Dictee – dictees [2443]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 486 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (371)
1. Aftrektal minus aftrekker maakt het verschil, term plus term geeft de som, factor maal factor het product en deeltal gedeeld door deler het quotiënt. Hij liet het lelijk afweten. Zijn vinger zweerde af: daar zwoer hij dus nooit meer mee. Het is nu al jaren achter elkaar dat we met kerst de buitenkraan achterelkaar moesten afsluiten. Eerst zoefden we over het zoabasfalt en later reden we over de (het) macadam. Zijn houding was als bijna-slaafs [bijna slaafs] te omschrijven. Binnenkort – de kerst is voorbij – is het weer Nieuwjaar. Daarom wens ik je een gelukkig nieuwjaar. De Joden zeggen dan 'lechajim' (proost). Kokardebloemen zijn tuinsierplanten. Koekoeksspog komt niet van koekoeken maar van schuimbeestjes. Zij maakte een knicksje (reverenceje – e niet uitspreken! – reverencetje – wel!). Wat is het subtiele verschil tussen 'pats-boem' en 'knots-boem'? Hoe schrijf je 'rats-boem' [zo, sinds 2015]? De knotszwam zit in het koraalzwammengeslacht. Kun je ook koeien koeioneren?
2. Komen er knotssprietigen op de Koerilen voor? Bij een fors- en kloekgebouwd man moet je een groot klysma [darmspoeling] zetten. Een ruhmkorffklos is een inductieklos. Dat is een bovenste beste alliteratie (GB ook: tt): in je knickerbocker [wijde kniebroek] knäckebröd [uit het Zweeds – dunne koeken] eten. 'Klavier' en 'claviatuur' zijn op het eerste gezicht synoniemen. Nu verkoop je toch echt kletsica. Het adjectief bij 'clericus' is 'klerikaal'. Krawkraw [kraa-kraa] zijn chips van de cassave, kratesen [gezien meervoud: ə uitspreken] zijn misvormde mensen en iemand kirren is iemand met een kluitje in het riet (afkorting k.i.r.) sturen. Bij de jacht duidt 'kiro kok' op een fazantenhaan en 'kiro hen' op een fazantenhen. Is dit kunst of kitsch? Een klappei [babbelaarster, kwaadspreekster] kan veel stampij (GB ook: stampei) maken. Een kiur [kie-joer] is een uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar, de kiyu [kie-joe] een van de leerlingengraden bij budo. Wil de konstabel-majoor mij even een kontje geven? Leggen kooi-eenden [lokeend eendenkooi] kooi-eieren [batterijei]? Nee, dus. Kommaliegoed (kommaliewant) is tafel- en eetgerei op oorlogsschepen.
3. Bij een eet-en-drinkgelag wordt er heel wat verteerd. Een ket is een klein paard, of een grote hit. Een kerstmis wordt gehouden [in de kerk ...], Kerstmis gevierd. In elk kerspel [parochie, plattelandsgemeente] wordt wel een kerstnachtdienst gehouden. Wat is kerst zonder kerstomaatjes en kerststallen? Hij lijdt aan kettingroken. We gaan kezebloemen (keesbloemen, beide niet meer in VD: volksnaam voor schermbloemige planten) plukken. Is er verschil tussen khimar [hoofddoek die ook de boezem bedekt] en hidjab [hoofdbedekking moslimvrouwen en -meisjes]? Kiksen [voetbal] aan en we hebben al een kick. Het kielenmansloon [kruier, sjouwer, met kiel] kan nooit hoog zijn. Ook deze klasgenote stond op mijn vrouwelijkeklasgenotenlijstje. Deze kingkong [groot en sterk monster] heeft veel weg van de echte King Kong [aap met menselijke trekjes]. Poulet [kip] kan als poelet [soep] dienen (niet omgekeerd!). De eurocrisis heeft wel iets van een kladderadatsch [economische of morele ineenstorting]. Kun je dit tientje kleinmaken? Dat wordt 'klits, klats, klander, van de ene bil op de ander'. Leg die klepzeiker [zeurkous] even het zwijgen op, wil je? De clerus [de (rooms-katholieke) geestelijkheid] is de clergé. Deze klinisch bioloog doet klinischbiologisch onderzoek. In die grot kun je licht klem raken.
4. Zij was een meisje met mooi ros [tussen rood en geel, evt. met bruin] haar. Op Prinsjesdag komen de Staten-Generaal (de leden ervan zitten op het Binnenhof – 2021 elders: verbouwing!) bijeen. De grofgespierde, bazige vrouw had veel weg van een mansfelder [manwijf, mannetjesputter]. Heeft zij nog schoolgaande kinderen? Het cruijffiaanse idioom is wijdverbreid. Ze verzonnen een alcohollist(!) om de alcoholist te ontmaskeren. Abcederen is veretteren. In de vastgoedsector waren en zijn abc-transacties heel gewoon. Die zin(s)structuur is niet helemaal helder. Eerst kwaad denken, dan kwaadspreken en vervolgens kwaad doen? Een kopiiste is een nabootsster. Surinaamse teak komt van de lokus(t). Korakora's [vaartuig] vind je in/bij/op de Molukken. Ik gruw van cola-imitaties. Kolaboom is gewoon een andere naam voor de colaplant. Een kongsi is een kliekje (cliqueje) dat gemeenschappelijk voordeel wil behalen. Bij vogels, reptielen en vele vissen tref je als regel cloaken [cloaca's, enk.: cloaca = verwijding uiteinde darmkanaal] aan. De skiester [geen skister!] was een kniesster.
5.
Concheren doe je langdurig met een chocolademassa.
Op congadrums wordt meestal een Cubaanse dans begeleid. De papegaai
riep van 'koppie-krauw'
en vervolgens 'baas, koppiekoppie' (en
de baas repliceerde met ‘koppie
krauw').
Op de laatste vakbondsvergadering van gisteravond koutten [praten,
spreken] de laagstbetaalden het
meest. Een kongeraal is een zeepaling. Waarom heet
een
klok-en-hamerspel (nee,
niet dát!) schimmelspel? Op
een van de kaarten staat een schimmel: paard! Met een
klisteerspuit zet je een klysma
[darmspoeling].
De klotenklapper (sukkel,
janlul, Jan Lul) liep in die
kloteregen. De knip-en-plakgeneratie is
expert in knip-en-plakwerk (ook
op de pc). Kloosterordeleden
zijn gebonden aan gelofteplichten. Hij
schreef het met koeienletters op.
6. De kob [kobwaterbok, soort antilope] zag de kob-, kap- en kokmeeuwen overvliegen. Coca komt uit Peru en Colombia, de koka [klein punt; afgeschaft] uit de judosport. Ga je al koffiezetten? Dan komen we koffiedrinken. Köfte is een Turks gerecht. Is er veel verschil tussen koeterwaals en Bargoens? Nauwelijks. Ik zeg het voor eens en voor altijd: een koeskoes [buideldier Nieuw-Guinea] is een dier; couscous [Noord-Afrika] is een nationaal gerecht [VD ook nog: couscous = gerecht, maar wel een ander]. Op een knockdown [boksen: tegenstander gaat neer] volgt vaak een knock-out [ko – tien seconden lang – uitgeteld]. Waarin onderscheiden koksianen (de Cock) [christelijk-gereformeerden] en coccejanen (Coccejus) [vrijzinnigen] zich? De loktruc [uu] met de loktruck [ə] lukte wonderwel: de vrachtwagendieven kwamen erop af (GB: erop afkomen). De kondee was een zekere haardracht. Hij had compassie [medelijden] met de kompaslezer. Het conserf, een geneeskrachtige stroop, zit niet in conservenblikjes. De koninklijke familie (het Koninklijk Huis) maakt deel uit van het Koninkrijk der Nederlanden. Een trekkie is een fan, een idolate liefhebber van de sciencefictionserie Star Trek.
7. Een stent vind je niet op een beurs [daar: stand] of zo, maar in een bloedvat. Is roquefort een kaas, het Rochefort (niet in wdb.) is een trappistenbier. Er vond een keihard demasqué [ontmaskering] van de huichelaars plaats. GBH (gammahydroxybutyraat, gammahydroxyboterzuur) wordt gebruikt als rape- of partydrug. Hij overzag de akkerwindeakker. Is zo'n al-dentebereiding [die gaat al dente] lastig? Ook de albenmouwen zijn wit. De alcoholcontrolewegversperring stond daar nog maar net. Aan hoeveel alba amicorum [enk, album, ook liber amicorum: huldeboekje voor iemand] moet ik nog meewerken? Hij legde algauw [spoedig] het loodje. Ik zag al gauw [al snel] tien kolibries. De Algoedheid blonk uit in algoedheid. Alle brieven met E.V. (en ville) erop moeten alhier bezorgd worden. Ben je al hier met je huiswerk? Kinderen willen nog weleens krompraten. Mijn ouders hebben kromgelegen voor mijn studie. We hebben ons krom gelachen. Het hardboard was vochtig en kromgetrokken. Deze bloemen zijn uit de kruidhof.
8. Is die winkelketen echt naar een kruitvat genoemd? De taliban hebben toegeslagen. Een kylix is een ogenschaal, een Griekse drinkschaal. Kyaniseren is hout voor bederf bewaren. In de kwantumfysica spelen lichtquanten een rol. Het lag er duimendik, wel vier duimen dik bovenop. In Nicaragua betaal je met cordoba's (c. oro) [NIO]. Het team met de diverse cordon(s) bleus [koks] serveerde meerdere cordon(s) bleus (GB + VD: vleesgerecht) voortreffelijk; logisch dat de cordon(s) rouges [iets mindere kok] daarvoor wat onderdeden. Een blikkendoos is een effectentrommel. Een kookaburra is een lachvogel. Een kooltje vuur stook je in een test, een kooltje-vuur [plant] wordt gekweekt. Het beest ging niet kopje-onder, want het hield het kopje boven water. Een schat bovenkrijgen [boven water] is bijna net zo moeilijk als bovenblijven [boven water] of bovenhouden [boven water]. Vaar je bij admiraalzeilen kop aan staart? Dit is nog maar een kop-staartvonnis [motivering volgt later]. Ze hebben een fraaie en uitgebreide kop-en-schotelverzameling [ook: kop-en-bak]. Om dit flatgebouw zit een kordonlijst [kordonband, sierlijst].
9.
De kortte van dit traject viel op. Zijn dit kortdurende
verplichtingen? Ben je altijd zo kortaangebonden? Met koningendag
wordt gewestelijk Driekoningen, het driekoningenfeest, bedoeld. Een
cornet-à-pistons (ook:
piston – koperen blaasinstrument)
heeft ventielen. Een
kort-door-de-bochtanalyse toont aan dat Kramer
beter de buitenbocht had kunnen nemen. Waar komen Kortrijkzanen
vandaan? De krabbekat [kattig
meisje – ww.]
kreeg de krabbenschaar [krabbenpoot
– znw.]
te pakken; de resten verdwenen uiteindelijk in de krabbedief
[kruimeldief].
Ze hadden het koud onder het gekout [gepraat].
Toch was er geen koutje aan de lucht. Kousenband
kan een groente zijn, maar denk ook aan de Orde van de Kousenband,
met als motto: honi soit qui mal y pense. Kouroi
[oe]
zijn klassiek Griekse beelden van een jongeling. Schrijf je in
verband met 'Afro-Surinaams' het woord 'creools' met een hoofdletter?
Nee: ras,
geen volk. Wat weten die kinderen in hun crèches nu van
grotemensenwereldcrashes?
10.
Ze droegen allemaal een cravate noire, een black tie [groot
avondtoilet]. Maar goed dat het
Kerstkind geen kribbebijter [paard!]
was … Helpt een caipirinhaatje [zekere
cocktail] bij capoeira
[kaa-poe-wee-raa]
[Braziliaanse
zelfverdedigingstechniek] of kun
je beter een cappuccinootje nemen? Zullen we goulash [Hongaarse
stoofschotel met rundvlees en paprika]
of moussaka (Grieks
gerecht, bestaande uit gehakt, bechamelsaus en aubergines)
eten? De hoofdstad van Noord-Korea is Pyongyang
(niet in wdb. –
de Olympische Winterspelen waren in Zuid-Korea: Pyeongchang
– ook niet). De kritikaliteit
van een kernreactor is zeer ongewenst. Met zijn krommertje [gebogen
tabakspijp] gebaarde hij van
krommenaas [ook:
kromme haas: doen alsof je neus bloedt].
De kussebek [houdt
veel van kussen – ww.]
trouwde de kullebroer [grappenmaker].
Gurkha's [oe
– Brits militair van Nepalese herkomst]
hebben kukri's [oe
– mes met gebogen lemmet].
De krullenbol was een kuddedier
[n/s].
Wie lust er een lekkere kumquat
[oe
– zure, op sinaasappel lijkende vrucht]?
De kubbeninhoud [visfuik,
tenen mand] was helaas nihil.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten