve. Een getijcentrale profiteert van de getijdenbewegingen [ook: getij]. Op het geuzenfeest dronken ze geuzelambiek. Ik heb drie germains [neven: van dezelfde grootmoeder afstammend]. Gevangenmaken en gevangennemen is slechts stricto sensu (sensu stricto – in beperkte zin) hetzelfde. Toen ze zich in het mos tegen hem aanvlijde heb ik mijn hoofd geneigd en me ook maar neergevlijd. Lijders aan het tourettesyndroom (gillesdelatourettesyndroom, tic convulsif, tourette, gillesdelatourette) zullen niet snel geweld plegen. Bij troebleren [storen, verontrusten] is soms troubleshooting [probleemoplossing – van trubbels dus] nodig. Ghee is geklaarde boter en glauk [bnw. – zeegroen] is geen glauconiet (of wel soms?). Een gizmo is een klavierdoosje op een gitaar, een girandole is een kandelaar, glagolitisch is Kerkslavisch en goecheltjes maken is ginnegappen.

4. Sjors' (die van de rebellenclub) oor zat dicht. De gerant [beheerder hotel e.d.] is afwezig. De winnende getallen werden at random (gerandomiseerd, willekeurig) getrokken. Hij heeft last van obstipatie [verstopping]. Ik heb empathie met hem [kan me inleven]. De gens du monde vormen de high society. Is dat trouwens genuïen [echt, aangeboren]? De geostationaire satelliet staat precies boven een tektonische breuk. Hij is van de glijbaan geroetsjt, nadat hij eerst gestretcht had. Deze boeken worden verramsjt. Je hoeft je niet op de borst te slaan, omdat je het woord 'borsjtsj' (rodebietensoep) toevallig goed kunt schrijven. Dit vlees kun je het best sauteren [op een flink vuur snel bruin braden]. Geruggensteund door zijn eega wees hij het gerstenat af. Je moet zijn renommee [goede reputatie] niet geringschatten. We zullen de borden gereedzetten. Die firma is gesurseëerd [geniet surseance, uitstel, van betaling]. Er was een soupçon [verdenking] tegen hem. Sofisticeren [s] is geen water, maar suiker bij de wijn doen. De premier was een sophisticated [verfijnd] man, zij een gesofistikeerde (gesofisticeerde – verfijnd, mondain) mondaine dame.

5. Hij met zijn geschwärm [gedweep], hij is geheel gesjochten [arm, ook: de sigaar]. Hij is op het aangeslibde zand geslipt. De gezipte bestanden moesten geünzipt [uitgepakt] worden. Het haar van de berijder was getoupeerd [tegenkammen, creperen], de staart van het paard gecoupeerd (geangliseerd, gekortstaart). In Engeland komt anglokatholicisme voor. Leg het verschil uit tussen g-factor [dwarsversnelling] en G-kracht [zwaartekracht]. De giga-elektronvolt kort je af met GeV. De gaur is een groot rund in Zuidoost-Azië. Gibberelline is de stof die groei en bloei van planten reguleert. De ghazel (ghazele) is een dichtvorm en de ghazidsja is de heilige oorlog van de moslims tegen de ongelovigen. Hij heeft een giacomettifiguur [dzjaa] [zeer langgerekt, mager].

6. Die deugddoende belevenis zal je deugd doen. De dienstdoende ouderling van dienst moest dienstdoen. De Gerizim is een berg in Efraïm tegenover de Ebal (zie: Deuteronomium 11:29). Het graciele en gracieuze meisje had veel gratie. Die gojse (VD ook: gojimse) Gooise kinderen zijn niet-Jood(s). Het goudveil is lid van de steenbreekfamilie. Hij had zijn leven veil voor het vaderland, maar dat hij door een vijl zou omkomen … Op de veiling was een vijl te koop die punten vijlt. In de gloriëtte [tuinhuisje] stond een glazenkast [glazen, etc. – anders glazen kast]. Het glidkruid zit in de lipbloemenfamilie. Ik weiger gm-voedsel (frankensteinvoedsel) [genetisch gemanipuleerd]. Gnocchi [mv. – uitspraak!] vormen een tussengerecht. Gnathologie bestudeert de kauworganen. De spreuk boven de tempel van Apollo te Delphi luidt: 'gnōthi seauton' (ken u zelve; ken uzelf). Een go-between is een bemiddelaar. Het komt, godbetert, nog goed. Ook go-getters mogen niet in no-goarea's komen.

7. Een gocart is gewoon een skelter. Dat zal de goed opgeleide, heibeiige feeks goeddoen. Deze poëtische uiting is goëtisch [betoverend]. Het golf-deeltjedualisme [bundel deeltjes = golf en omgekeerd], de golden delicious [handappel] en golauyoek [Chinees gerecht] kwamen in die goeiige gooi-en-smijtfilm niet voor. In het g.o. [georganiseerd overleg] kwam de cao [collectieve arbeidsovereenkomst] aan de orde. In de nacht der girondijnen werden die door de jakobijnen vermoord. Bij de gimmick [foefje, stunt, truc] dronk hij een gin-fizz. Die hollebolle gijs met zijn leuke gitaarriff krijg je echt niet volgepropt. Zij trippelden de gigue [dans]. In de wereld van glitter en glamour word je snel een glimpieper [slimmer, ook slippertjesmaker]. Genadebrood eet je, blauwe godsgenade pluk je. Een glatik is een rijstvogel (nee, geen ijsvogel: dat is de kookaburra, halcyoon (halcyon) of alcyoon (alcyon)). Wat zijn de overeenkomsten tussen glaasje draaien (VD – communiceren met geesten) en duimendraaien [zich vervelen, nietsdoen]? In Suriname heb je gloscholen [gloo], in Nederland glo-scholen [gee-jèhl-oo] (gewoon lager onderwijs). De gnawa is een muziekstijl, de gloxinia een plant. Acetylcholine is een neurotransmitter [draagt elektrische prikkels over].

8. Een goc is [BE] een gemeenschappelijk ontmoetingscentrum. De eigenschappen van een serotonineheropnameremmer vindt u in Van Dale [SRI, antidepressivum]. Hij was een expert in de gnathologie [leer van de kauworganen en deszelfs stoornissen] en een liefhebber van de mythologie. Een godswoord is een woord van God, een Bijbeltekst, een goddelijke uitspraak, uit de Bijbel, Gods Woord. We zijn gered, godlof! God's own country [Nieuw-Zeeland, Amerika] geloofde er niet meer in. Volgens Van Dale zijn treuga Dei en pax Dei beide de godsvrede [wapenstilstand]. De goël [man moest met de weduwe van zijn broer trouwen] bracht goenagoena [tovermiddelen] in de strijd. Dat ik je zal goedschrijven [crediteren], heb je goed geschreven. Ze droeg
grijs-met-rode kleding. Is 'groepage' wel of niet vernederlandst? Ja. Grissini zijn Italiaanse soepstengels. Zijn kroeshaar wilde maar al te goed kroezen; we aten trouwens kroeze kersen (een soort tuinkers, in die betekenis niet meer in VD) met erbij kroeze [gekrulde] latuw, krullatuw. Hij was een graag geziene gast en een graag gehoorde spreker. Dit stuk moet je grazioso [bevallig, met gratie] spelen.

9. Een grawitztumor woedt in de nieren. Gris de lin is de kleur van grain de lin (de vlasbloem, lila-achtig blauw). Grège is ruwe zijde en gramineae (gramineeën) zijn graanachtige planten. Door de mike [microfoon] gaf hij toelichting op het optreden van de goudizabel [paard]. Goudron is gezuiverd asfalt van Trinidad. We zullen het goûter [vieruurtje] gouteren [het goûter gebruiken]. In een goud- en zilverwinkel kun je noch mica noch gouaches [schilderijen] kopen. Hij is niet altijd zuiver op de graat, maar welke graad van graatmagerheid vertoont hij eigenlijk? Ik heb empathie [voel mee] met zijn gotische [v.w.b. de gotiek] geïnteresseerdheid. De gortenteller [vrek] millimeterde [muggenziften] zijn gortepap. Snapt u deze zin? Ik niet. Er zaten geen muggen in ... In het moddergevecht met veel
gooi-en-smijtwerk kun je het best gore-tex [stofnaam] dragen. In zijn gummi-jas werd hij om gummi Arabicum [Arabische gom] gestuurd. Guacamole is puree van Spaanse avocado's. Je wilt (me) een kool stoven [beetnemen, een poets bakken]? Rodekool (GB ook: rode kool), wittekool (GB ook: witte kool), savooi(e)kool of apekool?

10. Toen ze omhoogkeek, zag ze het steelpannetje, de Grote Beer. Een goezla is een eensnarige viool. Op het eiland Man wonen Manxman en Manxen (Manxes) en er lopen Manxe katten (manxkatten). Goes' burgemeester woont in een Goes huis met een Goese tuin. De Guinese hield Guinese [GB ook: Guineese] biggetjes achter haar Goereese woning. De gorgiaanse (retorische) [Gorgias van Leontini] figuren en een gorgonische [de Gorgonen] [ijzingwekkende] schrik hebben etymologisch niet dezelfde herkomst. Sinds 2007 is Gooi en Vechtstreek een eigen politieregio, thans niet meer. Van een googolplex zou je een complex krijgen.