3467 Dictee zondag 01-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1078) √

Dictee – dictees [3467]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juni 2020 (8), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1078)

Oefendictee juni 2020 (8)

1. Nieuwe update VD: 388.928 lemma’s (was: 388.830). op bb*: [GB] bbo (belasting op bedrijfsomzetten), bbp (bruto binnenlands product, bbp-groei), bbt (beroeps voor bepaalde tijd, bbt’er), bbl (NL, mbo: beroepsbegeleidende leerweg, NL, vmbo: basisberoepsgerichte leerweg – bbl-opleiding), [VD] bbb-training (buik, billen en benen), bbo (NL: beroepsbegeleidend onderwijs, BE: buitengewoon basisonderwijs), BBQ, BBQ’en (barbecueën), BBQ-accessoires, op cc*: [GB] cc’en, cc’de, ge-cc’d [carbon copy, copie conforme], [VD] CCU (coronary care unit, hartbewakingseenheid), CCO (chief commercial officer, directeur verkoop), CCD (colony collapse disorder = verdwijnziekte – bijen), op dd*: [GB] dienstdoend (dd.) en ddos-aanval [computer: distributed denial of service], [VD] DDR-nostalgie [Deutsche Demokratische Republik – historisch], D-dur [toonsoort = D-majeur of D grote terts], DDT (dichloordifenyltrichloorethaan), DDD (van cd’s: digitaal opgenomen, digitaal gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd, bnw.), D-dag, D-day en ostalgie naar de DDR [variatie op nostalgie].

2. Op ff*: [GB] niks, [VD] ff (fortissimo, sms-taal: effen) en fff (fortississimo), op gg*: [GB] ggo(-gewas) [genetisch gemodificeerd organisme = ggm = gmo), ggz(-instelling) [geestelijke gezondheidszorg], [VD] g.g.d. = grootste gemene deler (vgl. k.g.v.), GG en GD [historisch: Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst], GGD [Gemeentelijke Geneeskundige Dienst] en gg = gouverneur-generaal], op hh*: [GB] niks, [VD] hhs, hogere hotelschool en HHS = Haagse Hogeschool, op jj*: [GB] jji = justitiële jeugdinrichting, [VD] verder niks, op kk*: [GB] niks, [VD] k.k. = kosten koper, KKK = Ku Klux Klan, k-karweitje en k-klus [k... van vrouwelijk geslachtsdeel], op ll*: [GB] Lloyd’s-lid, [VD] ll. = leerling en lln. = leerlingen, llano en llanero, lls = lagere landbouwschool, LLW (leerlingwezen, fout VD (L – 2023 oké) – ook bij l.o.k. = leerovereenkomst – fout! – 2023 ook daar goed: Leerlingenwezen), op mm*: [GB] mm [millimeter] en mmm [tussenwerpsel: lekker!],
mms-leerling [middelbare meisjesschool] en mms’en [de mms = multimedia messaging service gebruiken], [VD] diversen, w.o. [waaronder] mmt = mobiel medisch team. Je zegt het: de dood is the debt which cancels all others, de schuld die alle andere delgt. Die stad werd ooit platgegooid.

3. Op nn*: [GB] N.N. (nomen nescio – onbekend of naam niet willen noemen), [VD], je kent ze: N-nitrosobenzylamine en N-nitrosodimethylamine. Op pp*: [GB] ppi = pixels per inch, ppm = parts per million, ppo = puur plantaardige olie en pps(-project)
[publiek-private samenwerking], [VD] ppb = parts per billion [Am. billion = ons miljard – 10^9 – en niet biljoen dus – 10^12], ppp = pianissisimo, PPP = Triple P = people, planet, profit en PPPS = postpostpostscriptum (naschrift na een naschrift na een naschrift), met qq*: q.q. = qualitate qua, ambtshalve, met rr*: [GB] rrrt [tussenwerpsel: snel wegschieten], [VD] r.r. = reservatis reservandis, onder het nodige voorbehoud, RRC = regionaal recherchecommando, rRNA (chemie) ribosoom-RNA, rinorragie is een bloedneus, met ss*: [GB] sst [tussenwerpsel: stil!], [VD] SSD = solid state disk, ssg = stedelijke scholengemeenschap en SSI = small scale integration (computerchips).

4. Met tt*: [GB] t-tag, [VD] ttb-dag (trein, tram, bus), een T-trein is een toeristentrein [BE] en een T-truitje = een T-shirt, met vv*: [GB] vvtv = voorwaardelijke vergunning tot verblijf, [VD] een VvE (fout VD – 2023 vve) is een vereniging van eigenaren – zie vve-participant [in een eigennaam kan wel VVE De Hemelboom – daar woon ik], VVN = (historisch) Veilig Verkeer Nederland (thans: 3VO = Verenigde Verkeersveiligheidsorganisatie), VVSOP = very, very superior old pale, VVV = Vereniging voor Vreemdelingenverkeer, met ww*: [GB] ww. = werkwoord, www-winkelen (= webwinkelen – www = world wide web), [VD] WW = Werkloosheidswet (daarin zit een WW’er) en Wegenwacht, WWB = Wet Werk en Bijstand (2004), WW-draad = whitworthschroefdraad en Wwz = in NL: Wet werk en zekerheid [fout VD – 2023 nog steeds W en Z – weer gemeld], met xx* [GB, VD] maten L, XL, XXL, XXXL (extra extra extra large), S, XS, XXS en XXXS (S = small), XXL-truck en xxx (kusjes – begin zin: Xxx! – of seksextensie), met yy*: [GB, VD] niks, met zz*: [GB] zzp-pool [zelfstandige zonder personeel – zzp’er], [VD] zz = zeer zeldzaam [zzz = uiterst ...], zza = zelfzorgarrangement en zzz [tussenwerpsel] = nabootsend geluid van zoemen.

5. T1 [hoofdtrainer], T2 en T3 [eerste en tweede assistent – BE] zijn in hiërarchie de trainers. Tantaal, tantalum, tantalium heeft als symbool Ta (metaal, atoomnummer 73). Een TA is een technologyassessment, een aspectenonderzoek (onderzoek naar de maatschappelijke gevolgen van technologische vernieuwingen en de invoering daarvan). Een ouwe taaie is een oud, maar nog vitaal mens. De taaislijmziekte heet ook CF, cystische fibrose, mucoviscidose of cystic fibrosis. Een taalbank is een corpus [verzameling teksten voor linguïstisch onderzoek]. Taaltuinier klinkt aardiger dan taalnazi (een afschuwelijk woord). Daartussenin liggen taalvitter en taalzifter. Die is er niet meer: de tabagie als openbare rookgelegenheid. Een tabakskomfoor [om pijpen aan te steken] bood veel comfort [gemak]. Een tabbetje is een eiland in een rivier (SR). Picanha (vlees voor de BBQ – barbecue – wel al als staartstuk van een slachtdier, m.n. een rund) staat nog niet in VD. Een tabby is een kat met cyperse tekening [vrij grote,
zwartbruin-grijsgestreepte kortharige huiskat]. Een tabla is een dubbele trom.

6. Een tabieltje is een phablet (tablet + mobieltje). Tabes (dorsalis) is ruggenmergtering. Het Tabernakelfeest (BE) is het Loofhuttenfeest. Zij tabernakelen [wonen, verblijven] nog bij haar schoonouders. Voor VD is taboulé een taboewoord, voor GB niet (naast: tabouleh – zelfde uitspraak, dus niet voor dictee – 2023 GB en VD allebei de vormen). Het woord ‘tabtop’ komt van tablet + laptop. Voor haar was het beslist niet tacheles [gewoon, simpel]. Tactel [synthetische stof] wordt toegepast in sportkleding. Tada [uitroep van hoorngeschal, bv. bij bekendmaking prijswinnaars]! De winnaar is … De meeste delen waren nog intact. Een tafa is een penseelstaartbuidelmuis. Op de Filipijnen wordt nog Tagalog [Austronesische taal] gesproken. Een tagcloud is een woordenwolk. Taghoet [taa-goet] is de benaming voor personen en instanties die (wereldlijke) macht of invloed (willen) uitoefenen die fundamentalistische moslims aan Allah toeschrijven. Een taifoen is een tyfoon (wervelstorm), maar een taikoen (titel van een shogun) is geen tycoon ((Amerikaanse) industriële topfiguur = magnaat). Taikiken [vechtkunst] is gebaseerd op tai chi. Tailgaten is zonder betalen naar binnen glippen (bv. door een poortje). Taino is een indianentaal, gesproken in Zuid-Amerika. Een taki of takkie is een praatje (‘talk’).

7. Takbir is de verheerlijking van Allah via ‘Allahoe akbar’. Een takfiri [extreme vorm islam] mag na de takfir [ontmaskering van gelovige als ongelovige] van kafirs [niet-moslim] (kufar – ongelovige) hen doden. Takteren is de maat slaan (muziek). Taktak [geluid van vuist die in de palm van de andere hand stompt], ertegenaan! Eén taleb of talib, maar meerdere taliban [Afghanistan – fundamentalistische aanhanger van de islam]. Talio is vergelding. Talliet(s) of talles (geen mv.) [gebedskleed joodse mannen] hebben tsietsiet (mv., gedenkkwasten – ook tsitses, geen mv.) aan de 4 hoeken. Hij las het in zijn eigen talmoed [exemplaar van de Talmoed]. Een tamarau is een dwergbuffel en tamari is sojasaus. Ze wonnen tam arte quam Marte [met slimmigheden, geweld – Mars] (vgl.: tam Marte quam Mercurio – handel – en tam Marte quam Minerva – wijsheid, kennis). In een tamezaan kan 16 l wijn (naar: dame-jeanne – verbastering, mandfles, dameraan, demi-john). Een tamboer-majoor is een tambour-maître. De tamponziekte is het toxischeshocksyndroom. ‘Tandenvijlen’ en ‘tandenkrijgen’ kennen alleen de onbepaalde wijs. Best lastig: het woord Tanganyikaan. Tant pis: het zij zo.

8. Tant mieux: des te beter. Over de doden niets dan goeds: nil nisi bene of de mortuis nil nisi bene. Hij vaart blind op de tao [praktsche gids] van de liefde (het geschrift ‘Tao Te King’ is van Lao Tse). Taolu [tau-loe] is een Chinese sport (schijngevecht met denkbeeldige tegenstander). Taotjo [tau-tsjoo] is pasta van gefermenteerde sojabonen. Na de taptoe gaat de tap toe: er staat dan niemand meer achter de tap. Tapestry [tèh-puh-strie] is een sterke, geweven stof. Een tapper werkte [historisch] in de TAP (Regeling Tijdelijke Arbeidsplaatsen). Een tapu [oe] is een amulet. In Ieper(en) zijn ze dol op taptjesvlees. Een taqiyah is een moslimgebedskapje. Een tarateyketting (SR) is een zekere halsketting. Hij spreidt royaal zijn tardiviteit [het te laat zijn] tentoon. De Nederlandse Tariefwet gaat over in- en uitvoer. Tarifit is de in de Rif gesproken variant van het Berbers (= Riffijns). Tarp is o.a. schaduwdoek, tarpaulin is stevig, ondoorzichtig juteweefsel. Voor mij graag tarte tatin [appeltaart, gebakken met de bodem boven de vulling], voor haar graag een tartelette [gebakje met vruchten]. Daar is die tarzan [gespierde man, weinig intelligentie] weer met zijn tarzankreet.