2438 Dictee dinsdag 19-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (366)

Dictee – dictees [2438]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 491 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (366)

1. Cecogrammen zijn braillepost. Ik heb mijn tong laten cauteriseren [branden, etsen]. Catgut [èh uh] is hechtdraad. Het catastrofegevaar is geweken. Zijn cataractenbewondering was wijd en zijd bekend. Men castte [filmrol laten bezetten] haar voor deze rol. In Japan is de cataclysmenangst groot. Er was een charlotte-russeje [ə niet uitspreken] toe. 'Chazanoet' [+ en – GB, geheel van synagogale melodieën] kom je soms met dubbel-z tegen: dat is dus wel fout. De chai [joden – symbool voor leven, Hebreeuws getal 18] wordt gevormd door de letters chet [Hebreeuwse 8, ook: ches, niet in wdb.] en joed [Hebreeuwse 10, niet in wdb., ook: jod, jood, jot, joet = 10]. De draaiende vaas vormde een changeant tafereel. Een chape [sjahp] is een ondervloer, chappe [sjahp] een verkorting van 'chappezijde'. Chargen: ik heb gecharged [SR: opladen, accu's etc.]. Het meervoud van 'chef-staf' is 'chefs van staven' of 'chef-stafs' (GB ook: chefs-staf). Pas later werd dit als zijn chef-d'oeuvre her- en erkend. Waarom eten de Cherokee-indianen graag cherrytomaten? Chiffon is een weefsel met grègedraden.

2. Het (de) cheviot [tsjèh-vie-juht] is fijne Engelse wollen stof voor kledingstukken. De chique chick [meisje] droeg een chic mantelpakje. In zijn metier [vak] kwam nogal wat jaloezie voor: jalousie de métier. Het lijdt geen twijfel dat hij aan laryngitis (ontsteking van het strottenhoofd) lijdt en dat leidt ertoe dat hij nu buitenspel staat. De nationaalsocialisten hangen het nationaalsocialistische gedachtegoed aan. Als je gemithridatiseerd bent, ben je 'onkwetsbaar' voor giffen. Een mokasen is een mocassinslang. Op die MO-disk [magneto-optisch schijfje] staat een filmpje over het moddergooien. Een moezjiek is een Russische kleine boer. Hardheden worden op de mohsschaal (de schaal van Mohs: 1-10) weergegeven: 1 is talk, 3 calciet, 5 apatiet, 6 orthoklaas, 7 kwarts, 9 korund en 10 diamant. Ook de laatste der Mohikanen (Mohawks, een indianenstam) is al lang ter ziele. Een mojito [ch] is een Spaanse cocktail. Moet zij naar de m.o.k.-school [moeilijk opvoedbare kinderen]?

3. Hij is tot de maçonnerie [vrijmetselarij] toegetreden. Ze noemden hem moquant [schertsend] 'de president'. Mooizitten is opzitten en pootjes geven. De morenegletsjer (bij de fjord) zag er grauw uit. Een moquette gangloper (moquettegangloper) is van fluweelachtig trijp, pluche met ingeweven patronen, vooral voor meubelen. De mimekunstenaar schitterde door zijn spel. Op Miradj wordt de miradj [hemelreis Mohammed] herdacht. Een longsleeve is een langarm-T-shirt. Welke misdrijven heeft hij gepleegd [placht hij te plegen]? Bij het mirakelspel [miraculeus!] kon je een blad horen vallen; na afloop was er mirrewijn. Na de miss-wet-T-shirtverkiezing was miss wet-T-shirt bekend. Op het modeplaza [plein] leerde ik dat het modelé [wijze van modelleren] van het onderliggende lichaam in de mode-industrie ook van belang is. Het moeder-overstenuitje naar Rome was tof. De gezworen vijanden hebben een modus vivendi [voorlopige schikking, wijze van leven] gevonden. Onder de texelaars [schapen] waren nogal wat aftandse mokken [op Texel: aftands = oud, versleten, afgetakeld schaap]. Hij was duidelijk in mora [in gebreke: het leidde tot een
in-morastelling].

4. Op het gloriemoment, het moment suprême [hoogtepunt = suprême, supreme moment], sloegen ze toe. De thomisten en de molinisten bestrijden elkaar systematisch [gaat over genade en wil]. De moliken [vogelverschrikker] droegen moleskinkleding [mool-skihn – Engels leer] en molières [schoen met veters]. In het mollengat lagen mollebonen, niet zijnde Groningers [ook: molboon]. Een nandi [beeld] dient tot verering van Nandi, de heilige stier en rijdier van Shiva. Ik heb veel naë bloedverwanten. Verwar de mo-akte [NL: middelbaar onderwijs] niet met de n.o.-akte [ook: n-akte, nijverheidsonderwijs]. Een napi is de eetbare yamswortelknol. Hij heeft een nansenpaspoort [is stateloos, staatloos]. Een myosotis is een vergeet-mij-nietje. Myxomatose is een konijnenziekte. Hij wilde het naadje van de kous weten: waarom was dit nu naatje pet? Het voltooid deelwoord van 'na-echoën' is 'nageëchood'. Wie werd de Leugenbaron genoemd? Met hoofdletter: bijnaam van Karl Friedrich Hieronymus Freiherr von Münchhausen (1720–1797), anders: (kleine l) liegbeest. Mycorrhiza is een symbiose tussen hogere planten en zwammen. Vliegenlarven in het menselijk lichaam veroorzaken myiasis. Myiologie is de studie van vliegen en muggen. Myorrhexis is een spierscheuring.

5. Een mosjav [mv. VD mosjavim, GB: mosjaviem] is een Israëlische nederzetting (geen kibboets). Moussaka is een Grieks gerecht met gehakt, bechamelsaus en aubergines. Het moustérien is de laatste periode van de oude steentijd. De stierenvechter gebruikt een muleta [oe èh] om de stier te slaan. Mongoliërs betalen met tugriks [MNT]; sommige rasmongolen zijn mongoloïde. Een obelisk is een monolithische [uit één enkele steen] monoliet. Deze foto is gemorft [digitaal bewerken]. Morituri te salutant: zij (volgens Cruijff: hun) die gaan sterven, groeten u. Moppen tappen is voor moppentappers. Ik wens je naar de Mookerhei. Ze droeg een lijfje van mousselinen katoen. Een buutreedner moet wel een moulin à paroles [mond staat niet stil] zijn. Hij wilde een moor schoon/wit wassen (en de opbrengst ook).

6. In het mottekasteel hing een mottenballenluchtje. Wat is het verschil tussen muscadet [wijn van de monding van de Loire] en muskaatwijn [van de muskadeldruif]? In een myriapodenkolonie vind je miljoenen poten. Met de Nisskakam [GB] kan je kinderen in Suriname ontluizen. De nasi-gorengschotel smaakte me prima. Nabijheid is nabij zijn (nabijzijndheid). Het waardepatroon speelde mee in het
normen-en-waardendebat. Versteende uitdrukking: neemt en eet, dit is mijn lichaam (TH). Een narthex is een voorhal, het portaal, van de kerk. Met nauwverholen spot trad hij zijn nauw verwante (naverwante) familielid tegemoet. Een neezegger wil iets niet, een nee-zegger zegt gewoon 'nee'. De nefaria conspiratio is een godvergeten troep samenzweerders. Kei-jammer, dit is nepantiek [kitsch]. N'en déplaise (à) [in weerwil van] zijn bewering is het toch echt waar. Echt waar, je moet je beter kleden. Een nazireeër [gelofte zich aan de Heer te wijden] hoeft geen Nazareeër [iemand uit Nazareth, met name Christus, ook: Nazarener, Nazoreeër] te zijn. Alleen de mysten [ingewijden] wisten alles van het mysterie af.

7. De Nasdaq is de schermenbeurs van New York. Dat was een narrowescapeverhaal, een narrowescapestory. Voor nattevingerwerk heb je niet per se een natte vinger nodig, wel om te voelen vanwaar de wind komt. Heeft nat-in-nat [alla prima, op nog natte onderlaag] schilderen iets te maken met pappen en nathouden? Nee, dus. Met een demarche doe je een deftige stap of schrede. Geef mijn negligeetje even aan. De negrito's leven meestal niet, de Negrito's wel op de Filipijnen(!). Een nehrung is een strandwal. De christian scientists [Taaladvies] zijn lid van de Christian Science [beweging]. De tafel heeft een chromen frame. Het woord 'choucroute' (niet te verwarren met croutons) komt van 'sauerkraut'. Zo'n cichlidenmaaltje (baarsachtige vissen) lijkt me wel wat. Kan het ciboriekleed [ciborievelum – kelk voor geconsacreerde hosties, ook: conopeum] gewassen worden? Er klonk een cicadeachtig, zeg maar zingendecicadeachtig, geluid. De ciabatta-afhaler [langwerpig brood van nat deeg] kreeg nul op het rekest. Zijn cfk-verbindingen [chloorfluorkoolwaterstof] gevaarlijk?

8. In België is een cic een crisisinterventiecentrum. Deze chloridevoorbeelden (GB, VD: met tussen-n – thans niet meer) zijn niet giftig. Met de chopper [versnipperen, keuken] werden de gerechten voor bij de choppe (choepa – Joodse huwelijksplechtigheid) bereid. De banketbakker had een compleet chocoladen alfabet (chocoladealfabet). Als chochme [verstand, begrip] het voetbal aangaat, wordt het al gauw een gogme. Hij had een chimerieke [hersenschimmige] chimère [hersenschim] van de chimaera [entbastaard]. Dat chinezen [heroïne of cocaïne inhaleren] doe je toch niet bij de chinees [restaurant]! De chipsfabrikanten hadden chipknips [elektronische portemonnee]. De cirri [enk.: cirrus = vederwolk, windveer] bedekten de hemel. Het cisternendeksel was zoek. Cités [woonwijk werknemers] zijn beslist geen city's [(centrum van) steden]. Ik vroeg cipressenhout, geen lindehout. We kregen het cijfercodeslot niet open. Clausen (VD ook: clauzen) vind je in een toneelstuk [stuk tekst van één speler claus, VD ook: clause]. Vindt je moeder grootmoeders jurk ook zo mooi? Er stond een hele clausuleverzameling in de overeenkomst. Dit zijn typische
cliché-uitdrukkingen. Het claxonnadegeloei verstomde niet. Ze hadden een klik [gevoel bij elkaar te passen – GB ook click: betekenis – computer!]. De ckv-docent [NL: culturele en kunstzinnige vorming] at clafoutis [gebak – vruchten, lauw, vaak met kersen]. De clanoudstenuitdossing viel op. Het clarissenklooster doet denken aan Sint(e)-Clara.

9. Vindt je grootmoeder je jurk ook zo mooi? Is er een
close-upopnameprotocol? Een bij is een honing producerend insect. Er zijn olie-exporterende (en dus -producerende) landen, naast theeproducerende landen. Een kokkie [vr.] kookt in Indië en SR, cocci [enk.: coccus = kogelbacterie] zijn bolvormig. Niet alle cockneys [in volksbuurten Londen geboren en grootgebracht] spreken Cockney(dialect). Wil je cola light of cola-tic? Hij heeft regelmatig van die klerecolèreaanvallen [woede]. Regels of niet: je schrijft 'coiffeuseje' [geen ə uitspreken] of 'coiffeusetje' [wel] gewoon volgens uitspraak. Het Romeinse legioen had tien cohorteneenheden [cohort(e); troep (soldaten)]. Hij is codille [weg, kan toch niet winnen, omberspel]. De twee collies [hond] blaften toen de camion [vrachtwagen] de twee colli's [ook colli bij enk. 'collo'] ophaalde. De Commewijners [district SR, ook: rivier] dronken bier. Commerçanten [handelaar] zijn vaak gewiekst. We zagen de coming-out [religie, seksuele geaardheid: uit de kast komen] van de coming man [met grote toekomst]. Morgen is die vrouwelijkecommandantenbijeenkomst.

10. Bij een compact disc heb je ook een compactdiscspeler (cd-speler) nodig. In de Reglementen (niet meer in VD) voor de Nederlandse Hervormde Kerk kwamen classen (classes – enk.: classis – kerkregio]) voor. De completen [mv.] zijn het liturgisch avondgebed. De compliceclub is collectief schuldig. Het conceptregeerakkoord is vrijwel gereed. Bij de conceptualartopvatting staat het idee centraal. Compassie is medelijden, een kompas een richtingaanwijzer. De compagnie(s)mascotte sneuvelde. Comprimés zijn medische pastilles. De Leidster wijst ook 's nachts de weg. De no-showreiziger [no-show = niet verschenen] hield niet van show. Noordse mythologie? Of Noorse?