Dictee – dictees [2262]
Oefendictee 618 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (239)
1. In het mottekasteel [mv. s] [toren op aarden wal] hing een mottenballenlucht. De bisschop had mozzarella [kaas] op zijn mozetta [schoudermantel] geknoeid. Een muizennest is (ook) een muizenis. Muleta's [stok met rode doek] gebruikt men bij het stierenvechten. Het fenomeen 'multiple choice' wordt gebruikt bij meerkeuzevragen en multiplechoicetoetsen. Multiple sclerose, MS, is een vreselijke ziekte. Is de muesli voor de muezzin [oe] [moskeebeambte die vanboven? uit de minaret de gelovigen oproept tot het gebed] al gereed? Een mummie is gemummificeerd. De wereld die oud wordt: mundus senescens. Het munster is een domkerk, de munster een kaassoort uit het Munsterdal. Dan geldt dat mutatis mutandis (afkorting: m.m.) ook voor mijn buurman. Zelfs op de mutsaard [brandstapel] had hij nog wel mostaard gelust [niet: + en – een geluste prak ...]. In dat muzieklokaal klonk alles muzikaal. Is de myxomatose [konijnenziekte] weer opgedoken? Een mythomane is een ziekelijke leugenaarster, een fantaste. De internetextensie mz gebruik je voor Mozambique [ISO-landcode MZ]. Wat is toch crashed ice [afdaling van schaatsers over bochtig ijsparcours]? Creationisme [scheppingsleer] of darwinisme [evolutie]?
2. Onze naai-juf is ziek. Ella houdt een naamgenotendag. Naan(brood) is plat Indiaas gerezen gistbrood, waarin vaak yoghurt verwerkt is. Dat is naatje (pet)! Een nabob was onderkoning, gouverneur in het rijk van de grote mogol [ook: een schatrijke]. Nadars zijn dranghekken. 'Naffers' is een scheldwoord voor uit Noord-Afrika, met name Marokko, afkomstige allochtone jongeren. Zijn naft (benzine; hij is dood ...) is op. Nagras is etgroen. Het najadengezelschap straalde plezier uit. Napi's zijn de eetbare knollen van een gekweekte plant uit de yamswortelfamilie (Suriname). Hoe werkt de narcoanalyse [middel geven om herinnering te bevorderen]? Een nardus is een valeriaanachtige plant uit het Oosten. Nargilehs zijn Turkse waterpijpen. Zijn alle nasi-ingrediënten voor de nasi goreng aanwezig? Het Natin is in Suriname het Natuurtechnisch Instituut. Hij is een native speaker [moedertaalspreker]. Als opa zijn natje en droogje maar heeft, is hij gelukkig. Daar komt de baas aan: je kan je borst natmaken.
3. Komt 'qe' als combinatie in VD voor? We kijken eerst op woordvormen ('*qe*'). Heel beperkt: q.e. met betekenissen quinta essentia (het beste, de kern van de zaak, de kwintessens) en quod est (hetgeen betekent), q.e.d. met betekenis quod erat demonstrandum (hetgeen bewezen moest worden), q.e.f. met betekenis quod erat faciendum (hetgeen gedaan moest worden) en q.e.i. met betekenis quod erat inveniendum (hetgeen gevonden moet worden). Vervolgens binnen artikelen: 2 maal Hebreeuws (sikkel en sjekel – šeqel) en 1 maal Perzisch (scharlaken – saqerlāt) enne … een echte fout van VD bij lemma bankroet, al zal die na mijn melding wel snel gecorrigeerd worden (voor de duidelijkheid: het is als ik dit schrijf bijna zomer 2013). En inderdaad: nu 'banqueroute' aldaar. Trouwens: (de) banqueroute de la science is hetzelfde als de faillite de la science [bankroet van de wetenschap]. Aan de oevers van het Nauw van Calais wonen geen Navajo-indianen.
4.
De naverkoopdienst is gewoon de dienst na verkoop (GB,
VD), toch? Welke zijn momenteel
de NAVO-landen, ja, buiten de Benelux-landen dan? Ik neem aan dat GB
met naziskins gewoon skinheads bedoelt. Zijn er neonazi's in de zaal?
In nazi-Duitsland leidde de
nazi-ideologie tot veel
naziagressie. Zij kon haar nebje (mond,
tong) aardig roeren. Hij zwichtte
nec prece nec pretio, noch voor smeekbeden noch voor geld. Met
necrose wordt afsterven van weefsel aangeduid. Nederbelgen en
Neder-Duitsers zullen toch wel geen Nederengels spreken? Nee-stemmers
brengen een nee-stem uit; dat kan tot een nee-uitslag [GB]
leiden. Die femme fatale, die vamp, had een nefaste [funest]
invloed op hem. Een beitel heeft een neg(ge),
scherpe kant. In een negligé (negligeetje)
wordt men licht genegligeerd [verwaarloosd].
Nematoden zijn rondwormen. Spreken alle marrons (ontvluchte
zwarte slaven) Nengre [taal
van de zwarten]? Een neomist is
een pas gewijde priester. Neofyt [in
historische tijd – sinds de mens? – gevestigd]
of archeofyt [oude
cultuurplant]?
5. Naast de echte was er ook nog een neptweedestuurman. Met de nesjomme [uitspraak: m!] wordt de ziel van het jodendom aangeduid. Marechaussees dragen vaak nestels (schoudersnoeren). Lapsus [vergissing – mv. lapsus(sen)]: de vierde al na de trits. Als je iemands zakken vult, ben je dan een zakkenvuller die zijn (of haar) zakken vult (aan zakkenvullen doet)? Er was veel tuinaarde: we moesten daarmee zakken vullen. De staatssecretaris van Financiën kreeg een motie van wantrouwen aan haar broek: zij af door de zijdeur. Daar hebben zulke lui lak aan. Maakte het noodweer dat noodweer [juridisch] pardonnabeler? Het non-solusbegrip [non solus: niet alleen] kent lang niet iedereen. Dat is hier overduidelijk een non sequitur [ongerechtvaardigde gevolgtrekking].
6. Wat leerde Nestorius aan de nestorianen [Christus niet twee naturen, maar ook twee personen]? Een Nisskakam [GB] is gewoon een netenkam. Netsukes [uitspraak!] zijn gordelknopen. Hij nette [bevochtigen, natmaken] zijn lippen. Neurasthenie is dysthymie, depressieve neurose. Beschrijf eens wat neurotransmitters doen [medisch: stof die in de synaps de elektrische prikkels tussen zenuwcellen onderling en zenuwcellen en spieren overdraagt]. Leerlingen hebben mentors (mentoren). Niëlleren doe je met niëllo [donkere substantie in de groeven van gegraveerde metalen, of desbetreffend graveerwerk]. Een niemboom [GB] komt oorspronkelijk uit India en Sri Lanka [altijdgroene boom met bitter sap met antiseptische eigenschappen]. Op de nichemarkt worden nichejes [alleen voor zekere doelgroep] gelanceerd. Ik schaam me de nieges [zeer]. Het begrip 'nieuwspraak' [newspeak] is door George Orwell in '1984' gelanceerd. Zwarte kunst (magie) is toverij, nigromantie. Een nikab is een gezichtssluier. Een nimbus is een stralenkrans, een aureool. In die kringen heerst het noblesse-oblige-uitgangspunt [adeldom verplicht, noblesse oblige]. Omschrijf het nimbysyndroom [not in my backyard = nivea, niet in voor- en achtertuin]. Het nomadenleven speelde zich in het no man's land [niemandsland] af. Zijn nom de plume [pseudoniem] is Schrijverke. De noni of Indische moerbei wordt ook rottekaasvrucht genoemd. De non-interventie [niet tussenbeide komen] is thans tot een non-issue [zaak die zonder reden geproblematiseerd is] geworden.
7. Elke Noordpoolexpeditie komt binnen de noordpoolcirkel. Voor noppes [niets] gaat de zon op. Een noria is een ketting zonder einde. De nosologie is de ziekteleer. Een noten toilettafeltje is van notenhout gemaakt. Een hatchback is een sedan (notchback) met korte achterkant. Wat waren de nouveautés op die beurs? Een nouveau riche is een parvenu. Zijn nieuwe novellebundel [n/s] werd gepresenteerd. Een novicemeester is leider van de novicen [n uitspreken – n/s]. Het vigerende NT2-onderwijs zit lelijk in het slop. We naderen nu de nucleus [kern] van de zaak. Numerair is gemunt geld. Elk dorp heeft zo zijn eigen nuptiale [de bruiloft betreffend] gebruiken. Nutriënten zijn voedingsstoffen. Zijn er nog Nutsbibliotheken [van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, afkorting: TNv'tA]? Boeken zijn nutrimentum spiritus, voedsel voor de geest. Een obex is een impediment [beletsel voor een sacrament, m.n. doopsel], duidelijk? Een obiaman is een medicijnman in het wintigeloof. Hij doet het puur ob nummos [om het geld]. Voor een obool [oud/Oud-Griekse pasmunt, Taaladvies] zette Charon [veerman] je de Styx [voornaamste rivier onderwereld] over.
8. Een obus is een Belgisch-Nederlandse granaat. In de ochlocratie heerst het gepeupel. Je kunt beter de ochtendtrein nemen. Op verzoek trad hij op als odemaker [loflied, n/s]. Dit odium medicum [beroepsnijd van artsen] kwam als odium in longum jacens [langgekoesterde haat] naar buiten. Hij vertoonde duidelijk oedipale [zoon aangetrokken door moeder, afkeer vader] trekken. Oelpans (VD ook: oelpanim, GB ook: oelpaniem, mv.) zijn intensieve cursussen modern Hebreeuws. Een oenochoë (meervoud: oenochai) is een O/oud-Griekse, met name Attische of Korinthische buikige wijnkan met één, boven de rand uitstekend oor. Dat het mistte, kwam niet door de Oernevel. De optocht is in Oeteldonk [carnavalsnaam 's-Hertogenbosch]. De offerandeverzamelplaats raakt aardig vol. Heeft de offerteverstrekking al plaatsgevonden? Het Heilig Officie is de Congregatie voor de geloofsleer en niet de Congregatie voor de katholieke opvoeding (of de Congregatie van de index). Wij officiëren [als priester of officiant dienstdoen], zij officieerden. Dat bedrijf doet aan offshoreoliewinning (offshore oliewinning). Wat kost nou zo'n off-the-roadmotor? Ofiologie bestudeert slangen.
9. De oftalmie is een oogontsteking. Is een ogonek niet gewoon een cedille? Nee, Pools teken. Hoeveel oioplaatsen [onderzoeker in opleiding] zijn er hier? Volgens GB moet je 'oké' [VD ook: OK] schrijven. Daar telt alleen het mannelijk oir [nageslacht]. Met een ojiefschaaf kun je ojieven (cimazen, vloeilijsten) maken, maar ook rechte ojieven (klokojieven: vanonder bol en vanboven hol) of verkeerde of omgekeerde ojieven (hielojieven, talons: vanonder hol en vanboven bol). Jubees zijn (d)oksalen [scheidingswand tussen koor en schip]. Dit vat bevat een okshoofd (zes ankers) wijn. Oleografie is olieverfdruk. Draagt hij echt altijd een oliejas? Een Jiddische (Jiddisje) verbastering van 'wijlen' is 'olewesjolem' (origineel Hebreeuws: alaw ha sjaloom, Nederlands: sjalom), op hem zij vrede. Olie-uitvoerende zijn olie-exporterende landen. In welke era [tijdperk] moeten we het oligoceen [middelste tijdvak tertiair] plaatsen? Met olympiërs worden olympische deelnemers aan de Olympische Spelen bedoeld. We deden het onder nogal gunstige omina (voortekens, enkelvoud: omen).
10. De boustrofedon is de schrijfwijze van inscripties waarbij de eerste regel van links naar rechts, de tweede van rechts naar links gelezen wordt en zo verder steeds om en om. Dat was een omineuze [een voorteken inhoudend] waarschuwing. Omissis jocis, alle gekheid op een stokje: ik bedoel dit echt serieus, au sérieux. Hij is een echte kerel: aus einem Guss. We doen dit auspicio tuo, auspiciis tuis [onder uw leiding of bescherming]. Het voormalig aalmoezeniersweeshuis werd in een paleis van justitie herschapen. Heel f/vrank zei Frank: niet mijn kwartje, wel mijn frank is gevallen. Immers, als het kwartje is gevallen moet driekwart nog volgen. Wat vermeldde het omschrift [randschrift]? Ken je de negenpuntscirkel (meetkunde: omgeschreven cirkel van de voetpuntsdriehoek – voetpunten van de 3 hoogtelijnen – in een driehoek)?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten