vrijdag 1 oktober 2021

2414 Dictee maandag 04-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (351)

Dictee – dictees [2414]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 506 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (351)

1. Ze gaan de bloemetjes buitenzetten. Een cache-pot [poo] is een sierpot. Wie was bij de actie over het wollegoed bij het wollenaaien de wildestakingsleider? Wrevel wekkend was het lange wachten op de besuikerde wrap [rèhp – pannenkoekje]. Interessante woorden voor een dictee: economiser [voorverwarmer] en womanizer [rokkenjager]. 'Wushu' is een verzamelnaam voor verschillende Chinese vechtsporten. Wanneer gebruikt een chemicus een woulfefles
[woel-flèhs – 2 of meer halzen]? Deze auto heeft een hoge wowfactor [wauw(ie)] [mate van bewondering]. Je weet toch wel dat een
WW-draad een whitworthschroefdraad is? Een xantippe is een helleveeg (feeks). Bij geelzucht treedt geel zien (xanthopsie) op. Ylangylang is een etherische olie uit de bloesems van de cananga [boom]. Zij won in de ynglingklasse [zeilen]. De yamashita is een turnsprong [over het paard]. Yamoussoukro [niet in wdb.] is de hoofdstad van Ivoorkust. Een jesjieve (jesjiva) is een orthodox-joodse theologische school, een Talmoedhogeschool.

2. Hoezeer het me ook spijt, … Is er een schrijfwijze in Aussie- en/of Yankee-Engels voor 'xystus' [lange gang atleten]? Bij judo kan de scheids 'mate' [ee – bij onderbreking partij] roepen. De yuccamot bestuift de yucca [plant], maar komt niet aan yuca (maniok). Geen gezicht, een yogini [yogabeoefenaarster] in een bikini. In deze compote [vruchtenmoes] zitten zapotes [donkerbruine vrucht met de smaak van citroen of sinaasappel]. Voor de pastoor was het jaar zegenrijk, voor zijn voetbalclub zegerijk. Is hij zo zat als een zwitser of zo zat als een Maleier? Wat maakt het uit? In ieder geval heeft hij een baard als een Zwitser. De zeecadetten aten kadetjes. Het Ottomaanse Rijk wordt ook aangeduid met de zieke man of de zieke man van Europa. De sultan ervan wordt aangeduid met Grote Heer of Grote Turk. Piet ziet dat Riet ziedt van woede. In het zestienmetergebied (cijfers: 16m-gebied – anders ook: 16 metergebied) vallen er [spelers en] strafschoppen. De sierspar komt uit de Rocky Mountains. De souffleur werd gesiffleerd [uitfluiten]. Een sigaartje heet ook cigarillo. Een sigarenplantje is een tiengebodenplant. Het SI-gewricht is het sacro-iliacaal gewricht.

3. Sightseeing is sightseeën. Een pi-systeem (π-systeem) vindt men in de chemie. Ze droeg signaalgroen fluweel. De signum romanum is de S-vormige kromming van de dikke darm voor de overgang naar de endeldarm (S-romanum). Wist u dat? Een sikkelduin heet ook barchaan en een sikkelkiem ook wel sporozoïet. Een sileen is een volgeling van Dionysus, een woudgeest. Die muur is gesilicaat [bestrijken met silicaatverf]. In de zak van het cilicium [haren boetekleed] zat silicium [vero: kiezel]. Sedert 1951 is er een Silicosewet. Citybag [grote boodschappentas] is een simili-Engels (pseudo-Engels) woord. Is dat nu simonie [handel in geestelijke goederen]? Wat is zij toch simplex munditiis [eenvoudig in zijn (haar) opschik, eenvoudig en toch elegant – Horatius]. Dat is simple comme bonjour: de politieke oplossing van Simpelmans. Dat bestaat simpliciter [eenvoudigweg, zonder meer] niet. Simultaanschaken is een vorm van simultaan spelen. De Joodse Jan Modaal is de sinaasappeljood. Wat onderzoekt de sindonologie? Antwoord: de Sindone = lijkwade van Turijn. Achter 'sine prole' [zonder nakomelingen] staat nu in VD de juiste afkorting (s.p. – geen hoofdletters meer – d.s.p. = decessit etc.). Een kleine symfonie is een sinfonietta.

4. Een singaporejasje is een atjehjas [staande kraag]. Het was als 'singen wie der Vogel singt' (niet meer in VD – zingen zoals de vogel zingt) . Na de sit-in was er nog een sleep-in en een sing-in. Wat is het handigst bij quatre-mains: dextromanie [rechtshandigheid], sinistromanie [links-] of een combinatie van beide? De sinksenbloem [pinksterbloem] bloeit niet altijd met Sinksen [Pinksteren]. In de winkel van Sinkel is (van) alles te koop. Het is al zo sint [sinds] Pasen. Onthoud: Sinterklaas is de goede sint, de goedheilig man [GB ook: goedheiligman]. Dit Kerklatijn is in kerkletters gedrukt. Hij heeft al jaren gesinterklaasd [voor Sinterklaas spelen]. Het sint-jansschot is gewoon het sint-janslot. Een sint-luciakers is een weichselboom. De
sint-laurenstranen zijn de Laurentiustranen. Het sint-philippuskruis is een liggend Latijns kruis. Bloeit in de Sint-Thomasnacht bij de fieteldans [sint-vitusdans, sint-veitsdans] de sint-teunisbloem [gebruikelijker: teunisbloem]? De SIR was de selectieve investeringsregeling. De Sire is de Stichting Ideële Reclame.

5. Liever sirenenzang dan sirenegeloei. Sirius is de Hondsster. België kent de SIS-kaart [Sociaal Informatie Systeem, (historisch): elektronische socialeverzekeringskaart] sinds 1998. Het sisyfisme (arbeid om de arbeid zelf, genoemd naar Sisyphus) floreert in een slavencontext. Dat is sit venia verbo (afkorting: s.v.v.), met verlof gezegd. Prachtig, die Sixtijnse Kapel [Vaticaan, Rome, Sixtus IV]! Je kunt, Sjaak van Buren, de pot op. Wat doet een sjabbesgoj [op sabbat vuur en licht in joodse huizen verzorgen]? Een sjacherjood is een Joodse sjacheraar [bedrieglijke handel]. Je vraagt sjampie [pagne] en je krijgt champagne: sjana tova [gelukwens bij het aanbreken van het nieuwe jaar – het Joods Nieuwjaar – een goed jaar]! Er is nog sjasliek (GB ook: sjaslik – stukjes vlees). We eten vandaag sjappie hendele mendele [hutspot]. Sjemot (niet meer in VD) is de Hebreeuwse en Joodse naam van het boek Exodus. Zoals hij sjiekte [tabak pruimen], dat was geen chiquige chicheid. Ik heb trap op, trap af gesjouwd en veel afgesjouwd.

6. Een sjtetl is een kleine joodse gemeente. Op een doordeweekse dag was hij aan het skeetschieten [kleiduivenschieten op een trapbaan], in het weekend skatete [skateboarden, rolschaatsen] hij en soms skeelerde [inlineskaten = geïnlineskatet] hij ook nog. In een kartodroom [skelterbaan] vind je skelters (karts, gocarts). Ook skeleton [met lichte bobslee] is een tak van sport. Skijøring (pseudo-Noors) is het zich laten voorttrekken op ski's door een paard of een auto. Wat is een skike [skaajk – soort skeeler voor off the road]? Een skimmia is een altijdgroene heester. De skipper [schipper, kapitein zeiljacht] op het Australische zeiljacht bezat enkele skippy's [Australisch aandeel]. Een skirt [skuh:rt – plaatconstructie, uit aerodynamische of esthetische overwegingen aangebracht onder( )aan de zijkant van een auto] zit aan een auto. De bacchanten (maenaden – dronkenschap en wellust) zongen hun eigen skolion [geïmproviseerd drink- of tafellied]. Hij sloeg erop als de duivel op Gerard. Daar was hij sterk in: ergens een slaatje uit slaan. Doornroosje was de Schone Slaapster. Hij heeft zijn domicilie in Bahrein [ach]. De doyenné du comice is een geelbruine, zoete en sappige handpeer. De doyenne was het oudste lid van het corps diplomatique [CD] ter plaatse. Kei-jammer, dat je de finale verloor!

7. De zes miljoenste bezoeker is geen zielenpiet. Zijn zelfgefabriceerde zeisen gingen snel naar de gallemieze(n) (naar zijn mallemoer). Een zambezihaai is superagressief. Het element Y is yttrium (atoomnummer 39: uit de derde groep van het periodiek systeem der elementen dus; bereid uit ytteraarde) en Yb is ytterbium (atoomnummer 70: een lanthanoïde dus). Yquem is een witte bordeauxwijn. Deze Zierikzeese had geen farizese [schijnheilig] trekjes. Hun ouders' huis werd verkocht. Die Zierikzeeënaar had wel de nodige trekjes van een farizeeër. In haar zijden kimono (in feite een zijden hemdje) verleidde zij die zijige sok en samen aten ze van een zijdenhemdje [appel, jeruzalemmer, pigeon]; anderen slurpten van het sap van zo'n zijdenhemdje (volksetymologische vervorming van Sydenham in Devonshire). Ziehier, wat ik ervan vind: ik zie hier wel parallellen met de vorige versie. Piet speelt op de piano, die zo goed als nieuw is, net zo goed als Karel op zijn oude.

8. Ziedaar, ik zie daar niets in! Zo dadelijk mag je vertellen wat je zoal beleefd hebt. Vanuit de zodiac [rubberboot] keken we naar de zodiak [dierenriem]. Een zoete jan is een jan-in-de-zak [meelgerecht, au
bain-marie bereid
]. Hij maakte zo min mogelijk fouten, maar was net zomin als zijn voorganger foutloos. De oude baas is zo goed als dood. Langzaamaan, zoetjesaan, zachtjesaan, stilletjesaan moeten we er maar mee stoppen. Zolang er al Olympische Winterspelen zijn, wordt er (al) geskied. Zo lang duurde de stroomonderbreking nu ook weer niet. Die begindertiger is nog een vieve vent. Een zorbonaut zorbt, mijn zus zorbde en zelfs ik heb nog gezorbd [in opblaasbare bal van de helling]. Wat zijn zoögloea's [zoo-woo-gloh-jaas – aantal verbonden bacteriën]? De zoette, zoutte en friste van het gerecht werden uitgebreid besproken. Bij zottebollen wordt zottenpraat geuit. Zouk [oe] is dansmuziek en zoute bollen zoals Engelse, berliner-(!) en Bossche bollen smaken heerlijk. Hun zo-zijn is bekend.

9. Op het menu stonden zucchetti (pompoen) en zucchino's (courgettes); als toetje was er zuccotto (een Italiaans nagerecht). Hij is zo zot als Tielebuis: door en door gek (door- en doorgek). De Brusselse 'Noord-Zuidverbinding' (eigennaam) verbindt Noord en Zuid [ook: kleine letters!]. Deze constructie is slag- en stootvast. Een slamix is een kant-en-klaar kruidenmengsel voor het aanmaken van sla. Met een falconet [licht veldstuk met lange loop] kun je schieten. Onder de Slang [sterrenbeeld] bevindt zich de equator [evenaar]. De Slangendrager [sterrenbeeld] draagt geen slangen. Een secretarisvogel is een slangenvreter. Het mercuriaal was eertijds een regelmatig verschijnend verslag van de prijzen van goederen, mercurialiën waren zekere geneesmiddelen, een vliegende mercurius (naar Mercurius: de bode der goden) is een woelwater, de caduceus [kaa-duu-see-juhs] of mercuriusstaf is de staf van Mercurius (god van koophandel – en dieven!), een vreselijk slangen- of medusahoofd had Medusa (een van de drie Gorgonen) en medusa's (medusen) zijn holtedieren, schermkwallen.

10. Wat ben jij toch een zoeterdje, dat je dat alles maar voor zoete koek slikt. In zwart Amerika hebben ze zwart-Amerikaanse idealen. De term 'zydeco' [zaaj-də-koo] komt van een creools lied en is verwant aan de mississippideltablues. In de gaskamers lag zyklon B.

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten