2264 Dictee woensdag 16-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (241) √

Dictee – dictees [2264]

Oefendictee 616 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (241)

1. De lutte pour la vie [strijd om het bestaan] is vaak hevig. Je hoeft dat niet voor zoete koek aan te nemen, maar die zoetekoek [niet meer in wdb., knapkoek, knapper] is echt niet te vreten … Dat is certo certius [zekerder dan zeker], zo zeker als twee maal twee vier is. Zou hij veel weg hebben van zijn vader? De wijdheid en de weidsheid van de polder overweldigden me. Gaandeweg en al werkende weg werd duidelijk, dat verreweg het meeste gelogen was. In de match
Duitsland-Australië speelden wessi's, ossi's en aussies mee. Geef mij maar een rechtdoorzeeë blue collar worker [blauweboordenwerker: met de handen]. Je kunt hem van alles wijsmaken, daarom moet je hem nog niet wijzer maken dan hij al is. Hij is de straat uit gelopen. Met grober Unfug wordt verstoring van de rust en orde of aantasting van de eerbaarheid bedoeld. De grm is de gemodificeerde radicale mastectomie (wegnemen borst- en okselklieren). Is de zydeco [volksmuziek Mississippi] de favoriete muziek van zwart Amerika, het zwart-Amerikaanse publiek?

2. Die Willie Wortel met zijn williewortelbedrijf is feitelijk maar een stille willie [zegt niet veel]. De betweter dacht dat ie [dat-ie] alles van bedwantsen wist. In de winkel-wandelstraat en de verderop gelegen winkelplaza kon je winkelskijken (statten), maar de winkelsluitingswet geldt daar ook voor die winkel van Sinkel [allegaartje]. Een wohltemperierte (goedgeluimde, goedgemutste) woiwode [legerhoofd, hertog] moet je in Polen zoeken. Bijna alle godswoorden [Btekst] kun je in het Woord Gods [B] vinden. Wat wyclifitisch is, is naar John Wyclif (Doctor Evangelicus, aanvoerder lollards, lollarden) genoemd. Er liepen nogal wat X'en [niet bij naam genoemd persoon] rond. Hij is grootmeester xiang qi [in het Chinese schaken]. Houd de dief. Hou(d) de xerofagiën [zeer strenge vastendagen]. Hoeveel X- en Y-chromosomen heb jij? Om het wortelschieten van de planten te volgen, moet je wel bijna wortelschieten. Ooit bestreden het witte [Rusland] en het rode leger [de revolutionairen] elkaar. Het leger van de SU werd vaak het Rode Leger genoemd.

3. De Rode en de Witte Terreur (terreur blanche) waren elkaars antipoden. With-it zijn, dat wil iedereen toch? De wisent is de Europese bizon. Een vind-ik-leuk (like) vinden we op Facebook. De Allerreinste Moeder, de maagd Maria, de Heilige Maagd, Beata Virgo, B.V., de Zalige Maagd, de hemelkoningin, de Moeder Gods, de mater gloriosa, de Moedermaagd, de Morgenster, de mystieke roos, stella maris (epitheton van Maria), maris stella, sterre der zee, behoeft geen nadere introductie. Kan een BM-jacht [Bergumermeer, Fries: Bergumer mar] gewoon in de bergumermeerklasse meedoen? Wil jij de yellows [appels] even schillen? Agrificatie [teelt landbouwgewassen niet voor menselijke consumptie], beatificatie [r.-k.: zaligverklaring], bimboficatie [uiterlijk aanpassen aan ideaalbeeld seksueel aantrekkelijke vrouw], deïficatie [vergoddelijken], detoxificatie [bestrijden vergiftiging], devitrificatie [ontglazing], disneyficatie [maken tot niet-vijandige leefwereld voor kinderen], elektrificatie [elektrificeren], googlificatie [beheerst worden door Google], in-situvitrificatie [verglazen van verontreinigingen in de bodem], koerdificatie [gedwongen aanpassing aan Koerdische taal en cultuur], mystificatie [misleiding, fopperij, vervalsing], ossificatie [medisch: verbening],
radiofrequentie-identificatie (RFID – radio frequency identification), revivificatie [chemisch: terug naar oorspronkelijke toestand], russificatie [Russisch maken], scarificatie [insnijdingen huid], syllabificatie [verdelen in lettergrepen], versificatie [versbouw] en yuppificatie: [veryupping] wat is hun betekenis?

4. Acrylonitril is propenonitril, toch? Van polyacrylonitril kun je vezels maken. De zagepiet zag ertegen op om als zagenzetter aan het werk te gaan. De afkorting Zm is die van zettameter (naar de Griekse letter zèta – 10^+21), zm die van zeptometer (10^-21). Zo hebben we ook de yottameter (Ym – 10^+24) en de yoctometer (ym – 10^-24). Amateurhoofdklassenclubs zijn verkapte betaaldvoetbalclubs. De zegenvissersploeg was zegerijk in het voetbalto(e)rnooi. Je gaat me toch niet in de zeik zetten, wel? Kan een yogini [beoefenaarster yoga, man: yogi] bij judo een yuko (lager dan een waza-ari) scoren? Heeft zij ook een yoni [vrouwelijk geslachtsdeel – antoniem lingam = mannelijk geslachtsdeel]? Een zazou [oe] is een excentriek jongmens. De zoroastrische beginselen stammen van Zarathoestra. Zedenbederf leidt tot zedeloosheid. Op het menu staat, godbetert, zee-eendenpaté. Waarom heet de kegelsleutelbloem zerehandenplant? Schrijf in cijfers en symbolen: kreeg je een 6+'je of een genade-6'je (genadezesje)? Wat was de maagholtevulling?

5. Maagresectie is het wegnemen van een deel van de maag. Zaten er weer maashagedissen op de Maasoever? Wanneer vindt de maandwedde-uitbetaling plaats? Bij het maatslaan moet de dirigent maathouden. Elke symfonieorkeststrijker moet ook de maat houden. Als je een vriend hebt, wil je die maat houden. Met machisme (machismo, hanigheid) bereik je niks bij leuke kippetjes. Die zien niets in een macho-uiterlijk. Macrameeën is macramé vervaardigen. Maçonniek is de vrijmetselarij betreffend. Madras is een geweven katoenstof voor suitedeuren. Normen-en-waardendebat wordt wel verbasterd tot wormen-en-madendebat.

6. Hoe zien magelhaenganzen eruit? Magnesia heeft als formule MgO. Er zijn platenspelers met magnetodynamische elementen. Die Zierikzeeënaar heeft Heverleese roots. Ze offreerden te zoute zoute bollen. We dansten op de zouk [oe – dansmuziek]. Lust jij zoeteveentjes [appeltjes]? Hij is een zoveelsterangsacteur. Zuccotto is een Italiaans nagerecht. Een magot [oo, variant: oh] is een aap uit de groep van de makaken. Een mAh is een milliampère-uur (meeteenheid voor de capaciteit van accu's en batterijen). De mahdisten hangen Mahdi [bij moslims de Verlosser] aan. Maische is bierbeslag. Hij logeert nog in hotel mama. Zijn coup d'essai [proefstuk] was een coup de maître [meesterstuk]. Een maître-chanteur is een beroepsafperser, een maître d'hôtel [ook: maître d' – uitspraak die] een intendant, een maître Jacques een manusje-van-alles en een hôtelier (GB/VD ook: hotelier) een hotelhouder. Het 'maitta' betekent bij budo 'ik geef op'. Een majordomus is een hofmeier [opzichter hofhouding]. De wilde marjolein is het Origanum vulgare (oregano).

7. Het NX-systeem (Engels en(trance) [ingang] + ex(it) [uitgang]) is een systeem voor automatische verkeersregeling op spoorwegen. Bij een bekertoernooi geldt het knock-outsysteem. Ken je het
client-serversysteem [computers] en het bekende bonus-malussysteem [korting bij schadevrij rijden, strafpremie na schades]? Het
rij-op-rij-afsysteem is het roll-on-roll-offsysteem [roro]. Wat, als het
auto-immuunsysteem [afweersysteem lichaam] niet (goed) werkt? Voor het major-minorsysteem [verplichte hoofdvakken vs. bijvakken] moet je bij de bamaopleiding (die met de bachelor-masterstructuur) zijn. De makam is een Arabisch toonsysteem met micro-intervallen. Makaperi's zijn zekere Surinaamse sieraden. De makaslang is de bosmeester, een gifslang met bruinachtige en zwartachtige tekening. Hij heeft geen cent te makken [geen inbreng, Jiddisch, Jiddisj, makke = probleem]. Een verschijningsvorm van zoete Spaanse wijn is malaga. Hij vroeg het een- en andermaal [ten tweeden male] en zelfs nog ten derden male. Die is ten enenmale ongeschikt. Ik moet dat toch niet ten anderen male uitleggen? Zou hij een male- [verwensing] of benedictie [zegen(ing)] uitspreken?

8. De emigranten uit Mali demonstreerden op de maliebaan [baan voor op kolven lijkend spel]. Er zijn maligne [kwaadaardige] en benigne [goedaardige] tumoren. Malis avibus [onder ongunstige voortekens] en dan ook nog mali exempli [als een slecht voorbeeld dienend]. Hij zou de fiets vakkundig naar zijn mallemoer helpen [kapotmaken, stukmaken]. Het malm [tijdperk] is de witte jura. Hij zweert bij management by speech [veel praten, weinig doen]. Is het Marollenfrans [Marols, Marollentaal – mengtaal Vlaams en Frans] echt een taal? De maronitische [christelijke kerk van Syrische oorsprong, sinds 1181 geünieerd met de rooms-katholieke] kerk vind je vooral in Libanon. Marqués spelen de verradersrol [op het toneel]. Op je monitor zie je soms een marquee [ie] (lopende tekst op beeldscherm). Die boslandcreolen leven in een marrondorp [ontvluchte slaaf of nakomeling ervan]. Marsala is dessertwijn uit West-Sicilië. Hij is een lelijkmanskind, zo lelijk als een marte/ikootje [aap]. Een neootje was een punk van een jaar of twaalf. Ga jij ook naar dat botje-bij-botje [Amerikaanse picknick]? Houdt je vriend echt van die martialartsfilm over martial art [vechtkunst zoals hapkido, pencak silat – GB ook: pentjak silat – en taekwondo]? Ik haal het uit dit martyrologium [met herdenkingsdata martelaren en andere heiligen]. Masala is iets met specerijen. Het woord 'masjallah' [GB, tw] betekent: de aanvaarding van Gods wil. Mastectomie is mamma-amputatie.

9. Hij is MBA, master of business administration. Wat is erger, een Engelse mastiff of een Italiaanse mastino napoletano [vechthonden]? Mata's [SR] zijn stampblokken. Spreekt hier iemand Matawai [taal, ook persoon: marronvolk in SR] (GB)? Droeg hij echt een matelotje [oo hoed]? Hij is specialist in matennaaien. Maulana's zijn moslimzendelingen onder de kafirs [niet-moslims]. Een mandir is een hindoetempel. De mandragora is een Zuid-Europese plant (de alruin). Het mangrovebos boezemde angst in. Mani's zijn geblokte Palestijnse omslagdoeken. Laten we een manilla [sigaar] opsteken. Een manipel bestaat uit twee centuriën/es [honderd man]. Wat betekenen de woorden 'isj' en 'isja' in Genesis 2:23 [man, vrouw]? Manou [oe] is gladgeschuurd rotan. Hij is een heel-wat-manse kerel. Zij is zelf mans genoeg. De Mantsjoes komen uit Oost-Azië en behoren tot het gele ras, de Maori's uit Oceanië. Manxmen wonen op het eiland Man. Manumissie is bij akte vrijlaten van een slaaf.

10. Ik wil je daarin vrijlaten. Voor mij waren er te veel mitsen en maren. Kun je maripa's [palm, palmvrucht] eten? Dat klinkt als een typisch marimbadeuntje [xylofoon]. Twintig jaar geleden zakte de markkoers spectaculair: dat was een spektakelstuk. Met marivaudage worden gekunsteldheid in stijl, gevoelens en intrige aangeduid. Zomaar: Auschwitzleugen [ontkenning Holocaust], breitschwanz [behaarde huid te vroeg ter wereld gekomen schaap], geschwärm [gedweep], kirschwasser [kirsch, kersenlikeur], schwadronneren [snoeven, opscheppen], schwalbe [fopduik bij voetbal], schwannoom [tumor bij een neuriet], schwarzwalderkirschtorte [zwartewoudkersentaart], schwung [kracht van beweging, vaart, gang], Schwyzerdütsch [Zwitsers-Duits, Zwitserduits], valutaschwein [buitenlander met sterke valuta in Duitsland na WO I]. De margay [katachtig roofdier] bedreigde ons toen we een margaux [zekere medoc] dronken.