Dictee – dictees [3445]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee april 2020 (8), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1063)
1. Het Franse ‘mettre au point’ is in BE ‘op punt stellen’ [oppuntstelling]. Dat is aan iets (bijv. een regeling) de laatste hand leggen. 25 april: update VD: 388.727 lemma’s (was 388.286). In de Bijbelboeken 1 en 2 Korintiërs komen de landengte van Korinthe (daar op = de Isthmus, een istmus – landengte in het algemeen, werden de Isthmische Spelen gehouden) en de Korinthische zuilen niet letterlijk voor. Een toren- of huizenhoge schuld is skyhigh en een torenhoog hoogbejaarde is dubbelop (pleonasme). Waarom geeft VD bij zoeken op n’de ook het lemma modus? Antwoord: … zonder n. Daar ook: … n.De imperatief drukt … Kun jij deze n’de graadsvergelijking (vgl. een 3e graads- of derdegraadsvergelijking) oplossen? Het Ndebele is een Bantoetaal, gesproken in Zuid-Afrika.
2.
Bij de schedel zie je een sutuur [schedel-
of wondnaad].
NA
of L is het getal van Avogadro [aantal
deeltjes in een mol stof: 6,022 × 10^23].
Velen staan in de coronacrisistijd op non-actief
(afko:
n.-a.
– n.a.
=
net
als).
Zij is onze naaies (naaister,
naaisterigge,
naai-juffer,
naai-juffrouw). De
naaldendoos was niet naaldeloos. Een naaldhouder is een cantilever
[bv.
bij pick-up grammofoon].
Is het naaldprobleem van Buffon opgelost [zeker
waarschijnlijkheidsprobleem]?
Een naat is een trut of zekere diamant. Het is naatje pet
[waardeloos]:
gooi het maar
in mijn pet, dan zoek ik er het naadje van de kous [het
fijne van de zaak]
wel bij … Een nabi is
een profeet van Allah. Een nabo
is een niet
actief
(VD?
2023
nog zonder koppelteken)
beveiligde
overweg.
Ik verwar een nabob (rijke)
soms met een nabal (nors).
Een kind van Naboth is een stijfkop. Een boîte de nuit is een
nachtclub. Bij kibboetsen heeft VD ook kibboetsim. Het meervoud van
tsadiek is tsadikim (VD
– niet
in GB). Een
feestdag ter nagedachtenis van zo iemand is een hillula
[hie-loe-laa].
De nachtvorst, dat is Lucifer. NADH
is nicotinamide
adenine
dinucleotide
hydrogen,
een gereduceerde vorm van NAD
= nicotinamideadeninedinucleotide
(aaneen,
VD? – 2023
oké). Nadir
[voetpunt]
en zenit [toppunt]:
diametraal. Nadienst is service, dienst na verkoop. Een nafke is een
nafkone [meid,
meisje, prostituee].
3.
Zijn dat nadruktekens in Dáil Éireann? Geen
idee. De
naffers
[scheldwoord
Noord-Afrikaan,
beter: nafs – mw. – wereldlijke, vleselijke lusten]
bedreigen de gelovige
islamieten. Nagana: ngana, tseetseeziekte. Daar zullen we veel nages
[geen
mv. – plezier, genoegen]
aan beleven. (De
bout) naggelen en
hachelen zijn synoniemen [de
ander interesseert me totaal niet!].
Egeen
(?) en nahosser is van na
de HOS
[Herstructurering
Onderwijssalarissen
1985].
Nahuatl is Azteeks [taal].
De Nakba [ verdrijving
van hun grondgebied ten bate van Israël]
van de Palestijnen vond in
1948 plaats. Namptiseren
is nantiseren
[juridisch;
verouderd: bij voorraad tot zekerheid storten].
Het voorvoegsel nano- is tien tot de min negende (nanometer:
nm
– 10^-9).
Het NAP
is het Normaal
Amsterdams
Peil.
Een napolitain is een chocolaatje, napolitaine een zeker weefsel. Een
narco is lid van een drugskartel. Je moet me geen narris(j)kat
[onzin]
verkopen! Een NS
is een naschrift,
een PS
(postscriptum).
De Nasdaq
is de schermenbeurs in New York, de National
Association
of Securities
Dealers
Automated
Quotations.
Nask
is natuurkunde
en
scheikunde.
Koefisch schrift is naskhischrift
[cursief,
Arabisch].
Dat nassau [boezeroengoed
– korte kiel]
is nassaublauw. Het is pet, naatje pet,
natemetaat.
4.
Hij is een nathanaël
en nathals:
een oprechte
drinkebroer,
dronkenman. Alla
prima is nat-in-nat schilderen. Ook dat
na-Tourcriterium gaat dit
jaar niet door. In NL is de Natres
de Nationale
Reserve.
Natte
his
[natuurlijke
historie]
heet tegenwoordig
biologie. Nature [genetische
aanleg] staat
tegenover nurture [opvoeding].
De Natuurbeschermingswet
is de Nb-wet
(vanaf
2017: Wet Natuurbescherming).
Het NBW
is het Nieuw
Burgerlijk
Wetboek.
In BE is de navet doen: forens/zen
[GB],
pendelen. Wat staat er in de Natuurschoonwet [behoud
van natuurschoon]?
Een navi
is een navigator.
Ze droeg een navy (marineblauwe)
trui. Een stukadoor, een plafon(d)werker,
stuct of stuukt. Krijg je het cockaynesyndroom van cocaïne? Nee, het
is een snelverouderenziekte. De NBV
is de Nieuwe
Bijbelvertaling.
NB De afkorting N.B.
mag je ook schrijven als N.Br.
[noorderbreedte]
Een nbm
is in BE een niet-begeleide
minderjarige.
De NBAS
was de Nederlandsche
Bond
van Abstinent-Studeerenden
(geheelonthouders).
Het NBG
is het Nederlands
Bijbelgenootschap
en het NBLC
was [historisch]
het Nederlands
Bibliotheek-
en Lektuurcentrum.
5. Nd is neodymium (60). In Piemonte dronken we nebbiolo [wijnstok, rode wijn]. Het Nedpho is het Nederlands Philharmonisch Orkest. Op- en neerlopen (VD) is heen en weer lopen, af- en aanvaren – zoals bekend – aankomen en vertrekken. Negeret is negrohead (pruimtabak). Negerzaad is nigerzaad (van het gingellikruid). Hoewel en (profond) négligé [in nachtkostuum, bijna zonder kleren], droeg ze wel een boudoirmutsje [damesvertrek]. Neem nog zo’n negroamaro [wijnstok, donkerrode wijn]. De Negrito’s waren de oorspronkelijke bewoners van de Filipijnen. In het Bargoens heten vrouwen nekeiwes. De Nemeïsche Spelen vonden in Nemea (Griekenland) plaats. De NEH [historisch: Nederlandse Economische Hogeschool], de Nehem [Nederlandse Herstructureringsmaatschappij] en het NEI [Nederlands Economisch Instituut] bespreken we verder niet: zoek maar op! Organiseer niet je eigen strop: het nemo-teneturbeginsel [een verdachte hoeft niet mee te werken aan zijn eigen veroordeling]. Wat zijn neocons [neoconservatieven]? Die neofieten [nieuweling] bestuderen niet-menselijke neofyten [plantensoort als exoot hier gevestigd]. Die neootjes [scheldwoord, punk van een jaar of 12] voelen zich gebruuskeerd [schofferen].
6.
Nepnieuws is fake news of fakenieuws. Een nepper(d)
is een neppertje [vervalsing].
Ne [nee]
quid nimis:
mèden agan, alles met mate. De heren van Nergenshuizen,
Niemandsdorp, Geenhuizen en Geenland matigen zich behoorlijk wat aan.
Eemnes refereert aan nes (nesse,
landtong),
Scherpenisse aan nisse (idem)
en Dreischor aan schor(re)
(buitendijkse
aanwas). Nesp
is een hormoon: novel
erythropoiesis
stimulating
protein,
ook: darbepoëtine
(ook:
doping). Ziedaar:
een nestvol leeuweriken. Daar zat hij op zijn paasbest in zijn
geklofte [mooie
kleren].
Een netboek (netbook)
is een kleine schootcomputer. Een netburger is een netizen [burger
van internet].
Netelroos is urticaria. Nethandel is e-commerce. Met Netlog [sociaal
netwerk]
doe je aan netloggen, met Netflix aan netflixen [tv-series
bekijken via streaming].
Netstof is mesh [gaatjesstof,
netwerk].
Dat is de prijs netto cassa [contante
betaling zonder korting].
Met mijn zonnepanelen ben ik een prosument
[producent
+ consument].
In de EU heb je netto-ontvangers en -betalers [=
landen].
Een bril heeft neuspads [plaatje,
rust op de zijkant van de neus],
een knijpbril
(pince-nez)
en een monocle (lorgnon)
ook? Het neuston
[ui]
vind je aan de oppervlakte van stilstaand water [microscopisch
kleine diertjes].
Het neustussenschot is het septum nasi.
7.
Een verkleinwoordje is altijd neutrius generis [van
het onzijdige geslacht].
Ik doe dat never nooit niet. Roosevelt was van de New Deal
[sociaal-economische
beleid van 1933 en volgende].
Een pinpas heeft een NFC-chip
(near
field
communication).
De NHS
is de National
Health
Service
(gratis
– nationale
gezondheidsdienst van
Groot-Brittannië).
Met NHW
wordt normaal
hoogwater
aangegeven. Het Nibud
is in NL het Nationaal
Instituut
voor Budgetvoorlichting.
Dat is niet in [VD
ook: im] Frage
gekomen. Niccoliet
is kopernikkel. Een nicodemiet (naar:
Nicodemus, Joh. 3:1-21)
behoorde in het geheim tot de Reformatie, maar was in het openbaar
r.-k. Nicotine is – je wilt het niet weten –
1-methyl-2-(3-pyridyl)pyrrolidine.
Hij schaamde zich de nieges [=
zeer].
Bij nefrolithiase [niersteenziekte]
kan een lithotriptor
[niersteenvergruizer]
heel nuttig zijn. Bekend
is in liften, als je vast komt te zitten, de niets-aan-de-handmuziek
(rustgevend).
Je overziet het niet, nie(t)waar?
8. Je mag voor nietzscheaans ook nietzschiaans [alleen VD!] schrijven. Na nieuwavond [oudejaarsavond] komt nieuwdag [nieuwjaarsdag]. De nieuwlinkse ideeën waren die van Nieuw Links [linksere koers PvdA, jaren 60]. Bij nieuwjaarwensen breng je een nieuwjaarswens over. Het boek was nievers, nieverans(t) [nergens] te vinden. Meneer Dinges [meneer die en die, meneer van Ipschoten, van der Hummes – je wilt of kunt de naam niet noemen], ni(si) fallor [als ik mij niet vergis]? Een nigga is een zwarte [beledigend of geuzennaam] en een nigiri een zeker rijstballetje. Kom gauw kijken: een nijlgau [soort antilope – n/s]. In de hoempa [oempa, hoempapa, muziekkorps] liep ook een nikkelen nelis [straatmuzikant met allerlei instrumenten] mee. Het NIK is het Nederlands-israëlitisch Kerkgenootschap (overkoepelend orgaan van Asjkenazische joodse gemeenten in Nederland – denk ook aan NIK-tv). De Nikkei is de Nihon Keizai Shimbun (beursindex van Tokio). Een nikokabel is van niet-koper. In BE krijg je een niknakje [klein koekje in vorm van een letter] bij de koffie. In BE zijn de nillies het decennium 2000-2009, de jaren nul. Zich over niets verwonderen: nil (ad)mirari, mèden thaumazein. Het nivea- [niet in voor- en achtertuin] is het nimbysyndroom [not in my backyard]. Het NiNsee is het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis. Een NIP(T)(-test) is een zwangerschapstest: niet-invasieve prenatale test.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten