Dictee – dictees [2431]
De groene woorden moesten worden ingevuld, blauw is toelichting.
Frontolyse [oplossen,verdwijnen van een front] of faillissement? (auteur: Rob Polak)
1. Bij een dictee is het traditie om aan de deelnemers een tekst voor te schotelen vol krokussen, kievi(e)ten, dommeriken, chique [geen chic, schrijf op wat je hoort] bohemiens [ongebonden levensgenieter] en affreuze [afstotelijk lelijk] juffertjes-in-‘t-groen [plant, ook likeur trouwens]. Soms worden zelfs tantebetjes [taalfout door inversie] en dergelijke ideeëloze tournures [wending] niet vermeden. Op een dag zullen vast ook emoji’s worden toegevoegd.
2. Schrijver dezes kent geen freaky [bizar] woorden en verafschuwt labyrintische zinnen, dus vandaag doen we het helemaal anders.
3.
Hoewel Jan Wolkers niet kan ontbreken. Zijn afwezigheid zou enigszins
scandaleus [GB
ook: schandaleus, andere uitspraak] zijn, een breuk met de
traditie, een cesuur [rustpunt,
breuk] tussen een era [tijdperk]
met de bewierookte schrijver en een tijdperk zonder. Van alle
schrijvers die dit dorp heeft voortgebracht, is hij nu eenmaal de
meest iconische. En hij was ook een
iconoclast [beeldenstormer,
heiligehuisjesomverschopper].
Niet een man met een pince-nez
[knijpbril, lorgnet] die een dictee
voorleest in driedelig grijs of
gala-uniform.
4. Vandaag gaan we het hebben over klimaatverandering. Het afgelopen annus horribilis [rampjaar] noopt tot nadenken, zeker ook gezien de coördinaten van ons dorp. Zelfs onze gewaardeerde gonfalonniere [It. – burgemeester] zal ons niet kunnen redden als we worden geïnundeerd [overstroomd worden], ook niet als we met onze appnekken [vergroeide ruggengraat door appgebruik] op onze foolproof [beschermd tegen onoordeelkundig gebruik – niet: fullprof … ] gsm’etjes gaan sms’en. En het is aanstonds duidelijk dat het voor degenen die minder fit zijn, of die bijvoorbeeld lijden aan de ziekte van Bechterew [zonder ‘ziekte van’: bechterew], een horreur [afschuw, gruwel] zal worden om adequate [gelijkwaardige] reddingsapparatuur te vinden. Onder alle omstandigheden zouden we over een flinke voorraad tannalbumine [tegen diarree, ook: tannalbine] moeten beschikken. En uiteindelijk zullen de tapissières [vanbinnen gecapitonneerde grote verhuiswagen] niet aan te slepen zijn. Tja, dit zijn toch wel veel moeilijke woorden. Hopelijk is dit geen abracadabra [ook abacadabra, andere uitspraak] voor u.
5. De grote vraag is natuurlijk of we straks leven in een permanente hittegolf of juist teruggaan naar het pleistoceen [geologisch tijdperk]. Heeft u dat woord weleens gegoogeld? Het betreft het geologisch tijdperk waarin nog ijstijden voorkwamen, voorafgaand aan het holoceen. Een nieuwe ijstijd zou misschien prettig zijn voor wie de zeespiegelstijging vreest, maar het wordt wel antarctisch [zeer koud]. Men moet dan voldoende kasjmier [ook kasjmieren, andere uitspraak] kleding in huis hebben, of in ieder geval alpaca [wol van de alpaca = lama – ook bnw.] of mohair [angorawol – ook bnw. = mohairen]. En het is stellig de vraag of de baardagamen [mv., Australische hagedis] zo’n cataclysme [geweldige ramp, grote omkeer] zullen overleven.
6. Voorlopig lijkt het, door onze passiviteit, trouwens alleen maar warmer te worden. We gedragen ons als een a-capellakoor [a capella] dat zijn stem kwijt is. Als we alleen maar chillen [zich ontspannen, relaxen], zullen we verassen [verbranden], een risico dat je niet kunt verassureren [verzekeren]. Het woord allrisk is nu eenmaal makkelijker ge-e-maild dan consciëntieus in de praktijk gebracht. Misschien zouden wij, om aan de hitte te wennen, moeten beginnen met dagelijks wat capsaïcine [= capsicine – smaakgevend bestanddeel van bv. paprika] in te nemen en minder cappuccino te drinken. Daarnaast zal een regelmatige aanraking met de eikenprocesssierups ons leren. Enfin, dit laatste appelleert vooral aan onze behoefte aan kastijding, terwijl een incentive [beloning, stimulans] die ons dwingt tot actie beter zou zijn.
7. Het zou nuttig zijn als er eens een grondige casestudy [GB ook: casestudie, beide afwisselend voorgelezen!] met verschillende scenario’s zou worden gedaan. Misschien is dat iets voor Jaap van Dissel cum suis [c.s. – met de zijnen] als COVID-19 [GB, VD] definitief achter ons is en we oog in oog staan met de meteorologische deconfiture [mislukking, ondergang] die ons te wachten staat als we doorgaan met nietsdoen.
8. Maar wat moeten we dan doen? Een U-bocht [vorm, hoofdletter] is onvermijdelijk. Geen intercontinentale plezierreisjes meer en ook geen chateaubriand, tournedostje of doopbaars [met saus bereid]. Ophouden met formule 1-wedstrijden. Voor crossculturele [met meerdere culturen] ervaringen zullen we het moeten doen met transceivers [zend- en ontvangstapparatuur met een wereldwijd bereik]. We zullen iedereen in jip-en-janneketaal moeten uitleggen dat dit geen gejeremieer [geklaag] van dreumesen is en evenmin gewauwel [geklets – niet: gek Lets ...] van een geprivilegieerde [bevoorrechte] kliek.
9. We zullen ons moeten leren beheersen als jiujitsuka's, niet alleen in Oegstgeest, maar mondiaal. Dan kunnen we enige hoop hebben dat dit armageddon [wereldbrand – in Bijbel met A] aan ons voorbij zal gaan.
10. Maar we zijn ver afgedwaald. Kunnen we wel zonder moeilijke woorden, of was de zo-even uitgesproken aspiratie een kamikazeactie, een soort gegoochel met het vocabularium, een dood(s)steek [VD alleen met 1 s – net als doodstrijd en doodschrik] voor het edutainment [educatief entertainment] dat een dictee nu eenmaal is?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten