2419 Dictee zaterdag 09-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (356) √

Dictee – dictees [2419]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 501 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (356)

1. Die kochten we niet per dozijn of gros, maar per mille. We gaan toch geen mines maken (ons aanstellen)? Dit waren wel minuscule minuskels [kleine letter]. Op Miradj wordt de miradj [hemelreis van Mohammed] herdacht. Die modistenopleiding heeft een numerus fixus. De mofokoranti is het Surinaamse roddelcircuit, de moksimeti een Surinaams gerecht. Een moleculair bioloog doet moleculairbiologisch werk. Het werd mondgemeen [bnw.], dat er op het moment suprême [het suprême, supreme, moment] een handgemeen [man tegen man] ontstaan was. Een moneybelt, is dat een soort bank [nee, portemonnee aan gordel]? Vergelijk: de Biblebelt(!). Het monnikenlatijn is geen echt Latijn. Mopés [vrucht] gebruik je voor mopéstroop. Het (de) moquette [GB znw., VD ook bnw.] is fluweelachtig trijp. In morenhoeveelheid meet je de lengte van lettergrepen [more + n]. Een mosjav [mv. VD: mosjavim, GB: mosjaviem] is een soort kibboets [geen communekarakter]. Is het mottekasteel [toren op aarden wal] uit de mottenballen gehaald? De mythomane [fantaste, leugenaarster] werkte op de tyltylschool (lichamelijke en geestelijk gehandicapte kinderen; niet op de mytylschool – alleen lichamelijk). Het mycelium is een netwerk van hyfen [ie] (schimmeldraden). Het moreneoppervlak [n/s, gletsjerpuin] was vies.

2. Met MS (multiple sclerose) vervaagt langzaam dat een wiskundige vergelijking multipele wortels kan hebben. Terra-sigillata-aardewerk is van zegelaarde (bolus) gemaakt. Over dat muizennest waren er diverse muizenissen. Het is daar altijd tafeltje-dek-je, tafeltje-welbereid. Een tallyklerk [ah] telt de colli [= mv. van collo, ook: colli = enk. – colli's mv.] van de geladen of geloste lading. Tamoxifen bestrijdt borstkanker. Gaan we naar de tapasbar? Als je dit al hebt, tant mieux, tanto melior! Tarboesjen zijn hoge Egyptische fezzen. Weet jij wat een tehatexlerares is [tekenen, handvaardigheid, textiele werkvormen]? Een substituut-reactie hoort in het behaviorisme thuis, een substitutiegoed in de economie. De jeugd heeft in de
sturm-und-drangperiode [naar adolescentie] meestal geen aandacht voor de ware Sturm und Drangperiode [lit(t)erair, eind 18e eeuw, Duitsland]. De zwervers sliepen sub Jove (frigido) [onder de blote hemel]. Schakel hem uit, sub quocunque titulo [onder welk voorwendsel dan ook]! Ik ben door hem gesued [voor het gerecht dagen]. We hebben gesudokud (VD, GB – ook: sudoku'tjes). Suèdine is peau de pêche [leer, perzikhuid – znw.]; ook peau de suède [leer, Zweden, znw., bnw.].

3. Er zijn sukade- [g. mv.] en lendenlappen. Dit is een successtory (GB ook: sss!). De surra [oe] is een dierenziekte, de soera een hoofdstuk van de Koran en surah [oe] een weefsel. SUV's (luxeauto's – of luxe auto's – met fourwheeldrive – met cijfer: 4wd) zijn sport (GB: + s) utility vehicles. Waarheen ben je gesurft (ook: gesurfd)? Kreeg je terug op het moment suprême een sûreté [suur-tee] de corps, een vrijgeleide? De sybaritische [verwijfd, wellustig] Sydneyer (inwoner van Sydney; hij hield trouwens sydniërs – paarden) trad op als sycofant [beroepsverklikker]. Kijk, daar gaan we naartoe. Niet te geloven: naffers [scheldnaam jongere uit Noord-Afrika] die negrospirituals zingen … De jaknikker bleek een nee-stemmer te zijn. De marrons behoorden tot de Nengresprekenden [GB, taal]: gemeenschap van ontvluchte slaven en hun nakomelingen. De neofiet [nieuwbekeerde] wist alles over neofyten [historisch gevestigde planten]. Ken je Neolatijnse (of Nieuwgriekse) uitdrukkingen? Een neomist is ingewijd in de mysteriën. De Nederbelg sprak in een ratjetoe [ratatouille, mengelmoes] van Nederduits en Nederengels met de neerlandica. Het Nauw van Kales [niet in wdb.] schrijf je toch niet zo, maar met een hoofdletter C [Nauw van Calais, Straat van Dover]?

4. Is dat wel een NAVO-land? Zijn houding is nationaaldemocratisch. Het was een optocht van naziskins [skinhead]. Nargilehs zijn Turkse waterpijpen. We hebben lekker genasjt [lekker eten, ook: nassen]. Netsukes [nèht-skəs – klein snijwerk – VD ook als mv. netsuke!] zitten aan gordelknopen. Bij de nasi-gorengschotel lag een nasischijf. Ik schaam me de nieges [= zeer, bnw. nieges is slecht, klote]. Deze Surinaamse native speaker weet wat Natin [niet in wdb.: Natuurtechnisch Instituut, Paramaribo] en nattevingerwerk zijn. We dringen nu door tot de nucleus [kern]. Een netto-nettokoppeling leidt uiteindelijk tot een netto-uitkering, dat lijdt geen twijfel. Worden neusklanken al in de neus-keelholte [nasofarynx] gevormd? Niëlleren is niëllowerk [zeker graveerwerk] maken. Wat moeten
nouvelle-cuisinegerechten op Nova Zembla [nouvelle cuisine]? Waarvoor is de Nisskakam? Antwoord: tegen (voor) de luizen. Het nietpistool was niet-ijzerhoudend. Ik dreig mijn no-claim(korting) kwijt te raken. Ik nuttig alleen non-alcoholische dranken. Een no-flyzone is nog geen no-goarea (mv.: no-goarea's). De notenbomen tafel en notelaren stoelen pasten perfect bij elkaar. Jazeker: nieuwjaarsdag = Nieuwjaar!

5. Jullie moeten niet zo'n hels en heidens kabaal schoppen en zeker niet tegen het koningshuis aan schoppen [aanschoppen wel lemma in GB]. Op de schoren [schoor, schore + n, schoure + n] tippelen is zoeken naar jatschore [te stelen, gestolen goed]. Je kunt een schort voor- en afdoen. Deze novellebundel [n/s] is prachtig. Mijn moeder schortte [korter maken] mijn lange broek. Hij bleef buiten schot. De schotelkluifzwam wordt ook wel schotel-op-steeltje genoemd.
Kant-en-klaar is geschoteld en gelepeld. De Schotse drie, de écossaise of schottisch, is een Schotse dans. Hij schoudde [schouden, schouwen, broeien – met kokend water] het varken. Hij heeft zijn eerste drie schreetjes [schrede] gezet. Televisiekijken (ook: televisie kijken) is tv-kijken (VD + tv kijken, teeveekijken en teevee kijken). Het Teloegoe is een Dravidische taal. Supervetcool is nog cooler dan cool en vet cool (of ook: coewl).

6. Een tacker [èh] is een nietmachine. Het ijs is de sullebaan van de liefde (het is nu 8 februari 2012 …). Een sultane favorite [op een [één] in de harem] is echt bevoorrecht (vergelijk ook: sultane walidé = moeder van regerende sultan). Zij straalde een superbe [hooghartige] minachting uit. Hij werd illico, sur-le-champ, staandevoets, staandebeens, in continenti, hic et nunc, e vestigio [op staande voet dus] ontslagen. Genieten zij surseance (van betaling)? Syzygie is de samenstand van zon en maan (oppositie of conjunctie). De tabacologie bestudeert de tabaksproductie. Voorbeelden van tableaus zijn de tableaux vivants [+] en de tableaux de la troupe. Ik tai-chi bij het tai chi (en tae-bo bij het tae-bo). Een basset is een jachthond. Ik participeer in dat collectieve-energieproject (collectieve energieproject). Een tapu [tah-poe] is een Surinaamse amulet. De afkorting van 'tout à vous' is 't.à.v.'. Is dit gotisch of Latijns schrift? Hij heeft een mooie ductus (schrijfhand). Schubachtige poten zijn écaillé, squameus. Ik wil kiptandoorischotel.

7. Als ik het goed uitgerekend heb, is schrijfpapier (postpapier) ongeveer van A3-formaat (A-drieformaat). De schrödingervergelijking vormt samen met de onzekerheidsrelaties van Heisenberg de basis van de kwantummechanica. Ichtyosis is de visschubbenziekte. Als je iemand voor schut zet, staat die ook voor schut. De zon kan schuilgaan, zich schuilhouden achter de wolken. Oorspronkelijk waren Krethi en Plethi een Bijbelse lijfwacht van keurtroepen, nu staan ze (...) voor Jan Rap en z'n maat, Jan en alleman dus. Een
top-downbenadering vindt top-down plaats en niet bottom-up. Dit servies – je houdt het van me tegoed – is te goed om weg te gooien. Dat bedrag kun je van me tegoed krijgen, tegoed hebben en tegoed houden. Zijn dat de huidige tendensen (ook: tendenzen)? Doordat de lap te kort is afgeknipt, is er nu stof te kort en kom ik die tekort. Men kan hier geen adem(!) halen. Tenaciteit is ook vasthoudendheid. Terrasiena [sjèh] is okerachtige aardverf. Tae-boën of tai-chiën?

8. Met 'terra mater' wordt Moeder Aarde aangeduid. Hij kwam te elfder ure. Welk verband zie je tussen technicolor, fullcolourdruk en colorfieldpainting? Je bent een grote nul, een homo nullius coloris. Een theedief handelt in concreto, een t-dief in abstracto. Heeft een teenybopper [dweperig jong tienermeisje] iets met bebop [jazzmuziek]? Ik zal je bezoek tegemoetzien en je dan tegemoetgaan, tegemoetlopen en dus tegemoetkomen (en eventueel tegemoetrijden of tegemoetdansen – VD). Ze zullen ertegenop zien (waar zullen ze tegen opzien?), maar ze moeten ertegenop kunnen. Een telepaat beoefent de telepathie [contactloze toegang tot het bewustzijn van anderen]. Kijk, hier is nog een oude Teleac-cursus. Teloh [tee-loo] bestaat uit gefrituurde langwerpige stukjes cassave. Dit gerecht moet drooggekookt worden. Als je al 'sjans' had, mag je dat nu ook 'chance' noemen. Dat komt nou van dat sjansen. Heeft deze pc een azertytoetsenbord (of qwerty- dito – DE: qwertz-)? Ga je nu alles tenietdoen? P, t en k zijn stemloze plofklanken (tenues, enkelvoud: tenuis). Antoniem: stemhebbende explosieven: b, d en g (mediae, enkelvoud: media). Hoe zullen we deze tenondergang (bij het ten onder gaan) verwerken? Meteen komen!

9. Ik bedoel: waar zal deze onder vallen? De oasestad [n/s] blonk in de zon. Het OCMW is het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn. Ik heb een offday. De offerandeprijzen [n/s] waren hoog. Het offertebeleid [n/s] moet op de schop. Timmerlieden kennen het ojief [profiel waarvan de kromming in dwarsdoorsnede halfbol en halfhol is], bouwkundigen het ogief [boog van een kruisribgewelf]. Deze uitspraak is van olewesjolem [wijlen] Winston Churchill. Hij doet het omwille van, ter wille van zijn dochter. De onaffe klus stak me. Met oncogene [gezwellen veroorzakend] stukjes DNA moet je niet blij zijn. Onland is woest en ledig. Hij had on-Hollandse O-benen. Het plan is onpraktisch en onproductief. Gedrieën hadden ze drie ons/zen (GB, VD) snoep. Het ontevredenenclubje liet van zich horen. Voor mij (Schotse of Canadese) whisky on the rocks, graag, en voor haar (Amerikaanse of Ierse) whiskey. Het wild is ontweid (ontweien = uitweiden = van ingewanden ontdoen!), de tempel ontwijd. Draag elkanders onera (mv., lasten – enk.: onus). Ik kom ter zake: je moet onverrichter zake terugkeren. Hij is oorlogspsychoselijder.

10. In Suriname is er een Oost-Westverbinding (eigennaam). Hij toonde opake [ondoorzichtig] mineralen onder de opalen [melkwit] luchten. Is dat wel een OPEC-land? De hooligan wilde het veld op stormen [m.i. beter dan opstormen]. Een op-en-neer is iets uit de bouwkunde [stutplaat]. Er is werk ophanden: dan heb je iets omhanden. Het bestuur wordt aangevuld via coöptatie [zelfaanvulling]. Vind eens mensen voor oral history [mondelinge overlevering van de geschiedenis ter optekening]. De oud-burgemeester had nog een kantoortje in de oudbouw. Die oud-topambtenaar is nu oudkatholiek oudtestamenticus. De orantenafbeelding [mv. n = in biddende houding] trok veel bekijks. Hoe groot is de opnamecapaciteit [n/s]? Dit zijn wissels a vista [op zicht, op vertoon (te betalen)].